User Tag List

Ցույց են տրվում 1 համարից մինչև 15 համարի արդյունքները՝ ընդհանուր 219 հատից

Թեմա: Արտերկրում մեծացող երեխաների հայերենի պահպանման հարցը

Համակցված դիտում

Նախորդ գրառումը Նախորդ գրառումը   Հաջորդ գրառումը Հաջորդ գրառումը
  1. #1
    Պատվավոր անդամ
    Բարեկամ-ի ավատար
    Գրանցման ամսաթիվ
    04.09.2006
    Գրառումներ
    3,670
    Բլոգի գրառումներ
    6
    Mentioned
    21 Post(s)
    Tagged
    0 Thread(s)
    Մեջբերում ivy-ի խոսքերից Նայել գրառումը
    Երբ նոր էի եկել Գերմանիա, մի քանի տարի շարունակ մի հայ ընտանիքի էի այցելում: Ամուսինը հայ էր, կինը՝ իսպանացի, ու մի տղա ունեին, անունը՝ Արամ: Արամի մասին լիքը գրել եմ ժամանակին թե բլոգումս, թե Ակումբում: Հայրը գործի բերումով տանը քիչ էր լինում, ու ինձ կանչում էին, որ Արամի հետ հայերեն խոսեմ, որ լեզուն սովորի: Վեց ամսականից գիտեի Արամին ու շաբաթը մի քանի անգամ գնում էի մոտը՝ «խոսելու»: Իմ ճանաչած առաջին եռլեզու երեխան էր. երեք տարեկանում շատ լավ խոսում էր բոլոր երեք լեզուներով: Ու նենց հավես էր, որ ես իրեն «հայերեն տվողն» էի, դե չնայած հայրն ու հայ բարեկանրեն էլ կային կողքից: Իսկ սովորեցնելը էն էր, որ հետը խոսում էի տարբեր թեմաներով ու ամեն անգամ նոր բառապաշար օգտագործում: Նենց էր սովորում, լույսի արագությամբ:
    Իր հորեղբայրն էլ Բուլղարիայում էր ապրում. էնտեղ էլ էր «խառը» ընտանիք, ու երեխաներն էլ ահագին մեծ էին՝ միջին դպրոցական տարիքում: Երբեմն տեսնում էի էդ երեխաներին, երբ հյուր էին գալիս Բուլղարիայից: Երբ խոսում էին, ընդհանրապես չէիր զգա, որ Հայաստանում չեն ծնվել-մեծացել, լրիվ մաքուր հայերեն էր: Ու հետն էլ կարդում գրում էին, էն դեպքում, որ երբևէ հայկական դպրոց ոտք դրած չկային: Արամն էլ նույն ձևով էր մեծանում: Հետո ինքն էլ սկսեց դպրոց գնալ, հիմա ինը տարեկան է: Վերջերս հանդիպել էի հետները, հետս խոսելիս ոչ մի գերմաներեն բառ չէր օգտագործում, միայն հայերեն ու շատ սիրուն հայերեն: Էն դեպքում, որ նույնսիկ մաման չի հայ, այլ միայն պապան:

    Արամին գիտեի դեռ շատ վաղուց՝ մինչև Սոնյայի ծնվելը: Ու էդ ընտանիքը էնքան բնական դարձրեց ինձ համար էն միտքը, որ եռլեզվությունը լրիվ նորմալ է, երբ ամեն մեկն իր մայրենին է փոխանցում երեխային:
    Ու հիմա որ Սոնյային եմ նայում, էնքան է հիշեցնում Արամին՝ իր տարիքում: Էդ նույն եռանդը ու հաճույքը, որով կլանում է լեզուները: Որովհետև մենք էլ նույն հաճույքով իրեն ենք փոխանցում: Ամեն օր նոր բառեր եմ տալիս իրեն, ոչ թե հատուկ «սովորեցնելով», այլ մի քանի անգամ տարբեր նախադասությունների մեջ նույն բառն օգտագործելով, որ կոնտեքստից հասկանա իմաստը: Մեկ էլ տեսնում եմ, ինքն էլ սկսեց օգտագործել: Ու հետո հոմանիշների վրա եմ շատ աշխատում, որ նույն միտքը տարբեր բառերով ու արտահայտություններով կարողանա ձևակերպել, որ լեզվի համուհոտն էլ զգա:
    Չնայած «չհաջողված դեպքեր էլ» կան տեսադաշտումս, բայց ինձ դրական օրինակները էնքան ավելի բնական են թվում: Չէի էլ պատկերացնի, որ իմ դեպքում կարող է էդպես չլինել:

    Գրել-կարդալու հանդեպ հետաքրքրությունն էլ ինքնիրեն եկավ՝ մոտ կես տարի առաջ: Մենք տանը լիքը հայերեն գրքեր ունենք մանկական, որոնք ինքը ընտրում բերում է, կարդում եմ իր համար: Հետո սկսեց հարցնել, թե ոնց եմ կարդում, ինչու ինքը չի կարող կարդալ, ու էդպես սկսեցինք տառերը սովորել: Հիմա կարողանում է հեշտ բառերը կարդալ ու փորձում է գրել: Քանի որ զուգահեռաբար նաև գերմաներեն գրել-կարդալ է սովորում, իրեն լեզուների «համեմատությունը» շատ հետաքրքրիր է թվում: Ասենք ամեն անգամ տառերի մեջ գտնում է S-ն ու ասում՝ սա գերմաներեն «ս» է, իսկ հայերեն՝ «տ»: Նույնն էլ U-ի դեպքում. սա հայերեն «ս» է, իսկ գերմաներեն «ու»:
    Երկուսս էլ հաճույք ենք ստանում իր սովորելուց
    Մենք, կարծեմ, տարբեր բաներից ենք խոսում։ Եթե անցնենք անձնական դիտարկումներին, ապա միայն իմ անձնական դիտարկմամբ կարող եմ օրինակ բերել մոտ 150 երեխայի՝ արտերկրում ապրող, որոնք գրում–կարդում են հայերեն /շատ կամ քիչ սխալներով՝ հատկապես գրելը, իսկ ոմանց կարդալը նույնիսկ միանգամայն սահուն է/՝ հաճախելով շաբաթօրյա հայկական դպրոցներ, առանց մի բառ սխալվելու բեմից կարտասանեն Սասունցի Դավթի կարգի ծավալուն պոեմներ, ավելի շատ հայերեն երգ գիտեն, քան սովորական հայաստանցի երեխան։ ԲԱՅՑ... երբ լսում ես, էդ սահուն արտասանություններն ու ընթերցումները, չես կարող չնկատել, թե որքան սինթետիկ է նրանց հայերենի արտաբերումը, արտասանությունը, թեև անթերի տառակազմությամբ։ Երբ սովորական հայաստանյան լեզվով /նկատի ունեմ խոսքի արագությունն ու արտասանությունը/ հարց ես տալիս, հապաղում են, լսողությանը հարազատ չէ՝ միանգամից ընկալելու համար, պատասխաններն էլ ոչ ինքնաբուխ, այլ որոշակիորեն կառուցած–կազմած՝ հաճախ բառացի թարգմանաբար, ոչ բարդ նախադասություններ են, ու դա բնական է, հայերենը նրանց ՄԱՅՐԵՆԻՆ չէ։ Նրանք պարզապես գիտեն հայերեն։

    Ոչ ոք չի վիճում, որ արտեկրում, որոշակի ջանքերի դեպքում, կարելի է հասնել հայերենի այս կամ այն չափով տիրապետման՝ արտերկրի մակարդակով լավ, բայց այն, որ դա չի կարող դառնալ մայրենի /առաջին գրառմանս մեջ նշած հանգամանքների բացակայության պատճառով/, ակնհայտ փաստ է։
    Ի դեպ, փոքր տարիքում՝ մինչև 5-6 տարեկանը, նրանցից շատերը շատ լավ են խոսում հայերեն, անգամ համարյա չի տարբերվում հայաստանցոցուց, բայց հետո, երբ սկսում են ստանալ հիմնական կրթությունն այլ լեզվով, երբ հիմնական միջավայրը փոխվում է, ընկերները հայերեն չեն խոսում, իսկ իրենք ել ավելի քիչ են լինում հայախոս ծնողների կողքին օրվա ընթացքում, հայերենը սկսում է զիջել, ու զիջել զգալիորեն, անխուսափելիորեն։

