Ինչպե՞ս բարձրացնել իմունիտետը

[Ruby Rue]

Վերջին ժամանակներում իմունիտետս լավ թույլ ա. անընդհատ հիվանդանում եմ, առողջական թեթև խնդիրներ հաղթահարել չի ստացվում: Նենց ա, որ ապրելակերպս մեղմ ասած առողջ չի, քիչ եմ քնում, սպորտով չեմ զբաղվում, անընդհատ լարված եմ ու սթրեսների մեջ:
Մի քանի կոնկրետ խորհուրդ եմ ուզում իմանալ: Նախ, ի՞նչ սպորտով կարելի ա զբաղվել ու ի՞նչ հաճախականությամբ, որ առողջության վրա լավ անդրադառնա: (Տարբերակներիս մեջ ունեմ մարզասրահ գնալ, թեթև ատլետիկայով կամ յոգայով զբաղվել, իսկ լող չեմ ուզում: )
Մեկ էլ ընդհանուր սննդի առումով ա խորհուրդ պետք: Ո՞նց կարելի ա նորմալ սնվել, եթե ամբողջ օրը դրսներում ես ու համարյա ազատ ժամանակ չկա: Սա մի քիչ հիպոտեթիկ հարց ա:

Մի խոսքով, եկեք էստեղ քննարկենք էն ապրելակերպը, որը նպաստում ա բարձր իմունիտետ ունենալուն ու առողջ լինելուն:

[ivy]

Որպես ամբողջ օրը դրսերում լինող մարդ, մի քիչ իմ փորձով կիսվեմ, հատկապես որ իմունիտետս ոնց որ թե լավ վիճակում է:
Նախ միշտ կարելի է հետը ուտելիք վերցնել, կամ գոնե առողջ «սնեքս»: Ես ամեն օր հետս մի տուփիկով կտրտած միրգ ու բանջարեղեն եմ վերցնում: Չնայած մեր ճաշարանում էլ միշտ լիքը թարմ բանջարեղեն կա: Բայց հետը վիտամիններով լի, առողջ ուտելիք ունենալը ահագին պրակտիկ բան է։
Իհարկե սովորելու վրա է: Կարող է սկզբում ալարես, բայց որ քեզ սովորեցնես, հետո արդեն մեխանիկորեն կստացվի: Ես դեռ քնելուց առաջ եմ տուփիկս պատրաստում, դնում սառնարանը, որ առավոտյան ժամանակ չծախսեմ:
Ցանկության դեպքում դրսում էլ կարելի է ահագին առողջ սնվել. ասենք թարմ սալաթ առնել մի կտոր պիցայի տեղը։
Այսինքն՝ դրսում լինելը խնդիր չի, կարելի է էդ պայմաններում էլ լրիվ առողջ սնվել:

Իսկ սպորտի հարցում կարելի է ուղղակի սկսել վազելուց։ Էս անգամ Երևանում էլ եմ արդեն նկատեցում վազող մարդիկ: Իրիկունները դուրս արի մի կես ժամ - մի ժամ վազիր։ Շատ առողջարար է, հետն էլ անվճար Մարզադահլիճն էլ է իհարկե լավ բան, փորձիր:

Ու դե չգիտեմ դու ոնց, բայց ծխելն ու ալկոհոլի օգտագործումն էլ է վատ ազդում իմունիտետի վրա: Ես ընդհանրապես ոչ մի գրամ ալկոհոլ չեմ օգտագործում, անգամ դեպքից դեպք: Դե ծխելն էլ Հայաստանից գնալուց հետո թողեցի: Սնունդն էլ՝ մենակ առողջ: Հայաստանում ահագին հաճախ էի հիվանդանում, թույլ էի: Իսկ հիմա ավելի առողջ եմ ինձ զգում, քան քսան տարեկանում էի:

[StrangeLittleGirl]

Ռուբ, շատ կարևոր ա քնելը: Ոչ մի բան քնի հաշվին մի արա: Գտի քո նորմալ տևողությունը (պիտի որ 7-9 ժամ լինի) ու էդքան քնի: Մեկ էլ աշխատի անպայման սպիտակուցներով հարուստ սնունդ ուտել: Իմունիտետը սպիտակուց ա: Եթե սպիտակուց բավարար չափով չես ստանում, բնականաբար օրգանիզմդ բավարար չափով իմունիտետային սպիտակուցներ (հակամարմիններ) չի սինթեզում: Եթե բուսակեր չես, միսը խնդիրը կլուծի: Եթե բուսակեր ես, ձու ու կաթնամթերք անպայման ներառի ռացիոնումդ:

[Տրիբուն]

Իսկ ասենք ռեգուլյար վիտամիններ ընդունելու մասին ի՞նչ կասեք։

Ես շուտ-շուտ չեմ հիվանդանում, իմունիտետս ոնց որ տեղն ա, բայց սկսել եմ շուտ հոգնել։ Տարին մի երկու անգամ վիտամինների կուրս եմ ընդունում։ Բայց մի օր ասեցին որ երիկամներիս հերը կարող ա անիծեմ տենց։ Ճի՞շտ ա։

[StrangeLittleGirl]

Իսկ ասենք ռեգուլյար վիտամիններ ընդունելու մասին ի՞նչ կասեք։

Ես շուտ-շու չեմ հիվանդանում, իմունիտետս ոնց որ տեղն ա, բայց սկսել եմ շուտ հոգնել։ Տարին մի երկու անգամ վիտամինների կուրս եմ ընդունում։ Բայց մի օր ասեցին որ երիկամներիս հերը կարող ա անիծեմ տենց։ Ճի՞շտ ա։

Երիկամների հերն անիծելը չափազանցված ա, բայց էդ վիտամինային կուրսերը լրիվ անիմաստ են, եթե հետազոտությամբ հաստատված կոնկրետ վիտամինի դեֆիցիտ չունես: Առողջ սնվելը հերիք ա:
Ես վիտամին D եմ խմում, բայց դե էդ մութ ու ցուրտ երկրների պրոբլեմն ա: Ստեղ սաղ խմում են: Մինչև ամառ խմելու եմ:

[Տրիբուն]

Երիկամների հերն անիծելը չափազանցված ա, բայց էդ վիտամինային կուրսերը լրիվ անիմաստ են, եթե հետազոտությամբ հաստատված կոնկրետ վիտամինի դեֆիցիտ չունես: Առողջ սնվելը հերիք ա:
Ես վիտամին D եմ խմում, բայց դե էդ մութ ու ցուրտ երկրների պրոբլեմն ա: Ստեղ սաղ խմում են: Մինչև ամառ խմելու եմ:

Հաստատված ոչ մի բանի պակաս չունեմ, բայց էն վիտամին կոմպլեքսներից եմ խմում, որ ամեն ինչ կա գումարած միներալներ։

[Վիշապ]

Իսկ ասենք ռեգուլյար վիտամիններ ընդունելու մասին ի՞նչ կասեք։

Ես շուտ-շուտ չեմ հիվանդանում, իմունիտետս ոնց որ տեղն ա, բայց սկսել եմ շուտ հոգնել։ Տարին մի երկու անգամ վիտամինների կուրս եմ ընդունում։ Բայց մի օր ասեցին որ երիկամներիս հերը կարող ա անիծեմ տենց։ Ճի՞շտ ա։

