User Tag List

Էջ 5 11-ից ԱռաջինԱռաջին 123456789 ... ՎերջինըՎերջինը
Ցույց են տրվում 61 համարից մինչև 75 համարի արդյունքները՝ ընդհանուր 155 հատից

Թեմա: Ո՞վ կբացատրի․ քաղաքական հարցուպատասխան

  1. #61
    Պապա x3 Աթեիստ-ի ավատար
    Գրանցման ամսաթիվ
    26.05.2007
    Հասցե
    Հայաստան
    Տարիք
    45
    Գրառումներ
    8,706
    Mentioned
    49 Post(s)
    Tagged
    1 Thread(s)
    Արդեն բավականին հայտնի իրավաբան Վահե Գրիգորյանի բացատրությունը

    Անցումնային արդարադատության հարցերով փորձագետ Armand Libertéը խիստ հակիրճ (պետք չէ ծավալին ուշադրություն դարձնել, քանի որ անցումային արդարադատությունը բազմաշերտ եւ ծավալուն երեւույթ է) եւ սպառիչ շարադրել է, թե ինչ ասել է “անցումային արդարադատություն” (բացատրությունները՝ քոմենթում):Ներհայաստանյան կոնտեքստում “անցումնային արդարադատություն”-ը ես պատկերացնում եմ, որ պետք է ունենա առավելապես “անցումնային իրավարարություն” իմաստը եւ նպատակը: Ես դեմ չեմ լինի, որպեսզի հենց այս անվանումն էլ վերցվի որպես ողջ գործընթացի նկարագրություն, որպեսզի հնարավոր մոլորություններից եւ չհասկացվածությունից խուսափել: Բայց հասկանում եմ նաեւ, որ “անցումնային արդարադատություն” անվանումից խուսափել հնարավոր չի լինի դրա տարածվածության եւ միջազգային եւ համեմատական իրավունքներում ունեցած լայն ճանաչման պատճառով:
    Այսինքն՝ ԱԱ կամ ԱԻ առաջնային նպատակն է հիմնարար իրավունքների խախտումների զոհերի իրավունքների վերականգնման միջոցառումներ եւ մեխանիզմներ հիմնելը եւ գործարկելը մի միջավայրում, որտեղ եղած գործիքակազմը դրա հնարավորությունն այլ կերպ չի ընձեռում եւ մենք ամեն օր համոզվելու ենք, որ հայաստանյան արդարադատության համակարգը չի կարողանալու ապահովել այս խնդիրը: Հակառակ պատկերացումներ ունեցողները պետք է նայեն Արմանի բերած միջոցառումների ցանկը եւ փորձեն պատկերացնել, թե արդյո՞ք առանց դրանց իրականացման հնարավոր է լինելու այդ միջոցառումների նպատակներին հասնել հայաստանյան իրավապահ եւ արդարադատության համակարգի այն գործիքակազմով եւ անձնակազմով, որ այսօր ունենք:
    Երկրորդ, սակայն իր կարեւորությամբ առաջինին հավասար նպատակը ճշմարտության բացահայտումն ու արձանագրումն է: Այլապես Հայաստանը սկսել էր նմանվել ամեն առավոտյան մաքուր եւ դատարկ հիշողությամբ արթնացող մարդու, ում այդ օրը հանդիպածն իրեն թվում է “աննախադեպ”, “պատմության մեջ առաջին անգամ”, եւն, մինչդեռ ամեն ինչ նույնկերպ հանդիպում է իրեն ամեն օր: Ճշմարտության բացահայտումն ու արձանագրումը ժայռը մագլցող ալպինիստի համար այն ապահովագրող պարանն է, որը նրան կպահի որեւէ բարձրության վրա, եթե նա սայթաքի: Այլապես՝ ամեն սայթաքելուց հետո նա հայտնվելու է ձորի հատակին եւ կրկին՝ զրոյից բարձրանալ փորձելու, եթե իհարկե հաջողի վերականգնվել: Ճշմարտության արձանագրումը ինքին երաշխիք չէ, որ այն հանրային գիտակցության մեջ ունենալու է հաջորդ աստիճան բարձրանալու հնարավորություն: Այդունամենայնիվ, առանց դրա բարձրանալն առհասարակ անհնար է:
    Երրորդ, մեղավորներին պատասխանատվության ենթարկելը՝ արդարադատության առջեւ կանգնեցնելով: Այլապես ճշմարտության բացահայտման նպատակը՝ “Այլեւս՝ երբեք”-ը չի կարող իրագործվել, եթե ծանր հանցագործություններ կատարած անձանց անպատիժ թողնեն: Կրկնում եմ, խոսքը վերաբերում է միայն առանձնապես ծանր հանցագործություններին, այլ ոչ՝ անցումնային իրավարարությունը դարձնել ռեպրեսիվ մեքենայի վառելիք: Առարկայորեն նկարագրեմ կոնկրետ օրինակի վրա. ես չեմ կարծում, որ մարտիմեկյան քննության եւ արդարադատության նպատակը պետք է լինի բոլոր մեղավորներին հայտնաբերել եւ քրեական պատասխանատվության ենթարկելը, հաշվի առնելով տարբեր հանգամանքներ: Բայց պետք է շատ հստակ եւ որոշակի արձանագրենք, որ երկու տեսակի հանցագործությունների հանդուրժելը ոչնչացնելու է ողջ գործընթացի, եթե ոչ առհասարակ պետության՝ ինքն իրեն պաշտպանելուն ուղղված ջանքերի արժեքը. ոտնձգությունները կյանքի իրավունքի դեմ, ընդ որում՝ թե անհատի կյանքի դեմ՝ սպանության միջոցով, եւ թե պետության կյանքի դեմ՝ սահմանադրական կարգի տապալման միջոցով: Անկախ նրանից, թե դատարաններն արդարության բոլոր պահանջների պահպանմամբ ինչպիսի պատիժներ կնշանակեն մեղավոր ճանաչվածների նկատմամբ, մեկ եւ ընդմիշտ պետք է արձանագրել, որ այդ պատասխանատվությունը անխուսափելի պետք է լինի:
    Համարում եմ, որ կոնկրետ հանցագործությանը մեղսակցություն ունեցողների դեպքում եւ մասին ճշմատության հրապարակումն ինքնին համարժեք ներգործություն է նրանց նկատմամբ, որն ի զորու է ապահովել անցումնային իրավարարության նպատակները, վերջիններիս նույնպես հնարավորություն ընձեռելով քաղաքացիական համերաշխության միջավայրից անմասն չմնալու համար, եթե իհարկե բանը հասնի նրանց դատարանի առջեւ կանգնեցնելու առհասարակ: Այս վերջին մոտեցումը հենց լյուստրացիան է լինելու, թերեւս առաջին անգամը Հայաստանի պատմության մեջ:
    Այս պահին, ուղակի հակիրճ ակնարկի տեսքով ինձ համար տեսանելի են Հայաստանում տարիների ընթացքում կուտակված այնպիսի զանգվածային եւ հանրային գիտակցության վրա ազդեցություն ունեցող խնդիրներ, որոնց լուծման եւ քաղաքացիական համերաշխությանը խոչընդոտող խութերը լուծելու համար Հայաստանը անցումային արդարադատության մեխանիզմների ներդրման կարիք ունի.
    - 2008թ.-ի փետրվար-մարտ ամիսներին տեղի ունեցած դեպքերի մարնրամասն քննություն, սպանությունների մեջ մեղավոր անձանց բացահայտում, մահաբեր ուժի գործադրման եւ դրա ամբողջ հրամանատարական շղթայի իրավական գնահատականի արժանացում, այս իրադարձությունների հետ կապված դատապարտված անձանց գործերի վերաբացում, աշխատանքից զրկվածների իրավունքների վերականգնում, տուժածներին փոխհատուցում, ռեպարացիոն այլ գործընթացների նախաձեռնում (պետության անունից ներողություն տուժածներին, փաստավավերագրական նյութերի միջոցով “Այլեւս՝ երբեք” շարքի նախաձեռնում, Մարտի 1-ը Հայաստանի քաղաքացու տոնի հռչակում, եւն).
    - Զինված ուժերում բռնի մահվան դեպքերի մասին բոլոր այն գործերի վերաբացում, որոնցով տուժողներն ի վիճակի չեն եղել արդարադատության հասնել իրավապահների կամայականությունների կամ էլ դատավարական սահմանափակումների պատճառով, քննության խորացված իրականացում եւ պետության կողմից վերը նշված եւ վերաբերելի ռեպարացիոն միջոցների ձեռնարկում: Այս գործերով հիմնական նպատակը պետք է լինի ոչ միայն տուժողների իրավունքների վերականգնումը, այլ նաեւ զինված ուժերում կարգապահության բարձրացումը եւ զինված ուժերի նկատմամբ արդարադատության միջոցով քաղաքացիական վերահսկողության ամրապնդումը, որը պետք է իրականացվի հասարակություն-բանակ միասնությունն ամրապնդող քարոզչությամբ՝ հակառակ արդյունք ունենալուց խուսափելու համար.
    - Երեւանի կենտրոնի սեփականազրկված քաղաքացիների այն գործերի խումը, որոնք դեռ լուծում չեն ստացել կամ որոնց լուծոմն անհնար է եղել դատավարական տեխնիկական սահմանափակումների պատճառով: Այս մարդկանց իրենց դեմ կայացրած վճիռները բողոքարկելու լրացուցիչ հնարավորույթյուն պետք է ընձեռնվի, իսկ փոխհատուցումըները պետք է տրամադրվեն այն հիմնադրամենրի միջոցներից, որոնց մուտքերն հենց ապահովվել էին այս մարդկաց սեփականազրկելու գնով՝ “Երեւան” հիմնադրամ, եւն (փոխհատուցման հարցը տեխնիկական առաջարկ էր, չեմ պնդում դրա վրա):
    Այս ցանկը սպառիչ չէ, այլ խնդիրներ էլ կան, սակայն ինչպիսի ցանկ էլ, որ լինի, այն հաստատված լինելիս խիստ որոշակի պետք է լինի: Անցումնային իրավարարությունը խիստ սահմանափակ ռեսուրսով իրականացվող ծրագիր է եւ կարեւոր է, որ այն չլինի առաձգականորեն այլ երեւույթների՝ ժամանակի պատեհությամբ եւ քաղաքական նպատակահարմարությամբ տարածվող գործիք:
    Իրավարարության հիմնական միջոցը այս ողջ ընթացքում պետք է շարունակի մնալ պետության մշտապես գործող եւ ձեւավորված արդարադատության եւ իրավապահ համակարգը: Այն չի դադարելու գործելուց, այլ մեծապես օգտվելու է այսպիսի մեխանիզմներից՝ առողջանալու համար: Ալլ խոսքով՝ անցումնային իրավարարությունը համեմատելի է խափանման եզրին հասած երիկամներին արտաքին միջամտությամբ օգնող միջոցի հետ, որի օգնությամբ ընդհանուր մարմնի առողջությունը պահպանելու ընթացքում ժամանակ եւ հնարավորությոն է լինելում հենց երիկամների առողջացման համար: Երիկամներն ամեն դեպքում անփոխարինելի են: Եւ եթե փոխարինվում են, ապա՝ միայն երիկամներով: Այսինքն, պետական մարմինների կոնվենցիոն այն համակարգը, որ ունի Հայաստանը (դատական եւ իրավապահ մարմիններ) չի վերացվելու, այլ դրա գործողության արդյունավետությունն է բարձրացվում այսպիսի միջամտություններով:
    Եւ ի վերջո, միշտ հիշեք, թե ինչ էլ ներմուծվի եւ ինչ լուծումներ էլ գտնվեն անցումնային իրավարարության ծրագրի շրջանակներում, դրանցից ոչ մեկը չի կարող դուրս գալ Սահմանադրությամբ ամրագրված նպատակաների եւ սկզբունքների շրջանակից: Արդարադատության կամ իրավարարության ինչպիսի մոդել էլ, որ ներդրվի, Սահմանադրությունը չի դադարում գործելուց եւ դրա գործողությունը չի կարող սահմանափակվել որեւէ մեկի, խմբի կամ (Սահմանադրության անփոփոխ դրույթների մասով) ամբողջ ժողովրդի կամքով:
    ՀԳ. Մեզ համար անհասկանալի եւ մեկ հանրահավաքի միջոցով մեր քաղաքական եւ իրավական քննարկումներ ներխուժած “անցումային արդարադատություն” հասկացությունը ըստ էության չհասկացված եւ անծանոթ լինելու բերումով սկսեց շփոթվել կամ շփոթեցվել “արտակարգ դատարան” ստեղծելու գործընթացի հետ: Ես սա շատ բնական եմ համարում խնդրի հետ առնչություն չունեցած ոչ մասնագետների համար, բայց անընդունելի եմ համարում առնվազն իրենք իրենց իրավաբան համարող բարձրաստիճան մի քանի պաշտոնյաների համար:
    Այսօր ծանոթացա նրանցից առնվազն երկուսի կարծիքին (որքան էլ, որ անհամատեղելի լինեն նրանց անձն ու “սեփական կարծիք” հասկացությունը) եւ կարծում եմ, որ նրանք ոչ միայն չեն հասցրել հասկանալ, թե ինչ է անցումնային արդարատությունը, այլ չէին էլ իմացել մինչ այսօր, թե ինչ ասված էր “արտակարգ դատարան”:

    Ես ժամանակ կգտնեմ անդրադառնալ, թե ինչ է “արտակարգ դատարանը” եւ ինչու են որոշ ժողովուրդներ կարեւոր համարել հենց Սահմանադրության ուժով արձանագրել արտակարգ դատարանների ստեղծման արգելքը: Հակիրճ ասեմ, որ ոչ միայն անցումային արդարադատությունը չունի որեւէ աղերս “արտակարգ դատարան” ստեղծելու կամ հիմնադրելու հետ, այլ ունի հենց արտակարգ դատարաններին մասնակի նմանությամբ գործած արդարադատության եւ իրավապահ համակարգերի գեներացրած անարդարության եւ “մարդկային խիղճը վրդովվեցնող“ (սա միջազգային իրավունքում ընդունելի իրավաքաղաքական ձեւակերպում է) հետեւանքները մեղմելու եւ դրանք վերացնելուն ուղղված նպատակներ:
    Աղբյուր
    artak.am De gustibus et coloribus non est disputandum.

  2. Գրառմանը 1 հոգի շնորհակալություն է հայտնել.

    Chuk (19.08.2018)

  3. #62
    Բարև
    Տրիբուն-ի ավատար
    Գրանցման ամսաթիվ
    17.05.2008
    Հասցե
    Երևան
    Գրառումներ
    15,977
    Բլոգի գրառումներ
    2
    Mentioned
    34 Post(s)
    Tagged
    0 Thread(s)
    Էս աղջիկն ա ահագին խելոք բաներ ասում.

    https://www.newsinfo.am/arm/article/view/VyFoXNxI8r

    ......
    Ու ես դեռ լրիվ չեմ հասկացել, թե վարչապետն ինչ էր ենթադրում սրա տակ։ Երեւի պետք ա հենց ինքն էլ պարզաբանի, թե չէ ինչքան գնում ա, էնքան քարկապ ենք ընկնում։

  4. Գրառմանը 2 հոգի շնորհակալություն են հայտնել.

    StrangeLittleGirl (22.08.2018), Վիշապ (22.08.2018)

  5. #63
    Պատվավոր անդամ
    StrangeLittleGirl-ի ավատար
    Գրանցման ամսաթիվ
    18.03.2006
    Հասցե
    Լապլանդիա
    Գրառումներ
    24,576
    Բլոգի գրառումներ
    18
    Mentioned
    41 Post(s)
    Tagged
    0 Thread(s)
    Մեջբերում Տրիբուն-ի խոսքերից Նայել գրառումը
    Էս աղջիկն ա ահագին խելոք բաներ ասում.

    https://www.newsinfo.am/arm/article/view/VyFoXNxI8r

    ......
    Ու ես դեռ լրիվ չեմ հասկացել, թե վարչապետն ինչ էր ենթադրում սրա տակ։ Երեւի պետք ա հենց ինքն էլ պարզաբանի, թե չէ ինչքան գնում ա, էնքան քարկապ ենք ընկնում։
    Աչքիս ՀԱԿ֊ն ա ճնշել։

  6. #64
    Բարև
    Տրիբուն-ի ավատար
    Գրանցման ամսաթիվ
    17.05.2008
    Հասցե
    Երևան
    Գրառումներ
    15,977
    Բլոգի գրառումներ
    2
    Mentioned
    34 Post(s)
    Tagged
    0 Thread(s)
    Մի կանֆուզի աղբյուր էլ Դանիելյանն ա։

    https://www.newsinfo.am/arm/article/view/VyE_5-9vIH

    Ու ստացվում ա, որ <անցումային> կամ <անցումային փուլի > նույն բանն ա գոնե էս մարդը ինքը interchangeably կիրառում ա։

    Չնայած, ես հասկանում եմ Ծլնգի ասածը, ու ես էլ էի նույն կերպ հասկանում։

  7. #65
    այվի ivy-ի ավատար
    Գրանցման ամսաթիվ
    01.04.2006
    Գրառումներ
    11,016
    Mentioned
    52 Post(s)
    Tagged
    0 Thread(s)
    Մի կողմ թողնելով հայալեզու աղբյուրները՝ գնացի Տրիբունի ասած "transitional justice"-ի հետքերով ու ահագին բաներ կարդացի։ Հատկապես ՄԱԿ-ի 2014-ի հրատարակությունը շատ լայնածավալ մոտենում է հարցին։

