Նիկոլ Փաշինյան քաղաքական գործիչը: Մտքեր և վերլուծություններ...

[Գաղթական]

Սա ես բաց էի թողել..
Տենց բանա՞ առաջարկել Նիկոլը

[Տրիբուն]

Մի հատ օրինակ բերեմ:
Ժամանակին, եթե հիշում եք, մի պահ ՀՀ ճանապարհային ոստիկանությունը «կտրուկ քայլեր» արեց՝ բոլոր ուղեվորներն անխտիր պիտի ամրագոտիներով լինեին, «գազելների» մեջ պիտի կանգնած մարդ չլիներ, հետիոտներին փողոցը սխալ տեղով անցնելու համար տուգանում էին և այլն... հիմա էլի նույն բարդակն ա: Ասածս ինչ ա՝ խնդիրը ոչ թե փորձ արվեց լուծել համակարգային ձևով, այլ ընդհամենը լոզունգներով ու հրահանգներով: Հիմա ՀԴՄ տալիս են էլի հրահանգներով կամ որպես քարոզի արդյունք: Եթե համակարգային խնդիր չլուծվեց, ապա խոսքերս լավ հիշեք, մի որոշ ժամանակ անց էլի ՀԴՄ չեք ստանալու, պահանջելն էլ մոռանալու եք, վերջում էլ մեղադրելու եք հասարակությանը, որ տենց էլ քաղաքացիական չդառավ: Կդորըմ սառը ջուր ոգևորություններին :Ճ

Ինչու՞ ապեր։

Նախ սկսեմ նրանից, որ ամրագոտիները պարտադրելուց հետո, Հայստանում գրեթե բոլորը, այդ թվում ես, սկսեցին անխտիր ամրագոտի կապել՝ առանց պարտադրանքի։ Ես, ու լիքը մարդ գիտեմ, որ հիմա առանց ամրագոտի մեքենա վարելը չեն պատկերացնում։ Ասածս էն ա, որ որոշ դեպքերում պարտադրանքը պետք ա, որ համակարգը աշխատի։

Երկրորդ, ինձ թվում ա, մենք շա ենք չարաշահում «համակարգային լուծում» արտահայտությունը, առանց կոնկրոտ բացատրելու, թե ինչ ինկատի ունենք դրա տակ։ Մի ժամանակ էլ շատ մոդա էր «ինստիտուցիոնալ ընդդիմությունը» ու էլի լավ չհասկացանք, թե ինչ ինկատի ունենք։

Ու երրորդ, ՀԴՄ կրոն տպելը, տրամադրելը ու պահանջելը հենց համակարգ ա։ Ի՞նչ համակարգային լուծում ա պետք տալ համակարգը աշխատացնլու համար։ Մի հատ էլ կտրոն տրամադրեն ՀԴՄ կտորնը տրամադրելու համա՞ր, թե՞ ասենք ՀԴՄ-ների վրա կամեռաներ դնեն։ Այսինքն, համակարգը արդեն կա, բայց չի կիրառվում։ Իսկ լիարժեք կիարառելու համար բացակայում ա կամքը, դաստիարակությոնը, կրթությունը ու հարկադրանքը։ Նենց որ, հենց ՀԴՄ-ների տամարդրելու հիմքը անխտիր դրվեց, էլ ոչ մկեը չի մոռանա ու շատ արագ կդառնա նորմ, ոնց որ ամրագոտիները, Տիգրան Սարգսյանի վեցամյա կառավարության միակ ձեռքբերումը։

[Տրիբուն]

Սա ես բաց էի թողել..
Տենց բանա՞ առաջարկել Նիկոլը

Արյաաաաա ․․ էս ի՜նչ քաքի մեջ ենք։

[Գաղթական]

Արյաաաաա ․․ էս ի՜նչ քաքի մեջ ենք։

Քոռանամ ես
Ասինք բաց ենք թողել, չասինք սամասվալով բերել լցրել ենք ))

[Ծլնգ]

