Փաշինյանի կառավարության գործունեությունը

[Տրիբուն]

Համահարթեցվածից արդար ա, բայց էլի էնքան էլ արդար չի, որովհետև 250 000 ստացողը էն ծերը ծերին հասցնողն ա, որ կարծում ա՝ ինքը միջին խավ ա։ Կարծում եմ՝ եռաստիճանը ճիշտ ա, բայց երրորդ աստիճանը կարելի ա 500 000֊ից սահմանել։
Ֆեյսբուքում էլ ահագին քննարկումներ էին գնում, հաշվարկներով֊բանով ցույց տալիս, թե համահարթեցվածից ով ա ամենաշատը շահելու։ Հույս ունեմ՝ վերևներին տեղ հասավ, որ համահարթեցվածն ընդունելի տարբերակ չի։

Ընգեր, ախր վերցնում եք մենակ արդարության գործոնը ու ուզում եք, որ որոշումը մենակ դրա հիման վրա կայացվի։ Հարկերի արդարցի լինելը շատ կարևոր ա, բայց միակ որոշիչը էլի։ Արդյունավետության հարցը կա, պարզության հարցը կա, compliance-ի հարցը կա, բյուջեի եկամուտների վրա ազդեցության հարցը կա, տնտեսական ազդեցության հարցը կա։ Թե չէ հեշտ ա ֆեյսբուքում հաշվել, որ 100.000-ի 20%-ը ու 500.000-ի 25% տարբեր թվեր են, ու էտ շատ արդար ա։

[Տրիբուն]

Էս հարցն ինչ եղա՞վ:

Ամեն դեպքում ինձ թվում ա համահարթեցումը սխալ ա: Ինչքան էլ իբր արդար ա: Բայց իրականում 100000 ստացողից 5000 ավել հարկ վերցնելը նույնը չի ինչ 450000 ստացողից 20000:

Ինձ թվում ա ամենաճիտ լուծումը աստիձանական համակարգն ա, բայց հետևյալ կերպ: Ենթադրենք համակարգը եռաստիճան ա
0-50000 0%
50000-250000 20%
250000 ավել 40%

բայց հարկվում ա հետևյալ կերպ
օրինակ 400000 ստացողը
առաջին 50000-ի վրա հարկ չի մուծում հաջորդ 200000-ի համար մուծում ա 20%: Վերջին 200000ի համար էլ 40%: Այսինքն ընդհանուր 0+40000+80000=120000 հարկ:
Իրենց առաջարկվող տարբերակով կլիներ ամբողջի 40%-ը ու կլիներ 180000:

Ի՞նչ եք կարծում սենց ավելի արդար չի: Շատ ստացողը շատ հարկ մուծում ա էդ շատ ստացած մասի վրա:

Հ.Գ. Արեային մեջբերում եմ զուտ քննարկումը հարկերին վերադաձբելու համար, որ հեշտ լինի նախորդ գրառումներին վերադառնալ:

Ներս ջան, էս պահին գործող օրենքով համարյա սենց ա էլի ․․․մենակ չհարկվող մասը չկա։

Չհարկվող մաս մտցնելը լավ գաղափար ա, բայց Հայաստանում հարկային պարտավորություններ կատարման մակարդակը նենց ա, որ եթե մտցնեն չհարկվող երամուտ ասենք մինչև 100.000 դրամ, հանկարծ կպարզվի որ Հայաստանում 100.000-ից բարձր աշխատավարձ մենակ Նիկոլն ա ստանում։

[Ներսես_AM]

Ներս ջան, էս պահին գործող օրենքով համարյա սենց ա էլի ․․․մենակ չհարկվող մասը չկա։

Չհարկվող մաս մտցնելը լավ գաղափար ա, բայց Հայաստանում հարկային պարտավորություններ կատարման մակարդակը նենց ա, որ եթե մտցնեն չհարկվող երամուտ ասենք մինչև 100.000 դրամ, հանկարծ կպարզվի որ Հայաստանում 100.000-ից բարձր աշխատավարձ մենակ Նիկոլն ա ստանում։

հա բայց սրա կայֆը էն ա, որ եթե Նիկոլը ստանա 110,000, ինքը կվճարի հարկ մենակ 10,000–ի վրա։ էն առաջին 100,000 մեկ ա չի հարկվում։ ՈՒ իմաստ չեմ հասկանում էդ դեպքում ինչի պետք ա թաքցնեն։

[StrangeLittleGirl]

