Բուսակերություն

[Ուլուանա]

Ակնհայտ կողմնակալ համեմատություններ ես բերում, մարդը ժանիքատամներ ունի, եղունգներ սմբակների փոխարեն ու չունի խոտակերներին բնորոշ բազմախոռոչ ստամոքսային համակարգը, աղեստամոքսային տրակտի ամբողջ երկարության հարաբերությունը մանիպուլիացիա է, հաշվի չի առնվում բարակ աղիների ու ստամոքսախորշերի ծավալները, թքի, էնզիմների ու ստամոսքսի թթվայնության թվայնական համեմատությունները անտեսված են, մի խոսքով, ոնց որ վեգանների բիբիլիայից լինի թխած :Ճ

Ասենք, ավելի երկար-բարակ աղբյուրներ կարելի է գտնել, ասենք՝ որ մարդիկ ամենակեր են, ու ասենք սա էլ ասում է, որ մարդիկ մսակեր են …
Իրականում մենք ակնհայտ ամենակեր ենք, ավելի շուտ մսակերների թեքումով, քան բուսակերների, համենայն դեպս ցանկացած մարդ անկախ գեներից մսամթերք կմարսի առանց պրոբլեմի (դե մինչև բժիշկներին ռաստվելն ու որոշ օրգանների հեռացնելը, կամ գերզարգացած սնունդ ուտելը), իսկ այ խոտ՝ ոչ, փորձեք խոտ ուտել, եթե կասկածում եք։

Էդ նույն հաջողությամբ ես էլ կարող եմ ասել, որ քո բացատրություններն են կողմնակալ ու վերածդ աղբյուրները` մսակերի բիբլիայից:
Մարդու ժանիքները չեղածի հաշիվ են, հեչ համեմատելու չեն գիշատիչների ժանիքների հետ: Իսկ թքի, թթվայնության մասին նշված էր աղյուսակում: Աղյուսակից չի հետևում, թե մարդը խոտակեր ա: Մարդն առավելապես պտղակեր ա, պարզապես իր կառուցվածքով ավելի մոտ ա խոտակերներին, քան գիշակերներին, էդքան բան:

Մարդիկս գիշատիչներ ենք, մեր նախնիները որսորդությամբ են ապրել մինչև դոնաթների ու պիցցայի հայտնագործումը։ Ըստ տարբեր վարկածների, մարդիկ սկսել են բույսեր ու սերմեր հավաքել գձե տը մի 20 հազար տարի առաջ, այսպես կոչված նոր քարի կամ Նեոլիթի դարում, իսկ 20 հազար տարին ամենաաթեիստական ու ամենադարվինիստական գիտնականներին եթե հարցնես, չափազանց չնչին ժամանակահատված է մարդուս մարսողական համակարգի կենդանականից դեպի բուսական էվոլյուցիոն ձևափոխության համար։

Դուք՝ բուսակերներդ լավ կլինի հաշտվեք այս մտքի հետ ու շարունակեք լինել բուսակեր։ Որովհետև աշխարհում էդքան միս չկա բոլորին բավարարելու համար ։Ճ

Վիշապ ջան, ես լրիվ հասկանում եմ, որ դու միս կյանքիցդ շատ ես սիրում ու պատրաստ ես նույնիսկ կյանքիդ գնով պաշտպանելու միս ուտելու քո իրավունքը: Այն քեզնից ոչ ոք չի խլում, ու քո կենդանության օրոք դժվար թե մարդկանց մսակերությունը հասցնի վերանալ (մի օր հաստատ վերանալու ա, դրանում կասկած չունեմ, բայց էս կյանքում մենք դա չենք տեսնի, իսկ հաջորդ կյանքին դու, մեկ ա, չես հավատում, չէ՞), նենց որ հանգիստ եղի :

Դե, ինչ որ անհրաժեշտ էր ապացուցելու համար, որ կենդանիներին չսպանելու մոտիվները ձևական են, դու ուզում ես, որ սպանություն չլինի, բայց օքեյ ես, որ կենդանին էլ առհասարակ չլինի։ Չկա կենդանի՝ չկա սպանություն։ Նույն տրամաբանությամբ կարելի է ողջ կենդանական աշխարհը վերացնել ու սպանությունները կվերանան, և բուսակերներդ երջանիկ եք։

Ինչ-որ սխալ եզրակացություններ ես անում: Ես որևէ կենդանու սպանելու առաջարկ չեմ արել: Ընդամենը առաջարկում եմ այլևս չբուծել, չբազմացնել էն կենդանիներին, որոնք մարդն արհեստականորեն բուծել-ընտելացրել ա ու դարձրել իրենից կախված, անօգնական, ինքնուրույն գոյատևելու անընդունակ արարածներ: Եղածները թող ապրեն իրենց համար, մինչև բնականորեն մեռնեն իրենց մահով: Թե՞ մորթելն ավելի մարդկային ես համարում, քան թողնելը, որ բնական մահով մեռնեն:
Իսկ ընդհանրապես ես համարում եմ, որ ի սզբանե բնությունն ամեն ինչ ճիշտ ստեղծել ա, այսինքն` ինչից ինչքան որ պետք ա, ինչ ձևի որ պետք ա ու որտեղ որ պետք ա` ստեղծվել ա, որովհետև բնության մեջ ամեն կենդանի արարած իր դերն ունի, իր տեղն ունի ու իր ֆունկցիան, ոչ մեկն ավելորդ չի ստեղծվել, ու ցանկացած տեսակի պակասելը կամ վերանալն էլ, համոզված եմ, բացասաբար ա անդրադառնում բնության ու ընդհանրապես մոլորակի վրա` մեկինը մի քիչ շատ, մյուսինը` մի քիչ քիչ, բայց բոլորինն էլ ազդում ա, որովհետև բոլորը միասին բալանս են ապահովում. իրար ուտելով, իրար սիրելով թե ոնց, բայց փաստ ա, որ երբ մենք չենք միջամտում, իրենք իրենցով բնության մեջ բալանս են պահում, իսկ վերանում կամ պակասում են մենակ երբ մենք ենք միջամտում: Բնության մեջ ի սկզբանե խոզ, կով, հավ չեն եղել, հետևաբար էդ տեսակների վերանալու պատճառով մարդու քիմքից բացի, ուրիշ ոչինչ չի տուժելու, բնությունը չի տուժելու, հետևաբար ես բոլորովին չեմ ափսոսա, եթե էդ կենդանատեսակները մի օր ուղղակի վերանան: Ես ցավ կապրեմ դրանցից ամեն մեկի մորթվելուց, բայց զուտ որպես տեսակ վերանալուց` ոչ, քանի որ իրենք բնության մեջ ի սկզբանե տեղ չեն ունեցել:

[Բարեկամ]

