Սկզբում ուզում էի ասել՝ ընտանիքով առաջին անգամ Տաթև գնալը։ Էդ ժամանակ ես շատ փոքր էի ու ոչ մի հոգս, խնդիր, գաղափարներ չունի։ Շրջապատված էի ինձ սիրող մարդկանցող ու կյանքս էի վայելում։ Բայց էդ ժամանակ իմ շատ սիրելի Մկրտիչը ու Խաչիկը չկային։ Մի տեսակ կյանքս լիարժեք չէր, իսկ ես դա չէի հասկանում։ Հետո ուզում էի ասել՝ ընտանիքով առաջին անգամ Վրաստան գնալը, բայց կրկին իմ համար կարևոր մարդիկ չկային։ Փոքր ախպորս ծնվելը։ Իմ 16 ամյակը, բայց ընտանիքիս հետ չէի, ճամբար էի։ Խաչիկի ծնվելը՞։ Էդ ժամանակ արդեն ուրիշ Խաչիկի պակասն էի զգում։ Ստացվում ա, որ էս պահին, իմ կյանքում տեղի ունեցած ոչ մի բան չէի ուզենա վերապրել, որտև դրանք երբեք նույնը չեն լինի, միշտ ինչ որ մեկի պակասը կզգամ։ Ու մինչև կյանքիս վերջ էլ տենց կլինի։ Բայց չեմ ուզում, որ էս տխուր երանգ ստանա, էն ինչ ես գրել եմ էդ իմ իրականությունն ա։ Փորձում եմ հնից շատ չկախվել ու էսօրվանը ինչքան կարող եմ վայելել։
Ես չեմ բախվել, որտև ես հայ եմ՝ ծնողներս ծնվել ու մեծացել են Երևանում։ Շատը-շատը փոքր տարիքում թաղի պառավների կողմից։ Ասում էին, որ ես շատ սփրտնած եմ, շատ բոյով եմ ու ծուռ ոտքերով։ Էն, որ ուզում ես ասել՝ էդ սաղ հայի գեներն են, հանգստացեք։ Չգիտեմ դրանով խի՞ էին ուզում վիրավորել։
Մի անգամ էլ պապիկս դպրոց ա գնացել, որտև ես մէ հադմ լակոտի ասել եմ «շափշալ, գյաբռլամիշ կլինես»։ Քանի որ էդ երեխու ծնողները ու դասղեկս չգիտեին էդ բառերի իմաստները, մտածել են, որ քֆուր եմ տվել՝ ծնող էին կանչել։ Իմ պապիկն էլ խոսքի տակ մնացողը չէր։ Իրա գնալուց հետո դասղեկս ինձ շատ լավ էր սկսել վերաբերվել։ Ու էս շատ-շատ տարօրինակ միջադեպ ա եղել, մերոնք շատ էին զարմացել։ Այ մեծ տարիքում, շատ էին կպնում, որ Երևանից եմ։ Մեր խմբում Երևանցի լինելը՝ վիրավորական էր։Իմ Արեշցի լինելուս էլ են կպել։ Կպնողներից մեկն էլ Հոկտեբերյանցի էր, որ հիմա ապրում ա Քանաքեռում։ Առաջ շատ ծանր էի տանում, էն որ ամբողջ հոգով ու սրտով ուզում էի համոզել, որ էդ ստերիոտիպային կարծիքները սխալ են, որ եթե ես չունեմ իրանց նկատմամբ, խի՞ պիտի իրանք ունենան իմ նկատմամբ և այլն։ Իսկ հիմա նենց անտարբեր եմ։
Հ.Գ. Մենք կուրսում երեխեք ունեինք, ում դիմում էին ըստ բնակավայրի՝ Ղարաբաղցի Նարեն։ Ու ասենք խմբեցիներս ասում էին՝ Լիզ, գիտես ու՞մ տեղն ես ստել։ Ղարաբաղցի Նարեի։ Ես էլ չէի հասկանում ի՞նչ ա կատարվում։