    Տերմինի մեջ "transitional" բառը կարող է շփոթեցնող լինել, բայց իրականում սա ոչ մի կապ չունի անցումային փուլերի հետ։ Անցումային արդարադատությունը մեխանիզմների մի ամբողջ համակարգ է՝ ուղղված մարդու իրավունքների պաշտպանությանը և դրանց ոտնահարման դեպքում արդարադատության վերականգնմանը։ Սա ընդհանրապես դուրս է որևէ տեսակի ժամանակային փուլերից։ Իհարկե հնարավոր է, որ անցումային արդարադատության անհրաժեշտությունը առաջ գա հենց սոցիալ-քաղաքական անցումային փուլերում, բայց էս երկու անցումային բառերը տվյալ դեպքում իրար հետ ընդհանրապես կապված չեն։

    Ընդհանուր առմամբ, հարցադրումը, թե արդյոք «անցումային արդարադատություն» և «անցումային փուլի արդարադատություն» տերմինները նույնն են, արդեն իսկ սխալ է, քանի որ «անցումային փուլի արդարադատություն» տերմին ուղղակի գոյություն չունի։ Կարող եք մի հատ փնտրել "transitional stage justice"․ ոչ մի բան չեք գտնի։ Այնուամենայնիվ, եթե մարդ խոսքի մեջ ասում է՝ «անցումային փուլի արդարադատություն», ես դրա տակ կհասկանայի «արդարադատության վիճակը/բնույթը սոցիալ-քաղաքական անցումային ժամանակահատվածներում», որը սակայն կապ չունի "transitional justice" իրավաբանական տերմինի հետ։
    Վերջին խմբագրող՝ ivy: 23.08.2018, 17:12:

  8. Գրառմանը 1 հոգի շնորհակալություն է հայտնել.

    Տրիբուն (23.08.2018)

  9. #66
    Ուշադիր
    Chuk-ի ավատար
    Գրանցման ամսաթիվ
    17.03.2006
    Հասցե
    Երևան
    Տարիք
    40
    Գրառումներ
    25,245
    Բլոգի գրառումներ
    31
    Mentioned
    82 Post(s)
    Tagged
    1 Thread(s)
    Ռուսներն ավելի հաճախ ասում են «Правосудие переходного периода», այլ ոչ թե «Переходное правосудие»։ Ռուսական շկոլայի ազդեցության տակ գտնվող հայ իրավաբանները երբեմն օգտագործում են ռուսերեն տերմինի հայերենացված «անցումային փուլի արդարադատություն» տերմինը, բայց հայկական իրավաբանության մեջ ընդունված «անցումային արդարադատություն» տերմինը։

    Քայլ առ քայլ՝ դարից դար

    Խենթ եմ

  10. Գրառմանը 1 հոգի շնորհակալություն է հայտնել.

    Տրիբուն (23.08.2018)

  11. #67
    Բարև
    Տրիբուն-ի ավատար
    Գրանցման ամսաթիվ
    17.05.2008
    Հասցե
    Երևան
    Գրառումներ
    15,977
    Բլոգի գրառումներ
    2
    Mentioned
    34 Post(s)
    Tagged
    0 Thread(s)
    Մեջբերում Chuk-ի խոսքերից Նայել գրառումը
    Ռուսներն ավելի հաճախ ասում են «Правосудие переходного периода», այլ ոչ թե «Переходное правосудие»։ Ռուսական շկոլայի ազդեցության տակ գտնվող հայ իրավաբանները երբեմն օգտագործում են ռուսերեն տերմինի հայերենացված «անցումային փուլի արդարադատություն» տերմինը, բայց հայկական իրավաբանության մեջ ընդունված «անցումային արդարադատություն» տերմինը։
    Տերմին-մերմինը մի պահ մի կողմ դնենք Փաստը նրանում ա, որ լիարժեք ոչ մեկն էլ դեռ չի հասկացել, թե կոնկրետ ինչ տեսք ա պիտի ընդունի, եթե երբևէ ընդունի, էս արդարադատությունը։

    Բայց, սկզբից, երբ Ծլնգին հարցը տվեցի, թե ինչ տարբերություն «անցումային արդարադատություն» ու «անցումային փուլի արդարադատություն» հասկացությունների մեջ, Ծլնգի բացատրածը ահագին խելքին մոտ էր ու մոտավորապես նույն կերպ էլ ես էի հասկացել։ Վոբշեմ, առանց ճշմարտության ձգտելու, ես սենց եմ հասկացել․

    - անցումային արդարադատություն․ ենթադրում ա ժամանակավոր ինստիտուտների ստեղծում, օրինակ հատուկ քրեական դատարաններ կամ ճշմարտության հանձնաժողովներ, կամ փոխհատուցման հանձնաժողովներ, կամ արտակարգ դատարաններ, և այլն։ Սրանք պետք են կոնկրոտ գործեր քննելու համար, ասեն մարտի մեկ կամ Սաշիկի փողերը։ Էս կարող ա որոշումով կամ օրենքվ սկսվի մի պահի, ու ավարտվի ինչ-որ պահի։

    - անցումային փուլի արդարադատություն, կամ արդարադատություն անցումային փուլում։ Արդարադատության նկատմամբ ընդհանուր վստահության վերականգմանն ուղղված գործողություններ, որոնք կարան ներառեն փորձագիտական խորհարդատվության ներգրավում։ Ասենք կոնկրետ գործերով դիմել ՄԻԵԴ կամ այլ կազմակերպություններին, որ անկախ փորձագիտական կարծիք տան։ Էս կարող ա կոնկրետ ժամկետներ չունենա․ ասենք մի քանի տարի, պետքն եղած ժամանակ, քանի հասարակությանը լիարժեք իրա համակարգին չի վստահում, որոշ աղմկահարույց գործերով դրսից փորձագիտական աջակցություն ենք ստանում։

    Բայց, ընդհանուր առմամբ, էս անպտուղ քննարկում ա, ներող

  12. #68
    այվի ivy-ի ավատար
    Գրանցման ամսաթիվ
    01.04.2006
    Գրառումներ
    11,016
    Mentioned
    52 Post(s)
    Tagged
    0 Thread(s)
    Կարծում եմ, էստեղ մեղավորը ռուսական վիքիպեդիան է․ տերմինի իմաստը փոխել են, անունն էլ իրենց փոխած իմաստով են դրել
    Մի բան գիտեմ էլի, որ ինտերներտում ռուսական հոդվածներից խուսափում եմ։