Վիշապ ջան, ես լրիվ հասկանում եմ, որ դու միս կյանքիցդ շատ ես սիրում ու պատրաստ ես նույնիսկ կյանքիդ գնով պաշտպանելու միս ուտելու քո իրավունքը: Այն քեզնից ոչ ոք չի խլում, ու քո կենդանության օրոք դժվար թե մարդկանց մսակերությունը հասցնի վերանալ (մի օր հաստատ վերանալու ա, դրանում կասկած չունեմ, բայց էս կյանքում մենք դա չենք տեսնի, իսկ հաջորդ կյանքին դու, մեկ ա, չես հավատում, չէ՞), նենց որ հանգիստ եղի :

Դե տեսնում ես, փաստորեն մսակերության վերացման [հուսո] հեռանկարը բուսակերները համարում են ավելի ճիշտ ու բարոյական աշխարհ, ինչից ենթադրում ես, որ ամենակերներն են նաև (գիտակից, թե անգիտակից) իրենց կործանիչ լուման ներդնում աշխարհի նեիկայիս "սխալ ու անբարո" վիճակի մեջ։ Բա սա դատ ու մեղադրանք չի, ի՞նչ ա։

Իսկ ո՞նց ես պատկերացնում․ էդ բուսակեր աշխարհում միայն մարդի՞կ են դադարելու կենդանիներին կյանքից զրկել՝ սնվելու համար, թե՞ կենդանիներն են։
Եթե միայն մարդիկ, մի տեսակ անարդար խտրականություն ա ստացվում, ու նաև՝ այսպես կոչված "գիտակից" մարդը, իրեն բուսակերության ենթարկելով, արդյոք չի՞ միջամտում բնության բնականոն ընթացքին ու շրջանառությանը, ուր հենց բնությա՛ն ստեղծած կենդանի օրգանիզմները ստեղծված են այնպես, որ միս պիտի ուտեն, որ ապրեն /առանց որևէ գիտակից ընտրության/։
Իսկ եթե կենդանիներն էլ էդ "իդեալական" աշխարհում սնվելու համար պիտի միմյանց կյանքից չզրկեն, ապա ի՞նչ ձևով են նրանք "դարձի գալու" Բնությունը, ինչպես տեսնում ենք, մսակեր կենդանիներին չի վերացնում որպես էվոլյուցիոն "սխալ"։ Ուրեմն, մնում ա դարձյալ մարդը, որ իր "բարձր բարոյական գիտակցությամբ" հաշվեհարդար տեսնի կենդանասպան կենդանիների հետ և աշխարհը դարձնի մաքուր-բուսակեր

Ես մի հարց էլ ունեի բուսակերներին։
Այն, որ երբ մարդը սննդի համար կենդանի է մորթում, մորթվող կենդանու հանդեպ խղճահարություն եք զգում, իսկ մորթողի հանդեպ՝ առնվազն ոչ դրական վերաբերմունք, էդ հասկանալի ա։
Իսկ ի՞նչ եք զգում, օրինակ, առյուծի հանդեպ և առհասարակ, երբ տեսնում եք, թե ինչպես է նա անխնա հոշոտում եղնիկին, ասենք։

[Ուլուանա]

Դե տեսնում ես, փաստորեն մսակերության վերացման [հուսո] հեռանկարը բուսակերները համարում են ավելի ճիշտ ու բարոյական աշխարհ, ինչից ենթադրում ես, որ ամենակերներն են նաև (գիտակից, թե անգիտակից) իրենց կործանիչ լուման ներդնում աշխարհի նեիկայիս "սխալ ու անբարո" վիճակի մեջ։ Բա սա դատ ու մեղադրանք չի, ի՞նչ ա։

Ասեմ ինչ ա. ցավ ա, ափսոսանք ա, տխրություն ա, երբեմն` անզորության զգացում, որ էդքան մարդ չի գիտակցում, որ դա սխալ ա` դաժան ու անարդար:

Իսկ ո՞նց ես պատկերացնում․ էդ բուսակեր աշխարհում միայն մարդի՞կ են դադարելու կենդանիներին կյանքից զրկել՝ սնվելու համար, թե՞ կենդանիներն են։
Եթե միայն մարդիկ, մի տեսակ անարդար խտրականություն ա ստացվում, ու նաև՝ այսպես կոչված "գիտակից" մարդը, իրեն բուսակերության ենթարկելով, արդյոք չի՞ միջամտում բնության բնականոն ընթացքին ու շրջանառությանը, ուր հենց բնությա՛ն ստեղծած կենդանի օրգանիզմները ստեղծված են այնպես, որ միս պիտի ուտեն, որ ապրեն /առանց որևէ գիտակից ընտրության/։
Իսկ եթե կենդանիներն էլ էդ "իդեալական" աշխարհում սնվելու համար պիտի միմյանց կյանքից չզրկեն, ապա ի՞նչ ձևով են նրանք "դարձի գալու" Բնությունը, ինչպես տեսնում ենք, մսակեր կենդանիներին չի վերացնում որպես էվոլյուցիոն "սխալ"։ Ուրեմն, մնում ա դարձյալ մարդը, որ իր "բարձր բարոյական գիտակցությամբ" հաշվեհարդար տեսնի կենդանասպան կենդանիների հետ և աշխարհը դարձնի մաքուր-բուսակեր

Ճիշտն ասած` ինձ համար լրիվ անհասկանալի ա, թե ինչի պիտի բանական մարդ արարածն իր պահվածքի ճիշտ ու սխալի հարցում որպես չափանիշ ընդունի կենդանիների, էն էլ` գիշատիչ կենդանիների պահվածքը: Հենց նրանով ա մարդը մարդ, որ լինելով բոլոր կենդանի էակների մեջ միակ բանական էակը` ունի և՛ գիտակցություն, և՛ բանականություն, և՛ խիղճ, և լայն ընտրություն. էս ամենը, հատկապես լայն ընտրությունը (տո ոչ էլ նեղ), կենդանին չունի: Հիմա դու ուզում ես ասել, որ զուտ էն պատճառով, որ կենդանիներն էլ են բնության մաս, մարդն էլ, էն ամենը, ինչ նորմալ ա կենդանու համար, մարդու համար է՞լ ա նորմալ: Լո՞ւրջ: Կամ էդ ի՞նչ տրամաբանությամբ ա կենդանուն մորթել-ուտելը «բնականոն ընթացքին» համահունչ ապրել համարվում, իսկ չմորթել-չուտելը, այսինքն` որևէ կերպ բնականոն ընթացքին չմիջամտելը` բնականոն ընթացքը խաթարել: Մի հատ զգա, էլի, անտրամաբանականության աստիճանը:

Ես տարբեր առիթներով ասել եմ, նորից ասեմ. ինձ համար կա մի բացարձակ, անբեկանելի, երկաթյա ու միաժականակ ոսկե կանոն. ուրիշների հետ վարվիր էնպես, ինչպես որ կուզենայիր, որ քեզ հետ վարվեին: Կուզենայի՞ արդյոք, որ ինձ մորթեին-ուտեին: Բնականաբար` ոչ: Հետևաբար ինձ համար ոչ մի դեպքում, ոչ մի կերպ չի կարող ընդունելի լինել որևէ կենդանի արարածի նկատմամբ նույնն անելը` ո՛չ ուտելը, ո՛չ էլ մորթելու գործում որևէ կերպ լումա ունենալը: Կարող եք սա համարել միամտություն, պրիմիտիվություն, սենտիմենտալություն կամ հիմարություն` ձեր գործն ա: Ինձ համար սա անխափան գործող սկզբունք ա, որով միշտ առաջնորդվել եմ ու մտադիր եմ առաջնորդվել: Թե ով ում կուտի, ով ում կմորթի` մարդը կենդանուն, թե կենդանին մարդուն, թե բոլորն իրար` իմ պահվածքի համար կողմնորոշիչ լինել չի կարող: Ես իմ խղճով եմ առաջնորդվում, իսկ իմ խիղճն ինձ թելադրում ա ոչ մի կենդանի արարածի կյանքից չզրկել ու դրան հնարավորինս չնպաստել: Էդքան բան:

Ես մի հարց էլ ունեի բուսակերներին։
Այն, որ երբ մարդը սննդի համար կենդանի է մորթում, մորթվող կենդանու հանդեպ խղճահարություն եք զգում, իսկ մորթողի հանդեպ՝ առնվազն ոչ դրական վերաբերմունք, էդ հասկանալի ա։
Իսկ ի՞նչ եք զգում, օրինակ, առյուծի հանդեպ և առհասարակ, երբ տեսնում եք, թե ինչպես է նա անխնա հոշոտում եղնիկին, ասենք։

Ափսոսանք, որ նրան այլ տարբերակ տրված չի, ու ստիպված ա էդպես գոյատևել, բայց միաժամանակ մտածում եմ, որ եթե էդպես ա, ուրեմն գուցե էդպես ա պետք: Ես ամեն դեպքում վստահում եմ բնությանը:

[Վիշապ]

...
Ինչ-որ սխալ եզրակացություններ ես անում: Ես որևէ կենդանու սպանելու առաջարկ չեմ արել: Ընդամենը առաջարկում եմ այլևս չբուծել, չբազմացնել էն կենդանիներին, որոնք մարդն արհեստականորեն բուծել-ընտելացրել ա ու դարձրել իրենից կախված, անօգնական, ինքնուրույն գոյատևելու անընդունակ արարածներ: Եղածները թող ապրեն իրենց համար, մինչև բնականորեն մեռնեն իրենց մահով: Թե՞ մորթելն ավելի մարդկային ես համարում, քան թողնելը, որ բնական մահով մեռնեն:
Իսկ ընդհանրապես ես համարում եմ, որ ի սզբանե բնությունն ամեն ինչ ճիշտ ստեղծել ա, այսինքն` ինչից ինչքան որ պետք ա, ինչ ձևի որ պետք ա ու որտեղ որ պետք ա` ստեղծվել ա, որովհետև բնության մեջ ամեն կենդանի արարած իր դերն ունի, իր տեղն ունի ու իր ֆունկցիան, ոչ մեկն ավելորդ չի ստեղծվել, ու ցանկացած տեսակի պակասելը կամ վերանալն էլ, համոզված եմ, բացասաբար ա անդրադառնում բնության ու ընդհանրապես մոլորակի վրա` մեկինը մի քիչ շատ, մյուսինը` մի քիչ քիչ, բայց բոլորինն էլ ազդում ա, որովհետև բոլորը միասին բալանս են ապահովում. իրար ուտելով, իրար սիրելով թե ոնց, բայց փաստ ա, որ երբ մենք չենք միջամտում, իրենք իրենցով բնության մեջ բալանս են պահում, իսկ վերանում կամ պակասում են մենակ երբ մենք ենք միջամտում: Բնության մեջ ի սկզբանե խոզ, կով, հավ չեն եղել, հետևաբար էդ տեսակների վերանալու պատճառով մարդու քիմքից բացի, ուրիշ ոչինչ չի տուժելու, բնությունը չի տուժելու, հետևաբար ես բոլորովին չեմ ափսոսա, եթե էդ կենդանատեսակները մի օր ուղղակի վերանան: Ես ցավ կապրեմ դրանցից ամեն մեկի մորթվելուց, բայց զուտ որպես տեսակ վերանալուց` ոչ, քանի որ իրենք բնության մեջ ի սկզբանե տեղ չեն ունեցել:

Ուլու ջան, դու չես կարող միաժամանակ համ բնության ճշտին հավատալ ու համ էլ կենդանիներին ուտելուն դեմ լինել։ Չե՞ս կարծում, որ ինքդ քեզ հակասում ես, արհեստական աշխարհ ես փորձում ստեղծել քեզ ցանկալի կատեգորիաներով։ Մարդը քարե դարից հետո սկսել է ընտանի կենդանիներ բուծել բույսեր աճեցնելու հետ մեկտեղ, սրանցից մեկը դու արհեստական ես համարում, մյուսը` բնական։ Խոզը, կովն ու հավը օդից չեն իջել այլ եղել են բնության մեջ վայրի տեսքով, մարդը սրանց դարձրել է ընտանի, որ սաղ օրը որսի քարշ գալու փոխարեն արվեստով ու մշակույթով զբաղվի ու փիլիսոփայի։
Մենք բնության գործերին միջամտելու բոլոր սահմանները համարյա անցել ենք վերջին դարում, բայց սա կենդանիներին բուծելու ու ուտելու հետ վայթե հեչ կապ չունի։ Կլիմայական խնդիրների մեջ կովաբուծության վրա կենտրոնանալը «գիտնականների» կողմից փրփուրներից կախվել է ու նաև բիզնեսային կողմնակալության արդյունք։

Վիշապ ջան, ես լրիվ հասկանում եմ, որ դու միս կյանքիցդ շատ ես սիրում ու պատրաստ ես նույնիսկ կյանքիդ գնով պաշտպանելու միս ուտելու քո իրավունքը: Այն քեզնից ոչ ոք չի խլում, ու քո կենդանության օրոք դժվար թե մարդկանց մսակերությունը հասցնի վերանալ (մի օր հաստատ վերանալու ա, դրանում կասկած չունեմ, բայց էս կյանքում մենք դա չենք տեսնի, իսկ հաջորդ կյանքին դու, մեկ ա, չես հավատում, չէ՞), նենց որ հանգիստ եղի :

Իմ կարծիքով դու խառնում ես օբյեկտիվ իրականությունը իմ սուբյեկտիվ ցանկությունների հետ։ Եթե անկեղծ ասեմ, ես շատ եմ սիրում խմորեղեն, բրնձով փլավ ու սպագետի` իր լեչոյով, կամ լցոնած բադրիջանով բանով, բայց հանգամանքների բերմամբ ստիպված եմ հրաժարվել ածխաջրերից։ Ճիշտն ասած հաջորդ կյանքի հավես չունեմ, ներկան էլ առանձնապես ոգևորիչ չի, հաշվի առնելով մարդկության վառ օբյեկտիվությունն ու իրականության ադեկվատ ընկալումները։

