Ընդհանուր առմամբ բռնաբարության թեման երևի քիչ է շոշափվում, որովհետև բռնաբարվածի զգացողությունները առանձնապես մարդկանց մեծամասնության մեջ ցանկություն չկա հասկանալու, ու մանավանդ կիսելու նույն կերպ, ինչ մնացած հնարավոր ձևերով ստացած ֆիզիկական, կամ հոգեկան տրավմայի ձևերը, որովհետև մարդիկս էգոիստ կենդանիներ ենք, հետևաբար ընհանուր առմամբ, կամ մեծամասամբ տուժված մարդկանց մնում է ինքնուրույն հաղթահարել կրիզիսն ու տրավման։ Մեկումեջ էլ կարող է հոգեբանները օգնեն, չնայած նորմալ հոգեբաններն այդքան էլ շատ չեն վայթե, ու պետք է հիշել, որ հոգեբանը սովորաբար ավելի շատ իր բիզնեսի դարդն է, քան թե այցելուների սթրեսները վերապրելն ու անկեղծ մխիթարանքեր ու դարմաններ տրամադրելը, ինչպես ասենք բժիշկների մեծ մասը:
Ենթադրում եմ, մեղքի ու ամոթի զգացումները կարող են երկար տևել, ու նույնիսկ ցմահ, եթե ադեկվատ միջոցներ չեն կիրառվում: Այսինքն, եթե հոգեբանական կոռեկցիա չի արվում, ու մարդը իր ուղեղը չի վերածրագրավորում, ապա մոտավորապես դառնում է խրոնիկ տագնապային խանգարումների պես մի բան։ Իմ կարծիքով անհրաժեշտ է կենտրոնանալ ոչ թե կոնկրետ բռնության ու ֆիզիոլոգիական ռեակցիաների վրա (անիմաստ գործ է), այլ հետևանքների` մասնավորապես մեղքի ու ամոթի զգացումների վրա ու դրանք վերացնել, նույնիսկ առանց շատ խորանալու, թե մարդը բռնության ժամանակ ֆիզիկական ցավ է զգացել, թե հաճույք, կարծում եմ սրա վրա խորանալը իրականում խնդիրը ոչ թե լուծելու է, այլ անիմաստ բարդացնելու է։
Նույն իրադարձությունը տարբեր «ֆիթնես» ունեցող մարդիկ կարող են տարբեր տանել՝ մեկը կարող է արագ վերականգնվել ու թեթև տանել ասենք ասոցիացիվ հիշողությունները, մյուսը՝ խելագարվել։
Պաթոլոգիական մեղքի ու ամոթի գացումները վերացնելու էֆեկտիվ ձևերից կարող են մտածելակերպի մոդուլյացիաներն ու մեդիտացիաները լինել, ասենք` գիտակցել–թույլ տալ–ընդունել–գնահատել (Acknowledge, Allow, Accept, and Appreciate) տիպի մտածողություն հաստատելը, նաև կենսակերպի ու սնունդի վրա աշխատելը, հոգեկան ու ֆիզիկական իմունիտետը ուժեղացնելը։
Էջանիշներ