Ու երրորդ, ՀԴՄ կրոն տպելը, տրամադրելը ու պահանջելը հենց համակարգ ա։ Ի՞նչ համակարգային լուծում ա պետք տալ համակարգը աշխատացնլու համար։ Մի հատ էլ կտրոն տրամադրեն ՀԴՄ կտորնը տրամադրելու համա՞ր, թե՞ ասենք ՀԴՄ-ների վրա կամեռաներ դնեն։ Այսինքն, համակարգը արդեն կա, բայց չի կիրառվում։ Իսկ լիարժեք կիարառելու համար բացակայում ա կամքը, դաստիարակությոնը, կրթությունը ու հարկադրանքը։ Նենց որ, հենց ՀԴՄ-ների տամարդրելու հիմքը անխտիր դրվեց, էլ ոչ մկեը չի մոռանա ու շատ արագ կդառնա նորմ, ոնց որ ամրագոտիները, Տիգրան Սարգսյանի վեցամյա կառավարության միակ ձեռքբերումը։

Նույն մտածելակերպով ՀԴՄ կտրոն չտալն էլ ա համակարգ, ու մինչև վերջերս շատ ավելի պոպուլյար համակարգ էր քան տալը քաղաքացիական իրավունքներն էլ են համակարգ, ինչը չի խանգարում համակարգային ռասիզմ, սեքսիմ և նման գաղափարներին գոյություն ունենալուց։

Իմ հասկանալով Վիշապը ասում է, որ ՀԴՄ կտրոններ տալու համակարգը վատն ա, ու պետք է այդ համակարգը բարելավել (համակարգային լուծում տալ), ոչ թե տուֆտա համակարգի վրա մի քիչ յոդ ցանել, ու ասել՝ փչեմ շատ չի ցավա։ Դա ա համակարգային լուծումը, ոչ թե որ ստից տեղը համակարգ ենք ստեղծելու, որ հետո կարողանանաք խելոք-խելոք ասուլիսների ժամանակ ասել՝ համակարգային լուծումներ են պետք, ու մեկ ա Տրիբունը չհասկանա։ Խոսքի այդ ՀԴՄ կտրոնի մոմենտով կարելի է համապատասխան օրենքում մի շատ հասարակ փոփոխություն անել, որ բոլոր առևտրի կետերում պիտի անպայման դրվի բացահայտ տեսանելի 40սմ x 60սմ ցուցանակ, վրեն էլ գրված, ասենք՝ «պահանջիր ՀԴՄ կտրոնը, նպաստիր երկրի բարելավմանը»։ Այդ ցուցանակների տպելու համար էլ հայտարարել տենդեր, ընտրել ամենաէժան երեք տպողներին, անունը դնել պետական կոնտրակտորներ, ու առևտրի կետերից այդ տպողների ցուցանակների վրա ծախսած գումարները փոխհատուցել հարկերի նվազեցմամբ, մեկ ա ստվերային առևտրի լույս աշխարհ բերելը դրա տեղը կհանի ու կհանի։ Մարդիկ էլ ամեն անգամ իրենց հիշողության վրա հույս չեն դնի, այլ աչքների առաջը կունենան այդ ցուցանակն ու ՀԴՄ պահանջելու պետական քյարը։ Սա կլինի համակարգային լուծում, քանի որ ՀԴՄ կտրոններ տալու համակարգի մեջ մտցնում է լուծմանը ուղղված փոփոխություն, ու նաև կփարատի Վիշապի մտահոգությունը, որ վաղը մյուր օրը մոռանալու ենք պահանջել։

Ասենք ոնց որ նորմալ երկրներում ամրագոտիները հագցնելու հորդորով նակլեյկեք պիտի ավտոարտադրողները տեսանելի վայրերում փակցնեն...

[Lion]

Ծլնգ ջան, կարևորը իրար հասկացանք՝ օրինակի պահով: Ես ծայրահեղ օրինակ բերեցի, որ պարզ լինի: Դե իսկ կանանց պահով՝ ամեն դեպքում իրենց վրա էլ կազդի պատերազմը, որպես պատերազմի պասիվ մասնակիցներ և, բացի այդ, տղամարդիկ որ տանջվում են, իրենց հայրերը, եղբայրներն ու որդիներն են: Մի խոսքով, ես այս հարցի հետ վճռականորեն չեմ կարող համաձայնել և առայժմ չեմ տեսել որևէ լուրջ փաստարկ, թե ինչու դա պետք է անել:

Ինչ վերաբերվում է Արցախի պահին, ապա, կարճ, իմ դիրքորոշումը նման կերպ է դրսևորվում - Ես վաղուց եմ սա ասել ու ասում, որ Արցախի չմասնակցելը լավ է՝ այն մեր պաշտպանության երկրորդ գիծն է ու, եթե մի սև օր ՀՀ ղեկավարին պատին դեմ տան, Մինսկի խմբի համանախագահները մի սև օր ֆանտաստիկ միահամուռ համաձայնության գան, ինքը միշտ էլ կարա ասի - լավ, ինձ համոզեցիք, գնացեք... Բակոյին համոզեք: Դրանով մենք առնվազն ժամանակ կշահենք: Ճիշտն ասած ինձ մինչև հիմա էլ լիարժեք պարզ չէ, թե Արցախին բանակցային սեղանի մոտ տեսնելիս մենք ինչ ենք շահում, բացի պարզունակ "Ահաա, մենք այնտեղ ենք, ուրեմն Ադրբեջանը մեզ ճանաչեց": Վերջին պահով հիշեցնեմ, որ 1996-ին ՌԴ-ն ամենաբարձ մակարդակով բանակցեց Մասխադովի ու Բասաևի հետ, ինչը մազաչափ իսկ չխանգարեց հետագայում դրանց խաղից դուրս մղել, հետո՝ վերացնել, հետո էլ կրկին իրենով անել Չեչնիան:

Գաղթական ջան, համահայկական հիմնադրամի ղեկավարության հետ հանդիպելիս ասեց, մինչ այդ էլ սփյուռքի նոր նախարարն էր նման մի բան ասել:

[Տրիբուն]

Խոսքի այդ ՀԴՄ կտրոնի մոմենտով կարելի է համապատասխան օրենքում մի շատ հասարակ փոփոխություն անել, որ բոլոր առևտրի կետերում պիտի անպայման դրվի բացահայտ տեսանելի 40սմ x 60սմ ցուցանակ, վրեն էլ գրված, ասենք՝ «պահանջիր ՀԴՄ կտրոնը, նպաստիր երկրի բարելավմանը»։ Այդ ցուցանակների տպելու համար էլ հայտարարել տենդեր, ընտրել ամենաէժան երեք տպողներին, անունը դնել պետական կոնտրակտորներ, ու առևտրի կետերից այդ տպողների ցուցանակների վրա ծախսած գումարները փոխհատուցել հարկերի նվազեցմամբ, մեկ ա ստվերային առևտրի լույս աշխարհ բերելը դրա տեղը կհանի ու կհանի։ Մարդիկ էլ ամեն անգամ իրենց հիշողության վրա հույս չեն դնի, այլ աչքների առաջը կունենան այդ ցուցանակն ու ՀԴՄ պահանջելու պետական քյարը։ Սա կլինի համակարգային լուծում, քանի որ ՀԴՄ կտրոններ տալու համակարգի մեջ մտցնում է լուծմանը ուղղված փոփոխություն, ու նաև կփարատի Վիշապի մտահոգությունը, որ վաղը մյուր օրը մոռանալու ենք պահանջել։

Ասենք ոնց որ նորմալ երկրներում ամրագոտիները հագցնելու հորդորով նակլեյկեք պիտի ավտոարտադրողները տեսանելի վայրերում փակցնեն...

Ազզ ջան, էս համակարգային լուծում չի: Էս հենց իմ ասած գովազդ, դաստիարակություն, կրթությունն ա, որ համակարգը աշխատի: ՈՒ վայթեմ ես մի քառասուն անգամ մենակ էն «ինչ անել» ասել էլ եմ, հենց էտ տիպի լուծումների մասին: Հիմա էս պահին վահանակի տեղը վարչապետը իրա բերանով ասում ա «պահանջեք ՀԴՄ կտրոնը» մարդիկ էլ պահանջում են, վա՞տ ա:

[Գաղթական]

Գաղթական ջան, համահայկական հիմնադրամի ղեկավարության հետ հանդիպելիս ասեց, մինչ այդ էլ սփյուռքի նոր նախարարն էր նման մի բան ասել:

Լիոն ջան, Նիկոլի տենց հաբտարարություն չեմ գտնում:
Եթե դժվար չի՝ հղում տուր ծանոթանամ:

Փոխարենը Արմեն Սարգսյաննա բարի ցանկություն հայտնել, ինչը վերաբերում էր արտերկրում ապրող ՀՀ քաղաքացիներին.