[Ուլուանա]

Ուլու ջան, դու չես կարող միաժամանակ համ բնության ճշտին հավատալ ու համ էլ կենդանիներին ուտելուն դեմ լինել։ Չե՞ս կարծում, որ ինքդ քեզ հակասում ես, արհեստական աշխարհ ես փորձում ստեղծել քեզ ցանկալի կատեգորիաներով։ Մարդը քարե դարից հետո սկսել է ընտանի կենդանիներ բուծել բույսեր աճեցնելու հետ մեկտեղ, սրանցից մեկը դու արհեստական ես համարում, մյուսը` բնական։ Խոզը, կովն ու հավը օդից չեն իջել այլ եղել են բնության մեջ վայրի տեսքով, մարդը սրանց դարձրել է ընտանի, որ սաղ օրը որսի քարշ գալու փոխարեն արվեստով ու մշակույթով զբաղվի ու փիլիսոփայի։
Մենք բնության գործերին միջամտելու բոլոր սահմանները համարյա անցել ենք վերջին դարում, բայց սա կենդանիներին բուծելու ու ուտելու հետ վայթե հեչ կապ չունի։

Պարզ ա, որ կովը, հավն ու խոզը օդից չեն իջել, եղել են վայրի, թող տենց վայրի էլ մնային: Դրանց մասին ես խոսեցի էն ժամանակ, երբ ասեցիր` բա ի՞նչ ենք անելու էդ կենդանիներին, որոնք վայրի բնության մեջ չեն կարող ապրել, կվերանան: Իմ ասածն էլ էն ա, որ եթե համարենք, որ կենդանիներին սպանելն ու ուտելն ընդհանրապես սխալ ա, անբնական ա, էդ տեսակների գոյությունն էլ ավտոմատ անիմաստ կդառնա որպես տեսակ, այսինքն` եղածներն իրենց մահով որ մեռնեն, ու նորերը չբուծվեն, չբազմացվեն, դա կլինի բնական ու ճիշտ: Եթե բնության մեջ հաջողացնեն գոյատևել` թող ապրեն, ուրեմն դա կլինի ճիշտը: Իսկ դու խորացար լրիվ ուրիշ ուղղություններով:

Կլիմայական խնդիրների մեջ կովաբուծության վրա կենտրոնանալը «գիտնականների» կողմից փրփուրներից կախվել է ու նաև բիզնեսային կողմնակալության արդյունք։

Բիզնեսային կողմնակալության հարց իրականում ճիշտ հակառակ կողմում կա: Նենց հետաքրքիր ա, թե ինչի հեչ չես խոսում մսամթերք արտադրող կորպորացիաների մասին, որոնք տակ կտան, եթե մարդիկ միս չուտեն: Հեչ մտքովդ չի անցե՞լ, թե նրանց ինչ աստիճանի ձեռնտու չի մսի սպառման նվազումը, էլ չեմ ասում` վերացումը, ու ըստ այդմ` հակաբուսակերական պրոպագանդան ու ուղեղալվացումը: Մի հատ խորացի, թե ինչքան բիզնեսներ են վարի գնալու, եթե մարդիկ սկսեն միս չուտել: Իսկ հակառակ կողմի դեպքում անձնական շահի հարց չկա. կա ընդամենը մտահոգություն աշխարհի` էկոլոգիայի, տնտեսության, առողջության ոլորտներում, որը բոլորին ա վերաբերում: Կարո՞ղ ես բուսակերությունից ստացվող որևէ անձնական շահի հնարավոր օրինակ բերել:

Իմ կարծիքով դու խառնում ես օբյեկտիվ իրականությունը իմ սուբյեկտիվ ցանկությունների հետ։ Եթե անկեղծ ասեմ, ես շատ եմ սիրում խմորեղեն, բրնձով փլավ ու սպագետի` իր լեչոյով, կամ լցոնած բադրիջանով բանով, բայց հանգամանքների բերմամբ ստիպված եմ հրաժարվել ածխաջրերից։ Ճիշտն ասած հաջորդ կյանքի հավես չունեմ, ներկան էլ առանձնապես ոգևորիչ չի, հաշվի առնելով մարդկության վառ օբյեկտիվությունն ու իրականության ադեկվատ ընկալումները։

Լավ, ուրեմն էդ հարցում սխալ տպավորություն եմ ստացել, կներես: Բայց էս վերջին նախադասությունիցդ արդեն սկսում եմ անհանգստանալ. կարո՞ղ ա` էս գրառումիցս հետո արդեն սուիցիդալ մտքեր առաջանան մեջդ:

Էս թեման ահավոր շատ ժամանակ ու էներգիա ա խժռում ինձնից: Հուսով եմ` սա վերջին գրառումս կլինի էստեղ: Արդեն անիմաստ ա, չնայած հենց սկզբից պիտի հասկացած լինեի, որ հռետորական հարցի պատասխանելն անիմաստ, ժամանակատար ու էներգատար զբաղմունք ա:

[Վիշապ]

Ուլու ջան, խնդիրն այն է, որ դու դատում ես էմոցիաներով ու բարոյական նորմերով, որոնք սուբյեկտիվ են, դու չես ուզում ընդունել փաստերն ու օբյեկտիվ իրականությունը, որ մարդիկս գիշատիչ կենդանիներ ենք ու մարդս մարդ ա դառել կենդանիներին ուտելով:
Էն որ, այնպես է ստացվել, որ մարդս «յոլա է գնում» միայն բույսերով (իրականում պիտի խոստովանես, որ լրացուցիչ ճիգեր ես թափում, որ ինչ-ինչ սննդանյութերի դեֆիցիտ չունենաս միս ու ձու չուտելու արդյունքում), դրանից քո տրամաբանությունը երկաթյա չի դառնում։

Նախ եթե ես բուծարանում կով ծնված լինեի, իմ միսիան կլիներ կաթ տալ ու հետո սթեյք դառնալ որոշ անարժան ու զգացմունքներից զուրկ սրիկաների համար, բայց ինձ թվում է, որ ես որպես կով շատ չէի խորանա բարոյական նորմերի ու աշխարհի կարգի մեջ սթեյք դառնալու ընթացքում։
Այսինքն դու սուբյեկտիվորեն փորձում ես զգալ այն ինչ կովն է զգում, բայց սխալմամբ կովի գիտակցության մեջ արդարության զգացում ես մտցնում, ու հավասարացնում իրար կենդանիներին ու մարդուն՝ «ուրիշների հետ վարվիր էնպես, ինչպես որ կուզենայիր, որ քեզ հետ վարվեին», առհամարելով բույսերը:
Բույսերն էլ են կենդանի օրգանիզմ, ու միայն այն փաստը, որ մաղադանոսը կտրվելիս չի արտասվում ու արնահոսում, չի նշանակում, որ մաղադանոսը չէր ուզում ապրել մինչև չորանալը։