Ընգեր, ախր վերցնում եք մենակ արդարության գործոնը ու ուզում եք, որ որոշումը մենակ դրա հիման վրա կայացվի։ Հարկերի արդարցի լինելը շատ կարևոր ա, բայց միակ որոշիչը էլի։ Արդյունավետության հարցը կա, պարզության հարցը կա, compliance-ի հարցը կա, բյուջեի եկամուտների վրա ազդեցության հարցը կա, տնտեսական ազդեցության հարցը կա։ Թե չէ հեշտ ա ֆեյսբուքում հաշվել, որ 100.000-ի 20%-ը ու 500.000-ի 25% տարբեր թվեր են, ու էտ շատ արդար ա։

Հաշվարկները տոկոս հաշվել չէր, էդ սաղն էլ կարան անեն։ Տնտեսագետներ էին, մի քիչ ավելի լուրջ հաշվարկներ էին արել։
Իսկ էդ մնացած հարցերը կարելի ա ուրիշ եղանակով լուծել, ոչ թե համահարթեցմամբ։ Ախր մեռանք ասելով. ու՞ր ա երկիր, որտեղ համահարթեցումը էդ նշածդ բոլոր խնդիրները լուծել են։ Ի՞նչ երաշխիք, որ մի բան, որ աշխարհով մեկ չի աշխատել, Հայաստանում պիտի աշխատի։

[StrangeLittleGirl]

հա բայց սրա կայֆը էն ա, որ եթե Նիկոլը ստանա 110,000, ինքը կվճարի հարկ մենակ 10,000–ի վրա։ էն առաջին 100,000 մեկ ա չի հարկվում։ ՈՒ իմաստ չեմ հասկանում էդ դեպքում ինչի պետք ա թաքցնեն։

Պլյուս միջին խավը շահագրգռված չի լինի թաքցնելու, որտև էդ էն խավն ա, որը վարկով տուն կամ մեքենա ա առնում, իսկ բանկը 100 000 ստացողին վարկ չի տա։ Սենց մի բան մի հայկական պետական հիմնարկում էղել էր։ Աշխատողների աշխատավարձը մի քանի հարյուր հազար դրամ էր, բայց ծրարով էին ստանում։ Հետո որ ստվերից դուրս էկան (Սերժի վախտերով կամ էլ Ռոբի վերջերն էր, չգիտեմ ), ջոկեցին, որ կարում են տուն ու ավտո առնեն, ամառներն էլ Իսպանիաներում ֆռֆռան (դեսպանատներն իսկական եկամուտը տեսնում են, էլ չեն մերժում), հասկացան, որ ավելի լավ ա մի քիչ ավել հարկ մուծեն, բայց մարդավարի ապրեն։

[Տրիբուն]

հա բայց սրա կայֆը էն ա, որ եթե Նիկոլը ստանա 110,000, ինքը կվճարի հարկ մենակ 10,000–ի վրա։ էն առաջին 100,000 մեկ ա չի հարկվում։ ՈՒ իմաստ չեմ հասկանում էդ դեպքում ինչի պետք ա թաքցնեն։

Որ հարկ չվճարեն։ Ընդհանրապես հարկ չվճարելը ավել լավ ա, քան նույնիսկ քիչ վճարելը։

Համահարթի առավելություններից մեկն էլ էն ա, որ հարկերից խուսափելու հնարավոր գրեթե բոլոր ծակերը փակում ա։

[Տրիբուն]

Հաշվարկները տոկոս հաշվել չէր, էդ սաղն էլ կարան անեն։ Տնտեսագետներ էին, մի քիչ ավելի լուրջ հաշվարկներ էին արել։

Ես չեմ տեսել, ճիշտն ասած, չգիտեմ, կարող ա լուրջ են, կարող ա էնքան էլ չէ։ Դրա համար էլ կսպասեմ օրենքի նախագծին, որտեղ կառավարությունը ինքը բացատրագրում հաշվարկենրը լրիվ կներկայացնի։

Ֆեյսբուքում հաշվարկներ անողները ոնց էլ ֆռան պիտի բաց տվյալներցի օգտվեն։ Դժվար ասենք եկամտահարկի վերջին քսան տարվա տվյալների բազան ու շարքերը հասանելի լինեն, որ էլաստիկություն հաշվեն, կամ էֆեկտիվ դրույք հաշվարկեն ու ենթադրություններ անեն։ Համոզված եմ լիքը խելքին մոտ ու համոզիչ հաշվարկներ էլ կլինեն, բայց կախված նրանից թե ով ինչ մոտեցման կողմնակից ա, կարելիա հանգիստ թվերով լիքը մանիպուլյացիներ անել։ Ես օրինակ նույնիսկ փորձ էլ չեմ արել որև բան հաշվել։ Ենթադրություններս հիմնականում ինտուիտիվ են, մի քիչ էլ ստեղից ընդեղից փորձ ու ընդհանուր տրամաբանություն։