Ժամանակին ես էլ էի հրապուրվել մուլտիվիտամիններով, բայց ինձ թվում է դրանց մեծամասնությունը սերտիֆիկացված/ստուգված չեն ու չգիտես բաղադրությունը համապատասխանում է, թե չէ, ու շատ շատ պլացեբոյի էֆեկտ կարող են թողնել:
Ու, ինձ թվում է վիտամինների տված օգուտը զրոյականից չնչինի սահմաններում է, ավելի շատ մարդուս կյանքի որակի վրա ազդում է ապրելակերպն ու սնունդը, ոնց որ վերևում մարդիկ շատ ճիշտ գրել են:
Ես անցած տարի համարյա մեռնում էի անքնությունից ու քնի օբստրուկտիվ ապնոէից, որոնց պատճառով ամբողջ օրը հոգնած քարշ էի գալիս:
Իմ «խելացի» բժիշկն ինձ CPAP դիմակ խորհուրդ տվեց (ամենալավ լուծումն էր ըստ իրեն, թէ չէ ինձ մահ էր սպասվում),
բայց համառ որոնումներից հետո ես ինքս ինձ նշանակեցի ակտիվ սպորտով զբաղվել՝ այդ թվում ծանրություններով վարժություններ, վազք, հեծանիվ, ինտերվալ, գումարած պարտադիր ռեժիմով քուն ,
անկախ նրանից քունս տանում է թե չէ, լավ եմ քնում, թե վատ, պառկում եմ ամենաուշը 10:30 (հանգամանքների բերումով պառկելն ու քնելը ժամանակ առ ժամանակ իրար հետ չեն բռնում, նո էտը կդաբռու), իսկ զարթնում եմ 6-ին:
Հիմա մենակ խմում եմ կալցիում+մագնեզիում կոմպլեքս, որովհետև ըստ անալիզների ոսկորներս թուլացել էին վատ քնի պատճառով, չգիտեմ օգուտ տալիս է, թե չէ, համենայն դեպս մաքսիմում ոտքերս են թեթև ցավում ինտերվալ վազքից հետո:
Մեկ էլ վարժություններից առաջ կամ հետո պրոտեինով կոկտեյլ եմ խմում՝ պրոտեինի փոշի+նշի կաթ+բանան ու սառույց:
Ապնոէս անհետացել է, հոգնածությունս անցել է, սկսել եմ լավ քնել, կյանքը կամաց կամաց սկսել է դզվել :Ճ
Առհասարակ, ինձ թվում է մարդ պիտի գոնե մինիմում կարդիո անի (ասենք թեթև վազք, 40-60 րոպե), սրտամկանը ուժեղացնելու ու ֆիզիկական վիճակը նորմալ պահելու համար:
Երևանի փողոցները առավոտ շուտ վազելու համար ընտիր են (ես որ եկել էի, վազում էի), մեր անկյալ ժողովուրդը մինչև 8-ը քնում է, ու փողոցներն ու մայթերն ազատ են, գումարած ամեն կես կիլոմետրը մեկ կարելի է պուլպուլակ ճարել ջուր խմելու համար :Ճ Միակ պրոբլեմը խայտառակ անորակ օդն է (չնայած երևանցիներիս մեծ մասը պնդում է, թե աշխարհի ամենամաքուր օդը Երևանում է):
Մեր սպորտային կոմլեքսներն էլ վատը չեն, ես «Գրանդ սպորտ» էի գնում, վատը չէր:

[Ուլուանա]

Քունն իրոք շատ կարևոր ա, պետք չի թերագնահատել. եթե քո օրգանիզմի համար անհրաժեշտ քունը չառնես, մնացած բաներով կարգավորելը շատ–շատ բարդ ա։ Սնունդն ու ֆիզիկական ակտիվությունն էլ են, իհարկե, խիստ կարևոր, բայց քնին ոչինչ չի փոխարինում, ցավոք։ Ես էլ եմ վերջերս ուշ քնում, շուտ վեր կենում, ու, փաստորեն, ինձ անհրաժեշտից քիչ եմ քնում, հետևանքներն էլ արդեն պարզ զգում եմ... Սենց թեմաներն ինձ համար էդ առումով լավ հիշեցում են. հույս ունեմ՝ մոտ ապագայում խելոք բալիկ կդառնամ ։

[StrangeLittleGirl]

Մենակ մի բան էլի ժող. սուրճ ն ու շոկոլադը ռացիոնից հանելն առողջ ապրելակերպի նախապայման չի: Երկուսի դեպքում էլ խնդիրը միջի շաքարն ա:

[GriFFin]

Ես մի քիչ թռնելով կարդացի, կարող ա խոսվել ա, բայց ասեմ։ Իմ կարծիքով, բացի բոլոր նշվածներից, նաև շատ կարևոր ա հոգեբանական պահերը։ Օրինակ, էն օրգանիզմը որը միշտ <<տխուր>> ա , ավելի հակված ա դեպրեսիաների( եկեք համարենք, որ էս գոյություն ունեցող վիճակ ա) ՝ունի ավելի թույլ իմունիտետ։ Այսինքն, եթե մարդու մոտ սթրես ( դիսթրես) ա, ինքը կարա լավ սնվի, լավ քնի ( չնայած հիմնականում լավ չեն քնում), սպորտի գնա ու էլի վատ լինի, շատ հիվանդանա։ Կոպիտ ասած փսիխոսոմատիկայի պահն էլ ա պետք հաշվի առնել։

Հ.Գ. Ամենոռեա ախտորոշումը դրվում ա 6 ամիս դաշտանի բացակայության դեպքում։ Ես իհարկե չեմ հասկանում ո՞նց ա ամենոռեայով հիվանդը հղիացել, բայց իմ կարծիքով ստեղ էն դեպքերն են, երբ ամենոռեան 2-3 ամիս ա եղել։
Հ.Գ. 2 Ես նկատել եմ, որ մերոնք սկսել են ամերիկյան դեղասեր ռեժիմին անցնել, առաջ (3-4 կուրսում) շատ էի տեսնում, որ ձգտում էին դեղեր չտալ, հիմա տենց չի։ Ի դեպ, դեղորայքային լյարդի ախտահարումներով առաջին տեղում ԱՄՆն ա։