Ենթադրում եմ, որ եթե դու զորություն ունենայիր մարդկանց անմահություն պարգևելու, ապա կպարգևեիր, որովհետև նույն «տրամաբանությամբ» չպարգևելը կհավասարեցնեիր սպանության հետ, ու շատ չէիր խորանա, թե անվերջ բազմացող մարդկությունը ոնց է գոյատևելու, երբ որ շատ արագ սպառի Երկիր մոլորակը։

Էն որ մարդիկս ինչ-որ կասկածելի հանգամանքների արդյունքում ձեռք ենք բերել մտածելու ունակություն ու սուբյեկտիվ նորմեր ու հայացքներ, դրանից ավտոմատ չի բխում, որ ինքներս մեզ պիտի այսուհետ կառավարենք էմոցիաներով ու բարոյական նորմերով, ամեն ինչ ավելի բարդ է, քան թվում է:

[Վիշապ]

Մեղա-մեղա, նոր թեմայի սկզբի գրառումները կարդացի ու հիշեցի, որ սկզբից առարկան եղել է խորհուրդներով ու փորձով փոխանակվելը, իսկ մենք հիմա ճիշտն ու սխալն ենք քննարկում։ Եսիմ․․․

[Բարեկամ]

Էն, որ արդեն որերորդ անգամ կրկնելուց հետո, որ հարցս հռետորական չէր, այլ ինձ սկապես հետաքրքրում էր կոնկրետ պատասխանը, որն էդպես էլ չտրվեց (եթե տրվեց, կխնդրեի միայն հարցիս պատասխանը մի տեղ արտագրել, որ հասկանամ, որն էր պատասխանը), հարցի բովանդակության հանդեպ կանխատրամադրվածությունն ա ցույց տալիս։

[Ուլուանա]

Էն, որ արդեն որերորդ անգամ կրկնելուց հետո, որ հարցս հռետորական չէր, այլ ինձ սկապես հետաքրքրում էր կոնկրետ պատասխանը, որն էդպես էլ չտրվեց (եթե տրվեց, կխնդրեի միայն հարցիս պատասխանը մի տեղ արտագրել, որ հասկանամ, որն էր պատասխանը), հարցի բովանդակության հանդեպ կանխատրամադրվածությունն ա ցույց տալիս։

Էն, որ դու տենց էլ չգիտակցեցիր, որ հարցդ կանխատրամադրվածություն ուներ, ավելի ակնհայտ դարձավ, երբ արդեն որերորդ անգամ անտեսեցիր պատասխանս, իբր, պատասխան չի եղել: Էս ա պատասխանը, որը դու շատ լավ էլ նկատել ու կարդացել ես, բայց քանի որ համոված եմ, որ նորից փորձելու ես ներկայացնել, իբր, սա քո հարցի պատասխանը չի, հարցդ փորձեմ հնարավոր ամենաուղիղ ձևով կապել պատասխանիդ, որ ակնհայտ լինի, որ սա քո հարցի պատասխանն ա:
Եվ այսպես, հարցը.

Ինչու՞ է բնությունը կենդանիներին "թույլ տվել" որպես սնունդ օգտագործել այլ կենդանիների, եթե դա բնությանը դեմ արարք է։ Եվ ինչպե՞ս է մարդու՝ կենդանուն որպես սնունդ օգտագործելը դառնում բնությանը կամ խղճին կամ բարոյականությանը դեմ արարք։

Բնությունը կենդանիներին «թույլ է տվել» որպես սնունդ օգտագործել այլ կենդանիների, որովհետև կենդանիների ու մարդկանց միջև կան մի շարք նկատելի տարբերություններ` ամենատարբեր առումներով` ֆիզիոլոգիական, մտավոր, միջավայրային, կենցաղային, որոնք ներկայացված են ստորև: Իսկ մարդու կողմից նույնն անելը բնությանը, խղճին ու բարոյականությանը դեմ արարք կարելի է համարել էն պատճառով, որ բնությունը մարդուն, ի տարբերություն կենդանիների, օժտել է և՛ բարոյականությամբ, և՛ խղճով, և՛ ընտրության լայն հնարավորությամբ:

Ամեն դեպքում, մարդու ու վայրի գազանների` միս ուտելը տարբերվում է մի շարք գործոններով: Նախ բնության մեջ թե՛ իրար ուտելու, թե՛ այլ բնական երևույթների արդյունքում տեղի է ունենում բնական ընտրություն, որի արդյունքում մնում են ուժեղներն ու առողջները, ինչը էվոլուցիայի հիմնական գործոններից է: Այսինքն` բնության մեջ իրար ուտելը բնականից էնպես է տեղի ունենում, որ բալանը պահպանվում է: Նկատենք, որ երբ մարդն է որս անում, բալանսը խախտում է, դրա բազմաթիվ օրինակներ են հայտնի, թե ոնց են որսի հետևանքով որոշ կենդանատեսակներ լրիվ վերացել, որոշ կենդանատեսակներ էլ վերանալու եզրին են: Այսինքն` բալանսը խախտվում է միայն էն դեպքում, երբ մարդն է միջամտում` որսորդությամբ (սպանություն առանց անհրաժեշտության) կամ այլ մղումներով սպանելով, վնասելով կամ կենդանիներին իրենց բնական միջավայրից հեռացնելով: Բացի դրանից, կենդանին ուտում է մեկ այլ կենդանու միայն մի նպատակով` քաղցը հագեցնելու, ու ի տարբերություն մարդու` ուտում է միայն քաղցած ժամանակ: Առնվազն վայրի բնության մեջ ոչ մի կենդանի առանց անհրաժեշտության, ասենք, զուտ հավեսի համար ուրիշ կենդանու չի սպանում: Գուցե լինեն բացառություններ, ինչպես ամեն տեղ, բայց ընդհանուր առմամբ էդպես է: Եվս մի տարբերություն. գիշատիչը, երբ հարձակվում է զոհի վրա, որպես կանոն, շատ արագ է սպանում նրան ու վերջինս շատ կարճ ժամանակով է ցավ զգում: Ենթադրում եմ, որ նույնիսկ եթե զոհը դեռ կենդանի է, ամեն դեպքում անզգայացած վիճակում է լինում: Եվ, ի վերջո, վայրի կենդանիներն առնվազն մեզ հայտնի տվյալներով, այլ կերպ սնվել չեն կարող, հետևաբար նրանք սպանում են զուտ անհրաժեշտաբար: Իսկ մարդը սպանում է ցանկացած պատճառով, բացի անհրաժեշտությունից, բացառությամբ էն դեպքերի, երբ սպանությունը կատարվում է ինքնապաշտպանության նպատակով: Մարդը հենց նրանով է բանական, որ ունի ընտրություն: Մսից բացի, լիքը այլ ուտելիքներ կան, որոնցով հնարավոր է շատ հանգիստ գոյատևել առողջ ու երկար:

[Ուլուանա]

Ուլու ջան, խնդիրն այն է, որ դու դատում ես էմոցիաներով ու բարոյական նորմերով, որոնք սուբյեկտիվ են, դու չես ուզում ընդունել փաստերն ու օբյեկտիվ իրականությունը, որ մարդիկս գիշատիչ կենդանիներ ենք ու մարդս մարդ ա դառել կենդանիներին ուտելով:
Էն որ, այնպես է ստացվել, որ մարդս «յոլա է գնում» միայն բույսերով (իրականում պիտի խոստովանես, որ լրացուցիչ ճիգեր ես թափում, որ ինչ-ինչ սննդանյութերի դեֆիցիտ չունենաս միս ու ձու չուտելու արդյունքում), դրանից քո տրամաբանությունը երկաթյա չի դառնում։

Հա, որոշ ճիգեր գործադրում եմ, բայց առանձնապես բարդ չի, ու դրա շնորհիվ, ի տարբերություն նաև շատ մսակերների, սննդանյութերի պակաս չեմ ունենում: Այո, լիքը մսակերներ ունենում են և՛ երկաթի, և՛ D վիտամինի պակաս, նենց որ ճիշտ կլինի` մսակերներն շատ չարխայնանան ու որոշակի ճիգեր գործադրեն: Նենց չի, էլի, որ միս կերար, ուրեմն վերջ. ամեն ինչ ստանում ես: Մարդկանց չնչին տոկոսն ա բուսակեր, իսկ լիքը սննդանյութերի պակաս ունեցողներ` ինչքան ասես:

Նախ եթե ես բուծարանում կով ծնված լինեի, իմ միսիան կլիներ կաթ տալ ու հետո սթեյք դառնալ որոշ անարժան ու զգացմունքներից զուրկ սրիկաների համար, բայց ինձ թվում է, որ ես որպես կով շատ չէի խորանա բարոյական նորմերի ու աշխարհի կարգի մեջ սթեյք դառնալու ընթացքում։
Այսինքն դու սուբյեկտիվորեն փորձում ես զգալ այն ինչ կովն է զգում, բայց սխալմամբ կովի գիտակցության մեջ արդարության զգացում ես մտցնում, ու հավասարացնում իրար կենդանիներին ու մարդուն՝ «ուրիշների հետ վարվիր էնպես, ինչպես որ կուզենայիր, որ քեզ հետ վարվեին», առհամարելով բույսերը:

Ես կովերի անունից բարոյականության ու արդարության զգացման մասին չեմ խոսել: Հա, դրանցից չեն ունենում, բնականաբար, բայց երբ իրանց մորթում են, ցավ են զգում, բացի դրանից, ապրել են ուզում, ինչպես և դու, ու եթե հնարավորություն ունենային փախչելու, փրկվելու, հաստատ կանեին:

Բույսերն էլ են կենդանի օրգանիզմ, ու միայն այն փաստը, որ մաղադանոսը կտրվելիս չի արտասվում ու արնահոսում, չի նշանակում, որ մաղադանոսը չէր ուզում ապրել մինչև չորանալը։

Բույսերն, ի տարբերություն կենդանիների, չունեն զարգացած նյարդային համակարգ, ինչպես նաև ցավի ռեցեպտորներ, հետևաբար համեմատությունը տեղին չի: Նույնիսկ եթե ինչ-որ բան զգում են, դա համեմատելի չի կենդանիների զգացած ցավի հետ:

Ենթադրում եմ, որ եթե դու զորություն ունենայիր մարդկանց անմահություն պարգևելու, ապա կպարգևեիր, որովհետև նույն «տրամաբանությամբ» չպարգևելը կհավասարեցնեիր սպանության հետ, ու շատ չէիր խորանա, թե անվերջ բազմացող մարդկությունը ոնց է գոյատևելու, երբ որ շատ արագ սպառի Երկիր մոլորակը։

Չէ, դու մի քիչ լավ չես պատկերացնում կամ, ավելի ճիշտ, տեղյակ չես իմ հայացքներից: ) Ինձ համար մարդը նախ և առաջ հոգի ա, հետո նոր` մարմին: Հոգին սենց թե նենց անմահ ա, իսկ նրան մի մարմնի մեջ հավերժ բանտարկության դատապարտելը չափազանց դաժան կլիներ : Առջևում լիքը կյանքեր կան, էս մեկում լռվելու իմաստ հաստատ չկա. հոգու զարգացման համար դա լճացում ա նշանակում: Նենց որ էս հարցում, թեև լրիվ ուրիշ պատճառով, բայց հետդ համաձայն եմ. մարմնի անմահությունը դժվար թե լավ բանի հասցներ մեզ: )

Էն որ մարդիկս ինչ-որ կասկածելի հանգամանքների արդյունքում ձեռք ենք բերել մտածելու ունակություն ու սուբյեկտիվ նորմեր ու հայացքներ, դրանից ավտոմատ չի բխում, որ ինքներս մեզ պիտի այսուհետ կառավարենք էմոցիաներով ու բարոյական նորմերով, ամեն ինչ ավելի բարդ է, քան թվում է:

Էդ ո՞վ ա որոշում, թե ինչից ինչ ա բխում էս առումով: Ըստ քեզ` ինչո՞վ պիտի առաջնորդվենք, եթե ոչ բարոյական նորմերով: Մենակ բկներիս ու ստամոքսներիս կանչո՞վ:

[Վիշապ]

Հա, որոշ ճիգեր գործադրում եմ, բայց առանձնապես բարդ չի, ու դրա շնորհիվ, ի տարբերություն նաև շատ մսակերների, սննդանյութերի պակաս չեմ ունենում: Այո, լիքը մսակերներ ունենում են և՛ երկաթի, և՛ D վիտամինի պակաս, նենց որ ճիշտ կլինի` մսակերներն շատ չարխայնանան ու որոշակի ճիգեր գործադրեն: Նենց չի, էլի, որ միս կերար, ուրեմն վերջ. ամեն ինչ ստանում ես: Մարդկանց չնչին տոկոսն ա բուսակեր, իսկ լիքը սննդանյութերի պակաս ունեցողներ` ինչքան ասես:

Սննդանյութերի պակասը էդ «մսակերների» մոտ իրականում վերամշակված ու զտված սնունդից է, որը էականորեն նվազեցնում է օրինակ ասենք մսից երկաթ յուրացնելը։ Ոչ թե մսից։ Այսինքն մսից չի։ Միս ուտելուց չի առաջանում։ Հրաժարվելուց առաջանում է։ Աշխարհում ահագին բուսակերներ կան, մենակ Հնդկաստանի վայթե մի 25 տոկոսը բուսակեր է։ Ասեմ քեզ, ըստ իմ գործընկեր հնդիկների` խայտառակ տարածված է հեռացված լեղապարկով մարդկանց քանակը, մանավանդ հարավային Հնդկաստանում, որտեղ բրնձակերներ են։