    Եթե էդ նշածդ բազմաթիվ երեխաները /ոչ հատուկ բացառություններ/ իջնեին հայաստանյան սովորական բակ, և ոչ ոք չնկատեր, որ նրանք տեղացի չեն /խոսքի կազմությամբ/, և եթե ավելի մեծ տարիքում բնագրով, ասենք, Րաֆֆի կարդալը կամ քեզ պես հայերեն բլոգ գրելը, մտքերը գրավոր/բանավոր արտահայտելը ոչ մի դժվարություն/տարբերություն չներկայացներ, էդ դեպքում կլինեիր իրավացի։
    Վերջին խմբագրող՝ Ուլուանա: 03.11.2015, 05:09: Պատճառ: հեղինակի խնդրանքով

  2. #2
    Արգելափակված
    Գրանցման ամսաթիվ
    13.10.2015
    Գրառումներ
    270
    Mentioned
    0 Post(s)
    Tagged
    0 Thread(s)
    Մեջբերում Բարեկամ-ի խոսքերից Նայել գրառումը
    Եթե էդ նշածդ բազմաթիվ երեխաները /ոչ հատուկ բացառություններ/ իջնեին հայաստանյան սովորական բակ, և ոչ ոք չնկատի որ նրանք տեղացի չեն /խոսքի կազմությամբ/, և եթե ավելի մեծ տարիքում բնագրով Րաֆֆի կարդալը, մեկ էլ քեզ պես հայերեն բլոգ գրելը ոչ մի դժվարություն չներկայացներ, այդ դեպքում կլինեիր իրավացի ։
    Ճիշտ ասած ինձ ավելի շատ հետաքրքիր է հենց լեզվամտածողութուան հարցը, և ոչ թե ինչ բառաաշար ունի կամ ինչպես է տիրապետում քերականութայնը:
    Էն մի հատ ուկրաինայի դեպսան կար Հայաստանում: իմ կարծիքով ինքը ավելի լավ գիտի մեր քերականությունը քան ես, բայց դա ոչինչ չի նշանակում:
    Ամեն մի օտարության մեջ ծնված ու մանկությունը անցկացրած երեխա ուրիշ մանկություն ունի, քան Հայաստանում մեծացած երեխան: Ավելին, ես մանկությունից մի ռուս ընկեր ունեի, իրա հետ էիքն մեծացե: Երևանում ու շատ մոտ էիքն, անունն էլ Վալերի է: Ունեին մի հատ էլ ռուս հարևան նորից Երևանում ծնված- Պավլիկը, ով ինձանից բավականին մեծ էր: Բայց կա Հայրենիքի , թաղի, քաղաքի գաղափարը: Նրանց համար մեր թաղի հողն ու ջուր, քարն ու ծառը, հարևանները ու փողոցները: Այ սրանք են հարազատ: Ու իրանց կոտրված հայերենով շատ ավելի հայ էին ու են /Վալերան մինչև հիմա ապրում է մեր փողոցում/ քան արտասահմանում տեղած իմ հայերնակիցները:
    ... ճիշտ է երեխաներին ուղարկել Երևանում դպրոց սովորելու:

  3. #3
    Պատվավոր անդամ
    Բարեկամ-ի ավատար
    Գրանցման ամսաթիվ
    04.09.2006
    Գրառումներ
    3,670
    Բլոգի գրառումներ
    6
    Mentioned
    21 Post(s)
    Tagged
    0 Thread(s)
    Մեջբերում anhush-ի խոսքերից Նայել գրառումը
    ... ճիշտ է երեխաներին ուղարկել Երևանում դպրոց սովորելու:
    Էդ դեպքում էլ անիմաստ է դառնում արտագաղթողների պատճառը կամ պատճառաբանությունը, թե հեռանում են երեխաների լավ կրթության, պայծառ ապագայի համար։