Ի՞նչ երաշխիք, որ մի բան, որ աշխարհով մեկ չի աշխատել, Հայաստանում պիտի աշխատի։

Չէ, Բյուր, աշխարհով մեկ չի աշխատելը ճիշտ տվյալ չի։ Տեղ կա աշխատել ա, տեղ կա՝ չի աշխատել Ու տվյալները նենց են, որ ընդեղ որտեղ չի աշխատել, նաև պրոգրեսիվ հարկը չի աշխատում։ Իսկ ընդեղ որտեղ աշխատել ա, հարցական ա, աշխատել ա, քանի որ համահարթ ա, թե՞ այլ պատճառնեով ա աշխատել, ասենք ավելի լավ վարչարարություն ա կիրառվել։ Համահարթեցման լավ ու վատը մինչը հիմա էլ քննարկվում ա։

[Տրիբուն]

Պլյուս միջին խավը շահագրգռված չի լինի թաքցնելու, որտև էդ էն խավն ա, որը վարկով տուն կամ մեքենա ա առնում, իսկ բանկը 100 000 ստացողին վարկ չի տա։ Սենց մի բան մի հայկական պետական հիմնարկում էղել էր։ Աշխատողների աշխատավարձը մի քանի հարյուր հազար դրամ էր, բայց ծրարով էին ստանում։ Հետո որ ստվերից դուրս էկան (Սերժի վախտերով կամ էլ Ռոբի վերջերն էր, չգիտեմ ), ջոկեցին, որ կարում են տուն ու ավտո առնեն, ամառներն էլ Իսպանիաներում ֆռֆռան (դեսպանատներն իսկական եկամուտը տեսնում են, էլ չեն մերժում), հասկացան, որ ավելի լավ ա մի քիչ ավել հարկ մուծեն, բայց մարդավարի ապրեն։

Բյուր, լավ օրինակ ա, բայց համոզիչ չի։ Դեսպանատները լավ գիտեն Հայաստանում ինչ ա կատարվում, ու բացի աշխատավարձից, որը կարելի ա ֆիկտիվ գրել, նաև բանկի հաշվի շարժ են վերցնում։ Նենց որ, էն «քիչ» ստացողները մի հատ էլ բանկից թուղթ են տանում, որ հաշվի վրա էսքան ավանդ ունեն, էսքան էլ ընթացիկ շարժ ու էտ ավելի համոզիչ թուղթ ա, քան աշխատավարձի թուղթը։ Նենց որ, կարող ա ա մի երկու դեպք տենց եղել ա, բայց խելքս բան չի կտրում, որ Իսպանիա ման գալու գնացողը վիզ ա դնում հարկ վճարի։

[StrangeLittleGirl]

Որ հարկ չվճարեն։ Ընդհանրապես հարկ չվճարելը ավել լավ ա, քան նույնիսկ քիչ վճարելը։

Համահարթի առավելություններից մեկն էլ էն ա, որ հարկերից խուսափելու հնարավոր գրեթե բոլոր ծակերը փակում ա։

Ո՞նց։ Տենց էլ կարան ընդհանրապես աշխատավարձ չգրանցեն, ընդհանրապես հարկ չմուծեն։ Մարդու մտքին տեղ ըլնի։ Հարկերից խուսափել ցանկացած հարկման դեպքում էլ հնարավոր ա։ Տոկոսներով բան չես փոխի։ Մեխանիզմ ա պետք խուսափողներին հայտնաբերելու ու պատժելու։

Բայց դե խոշոր հաշվով որ նայում ես, էս համահարթից ու աստիճանականից խոսելով ընկնում ես մի քանի հարյուր հազար ստացողի հետևից, օլիգարխներին թողնում ես քեֆ անեն, ուրախանան։ Ու նույն վիճակը զարգացած աշխարհում ա։ Ասենք նույն Դանիայում հարկայինը շարքային քաղաքացու հետևից կարա ընկնի, ինչ ա թե նվեր ստացած 10 000 կրոնից հարկ չի մուծել, բայց Գուգլին ու մնացածներին թողնի, որ ուզածների չափ հարկերից խուսափեն ու կայֆավատ ըլնեն։ Էս էլ օդից չեմ ասում, վերջերս էր սկանդալը։

