«Ցավոք, Իլհամ Ալիեւի խոսքում մենք այդպիսի փորձեր տեսանք։ Լսելով նրա գնահատականները Գարեգին Նժդեհի մասին՝ ճիշտն ասած, հիշեցի խորհրդային հայտնի «Կովկասի գերուհին» կինոնկարը. երբ այնտեղ խոսվում է հինավուրց ամրոցի ավերակների մասին, եւ հարց է հնչում՝ իսկ ի՞նչ է, եկեղեցին նույնպե՞ս ես եմ ավերել։ Իլհամ Հեյդարովիչի ելույթից տպավորություն է, որ Հիտլերը այդ պատերազմում երկրորդական դեր է խաղացել, եւ նացիստական շարժման առաջնորդը եղել է Գարեգին Նժդեհը: Իսկ իրականությունն այն է, որ Գարեգին Նժդեհը պայքարել է Հայաստանի թուրքական օկուպացման դեմ, պայքարել է հայերի ցեղասպանության դեմ, եւ իրականությունն այն է, որ հայ-թուրքական պատերազմի ժամանակ Գարեգին Նժդեհը, բազմաթիվ ռուս սպաների հետ, 1918 թվականին ռազմաճակատի շատ կարեւոր հատված էր ղեկավարում: Ես ցանկանում եմ ևս մեկ անգամ ընդգծել՝ կարևոր է, որ մենք իմանանք պատմության օբյեկտիվ գնահատականը:Ասում են, որ Գարեգին Նժդեհը մահացել է Վլադիմիրի բանտում: Շատ Խորհրդային գործիչներ են մահացել այդ բանտում, Սոլժենիցինը Գուլագում էր: Մենք կարծում ենք, որ նրանք, ովքեր դատապարտվել են 37-50-ական թվականներին, բոլորն ազգի թշնամի՞ են: Եթե այդպես է, ապա բազմաթիվ ականավոր գործիչներ դատապարտված են եղել և իրենց կյանքն ավարտել են բանտում: Բայց դա չի նշանակում, որ մենք այդ ամենը պետք է իբրև փաստ ընդունենք: Եվ ես անտեղի, անհարկի եմ համարում պատմությունն աղավաղելու, բավական կարևոր այս նիստի մթնոլորտում որոշակի լարվածություն մտցնելու նպատակով այս ձևաչափի օգտագործումը»,- ասել է նա:
Տեղադրեց
Ընդհանրապես, արտաքին ելույթներում մեր ղեկավարները մինչ այս անընդունելի քիչ էին խոսում պատմական փաստերի մասին և լավ է, որ Նիկոլն ուղղում է այդ սխալը: Պատմությունը պետք չէ գերագնահատել, սակայն... պետք չէ նաև թերագնահատել, ինչը ցավոք նկատվում էր մեր մոտ:
Մեջբերել
Գաղթական-ի խոսքերից
Լոխ մունք ենք, մնացածը` լոխ են...
Աշխաբադի կենտրոնում էլ սորոսականները ստամբուլյան կոնվենցիա միտինգ անեին։ 
Ամեն դեպքում իր ասել-չասելը ոչ մի դեր էլ չէր խաղում, նենց չի, որ իրա ասելով մարդիկ խելոքցան, պատմություն ճանաչեցին կամ նման բան... Ալիևը իր երկրի ներքին սպառման համար էր տենց վիստուպատ լինում, որ հիմա իրենց մեդիայով պտտեն, որ տեսեք էդ ուզուրպատոր նացիկ հայերին ոնց տեղը դրեց. դրանից հետո Փաշինյանի պատասխանը սենց թե նենց չէր ակնարկվելու։ Բայց դե Նիկոլն էլ մնաց դիպլոմատիկ պահվածքի սահմաններում, չնայած կարար հանգիստ տոնով ասեր, որ նացիզմը մենակ պատմության գրքում չի, այլ նաև արդի քաղաքականության մեջ էլ, ու արժի դրա մասին էլ մտածել ու չհերոսացնել ատելության հողի վրա մարդասպաններին. ոչ մի բազառ, միայն կարծիք նացիզմի բացասական դերի մասին արդեն բացած կոնտեքստում՝ առանց անուններ տալու, որ հետագա լարման տեղիք չտա։
De gustibus et coloribus non est disputandum.
Էջանիշներ