[GriFFin]

Ի դեպ, ես մտածում եմ, որ կարան մարդիկ ցածր իմունիտետ ունենան ու քրոնիկ հոգնածություն հետևյալ դեպքերում։ Օրինակ
1) շնչառական խնդիրներ չծխողների մետ՝ ալերգիաներ, քթում <<միս>>, ծուռ միջնապատ և այլն։
2) էն մարդիկ ովքեր ունեն տեսողության խնդիրներ, որոնք լավ շտկված չեն, դեղեր չեն ստանում։ Ունեն գլխացավեր։
3) քրոնիկական բորբոքումներ ունեցողները։ Ես ճիշտն ասած մենակ քրոնիկ հայմորիտ ունեցող եմ տեսել, ով շատ ցածր իմունիտետ ուներ ու ահավոր թույլ էր մինչև բուժվելը( երկար ժամանակ չգիտեր, որ ունի)։ Բայց չեմ կարծում, որ կապ ունի թե որտեղ ա պրոցեսը։
4) Էնդոկրին խնդիրներով հիվանդները։ Չմոռանանք, որ Հայաստանը վահանաձև գեղձի խնդիրներով հիվանդների էնդեմիկ գոտի ա։ Մեր մոտ 20 տարեկանները արդեն խնդիր կարան ունենան։
5) Մի հատ վիրուս կա՝ hhv շարքից, համարը չեմ հիշում։ Քրոնիկ հոգնածության համախտանիշի վիրուսն էր, բայց լավ չեմ հիշում։ Եթե հետաքրքի ա, ման գամ ու կարդամ :Դ ու գրեմ ստեղ։

[Շինարար]

ես քրոնիկ հայմորիտ ունեմ էս արդեն հարյուր տարի ա, վաղ մանկությունից սկսած, փոքր ժամանակ ահավոր սրացումներ էին լինում, հիմա ուղղակի մշտապես գլուխս տաք եմ պահում, եթե քիչ էլ մրսացրի, զգացնել ա տալիս, բայց գիշերը գլխարկով եմ քնում էդ ժամանակ, առավոտ անցնում ա, բայց դա որևէ կերպ չի բուժվում, իսկ իմունետետս ցածր չի իմ կարծիքով, մենակ գլուխս չմրսի

[GriFFin]

ես քրոնիկ հայմորիտ ունեմ էս արդեն հարյուր տարի ա, վաղ մանկությունից սկսած, փոքր ժամանակ ահավոր սրացումներ էին լինում, հիմա ուղղակի մշտապես գլուխս տաք եմ պահում, եթե քիչ էլ մրսացրի, զգացնել ա տալիս, բայց գիշերը գլխարկով եմ քնում էդ ժամանակ, առավոտ անցնում ա, բայց դա որևէ կերպ չի բուժվում, իսկ իմունետետս ցածր չի իմ կարծիքով, մենակ գլուխս չմրսի

Քոնը իմ ասած դեպքերից ա, որ մարդիկ սովորում են իրանց վիճակին։ Եթե օրգանիզմում կա [քրոնիկ] բորբոքում, ուրեմն ամենայն հավանականությամբ կա իմունային անկում։
Ո՞նց ա ախտորոշվել հայմորիտ՝ ռենտգենով, համակարգչային շերտագրությամբ։ Ո՞նց չի բուժվում։ Բուժման կուրս ես ստացել ու չի՞ օգնել, թե՞ վիրահատել ես։ Ըստ քեզ, եթե խնդիրդ վերանա դու քեզ նույն ձև կզգա՞ս։ Կարող ա դու նորմալ ես համարում գլխարկով քնելը, բայց ուրիշի համար դա լուծում չի։ Կյանքի որակ հասկացության մասին եմ էլի ասում։ Մարդիկ տարբեր են ու տարբեր պահանջներով։
Ու էսքանով հանդերձ, իմ ասածը վերաբերում էր էն մարդկանց ովքեր ունեն ու իրանց վատ են զգում, բայց չեն կապում հայմորիտի հետ ( օրինակ) ։
Մարդ կարա շատ բարձր ճնշումով տարիներ ապրի ու իրան սուբյեկտիվ լավ զգա, բայց էդ չի նշանակում, որ պիտի տենց մնա։