  13. #69
    Ուշադիր
    Chuk-ի ավատար
    Գրանցման ամսաթիվ
    17.03.2006
    Հասցե
    Երևան
    Տարիք
    40
    Գրառումներ
    25,245
    Բլոգի գրառումներ
    31
    Mentioned
    82 Post(s)
    Tagged
    1 Thread(s)
    Մեջբերում ivy-ի խոսքերից Նայել գրառումը
    Կարծում եմ, էստեղ մեղավորը ռուսական վիքիպեդիան է․ տերմինի իմաստը փոխել են, անունն էլ իրենց փոխած իմաստով են դրել
    Մի բան գիտեմ էլի, որ ինտերներտում ռուսական հոդվածներից խուսափում եմ։
    մենակ վիքին չի, ռուսներն էդ տերմինն են օգտագործում, գուգլի, կտեսնես ))

    Քայլ առ քայլ՝ դարից դար

    Խենթ եմ

  14. #70
    Պատվավոր անդամ
    Վիշապ-ի ավատար
    Գրանցման ամսաթիվ
    03.12.2007
    Հասցե
    Կալիֆորնիա, գյուղ Արևահովիտ
    Գրառումներ
    7,258
    Mentioned
    23 Post(s)
    Tagged
    0 Thread(s)
    Մեջբերում Տրիբուն-ի խոսքերից Նայել գրառումը
    Տերմին-մերմինը մի պահ մի կողմ դնենք Փաստը նրանում ա, որ լիարժեք ոչ մեկն էլ դեռ չի հասկացել, թե կոնկրետ ինչ տեսք ա պիտի ընդունի, եթե երբևէ ընդունի, էս արդարադատությունը։

    Բայց, սկզբից, երբ Ծլնգին հարցը տվեցի, թե ինչ տարբերություն «անցումային արդարադատություն» ու «անցումային փուլի արդարադատություն» հասկացությունների մեջ, Ծլնգի բացատրածը ահագին խելքին մոտ էր ու մոտավորապես նույն կերպ էլ ես էի հասկացել։ Վոբշեմ, առանց ճշմարտության ձգտելու, ես սենց եմ հասկացել․

    - անցումային արդարադատություն․ ենթադրում ա ժամանակավոր ինստիտուտների ստեղծում, օրինակ հատուկ քրեական դատարաններ կամ ճշմարտության հանձնաժողովներ, կամ փոխհատուցման հանձնաժողովներ, կամ արտակարգ դատարաններ, և այլն։ Սրանք պետք են կոնկրոտ գործեր քննելու համար, ասեն մարտի մեկ կամ Սաշիկի փողերը։ Էս կարող ա որոշումով կամ օրենքվ սկսվի մի պահի, ու ավարտվի ինչ-որ պահի։

    - անցումային փուլի արդարադատություն, կամ արդարադատություն անցումային փուլում։ Արդարադատության նկատմամբ ընդհանուր վստահության վերականգմանն ուղղված գործողություններ, որոնք կարան ներառեն փորձագիտական խորհարդատվության ներգրավում։ Ասենք կոնկրետ գործերով դիմել ՄԻԵԴ կամ այլ կազմակերպություններին, որ անկախ փորձագիտական կարծիք տան։ Էս կարող ա կոնկրետ ժամկետներ չունենա․ ասենք մի քանի տարի, պետքն եղած ժամանակ, քանի հասարակությանը լիարժեք իրա համակարգին չի վստահում, որոշ աղմկահարույց գործերով դրսից փորձագիտական աջակցություն ենք ստանում։

    Բայց, ընդհանուր առմամբ, էս անպտուղ քննարկում ա, ներող
    Քյասար՝ ՀՀ-ին սկզբից անցումային արդարադատություն ա պետք, բայց անցումային փուլի արդարադատությունն էլ չխանգարա որոշ դեպքերի համար որպես լրացում:
    Si vis pacem, para bellum

  15. #71
    Ուշադիր
    Chuk-ի ավատար
    Գրանցման ամսաթիվ
    17.03.2006
    Հասցե
    Երևան
    Տարիք
    40
    Գրառումներ
    25,245
    Բլոգի գրառումներ
    31
    Mentioned
    82 Post(s)
    Tagged
    1 Thread(s)
    Մեջբերում Տրիբուն-ի խոսքերից Նայել գրառումը
    Տերմին-մերմինը մի պահ մի կողմ դնենք Փաստը նրանում ա, որ լիարժեք ոչ մեկն էլ դեռ չի հասկացել, թե կոնկրետ ինչ տեսք ա պիտի ընդունի, եթե երբևէ ընդունի, էս արդարադատությունը։

    Բայց, սկզբից, երբ Ծլնգին հարցը տվեցի, թե ինչ տարբերություն «անցումային արդարադատություն» ու «անցումային փուլի արդարադատություն» հասկացությունների մեջ, Ծլնգի բացատրածը ահագին խելքին մոտ էր ու մոտավորապես նույն կերպ էլ ես էի հասկացել։ Վոբշեմ, առանց ճշմարտության ձգտելու, ես սենց եմ հասկացել․

    - անցումային արդարադատություն․ ենթադրում ա ժամանակավոր ինստիտուտների ստեղծում, օրինակ հատուկ քրեական դատարաններ կամ ճշմարտության հանձնաժողովներ, կամ փոխհատուցման հանձնաժողովներ, կամ արտակարգ դատարաններ, և այլն։ Սրանք պետք են կոնկրոտ գործեր քննելու համար, ասեն մարտի մեկ կամ Սաշիկի փողերը։ Էս կարող ա որոշումով կամ օրենքվ սկսվի մի պահի, ու ավարտվի ինչ-որ պահի։