Ես կովերի անունից բարոյականության ու արդարության զգացման մասին չեմ խոսել: Հա, դրանցից չեն ունենում, բնականաբար, բայց երբ իրանց մորթում են, ցավ են զգում, բացի դրանից, ապրել են ուզում, ինչպես և դու, ու եթե հնարավորություն ունենային փախչելու, փրկվելու, հաստատ կանեին:

Բույսերն, ի տարբերություն կենդանիների, չունեն զարգացած նյարդային համակարգ, ինչպես նաև ցավի ռեցեպտորներ, հետևաբար համեմատությունը տեղին չի: Նույնիսկ եթե ինչ-որ բան զգում են, դա համեմատելի չի կենդանիների զգացած ցավի հետ:

Այսինքն ցավն է՞ խնդիրը։ Իսկ որ սպանելիս քնացնեն ու ցավազրկեն ու նոր սպանեն, օքեյ է՞։
Հետաքրքիր մանիպուլյատիվ նյութ տամ քեզ` New Study: Plants Know When They Are Being Eaten

Չէ, դու մի քիչ լավ չես պատկերացնում կամ, ավելի ճիշտ, տեղյակ չես իմ հայացքներից: ) Ինձ համար մարդը նախ և առաջ հոգի ա, հետո նոր` մարմին: Հոգին սենց թե նենց անմահ ա, իսկ նրան մի մարմնի մեջ հավերժ բանտարկության դատապարտելը չափազանց դաժան կլիներ : Առջևում լիքը կյանքեր կան, էս մեկում լռվելու իմաստ հաստատ չկա. հոգու զարգացման համար դա լճացում ա նշանակում: Նենց որ էս հարցում, թեև լրիվ ուրիշ պատճառով, բայց հետդ համաձայն եմ. մարմնի անմահությունը դժվար թե լավ բանի հասցներ մեզ: )

Էսպիսի խիստ վիճարկելի ու անապացուցելի հայացքներ պիտի էստեղ չդնես, որովհետև կարող է օգտագործվել քո դեմ` մնացած փաստարկներդ նսեմացնելու նենգ նպատակներով ։Ճ

Էդ ո՞վ ա որոշում, թե ինչից ինչ ա բխում էս առումով: Ըստ քեզ` ինչո՞վ պիտի առաջնորդվենք, եթե ոչ բարոյական նորմերով: Մենակ բկներիս ու ստամոքսներիս կանչո՞վ:

Ուլու ջան, բարոյական նորմերով առաջնորդվելը դա դոգմատիկ հասարակությունն էր իր ցեղապետով ու բիբլիայով, մաքսիմում` կրոնապետությունը, այսինքն ուզում ես հետ գնանք միջնադար, հա՞։ Նորագույն դարաշրջանում մարդիկս առաջնորդվում ենք իբր ռացինալիզմով ու ազատամտությամբ։
Քո պնդումները իսկապես դոգմատիկ են ու ուտոպիստական։ Օրինակ ասենք կլիմայական խիստ պայմաններ ունեցող երկրներ կան, որոնց բնակիչները առանց անասուն պահելու ու ձկնորսության չեն ապրի, որովհետև Թրեյդեր Ջո չունեն, որ տարին 12 ամիս լոբի ու բրոկոլի առնեն։ Էնպես չի, որ աշխարհի բոլոր ծայրերում ադեկվատ ու բազմազան բանջարեղենը հասանելի է ու մարդկությանը ընդհամենը քաղաքական կամք է պետք կենդանական սնունդից հրաժարվելու համար։ Մարդկությունը մոտ ապագայում ավելի շուտ կկործանվի կատակլիզմից կամ սեփական հիմարություններից քան թե կկարողանա կենդանական սննդից հրաժարվել, նույնիսկ եթե լաբերում սկսեն միս սինթեզել խայտառակ էժան գնով, ապա էդ սինթետիկ միսը կերած մարդիկ հիմարանալու են, կայացնելու են ոչ ռացիոնալ որոշումներ, իրար են ուտելու ի վերջո, ուտելու են կենդանի–կենդանի, ցավ պատճառելով, համ ուտողն է ցավից աղիողորմ ճչալու, համ ուտվողը։ Առհասարակ բնության լեզուն չհասկացող մարդկանց վերջը վատ է լինելու։

[Freeman]

Ավելի հեշտ ա դառնալու առանց մսի անհրաժեշտ նյութերն ստանալ, ԵՄ-ն թույլատրում ա սննդի մեջ որդուբլո... միջատներ ավելացնելը

[Ուլուանա]

Սննդանյութերի պակասը էդ «մսակերների» մոտ իրականում վերամշակված ու զտված սնունդից է, որը էականորեն նվազեցնում է օրինակ ասենք մսից երկաթ յուրացնելը։ Ոչ թե մսից։ Այսինքն մսից չի։ Միս ուտելուց չի առաջանում։ Հրաժարվելուց առաջանում է։ Աշխարհում ահագին բուսակերներ կան, մենակ Հնդկաստանի վայթե մի 25 տոկոսը բուսակեր է։ Ասեմ քեզ, ըստ իմ գործընկեր հնդիկների` խայտառակ տարածված է հեռացված լեղապարկով մարդկանց քանակը, մանավանդ հարավային Հնդկաստանում, որտեղ բրնձակերներ են։

Ես չեմ էլ ասել, թե միս ուտելուց ա առաջանում: Ասում էի` միս ուտելը դեռևս երաշխիք չի, որ չի առաջանա, որովհետև լիքը միս ուտողներ ունեն երկաթի, D վիտամինի և այլ սննդանյութերի պակաս, որոնք սովորաբար ընդունված ա համարել բուսակերներին բնորոշ: Իսկ ընդհանրապես ոչ միս ուտելը, ոչ էլ չուտելը առողջ լինելու գրավական չի. լիքը ուրիշ ուտելիքներ և լրիվ այլ գործոններ կան առողջ լինելու համար, որոնց մեծ մասը մարդիկ հաշվի չեն առնում: Բայց էս արդեն ուրիշ թեմա ա: Ինչ վերաբերում ա աշխարհում բուսակերների քանակին, նոր ստուգեցի, 2022-ի տվյալներով` աշխարհում բուսակերները մոտ 20% են կազմում, որը, համաձայնի, ամեն դեպքում ահագին փոքր թիվ ա համեմատած մսակերների թվի հետ:

Այսինքն ցավն է՞ խնդիրը։ Իսկ որ սպանելիս քնացնեն ու ցավազրկեն ու նոր սպանեն, օքեյ է՞։
Հետաքրքիր մանիպուլյատիվ նյութ տամ քեզ` New Study: Plants Know When They Are Being Eaten

