Էս խոսքիդ վրա, Գաղթական ջան, մի բան հիշեցի:
Ուրեմն կարդում եմ Ֆեստյան սկավառակի մասին: Եթե գիտեք, չասեմ, բայց եթե չգիտեք, ասեմ, որ Ֆեստը քաղաք է Կրետե կղզու վրա, որտեղ էլ էդ կավե դիսկը գտել են մի հարյուր տարի առաջ, կամ ավելի: Վրան երկու կողմից ինչ-որ գրեր են, որ մինչև օրս չեն բացահայտել, թե ինչ է: Երևի էնքան են հոգնել էդ չբացահայտելուց, որ ոմանք արդեն սկսել են ասել, թե իբր դա շինած բան է... Բայց այսօր արդեն գոնե գիտեն հաստատ, որ էդ սկավառակը բերած է մի տեղից, որովհետև Կրետե կղզում կավ չկա:
Օք:
Ու էստեղ ինձ մի տեսակ հետաքրքրեց էդ կավ կոչվածը: Մտածում եմ, լավ, էլ շումերները, էլ աքադները, խեթերը (հայթիթները), հուրիները, լուվիները, ուրարտացիները, պարսիկները ու էլ եսիմ ով, - էս բոլորը իրենց գիր-գրականությունը սարքել են կավե սալիկների վրա: Իսկ արդյո՞ք հին աշխարհում սրանք բոլորն էլ ունեին այդ կավ կոչեցյալը և ծանոթ էին նրան այնքան, որ գոմի պատերը ծեփելուց բացի կավե գրադարաններ էլ հավաքեն...
Ու խելքիս փչեց տեսնել, թե գոնե ինչպես է թարգմանվում կավը տարբեր լեզուներով: Որպես հարցիս առավել լուրջ բավարարող լեզու ընտրեցի լատիներենն ու հարցրեցի համակարգչիս. - Համակարգիչա-համակարգիչա, հլա ասա տենամ, ո՞նց կլինի լատիներեն ՝ կավ:
Պատասխանն էր. - Bolus Armenicus.
Իսկ գերմաներե՞ն. - Armenische Toner
Իսկ անգլերե՞ն. - Armenian Bole (գիտեմ, այսօր ընդունված է clay տարբերակը)
Ֆրանսերե՞ն. - Bol d'Armenie
Իտալերե՞ն. - Bolo Armeno
Արաբերե՞ն. - Tin Armani
Թուրքերե՞ն. - Kilermeni
Ռումիներե՞ն. - Kilermene
Հունարեն էլ էր ինչ-որ Արմենիկոս, բայց իրենց շրիֆտը չունեմ, որ հունարեն գրեմ:
Լավ է չէ՞, ալամ աշխարհը հայկական կավի վրա պատմություն ու մշակույթ է սարքում, իսկ հայերն ու Հայաստանը կամ դեռ գոյություն չունեն, կամ էլ Մասիսի գագաթի ծառերից դեռ չեն իջել...
Մեր գրի ու դպրության աստված Տիրն էլ մինչև Մաշտոցի տառերը հնարելը քարկտիկի դասատու էր, չէ՝ մարզիչ:
Գաղթական-ի խոսքերից
Մեջբերել
Լոխ մունք ենք, մնացածը` լոխ են...
Էջանիշներ