    - անցումային փուլի արդարադատություն, կամ արդարադատություն անցումային փուլում։ Արդարադատության նկատմամբ ընդհանուր վստահության վերականգմանն ուղղված գործողություններ, որոնք կարան ներառեն փորձագիտական խորհարդատվության ներգրավում։ Ասենք կոնկրետ գործերով դիմել ՄԻԵԴ կամ այլ կազմակերպություններին, որ անկախ փորձագիտական կարծիք տան։ Էս կարող ա կոնկրետ ժամկետներ չունենա․ ասենք մի քանի տարի, պետքն եղած ժամանակ, քանի հասարակությանը լիարժեք իրա համակարգին չի վստահում, որոշ աղմկահարույց գործերով դրսից փորձագիտական աջակցություն ենք ստանում։

    Բայց, ընդհանուր առմամբ, էս անպտուղ քննարկում ա, ներող
    Ապ, չէ, դրանք բոլորը «անցումային արդարադատության» գործիքներից են։ Դրանցից բացի ուրիշ գրոծիքներ էլ կան։ Առանձին երկու հասկացություններ չկան, ու ամբողջ հարցն էն ա, որ ոչ Դանիելյանն ա ուրիշ բանի մասին խոսել, ոչ բան։ Ընդամենը Ծլնգի ու քո կողմից սխալ մեկնաբանություն ա եղել, որ էդ գործիքների մի մասը այլ տերմինով պետք ա մեկնաբանվեն, մյուսներն այլ։

    Նիկոլի կառավարությունը որ գործիքները կընտրի, չգիտեմ։ Դեռ դրա մասին չի խոսվել։

    Օրինակ ես ակնկալում եմ օրենք, որը հնարավորություն կտա վերաբացել որոշ դատական գործեր։ Թիրախս էլ Շանթի գործն ա։

    Բայց անցումային արդարադատության Նիկոլենց ընտրած տարբերակում էդ կլինի թե չէ, գաղափար չունեմ։

    Քայլ առ քայլ՝ դարից դար

    Խենթ եմ

  16. Գրառմանը 1 հոգի շնորհակալություն է հայտնել.

    Տրիբուն (24.08.2018)

  17. #72
    . Ծլնգ-ի ավատար
    Գրանցման ամսաթիվ
    08.12.2016
    Գրառումներ
    3,041
    Mentioned
    51 Post(s)
    Tagged
    1 Thread(s)
    Մեջբերում Տրիբուն-ի խոսքերից Նայել գրառումը
    Մի կանֆուզի աղբյուր էլ Դանիելյանն ա։

    https://www.newsinfo.am/arm/article/view/VyE_5-9vIH

    Ու ստացվում ա, որ <անցումային> կամ <անցումային փուլի > նույն բանն ա գոնե էս մարդը ինքը interchangeably կիրառում ա։

    Չնայած, ես հասկանում եմ Ծլնգի ասածը, ու ես էլ էի նույն կերպ հասկանում։
    Չկա կոնֆուզ, ու կոնկրետ էս մարդը interchangeably չի կիրառում։ «Անցումային փուլի արդարադատություն» եզր գոյություն չունի։ Սրան եզր անվանելը նման ա «2018 թ․ արդարադատություն»-ը եզր համարելուն։ Իմ հասկանալով, Դանիելյանը այն առաջին հոդծվածի մեջ սա օգտագործելով նկատի է ունեցել, որ՝ ճիշտ եք, մի բան պիտի արվի («անցումային փուլ»-ը այստեղ է, որ հնի նման չենք կարող շարունակել, քանի որ առկա է վստահության պակաս), բայց այդ մի բանը գոյություն ունեցող արդարադատության համակարգով ու գոյություն ունեցող, բայց դեռևս չօգտագործվող լծակների ակտիվացմամբ լրիվ հնարավոր ա անել, ու իմաստ չկա «անցումային արդարադատության» արտահամակարգային գործիքների ներմուծման։

    Իր վերջին ստատուսով էլ է շարունակում նույնը ասել։ Այստեղ ամբողջ ստատուսը փակցնեմ, որ հիմնավորեմ այս կարծիքս (գունային ու թավատառ ընգծումները իմն են)․
    Անցումային արդարադատությունը բնավ նոր երևույթ չէ նորանկախ Հայաստանի պատմության մեջ, այն որոշակի բաղադրիչներով կիրառվել է նաև նախկինում, ուղղակի զուտ այդ ինստիտուտի անվանումը չի դրվել շրջանառության մեջ, ինչն էլ, հավանաբար, այնպիսի տպավորություն է ստեղծել, թե դա բոլորովին նոր ու անկանխատեսելի զարգացումներ է ունենալու, ընդհուպ՝ արդարադատություն իրականացնելու իրավասությամբ օժտված տարաբնույթ հանձնաժողովների ձևավորումը: Նախ, պաշտոնական աղբյուրները ողջամտորեն ու միանշանակ հերքեցին այդպիսի զարգացումների հեռանկարը: Ինչ վերաբերում է մինչ այս պահն անցումային արդարադատության դրսևորումներին, ապա հենց այդպիսին էր, օրինակ, 1990-ականների սկզբներին Գլխավոր դատախազությունում իմ ղեկավարությամբ ստեղծված «Ռեպրեսիայից տուժած անձանց արդարացնելու և փոխհատուցում տալու հայտերի քննարկման» հանձնաժողովը: Մենք պահանջում էինք ՊԱԿ-ց, ՆԳՆ-ից և այլ մարմիններից (այդ թվում՝ միութենական) արխիվային գործերը և ուսումնասիրության արդյունքներով կազմում ԵԶՐԱԿԱՑՈՒԹՅՈՒՆ, ինչն արդեն բավարար իրավական հիմք էր համարվում անձին արդարացված համարելու համար: Ամբողջ խնդիրն այն էր, որ կար բանավեճ, թե արդյո՞ք, այսպես կոչված «դվոյկաներն» ու «տրոյկաները» համարվում էին օրենքով ստեղծված դատարաններ, որպեսզի նրանց ակտերը ևս բեկանվեին դատական կարգով: Իմ մոտեցումն այդ ժամանակ այն էր, որ դրանք դատական ատյաններ չեն եղել, ուստի իրավաչափ հիմք չկար հազարավոր գործերի վերանայումը վերապահել դատարաններին և անհարկի ծանրաբեռնել: Եթե համարժեք ուսումնասիրեք դատական համակարգի պատմությունը, անշուշտ կհայտնաբերեք անցումային արդարադատության, այդ թվում՝ դատավորների վերանշանակման նաև այլ դրսևորումներ:
    Պարզապես այս ինստիտուտին հարկ է դիմել միայն բացառիկ և խիստ հիմնավորված դեպքերում ու սահմաններում, դրա ցանկացած տարատեսակ ունի ինչպես դրական, այնպես էլ բացասական դրսևորումներ և միշտ չէ, որ ուղեկցվում է ակնկալվող արդյունքներով
    : Մնում եմ այն տեսակետին, որ այս փուլում էական դեր կարող է ունենալ հանրային վստահություն վայելող միջազգային փորձագետներից կազմված խորհրդատվական կառույցների ձևավորումն ու Մարդու իրավունքների և հիմնարար ազատությունների պաշտպանության կոնվենցիային կից 16-րդ արձանագրության հենքով ՄԻԵԴ-ից խորհրդատվություն հայցելու պրակտիկայի աշխուժացումը ...
    Այս ուղերձը երեք մասից է բաղկացած։ Առաջին՝ ընգածս կարմիր մասում ինքը անցումային արդարադատության շուրջ հիստերիկա բարձրացնողներին ա դիմում, ասելով, որ՝ չէ, ախպեր, սրա տակ հատուկ կարգի դատարաններ ու տրիբունալատիպ հանձնաժողովներ պետք չի հասկանալ, մանավանդ որ պաշտոնական աղբյուրներն էլ հերքում են այդպիսի հնարավորությունը։