[Շինարար]

Քոնը իմ ասած դեպքերից ա, որ մարդիկ սովորում են իրանց վիճակին։ Եթե օրգանիզմում կա [քրոնիկ] բորբոքում, ուրեմն ամենայն հավանականությամբ կա իմունային անկում։
Ո՞նց ա ախտորոշվել հայմորիտ՝ ռենտգենով, համակարգչային շերտագրությամբ։ Ո՞նց չի բուժվում։ Բուժման կուրս ես ստացել ու չի՞ օգնել, թե՞ վիրահատել ես։

Համարյա մինչև չափահաս դառնալս տարի երկու անգամ հիվանդանոց եմ պառկել՝ երկուական շաբաթով, սրացումների ժամանակ, սրսկումնր մի վատղ, կու-կու, պունկցիա, ինչ ասես չեն արել հետս: Հետո արդեն դե տեղափոխվեցի Երևան, ուղղակի հասուն, գիտակից մարդ լինելով, ինձ սկսեցի հետևել, գլուխս տաք պահել, որ քամի չկպնի, սրացում չլինի: Ու վերջ: Ինձ թույլ չեմ զգում ոչ մի կերպ, չեմ հիվանդանում համարյա, ինձ հոգնած զգում եմ, երբ շատ եմ հոգնում, ոնց որ բոլոր մարդիկ: Չգիտեմ՝ իմունային անկումն ինչ ա, բայց մի հատ էլ կրկնեմ, տենց հեշտ չեմ հիվանդանում:

Ինձ ուղղկաի հետաքրքրիր ա, դու ասում ե՝ բուժվո՞ւմ ա խրոնիկ հայմորիտը, ո՞նց, ո՞ւր դիմեմ:

[GriFFin]

Համարյա մինչև չափահաս դառնալս տարի երկու անգամ հիվանդանոց եմ պառկել՝ երկուական շաբաթով, սրացումների ժամանակ, սրսկումնր մի վատղ, կու-կու, պունկցիա, ինչ ասես չեն արել հետս: Հետո արդեն դե տեղափոխվեցի Երևան, ուղղակի հասուն, գիտակից մարդ լինելով, ինձ սկսեցի հետևել, գլուխս տաք պահել, որ քամի չկպնի, սրացում չլինի: Ու վերջ: Ինձ թույլ չեմ զգում ոչ մի կերպ, չեմ հիվանդանում համարյա, ինձ հոգնած զգում եմ, երբ շատ եմ հոգնում, ոնց որ բոլոր մարդիկ: Չգիտեմ՝ իմունային անկումն ինչ ա, բայց մի հատ էլ կրկնեմ, տենց հեշտ չեմ հիվանդանում:

Ինձ ուղղկաի հետաքրքրիր ա, դու ասում ե՝ բուժվո՞ւմ ա խրոնիկ հայմորիտը, ո՞նց, ո՞ւր դիմեմ:

Փաստը մնում ա այն, որ տվյալ հիվանդության սիմպտոմներից մեկը քրոնիկական հոգնածությունն ա։ Տեսական բժշկությունում մեծամասնության( հաճախ հանդիպող) համար ենք ասում։ Գործնականում ենք նայում մասնավոր ( տվյալ դեպքում քո) դեպքերը։ Եթե քո մոտ չկա, չի նշանակում, որ բնորոշ չի։
Գնում ես лорի ( քիթ-կոկորդ-ականջի մասնագետ ) մոտ, ինքը որոշում ա քո մոտ ի՞նչ տեսակի հայմորիտ ա, (եթե կա հարուցիչը) հարուցիչի որ տեսակն ա առկա, որ իմանա ի՞նչ անտիբիոտիկի նկատմամբ ա զգայուն էդ հարուցիչը։ Նշանակի դեղեր թե՞ չէ։ Սկզբում անում են ռենտգեն, եթե բավարար տվյալներ չկա կարան համակարգչային շերտագրություն կամ կոմպյուտերային տոմոգրաֆիա անեն։ Վիրահատությունը հատուկ ցուցումներ ունի, որը էլի պիտի էս ամենից հետո որոշվի։
Քանի, որ մանրամասն չգիտեմ ոնց ա քո մոտ սկսել, շարունակել սրանից ավել չեմ կարա ասել։