Իմ պապայի պապան՝ Հունաստանի ախպար ա, մաման՝ Բուլղարիայի։ Ախպար=ախպեր, մարդ ով եկել ա ՀայաստանԱյ իրանց շատ են Հայաստանում «նեղել», որտև եկողների մասին չգիտես ինչի շատ վատ կարծիք են ունեցել։ Իբր, իրանց հարուստ կյանքը թողել են ու եկել ստեղ՝ հիմարություն։ Կամ, որ բոլոր ախպարները առևտրական ու սուտասան են։ Ասենք, շատ էր լինում, որ շուկայում գինը ինչ որ մթերքի ավելի թանկ էին ասում, բայց էդ նենց ստից բաներ էին, որ...։ Իսկ հիմա մի տեսակ «այլազգի» լինելը լավ բան ա։ Էն որ բոյով ես, կապույտ աչքերով, բաց մազերով՝ ուրեմն լավ արյուն ունես (էս իմ մասին չի, փոքր ախպորս մասին ա
)։ Ու բոլորը մտածում են, որ ինքը խառնուրդ ա՝ հույնի, բուլղարացու ու հայի։ Այն ինչ՝ ոչ։ Ես մոռացա հարցը ի՞նչ էր, ծավալվեցի։
Ձգտում եմ։
Մաքսիմալ կերպով առանձնացնում եմ։ Շատ դժվար ա, երբ ինչ որ իրավիճակ ա ստեղծվում, երբ էդ երկուսը խառնվում են։ Օրինակ՝ երբ բարեկամ-ծանոթ մարդ ա մեր մոտ գալիս։ Ու էլի ինչ որ իրավիճակներ։
Ինչքան մեկը մյուսից հեռու էդքան լավ։ Ես տանը աշխատում եմ հիվանդանոցում եղածը չպատմել, որտև մեկը մամաս շատ ա անհանգստանում իմ համար։ Իսկ աշխատանքի տեղ՝ կյանքում չեմ բերում անձնականը։ Ու ինձ թվում ա, որ բոլոր ոլորտների համար էս տարբերակը ճիշտ ա։
Մինչև երկրորդ կուրս, ես ուզեցել եմ՝ վիրաբույժ, դատական բժիշկ, մանկաբույժ, ակնաբույժ, հոգեբույժ, մաշկաբան, պաթոլոգանատմ ու էլի լիքը բան դառնամ։ Բայց ավելի շատ մինչև երրորդ կուրս մտածել եմ, որ չեմ ուզում շարունակել, չեմ ուզեցել բժիշկ լինել։ Մտածել եմ, որ շատ սխալ ուղի եմ ընտրել։ Բայց հնարավորություն ու խիզախություն չեմ ունեցել, որ ընտանիքիս էսքանը ասեմ։ Ու տենց ինքնահոսի էի տվել, մինչև հասկանայի թե՞ ի՞նչ ա լինելու։ Հետո չորրորդ կուրսում հոյակապ երեխեքի հետ սկսեցի սովորել, շատ-շատ լավ բժիշկներ ու մարդկանց հետ ծանոթացա ու սկսեցի սիրել կլինիկան, բժշկույթունը։ Հասկացա, որ պետք ա ավելի համարձակ լինել ու ինքնավստահ։ Իմ կողքին հիմա մարդիկ կան, որ անգամ օրդինատուրայի ժամանակ ունեն էս նույն մտքերը։ Էս միաժամանակ շատ լուրջ ու անլուրջ հարց ա։ Պետք ա լավ մտածես թե իսկապես ի՞նչ ես ուզում։ Որտև հետո դժվար ա, երբ չես սիրում գործդ։ Ժամանակի ընթացքում լիքը բան մաղվում ու անցնում ա։ Ես կարամ կոնկրետ ասեմ թե ինչի՞ եմ մանկաբույժ այլ ոչ թե X:
Թեստային համակարգին նորմալ եմ վերաբերվում։ Ես համարում եմ, որ ամենալավ տարբերակը բժիշկների համար, եթե նայենք գնահատական տալու տեսանկյունից էդ՝ թեստային համակարգի՝ որը գնահատում ա քո տվյալ տարվա, տվյալ պահին, տվյալ հեղինակի կողմից անցած գիրքը ինչքանով ես սովորել, բանավորի՝ որը գնահատում ա քո ընդհանուր տեղեկությունները տվյալ հարցի մասին և պրակտիկ գիտելիքները՝ որը բժկության ոչ պակաս, բայց մեր համալսարանի կողմից ջիգյարով անտեսված մասն ա։ Չնայած, հավատացնում եմ քեզ ամեն ինչ նենց հարաբերական ա։ Կարմիր դիպլոմը հաճախ գույն ա, ամենախելացի դասախոսը՝ սահմանափակ հարցերի շուրջ գիտելիքներ ունի, իսկ հիվանդը՝ մաթեմաթիկական խնդիր կամ փազլ չի, գլխավոր մասնագետի շողքի ու արարքների տակ լիքը լավ բժիշկներ են կանգնած։
Դու արա քո մաքսիմալը, ձգտի լինել ավելին քան դու կաս, լիքը-լիքը կարդա, հերթապահի, տես-զգա-շոշափի հիվանդին։ Կարող ա բժշկությունը քնոնն ա, բայց հիվանդ բուժելը՝ չէ։ Կարող ա դու ավելի լավ գիտնական կլինես, կամ ավելի լավ ա գործիքային հետազոտությամբ զբաղվես քան մարդ շոշափես։ Ժամանակին ինձ էս սաղ ասել են ու ես ճիշտ ուղու վրա եմ, նույնը քեզ եմ ցանկանում քանի որ արդեն ընկել ես բժշկական համալսարան կոչվող ճահճի մեջ։
Ուշադրությանդ պակասը ունեի։
Դե քո դեպքը շատ լուրջ էր, կյանքում չեմ մոռանա։![]()
Ճիշտ ես, ահավոր ձևով ինձ մենակ էի զգում։ Ես երկար մեկան մնալ, միայնության մեջ լինել չեմ սիրում։ Հիմա էդպես չի։ Սովորել եմ ինքս իմ ընկերակցությունը գնահատել, ինքս իմ անձը սիրել։ Ու ավելի համարձակ եմ, եթե ուզում եմ մենակ չլինել՝ ինձ շրջապատում եմ լավ մարդկանցով՝ ում հարմար ա, ով ուզի և այլն։ Իսկ առաջ տենց չէր։ Առաջ չէի ուզում ոչ մեկին խանգարել կամ երբ ինչ որ մեկին հարմար չէր լինում իմ հետ լինելը՝ շատ էի նեղվում մտածում էի, որ մի բան էն չի իմ հետ։ Մութ-մութ ու վատ մտքեր։ Իսկ հիմա լավ եմ, լավ տեղում եմ։
Եղած կլինի, բայց նենց մեծ ցանկություն չի եղել, որի շուրջ մտածեմ։ Ավելի շատ, էս պահին ուզում եմ զուգահեռ անեմ։ Պարզապես, զարմանալիորեն դեռ կան բաներ, որոնց համար դեռ երիտասարդ եմ։
Ու երևի էս պահով արդեն նադայել եմ արել, բայց լիքը բաներ կապված են լիքը փողերի հետ։ Դրա համար դեռ խելոք սպասում եմ։
Կիսաչոր-կարմիր եմ սիրում։ Երևի ամեն տեսակ։
Էս ժամկետների համար՝ Հով ջան, իմ հիշելով ես քո ու Հովսեփի հետ ինքնակամ շփումս դադարեցրել եմ կես տարի առաջ՝+/- մի ամիս։