    Երկորդ՝ ընգծածս կապույտ մասում դիմում ա նրանց, ով փրփուրները բերանին ասում են՝ էսի լրիվ նոր, ցենտր ֆիրմա բան ա, ամբողջ աշխարհով ծիծիկ ձևի արդարադատություն բերած, ու ասում ա, որ էդ ձեր ասած անցումային արդարադատությունից էստեղ էլ ենք արել, ուղղակի անունը էն վախտ ֆինտիֆլյուշկա չէինք դնում, ու շատը նրա համար էինք անում, որ ոչ-դատական որոշումները չեղարկելու համար դատական համակարգ ներգրավելու ու ծանրաբեռնելու հարկ չկար, այլ դա հնարավոր եղավ հատուկ հանձնաժողովի միջոցով անել։ Ու այս մասը ավարտում ա նրանով, որ այպիսի հատուկ գործիքներին (ինստիտուտներին) արժի դիմել մենակ հատուկ դեպքերում՝ հազար հատ գցել-բռնելուց հետո, ու մեկ ա թե՛ դրական դրսևորումներ կլինեն, թե՛ բացասական, հետն էլ կարող ա նենց բաների բերի, որ ոչ մեկս չէինք սպասի։

    Երրորդ՝ ընգծածս ծիրանագույն ու թավատառ մասում էլ, ասում է որ այս փուլում (կարող եք անվանել անցումային, բայց կարծում եմ այստեղ «անցումային» ածականը բաց է թողնում, որ շփոթմունք չստեղծի), իր տեսակետը այն է, որ քյանդրբազություններ պետք չի անել, այլ միմիայն պետք է այն նախորդ հոդվածում իր նշած լծակները ակտիվացնել՝ գործող դատական համակարգի նկատմամբ վստահությունը բարձրացնելու համար։

    Սրանով ինքը հաստատում է իր տեսակետը, որ «անցումային արդարադատություն» պետք չի, այլ կան չօգտագործվող գործիքներ, որոնք այս անցումային փուլում գործի դնելով կարող են դատական համակարգի նկատմամբ վստահությունը բարձրացնել։

    Ինչ վերաբերում է «անցումային արդարադատություն» (transitional justice) եզրին, ապա կարծես բոլորը փորձում են դրան նայել «ի՞նչ է դա» հարցադրմամբ ու քարկապ են ընկնում, քանի որ դրա մեջ հազար բան կարա տեղավորվի։ Այսպիսի հարցադրումը իհարկե կարևոր է, երբ փորձում ես հասկանալ, թե կոնկրետ ինչ քայլեր է պետք անել։ Սակայն երբեմն որոշ գաղափարներ ավելի հեշտ է ըմբռնել, երբ նայում ես «ինչո՞ւ համար է դա արվում» կամ «դա ի՞նչ չէ» տեսանկյուններից։ Ու «ինչո՞ւ համար է» ներմուծվում անցումային արդարադատությունը հարցադրմամաբ պարզ է դառնում, որ պատասխանը պիտի լինի՝ որովհետև գոյություն ունեցող համակարգը համարվում է անկարող՝ լիարժեք արդարադատություն իրականացնելու գործում, այլապես ո՞րը կլիներ նոր բաներ մոգոնելու իմաստը։ Ու անցումային արդարադատություն «ի՞նչ չէ» հարցին կարող ենք պատասխանել՝ դա գործող համակարգը չէ՝ իր ակտիվ և դեռ պասիվ վիճակում գտնվող գործիքներով։

    Այս իմաստով ահագին լավ ու հակիրճ սահմանում է տալիս հեղինակավոր «Անցումային արդարադատության միջազգային կենտրոն» (ICTJ) ՀԿ-ն (թավատառ ընգծումն իմն է)․
    Transitional justice refers to the ways countries emerging from periods of conflict and repression address large-scale or systematic human rights violations so numerous and so serious that the normal justice system will not be able to provide an adequate response.
    Դանիելյանի ասածն էլ այն է, որ գոյություն ունեցող համակարգը ի զորու է ադեկվատ արդարադատություն իրականացնել՝ ակտիվացնելով այդ համակարգում արդեն իսկ նախատեսված միջազգային փորձագիտական խարհրդատվության մեխանիզմը, որը կբերի համակարգի նկատմամբ վստահության բարձրացմանը։