Նախագահ Սարգսյանը, «Ազատության» հարցին պատասխանելով, ասաց, թե համաձայն է հնչող մտահոգության հետ, որ Սփյուռքը բացառապես որպես փողի աղբյուր է դիտարկվում, Արմեն Սարգսյանը կարծում է՝ ժամանակն է սփյուռքահայերին ընտրական իրավունք տալ․- «Մեր ցանկացած հայրենակից, ընդ որում՝ նախևառաջ նրանք, որոնք այսօր Սփյուռքում են, բայց կրում են Հայաստանի Հանրապետության անձնագիրը, այսինքն՝ Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացի են, պետք է իրենց ներդրումը բերեն, և իհարկե ունենան պարտականություններ և իրավունքներ: Գուցե մեկ օր հասնենք նրան, որ Սփյուռքում ապրող Հայաստանի քաղաքացիները ունենան իրավունք նաև ընտրությանը մասնակցելու, եթե խոսում ենք ընտրական համակարգի մասին, եթե խոսում ենք ընտրական օրենքը փոխելու մասին: Չասել՝ ձեր խնդիրը նրա մեջ է, որ դուք փողը տաք, փողը տվեցիք՝ ուրեմն էլ մի խառնվեք մեր գործերին»:

Սփյուռքի նախարարի հայտարարածն էլ էր, իր հերթին, բարի ցանկությունների շարքից ու, ըստ իս, անիրականանալի, առնվազն՝ տեսանելի ապագայում:
Բայց դա նոր չէր:
Տարիներ առաջ Հրանուշ հոբարն էլ էր Սփյուռքահայերի ներկայությամբ Ստորին Պալատի կազմման մասին խոսում:

[Lion]

Զարմանալի է, եղբայր, իրոք չեմ գտնում, թեև նույն Արմեն Սարգսյանն այդ մասին հստակորեն ասաց: Ամեն դեպքում, Սփյուռքի նախարարի խոսքերը կան, Արմեն Սարգսյանն ասաց, համաժողովում էլ Նիկոլը խոսեց այն մասին, որ "ՀՀ շահառուն հայ ժողովուրդն է", ոչ թե ՀՀ քաղաքացին: Հնարավոր է իրոք սխալվել եմ և հետս չար կատակ խաղաց այն, որ երեկ զբաղված էի, լրիվ չեմ լսել Նիկոլի ելույթը և, Արմեն Սարգսյանի ու Սփյուռքի նախարարի խոսքերի ազդեցության տակ դա վերագրել եմ Նիկոլին:

Ամեն դեպքում, կարծում եմ, որ քննարկումը այս հարցում և շեշտադրումների հստակեցումը իրոք չի խանգարի...

https://youtu.be/xd9_qw24_vs?t=5m50s

[Գաղթական]

Մխոյի հայտարարության հետ կապված Հարութ Սասունյաննա հրաշալի վերլուծություն տվել:

[Վիշապ]