  4. #4
    .T.
    Գրանցման ամսաթիվ
    01.10.2007
    Գրառումներ
    144
    Mentioned
    4 Post(s)
    Tagged
    0 Thread(s)
    Որտեղից որտեղ հասանք։ Լեզվին տիրապետելուց քննարկումը անցավ բակ-հարևան-փողոց գաղափարների։ Հայաստանում էլ բակից բակ հայերենը փոխվում է։ Էլ չեմ ասում Քաղաքից քաղաք կամ գյուղից գյուղ։ Որոշ բարեկամներիս այցելելիս լսողությունս սրելով ուղեղս էլ արագ աշխատացնելով հազիվ էի տեղական բարբառը ընկալում։ Իհարկե արտերկրում ծնողների զտված հայերենի միջավայրում մեծացող երեխաներն էլ փողոցային լեզվից հեռու կլինեն (չնայած իմ փորձից փողոցայինը ավելի հեշտ են յուրացնում արտերկրներում մեծացող երեխաները)։ Բայց եթե ծնողները ջանան, երեխաները կմեծանան ծավալուն բառապաշարով և անբիծ քերականությամբ սահուն հայերենով։ Իսկ դե մնացած շրջանային նրբերանգները կարող են մեծ տարիքում էլ արդեն ըստ իրենց ցանկության ձեռք բերել՝ Հայաստան այցելելով։

    Իսկ լեզուն (և բարձրագույն մաթեմատիկան) սովորելու համար հատուկ օժտվածություն պետք չի։ Ցանկությունն (հետաքրքրությունն) ու ջանասիրությունը լրիվ հերիք են։ Դրանց սերմանումն էլ պիտի որ մտահոգվող ծնողների կարողությունների մեջ լիովին տեղավորվի։

  5. #5
    Պատվավոր անդամ
    Բարեկամ-ի ավատար
    Գրանցման ամսաթիվ
    04.09.2006
    Գրառումներ
    3,670
    Բլոգի գրառումներ
    6
    Mentioned
    21 Post(s)
    Tagged
    0 Thread(s)
    Մեջբերում տեսիլք-ի խոսքերից Նայել գրառումը
    Իսկ լեզուն (և բարձրագույն մաթեմատիկան) սովորելու համար հատուկ օժտվածություն պետք չի։
    Սա արդեն նորություն էր։
    /ևս մի անգամ նշեմ՝ խոսքը լեզուն մայրենիի պես տիրապետելու մասին է, ինչպես և մաթեմատիկան՝ մաթեմատիկոսի մակարդակում/

  6. #6
    .T.
    Գրանցման ամսաթիվ
    01.10.2007
    Գրառումներ
    144
    Mentioned
    4 Post(s)
    Tagged
    0 Thread(s)
    Մեջբերում Բարեկամ-ի խոսքերից Նայել գրառումը
    Սա արդեն նորություն էր։
    /ևս մի անգամ նշեմ՝ խոսքը լեզուն մայրենիի պես տիրապետելու մասին է, ինչպես և մաթեմատիկան՝ մաթեմատիկոսի մակարդակում/
    մարդու մտքին տեղ լինի, մաթեմատիկան էլ կարա մայրենիի նման սովորել, լեզուն էլ՝ «մաթեմատիկոսի մակարդակում»

  7. #7
    Պատվավոր անդամ
    Բարեկամ-ի ավատար
    Գրանցման ամսաթիվ
    04.09.2006
    Գրառումներ
    3,670
    Բլոգի գրառումներ
    6
    Mentioned
    21 Post(s)
    Tagged
    0 Thread(s)
    Մեջբերում տեսիլք-ի խոսքերից Նայել գրառումը
    մարդու մտքին տեղ լինի, մաթեմատիկան էլ կարա մայրենիի նման սովորել, լեզուն էլ՝ «մաթեմատիկոսի մակարդակում»
    Մնում ա իմանալ «մտքին տեղ լինելը» ինչպես սովորել

  8. #8
    Արգելափակված
    Գրանցման ամսաթիվ
    13.10.2015
    Գրառումներ
    270
    Mentioned
    0 Post(s)
    Tagged
    0 Thread(s)
    Մեջբերում Բարեկամ-ի խոսքերից Նայել գրառումը
    Էդ դեպքում էլ անիմաստ է դառնում արտագաղթողների պատճառը կամ պատճառաբանությունը, թե հեռանում են երեխաների լավ կրթության, պայծառ ապագայի համար։
    խոսքը դպրոցների մասին է: Ով որ երեխա է ուղարկում դպրոց Տորոնտոյում իմ շրջապատի հայ-ռուս-ուկրաինացի-վրացի-նեպալցի-հնդիկ-չնիացիներից, միանշանակ բոլորն էլ ասում են, որ իրենց երկրներում դպրոցները անհամեմատ ավելի լավն են և կրթական ծրագրերով և ընդանուր ուսուցչական մակարդակով:
    Համալսարանների մասին այլ է: պոստսովետում բարձրագույն կրթությունը կարողացան միանգամից քանդել, չնայած հիմա էլ Մոսկվայի ֆիզտեխը ու միֆին հազար հատ հարվարդ փաթթած ունեն:

  9. #9
    Պատվավոր անդամ
    Բարեկամ-ի ավատար
    Գրանցման ամսաթիվ
    04.09.2006
    Գրառումներ
    3,670
    Բլոգի գրառումներ
    6
    Mentioned
    21 Post(s)
    Tagged
    0 Thread(s)
    Մեջբերում anhush-ի խոսքերից Նայել գրառումը
    խոսքը դպրոցների մասին է: Ով որ երեխա է ուղարկում դպրոց Տորոնտոյում իմ շրջապատի հայ-ռուս-ուկրաինացի-վրացի-նեպալցի-հնդիկ-չնիացիներից, միանշանակ բոլորն էլ ասում են, որ իրենց երկրներում դպրոցները անհամեմատ ավելի լավն են և կրթական ծրագրերով և ընդանուր ուսուցչական մակարդակով:
    Համալսարանների մասին այլ է: պոստսովետում բարձրագույն կրթությունը կարողացան միանգամից քանդել, չնայած հիմա էլ Մոսկվայի ֆիզտեխը ու միֆին հազար հատ հարվարդ փաթթած ունեն:
    Էդ դեպքում առավելևս իմաստ չուներ տնով–տեղով տեղափոխվելն արտերկիր. համալսարանի տարիքում երեխան ինքնուրույն էլ կարող է իր ուսանողական կյանքը դասավորել դրսում։

  10. #10
    Պատվավոր անդամ
    StrangeLittleGirl-ի ավատար
    Գրանցման ամսաթիվ
    18.03.2006
    Հասցե
    Լապլանդիա
    Գրառումներ
    24,583
    Բլոգի գրառումներ
    18
    Mentioned
    41 Post(s)
    Tagged
    0 Thread(s)
    Մեջբերում anhush-ի խոսքերից Նայել գրառումը
    Ճիշտ ասած ինձ ավելի շատ հետաքրքիր է հենց լեզվամտածողութուան հարցը, և ոչ թե ինչ բառաաշար ունի կամ ինչպես է տիրապետում քերականութայնը:
    Էն մի հատ ուկրաինայի դեպսան կար Հայաստանում: իմ կարծիքով ինքը ավելի լավ գիտի մեր քերականությունը քան ես, բայց դա ոչինչ չի նշանակում:
    Ամեն մի օտարության մեջ ծնված ու մանկությունը անցկացրած երեխա ուրիշ մանկություն ունի, քան Հայաստանում մեծացած երեխան: Ավելին, ես մանկությունից մի ռուս ընկեր ունեի, իրա հետ էիքն մեծացե: Երևանում ու շատ մոտ էիքն, անունն էլ Վալերի է: Ունեին մի հատ էլ ռուս հարևան նորից Երևանում ծնված- Պավլիկը, ով ինձանից բավականին մեծ էր: Բայց կա Հայրենիքի , թաղի, քաղաքի գաղափարը: Նրանց համար մեր թաղի հողն ու ջուր, քարն ու ծառը, հարևանները ու փողոցները: Այ սրանք են հարազատ: Ու իրանց կոտրված հայերենով շատ ավելի հայ էին ու են /Վալերան մինչև հիմա ապրում է մեր փողոցում/ քան արտասահմանում տեղած իմ հայերնակիցները:
    ... ճիշտ է երեխաներին ուղարկել Երևանում դպրոց սովորելու:
    Իսկ ի՞նչ ա լեզվամտածողությունը: Մի հատ սահմանեք էլի: Էսքան տարի ա կլինիկական լեզվաբանությամբ եմ զբաղվում, ոչ մի անգամ նման տերմինի չեմ հանդիպել: Միակ տեղը, որ տեսնում եմ, ռազմահայրենասիրական քննարկումներն են:

    Մեջբերում տեսիլք-ի խոսքերից Նայել գրառումը
    Որտեղից որտեղ հասանք։ Լեզվին տիրապետելուց քննարկումը անցավ բակ-հարևան-փողոց գաղափարների։ Հայաստանում էլ բակից բակ հայերենը փոխվում է։ Էլ չեմ ասում Քաղաքից քաղաք կամ գյուղից գյուղ։ Որոշ բարեկամներիս այցելելիս լսողությունս սրելով ուղեղս էլ արագ աշխատացնելով հազիվ էի տեղական բարբառը ընկալում։ Իհարկե արտերկրում ծնողների զտված հայերենի միջավայրում մեծացող երեխաներն էլ փողոցային լեզվից հեռու կլինեն (չնայած իմ փորձից փողոցայինը ավելի հեշտ են յուրացնում արտերկրներում մեծացող երեխաները)։ Բայց եթե ծնողները ջանան, երեխաները կմեծանան ծավալուն բառապաշարով և անբիծ քերականությամբ սահուն հայերենով։ Իսկ դե մնացած շրջանային նրբերանգները կարող են մեծ տարիքում էլ արդեն ըստ իրենց ցանկության ձեռք բերել՝ Հայաստան այցելելով։

    Իսկ լեզուն (և բարձրագույն մաթեմատիկան) սովորելու համար հատուկ օժտվածություն պետք չի։ Ցանկությունն (հետաքրքրությունն) ու ջանասիրությունը լրիվ հերիք են։ Դրանց սերմանումն էլ պիտի որ մտահոգվող ծնողների կարողությունների մեջ լիովին տեղավորվի։
    Համաձայն եմ: Լեզու սովորելու համար ընդամենը մի բան ա պետք. մարդ ծնվել (իհարկե չեմ խոսում զարգացման խնդիրներ ունեցող երեխաների մասին):

  11. #11
    Պատվավոր անդամ
    StrangeLittleGirl-ի ավատար
    Գրանցման ամսաթիվ
    18.03.2006
    Հասցե
    Լապլանդիա
    Գրառումներ
    24,583
    Բլոգի գրառումներ
    18
    Mentioned
    41 Post(s)
    Tagged
    0 Thread(s)
    Ինձ էստեղ մի ուրիշ բան սկսեց հուզել: Ասենք, երբ երեխայի ծնողներից մեկը հայ չի: Ստացվում ա, որ հայ ծնողը երեխայի հետ գաղտնի հաղորդակցության լեզու ա ունենում: Մի տեսակ անդուր ա: Ինձ ավելի շատ սկսեց հուզել իմ ապագա երեխայի հոր հայերեն իմանալը, քան երեխայի:

Թեմայի մասին

Այս թեման նայող անդամներ

Այս պահին թեմայում են 1 հոգի. (0 անդամ և 1 հյուր)

Համանման թեմաներ

  1. Փոքրիկ.am. Ամեն ինչ երեխաների համար ու երեխաների մասին
    Հեղինակ՝ Cassiopeia, բաժին` Վեբ կայքերի քննարկում
    Գրառումներ: 89
    Վերջինը: 18.06.2015, 22:42
  2. Արտերկրում ապրող ակումբցիներ
    Հեղինակ՝ Ուլուանա, բաժին` Ակումբի անցուդարձ
    Գրառումներ: 33
    Վերջինը: 31.08.2013, 19:54
  3. կամավորական աշխատանքներ արտերկրում
    Հեղինակ՝ Դարք, բաժին` Կրթություն
    Գրառումներ: 21
    Վերջինը: 13.01.2011, 18:02
  4. Գրառումներ: 34
    Վերջինը: 21.09.2009, 18:06
  5. Հայերենի ենթալեզուները
    Հեղինակ՝ Adam, բաժին` Հայերեն
    Գրառումներ: 7
    Վերջինը: 03.08.2008, 22:16

Էջանիշներ

Էջանիշներ

Ձեր իրավունքները բաժնում

  • Դուք չեք կարող նոր թեմաներ ստեղծել
  • Դուք չեք կարող պատասխանել
  • Դուք չեք կարող կցորդներ տեղադրել
  • Դուք չեք կարող խմբագրել ձեր գրառումները
  •