[Տրիբուն]

Ո՞նց։ Տենց էլ կարան ընդհանրապես աշխատավարձ չգրանցեն, ընդհանրապես հարկ չմուծեն։ Մարդու մտքին տեղ ըլնի։ Հարկերից խուսափել ցանկացած հարկման դեպքում էլ հնարավոր ա։ Տոկոսներով բան չես փոխի։ Մեխանիզմ ա պետք խուսափողներին հայտնաբերելու ու պատժելու։

Բայց դե խոշոր հաշվով որ նայում ես, էս համահարթից ու աստիճանականից խոսելով ընկնում ես մի քանի հարյուր հազար ստացողի հետևից, օլիգարխներին թողնում ես քեֆ անեն, ուրախանան։ Ու նույն վիճակը զարգացած աշխարհում ա։ Ասենք նույն Դանիայում հարկայինը շարքային քաղաքացու հետևից կարա ընկնի, ինչ ա թե նվեր ստացած 10 000 կրոնից հարկ չի մուծել, բայց Գուգլին ու մնացածներին թողնի, որ ուզածների չափ հարկերից խուսափեն ու կայֆավատ ըլնեն։ Էս էլ օդից չեմ ասում, վերջերս էր սկանդալը։

Լավագույն մեխանիզմը սկզբից պարտադիր եկամուտները հայտարարագրելու համակարգ մտցնել ա, իսկ սա հնարավոր անել, եթե մարդիկ շահագռգռված լինեն եկամուտները հայտարարագրել։ Եթե հենց սկզբից սաղին խրթնացնես, ճռթ կհավաքես։ Հետո արդեն կարելի ա ավելի բարդ մեխանիզմներ ներդնել՝ ծախսերի պրոքսիի տեսքով - խոսքի մեկը երկու տարի ա 150.000 դրամ եկամուտ ա ցույց տալիս, բայց Ֆեռարի ա առնում, գալիս գլխին կանգնում են։

Ու դու էլի վիզ դրած ուզում ես, որ մենք մի օրում Դանիա դառնանք։ Հայաստանում եկամուտները կառուցվածքը Դանիային էնքան ա նման, ինչքան իմ շունը տիրանոզավր ռեքսին։ Հայաստանում տենց բարձր եկամուտներ ստացողները եկամուտները ստացողների ընդհանուր թվի կես տոկոսն ա լինելու։ Բայց մենակ իրանց բարձր հարկելու համար ուզում ես էն տակի մնացած մի կտոր միջին խավին մտցնես ամենաբարձր tax brackets-ի մեջ։ Մինչդեռ օլիգարխներին բարձր կարելի ա ուրիշ ձևերով հարկել։ Կամ սկզբից մի հատ պետք ա նենց անել, որ իրանք վաբշե հարկվեն, հետո նոր բարձր հարկել։

[Տրիբուն]

Համ էլ Նիկոլ ասել ա, որ Հայաստանում օլիգարխներ չկա։ Էտ ու՞մ ես ուզում հարկես։

[Տրիբուն]

Հարկային փոփոխությունները, որպես կանոն, ներկայացնում են հաջորդ տարվա Բյուջեի օրենքի հետ միասին, քանի որ բյուջեի եկամտային մասը սենց մեծ փոփոխություններից կախված կարա ահագին փոփոխվի։ 2019-ի բյուջեի օրենքի նախագիծը արդեն ԱԺ-ում ա, ու բացատրագրում եկամտային հարկի մասով գրված ա․

ԵԿԱՄՏԱՅԻՆ ՀԱՐԿ
Եկամտային հարկի գծով 2019 թվականի բյուջետային մուտքերը կանխատեսվել են 372.2 մլրդ դրամ: Եկամտային հարկի գծով կանխատեսումներում հիմք է ընդունվել 2018 թվականի տվյալ հարկատեսակի գծով հավաքագրումների ամսական միտումները, որը ճշգրտվել է 2017 թվականների հունվար-օգոստոս ամիսներին հավաքագրված հարկերի կշռով: Եկամտային հարկի գծով 2019 թվականի բյուջետային մուտքերի կանխատեսման համար կիրառվել է 2016-2017 թվականների եկամտային հարկի գծով փաստացի աճի և հիպոտեկի գծով եկամտային հարկի վերադարձի փորձագիտական գնահատմամբ ստացված ցուցանիշները, որոնք կիրառվել են 2018 թվականի համար գնահատված մեծության վրա:

Էս մի քիչ խառը-խշտիկ գրած տեքստից հասկանալի ա, որ հաշվարկի հիմքում քաղաքականության փոփոխություն, այսինքն օրենքում փոփոխություններ, նախատեսված չի։ Նենց որ, հնարավոր ա, որ հավայի խոսում ենք, ու էս տարվա ընթացքում ոչ մի փոփոխություն էլ չի լինելու։ Թողնում են, որ նոր ԱԺ-ն ընդունի Հարկային Օրենսգրքի փոփոխությունները, ու հետո Բյուջեում փոփոխություններ անեն։ Կամ էլ նենց են քարկապ ընկել, որ իրանք էլ չեն ջոկում, ինչը ոնց պիտի փոխեն։

[varo987]

Մինչև տոկոս, համահարթ որոշելը պիտի հենց բոլորին հարկելու հարցը լուծվի: Թե չէ եթե նենցա որ ով շուստրիա հարկ չի տալիս, ով հարիֆա տալիսա ինչ օրենքել ընդնունեն մեկա:
Մեր մուտքում մեկը էս 15տարի կլինի Մոսկվայա տունը վարձովա տալիս ոչ մի լումա հարկ չի տվել:
Մյուս կողմից ասենք մի տատի հացի փռում հավաքարարա աշխատում, փռի տիրոջը խեղդում են որ տատիին գրանցի եկամտահարկը վճարի: Դրա արդարը որնա:
Էլ չասած հարսանիքներում երգողների մասին, որ ամիսը մի քանի միլիոն դրամ եկամուտ ունեն բայց հարկ չեն տալիս:

Պիտի բոլորի համար եկամուտների հայտարագրումը պարտադիր դառնա առաջին հերթին:

Ընդանրապես հեղափոխությունը հիմնականում միջին խավնա արել Բագրատյանի ասած կամյուտերային ջահելություն, միջազգային կազմակերպություներում աշխատողներ, մանր ու միջին առեվտրականներ սենց ասած առավել ակտիվ շուխուրչի խավը:
Ու կառավարությունը մենակ իրանց շահնա պաշտպանում, շուխուռ անողների, ֆեյզբուկում գրողների, մնացած քյասիբ խեղճ ժողովրուրդնել թող գնան իրանց գլխի ճարը տենան սինդրիկ/էտ ինչա՞/ հավաքեք:

[Տրիբուն]

Ո՞նց։ Տենց էլ կարան ընդհանրապես աշխատավարձ չգրանցեն, ընդհանրապես հարկ չմուծեն։ Մարդու մտքին տեղ ըլնի։ Հարկերից խուսափել ցանկացած հարկման դեպքում էլ հնարավոր ա։ Տոկոսներով բան չես փոխի։ Մեխանիզմ ա պետք խուսափողներին հայտնաբերելու ու պատժելու։

Ահագին ժամանակ ա Հայաստանում չէի, ու երեկ բենզին էի լցնում, ու հին ադաթի համաձայն բենզակալոնկեն էլի կամավոր ՀԴՄ չէր ուզում տալ: Մենակ պահանջելուց հետո գլոխները կախ բերեցին ՀԴՄ-ն: 20.000 դրամի մեջ մոտ 4000 դրամ բյուջեից ոտի վրա գրպանում են: Ասածս ինչ ա. մենք ազգովի չենք ուզում հարկ վճարենք: Նույնիս անուղղակի հարկերը, ԱԱՀ, աքցիզ, որ սպառողն ա վճարում, էլի ուզում ենք թաքցնել: Compliance-ը առաջնային ա, ու սաղ շեշտը հենց սրա վրա պետք ա դնել:

[StrangeLittleGirl]

Ահագին ժամանակ ա Հայաստանում չէի, ու երեկ բենզին էի լցնում, ու հին ադաթի համաձայն բենզակալոնկեն էլի կամավոր ՀԴՄ չէր ուզում տալ: Մենակ պահանջելուց հետո գլոխները կախ բերեցին ՀԴՄ-ն: 20.000 դրամի մեջ մոտ 4000 դրամ բյուջեից ոտի վրա գրպանում են: Ասածս ինչ ա. մենք ազգովի չենք ուզում հարկ վճարենք: Նույնիս անուղղակի հարկերը, ԱԱՀ, աքցիզ, որ սպառողն ա վճարում, էլի ուզում ենք թաքցնել: Compliance-ը առաջնային ա, ու սաղ շեշտը հենց սրա վրա պետք ա դնել:

Ճիշտ ես ասում։ Բայց կարծում ես համահարթեցումից հետո սաղ վազելով հա՞րկ են մուծելու։