  18. Գրառմանը 2 հոգի շնորհակալություն են հայտնել.

    ivy (24.08.2018), Տրիբուն (24.08.2018)

  19. #73
    Ուշադիր
    Chuk-ի ավատար
    Գրանցման ամսաթիվ
    17.03.2006
    Հասցե
    Երևան
    Տարիք
    40
    Գրառումներ
    25,245
    Բլոգի գրառումներ
    31
    Mentioned
    82 Post(s)
    Tagged
    1 Thread(s)
    Դանիելյանի գրածներն անցումային արդարադատության մասին են, ինչքան էլ մեր շատ սիրելի Ծլնգը իր կիքսն արդարացնելու համար դրանց այլ իմաստներ չփորձի հաղորդել։ Դանիելյանի գրածները հակադրել «անցումային արդարադատությանը» ասելով «բայց սա անցումային ՓՈՒԼԻ արդարադատության մասին է», զավեշտալի են։

    Պարզապես Դանիելյանը մատնանշում է անցումային արդարադատության այն մոդելը, որն իր կարծիքեվ բավարար է։ Շատերը դրան համաձայն չեն, քանի որ կան խնդիրներ, որոնք կիրառվող գործիքներքվ չեն լուծվում կամ արագ չեն լուծվում։

    Դրանցից են վերևում նշածս Շանթի գործը։ Մեր համակարգը չի թույլատրում վռրաբացել գործը ու մարդը, ներողության խնդրագիր չգրելու դեպքում, ստիպված է պատժի ողջ ժամկետը նստած մնալ։ Մինչդեռ օրենսդրական փոփոխությունները հնարավորություն կտան վերաբացել գործը։

    Նիկոլը խոսում էր ապօրինի հարստացման խնդրի մասին, ըստ որի նախկինում ապօրինի հարստացածներին ոչինչ չի սպառնում։ Դրա լուծումը ես բացարձակ չեմ պատկերացնում, բայց գործող գործիքներով դրա լուծումը ակնհայտորեն չկա։

    Եվ այլն։

    Քայլ առ քայլ՝ դարից դար

    Խենթ եմ

  20. #74
    . Ծլնգ-ի ավատար
    Գրանցման ամսաթիվ
    08.12.2016
    Գրառումներ
    3,041
    Mentioned
    51 Post(s)
    Tagged
    1 Thread(s)
    Մեջբերում Chuk-ի խոսքերից Նայել գրառումը
    Դանիելյանի գրածներն անցումային արդարադատության մասին են, ինչքան էլ մեր շատ սիրելի Ծլնգը իր կիքսն արդարացնելու համար դրանց այլ իմաստներ չփորձի հաղորդել։ Դանիելյանի գրածները հակադրել «անցումային արդարադատությանը» ասելով «բայց սա անցումային ՓՈՒԼԻ արդարադատության մասին է», զավեշտալի են։

    Պարզապես Դանիելյանը մատնանշում է անցումային արդարադատության այն մոդելը, որն իր կարծիքեվ բավարար է։ Շատերը դրան համաձայն չեն, քանի որ կան խնդիրներ, որոնք կիրառվող գործիքներքվ չեն լուծվում կամ արագ չեն լուծվում։

    Դրանցից են վերևում նշածս Շանթի գործը։ Մեր համակարգը չի թույլատրում վռրաբացել գործը ու մարդը, ներողության խնդրագիր չգրելու դեպքում, ստիպված է պատժի ողջ ժամկետը նստած մնալ։ Մինչդեռ օրենսդրական փոփոխությունները հնարավորություն կտան վերաբացել գործը։

    Նիկոլը խոսում էր ապօրինի հարստացման խնդրի մասին, ըստ որի նախկինում ապօրինի հարստացածներին ոչինչ չի սպառնում։ Դրա լուծումը ես բացարձակ չեմ պատկերացնում, բայց գործող գործիքներով դրա լուծումը ակնհայտորեն չկա։

    Եվ այլն։

  21. #75
    Ուշադիր
    Chuk-ի ավատար
    Գրանցման ամսաթիվ
    17.03.2006
    Հասցե
    Երևան
    Տարիք
    40
    Գրառումներ
    25,245
    Բլոգի գրառումներ
    31
    Mentioned
    82 Post(s)
    Tagged
    1 Thread(s)
    Մեջբերում Ծլնգ-ի խոսքերից Նայել գրառումը
    Ուծյու, ազիզ ջան։ Էս անգամ ինձ իսկապես ջղայնացրել ես, չեմ թաքցնում )))

    Քայլ առ քայլ՝ դարից դար

    Խենթ եմ

Էջ 5 11-ից ԱռաջինԱռաջին 123456789 ... ՎերջինըՎերջինը

Թեմայի մասին

Այս թեման նայող անդամներ

Այս պահին թեմայում են 1 հոգի. (0 անդամ և 1 հյուր)

Համանման թեմաներ

  1. Արձակ. Քաղաքական
    Հեղինակ՝ tvsevak, բաժին` Ստեղծագործողի անկյուն
    Գրառումներ: 0
    Վերջինը: 30.05.2011, 21:33
  2. Քաղաքական թոք–շոուներ
    Հեղինակ՝ P.S., բաժին` Հեռուստատեսություն, Ռադիո, Տպագիր մամուլ
    Գրառումներ: 4
    Վերջինը: 08.08.2008, 18:03
  3. Գրառումներ: 5
    Վերջինը: 30.12.2007, 02:36
  4. Քաղաքական ձերբակալություններ
    Հեղինակ՝ Artgeo, բաժին` Քաղաքականություն
    Գրառումներ: 27
    Վերջինը: 25.10.2007, 09:05

Էջանիշներ

Էջանիշներ

Ձեր իրավունքները բաժնում

  • Դուք չեք կարող նոր թեմաներ ստեղծել
  • Դուք չեք կարող պատասխանել
  • Դուք չեք կարող կցորդներ տեղադրել
  • Դուք չեք կարող խմբագրել ձեր գրառումները
  •