Վիշապ ջան, ախր պարզ գրել էի, որ ցավից բացի, նաև էդ արարածները գուցե քեզնից ոչ պակաս ուզում են ապրել, ու եթե հնարավորություն ունենային փախչելու-փրկվելու, հաստատ կանեին, ուղղակի նենց պայմաններում չեն, որ իրենցից որևէ բան կախված լինի: Ո՞նց եղավ, որ էդ մյուսը չտեսար, մենակ ցավի մասը ֆիքսեցիր ու ներկայացրիր որպես միակ պատճառ:
Բույսերի մասին դրածդ կարդացել եմ, ինչպես նաև լիքը ուրիշ նյութեր էդ թեմայով: Էդ հարցը, ինչքան հասկանում եմ, դեռևս բավականաչափ ուսումնասիրված ու բացահայտված չի, բաց ես ամեն դեպքում շատ հնարավոր եմ համարում, որ բույսերն ինչ-որ բաներ զգում են, պարզապես չգիտենք հստակ, թե ինչ են զգում: Ես իրականում բույսերին էլ եմ շատ զգուշությամբ վերաբերվում. օրինակ` երբեք ծաղիկ չեմ քաղում, տերև-մերև չեմ պոկում ոչ մի տեղից` առանց անհրաժեշտության, երեխաներիս էլ եմ միշտ ասում, որ փորձեն հնարավորինս զերծ մնալ նման բաներ անելուց: Ծաղիկ (առանց հողի, պոկած) նվեր ստանալ չեմ սիրում, ամուսնուս խնդրել եմ, որ ինձ համար էդպիսի ծաղիկներ չառնի: Բայց քանի որ ընդհանրապես հնարավոր չի լինի ապրել առանց բույսեր ուտելու, այսինքն` ընդհանրապես չվնասելով գոյատևելը գործնականում անհնար ա, մնում ա ուղղակի աշխատել հնարավորինս քիչ վնասել, այսինքն` առանց անհրաժեշտության չվնասել: Կոնկրետ կենդանիների դեպքում ես համարում եմ, որ անհրաժեշտություն ընդհանրապես չկա, այսինքն` լրիվ հանգիստ կարելի ա ապրել` առանց որևէ կենդանու սպանելու, բացառությամբ, իհարկե, ինքնապաշտպանական նպատակով սպանելուց, որը շատ քիչ դեպքերում կարող ա լինել: Բույսերի դեպքում դա առնվազն ներկայումս հնարավոր չի:

Էսպիսի խիստ վիճարկելի ու անապացուցելի հայացքներ պիտի էստեղ չդնես, որովհետև կարող է օգտագործվել քո դեմ` մնացած փաստարկներդ նսեմացնելու նենգ նպատակներով ։Ճ

Էդպիսի խիստ վիճարկելի ու անապացուցելի հայացքներ ես արտահայտեցի միայն էն բանից հետո, երբ դու ինքդ թեման շեղեցիր լրիվ ուրիշ ուղղությամբ` ոչ պակաս վիճարկելի բան ասելով: Նենց որ եթե չես ուզում լսել խիստ վիճարկելի ու անապացուցելի հայացքներ, ինքդ դրան տանող բաներ մի ասա: Թե չէ` ես հո չե՞մ գժվել, որ ակումբցիների հետ իմ նախաձեռնությամբ տենց թեմաներ քննարկեմ: Իրականում կուզենայի քննարկել, բայց մինչև հիմա Ակումբում չեմ տեսել ու չեմ տեսնում էնպիսի մթնոլորտ, որում նման թեմաները բացի ծաղրից ու հեգնանքից, ուրիշ արձագանքի կարժանանան:

[Վիշապ]

․․․
Բիզնեսային կողմնակալության հարց իրականում ճիշտ հակառակ կողմում կա: Նենց հետաքրքիր ա, թե ինչի հեչ չես խոսում մսամթերք արտադրող կորպորացիաների մասին, որոնք տակ կտան, եթե մարդիկ միս չուտեն: Հեչ մտքովդ չի անցե՞լ, թե նրանց ինչ աստիճանի ձեռնտու չի մսի սպառման նվազումը, էլ չեմ ասում` վերացումը, ու ըստ այդմ` հակաբուսակերական պրոպագանդան ու ուղեղալվացումը: Մի հատ խորացի, թե ինչքան բիզնեսներ են վարի գնալու, եթե մարդիկ սկսեն միս չուտել: Իսկ հակառակ կողմի դեպքում անձնական շահի հարց չկա. կա ընդամենը մտահոգություն աշխարհի` էկոլոգիայի, տնտեսության, առողջության ոլորտներում, որը բոլորին ա վերաբերում: Կարո՞ղ ես բուսակերությունից ստացվող որևէ անձնական շահի հնարավոր օրինակ բերել: ․․․

Էս բիզնեսի թեման վայթե երկար խոսակցություն է, ու դու ոնց որ Ամերիկայից չլինես:
Վերամշակված սննդի ու ֆասթֆուդի բիզնեսն ու լոբբինգը (կարդա՝ մաֆիան) ահավոր ճնշում է Նահանգների ֆերմերությանը ու կլիմայական փոփոխությունների ու արտանետումների ալիքի տակ բիլլգեյթսանմանները նոր հողեր են նվաճում, լիքը նորաթուխ ու ոչ միայն սթարթափներ ու կոնցեռններ սինթետիկ ու լաբորատոր սնունդների վրա «խաղադրույքներ» են դրել, ու առհասարակ իրավիճակը մոտ է նողկալիին:
Կարճ ասած՝ Նահանգների նույնիսկ բույսեր աճեցնող ֆերմերները վաղուց էլ նախկին թափն ու հզորությունը չունեն, ու բիզնեսն էլ առաջվանը չի, հիմա սուպերմարկետների ցանցերը շատ ավելի են «մտած» սննդամթերքի գների մեջ, քան հարիֆ ֆերմերները:
Բայց ամբողջակերության (whole food) պուճուրիկ աճող տենդենց կա, որ հնարավոր է փոխարինի բուսակերության թրենդին, յութուբյան պրոպագանդան էլ վայթե դեր է խաղում։ Ընդհանուր առմամբ, 8 միլիարդանոց մոլորակի վրա, որտեղ ամեն տարի Իտալիայի չափ մարդ ա ավելանում, սննդամթերքի բավարարելու ու կայունության հարցերը ավելի ու ավելի են սրվում, մի օր կարող է տրաքել։ Բանջարեղենն ու մրգերն էլ արդեն ձգելով են բավարարում, ու ասում եմ՝ բուծարանները վերացնելիս դուք՝ բուսակերներդ մնացածների հետ սոված եք մնալու, որովհետև բուսականով փոխարինելիս որևէ մեկիդ մտքով չի էլ անցնում կենդանական սնունդի խտությունն ու տված էներգիան հաշվարկել։