Էս Հովսեփին ու քեզ՝ Հոսին շատ եմ սիրել։ Իրա նման մարդ ես չէի հանդիպել՝ ազնիվ, խելացի, էն որ լիքը դրական ու յուրահատուկ գծերով։ Բայց ինքը սկսեց կամաց-կամաց փոխվել(ոնց, խի, ինչի՝ չգիտեմ։ Կարելի ա իրանից էլ հարցազրույց վերցնել) ու էդ ամեն ինչի կուլմինացիան էն էր, որ ինքը ասեց՝ էս խմբում (տես ստորև նշված տելեգրամի չատում, որից ամեալավը էդ ա տպավորվել) ինձ ընկեր աղջիկ չկա։ Եթե չեմ սխալվում դրանից միայն ես, Վեռան ու Անին նեղվեցինք, բայց իրանց էս անիմաստ բանի մեջ չեմ ուզում ներքաշել։ Ամեն մեկս մեր կյանքով ու շատ լավ շարունակում ենք ապրել։ Հովսեփին էլի շատ լավ եմ վերաբերվում, որտև ինքը իրա մեջ էնքան լավ գծեր ունի, որ դեռ վերջնական իմ համար չի կորել։ Համ էլ զգում եմ, որ ինքը հիմա իրան ավելի լավ ա զգում, քան առաջ։ Իսկ էդ լավ բան ա ու հաստատ ես չեմ էն մարդը, ով իրան համոզելու ա առաջվա պես դառնա։
Հոս, նրանում, որ ես ու դու ընկերներ չենք՝ ոչ մի վատ բան չկա ըստ իս։ Եթե իրար հետ շփումը տհաճ էր, իմաստ կա՞ր շարունակելու։ Ըստ իս՝ չէ, ու ես չշարունակեցի։ Նվիրածդ բաժակն էլ իմ հիվանդանոցային բաժակն ա։ Ամեն անգամ հարցնում են իրա նշանակությունը ու ես սիրով երկար-բարակ պատմում եմ, էնքան, որ հարց տվողը փոշմանի ^^:
Էս քո համար՝ Էդքան երկար ձեր հետ չշփվելու պատճառը հենց էն էր, որ ձեզ ինձ ընկեր/հարազատ մարդ էլ չէի համարում։ Չուզեցա ձեր պատճառով ամեն անգամ տրամադրության անկումներ ունենալ։ Քեզ փորձեցի ընկեր համարել, որտև իմ համար շատ կարևոր մարդիկ քեզ սիրում/գնահատում/գովում էին/են, բայց շատ կարճատև շփումից հասկացա, որ «իմ ընկերների ընկերը իմ ընկերն ա» տարբերակը շատ հեռու ա իրականույթունից։ Ու վստահ եմ, որ իմ ասածը հիմա դու սխալ ես ներկայացնում։ Էդ էն տելեգրամի չատն էր, որում՝ այո լիքը ակումբցի կար ու իրա բուն իմաստը կատակներ անելն էր, որտև իբր ընկերներով էինք, բայց փորձը ցույց տվեց, որ՝ չէ։ Կարող ա ինչ որ նմանատիպ բան եմ ասել, որը դու հիմա համառորեն պնդում ես կոնտեքստից հանելով։ Երևի ինչ որ բան ես ուզում ապացուցել։ Նպատակ ես դրել ինքնահաստատվե՞լ իմ հաշվին, նեղացնել-կծել բլա բլա։ Է, ի՞նչ ասեմ։ Չգիտեմ։
Ինձ միշտ կարող ես երեխեքիդ հետ կապված հարցերով դիմես, սիրով կպատասխանեմ, դրանից ավել քեզ իսկապես բան չունեմ ասելու։
Անգամ չգիտեմ անտեսեմ գրածներդ թե՞ պատասխանեմ։ Եթե իմաստուն մարդ կա էս գրածս կարդացող՝ խորհուրդ տվեք էլի, իմաստ կա՞ գրելու։ Անտեսելը ճի՞շտ ա։
Էջանիշներ