Ը-հըմ․․․ Իմ կարզինկով, համակարգային լուծումն այն օրենքների, իրավական ակտերի, նորմատիվների, տեղեկատվության, քարոզչության, կազմակերպման ձևերի աբողջությունն է, որոնցով ապահովվում է ցանկալի արդյունքի երկարաժամկետ կայունությունն ու ամրապնդումը։
Օրինակ ժողովրդի մեջ հարկեր վճարելու բնական ցանկության համար հետաքրքիր ձևերից են՝
- հավատի ստեղծումը պետության նկատմամբ, այսինքն ցանկացած ժամանակ ցանկացած քաղաքացի կարող է հեշտությամբ պարզել թե ոնց են ծախսվել իր կողմից վճարված հարկերը, այսինքն թափանցիկություն, մարդիկ շոշափելի գործեր են նկատում․․․
- Պետության կողմից խրախուսանքները, օրինակ էլեկտրոնային կատարվող գործարքի դեպքում ավելի քիչ է հարկերը, քան կանխիկ փողի, որոշ գումարից ավել կանխիկի դեպքում հարկերը կտրուկ ավելանում են, բոնուսային համակարգն ու կրեդիտի սահմանաչափերի ավելացումը կախվախ հարկերից․․․
- Պատասխանատվության լրջությունը՝ հարկերից խուսափելու համար ծանր պատժաչափերն ու տուգանքները, հարկերից խուսափողների համար արտոնությունների չեղարկումը, խախտումների մասին պատմության տրամադրումը երրորդ կողմերին (ազդում է ապահովագրության, բիզնես վարկերի ու էլի լիքը բաների վրա)
- Հարկեր վճարելու պարզեցված, հեշտացված ձևերի տրամադրումը, ասենք մանր բիզնեսների համար
- Պետության կողմից ավել մուծված հարկերի վերադարձը քաղաքացուն (tax return)


Նահանգներում ասում են՝ ավելի լավ է բռնաբարության հոդվածով դատվել, քան՝ հարկեր չվճարելու։
Կարճ՝ պետությունը պիտի այնպես անի, որ քաղաքացին իր հոժար կամքով, առանց կասկածելու ու առանց շատ վատ զգալու խելոք վճարի հարկերը ու պետությունից էլ պահանջի այն ամենը, ինչ կարելի պահանջել պետությունից։

Իսկ սենց՝ վարչապետը հորդրում է ՀԴՄ պահանջել, ամրագոտի կապել, բլա բլա բլա, դեռևս պոպուլիզմի է նման, որը կարճաժամկետ ազդեցություն ունի։
Ամրագոտիների մասով, օրինակ նայեք Նահանգների փորձը

[Գաղթական]

Էս նոր մոդելի մեքենաներում ուզենաս էլ ամրագոտին չես մոռանա:
Մեքենան նենց մէ շուխուռա գցում գլուխը, որ խառնվում ես իրար:
Դաժը ուղևորի դուռը միամիտ բացես-փակես (ասենք՝ կոստյումդ դնելու համար), էլի խոդ տալուց շուխուռա անում, թե ուղևորի ամրագոտին խի գցած չի..

[Վիշապ]

Էս նոր մոդելի մեքենաներում ուզենաս էլ ամրագոտին չես մոռանա:
Մեքենան նենց մէ շուխուռա գցում գլուխը, որ խառնվում ես իրար:
Դաժը ուղևորի դուռը միամիտ բացես-փակես (ասենք՝ կոստյումդ դնելու համար), էլի խոդ տալուց շուխուռա անում, թե ուղևորի ամրագոտին խի գցած չի..

Ես մարդ գիտեմ, տարել են սերվիս, փող են տվել, որ անջատեն շուխուրը :ճ

[Գաղթական]

Ես մարդ գիտեմ, տարել են սերվիս, փող են տվել, որ անջատեն շուխուրը :ճ

Հայերից սպասելիա )))))

Բայց, քանի խոսք գնաց, մի հատ էլ օֆֆթոփ.
Կռիսը, էն կողքի թեմայում չարչարված, կամերաները տեսնումա, բայց չի ասում:
Էդ էլա գործարանային ինսթալլէյշըն, քանի որ արագության սահմանափակումներին հետևելու տրամաբանությանը հակասումա:

Չի էլ դզում իրա ինբորդ նավիգացիան արհամարհելով հանես նորը տնկես ))

[Lion]

Մխոյի հայտարարության հետ կապված Հարութ Սասունյաննա հրաշալի վերլուծություն տվել:

Միանգամայն համաձայն եմ, այս խնդիրները նաև ես եմ բարձրաձայնում, թեև այստեղ ամեն ինչ ավելի շատ համակարգված է ներկայացված: Չեմ ուզում քննադատել, բայց ինձ թվում է այս խնդիրը բարձրացնողներն ուղղակի չեն պատկերացնում, թե, հանուն սփյուռքահայերին սիրալիր ու լավ բան արած լինելու ձգտման, ինչ բարդ խնդրի են կպնում...