Մեծ խնդիրն ադաթները չեն, այլ իրենց մի տեսակ «աբիզալովկա» ստատուսը:
Մեծ խնդիրն ադաթները չեն, այլ իրենց մի տեսակ «աբիզալովկա» ստատուսը:
"Sir, do you have a moment to talk about our lords and saviors the Daleks?"
Voice of the Nightingale - իմ բլոգը
Համաձայն եմ, բայց արի քննարկենք ստատուսը, ոչ թե տենդենցը: Հակված եմ համարել, որ մենք լիքը «ադաթներ» պահում ենք, իրենց ոչ պրակտիկությամբ հանդերձ, միայն իրենց «աբիզալովկա» ստատուսի հաշվին:
Պարզ օրինակ բերեմ: Մեր տնեցիք բավականին ազատամիտ մարդիկ են ներկայիս դրությամբ: Բայց եթե ես մահանամ, ինձ դասական հայկական թաղում կկազմակերպեն: Ավելին, վախենամ՝ նույնիսկ տերտեր կանչեն: Որովհետև մեջներն արմատավորված է: Դրա համար էլ ես կտակով զրկում եմ իմ ընտանիքին իմ մարմինը մահվանից հետո տնօրինելու իրավունքից: Ավելին, պայմանավորվածություն ունեմ վստահելի մարդկանց հետ, որ մարմինս կրեմացիայի ենթարկեն մահանալուց հետո: Բայց նման ռադիկալ քայլերի կարիքը չպետք է լիներ, էլի:
Իմ կարծիքով մենք թաղմանն ու մահվանը չափազանց լուրջ ենք վերաբերվում:
"Sir, do you have a moment to talk about our lords and saviors the Daleks?"
Voice of the Nightingale - իմ բլոգը
Լիլ, դու իրո՞ք մտածում ես, որ ադաթներից չզզվողները դա նորմալ են համարում։ Ուղղակի Շինը արդեն տեղը տեղին ասել է, չկրկնվեմ։ Բայց դուք թացն ու չորը խառնում եք։
Նենց չի, որ բոլոր տհաճ ու վատ բաները պիտի ադաթների հետ կապեք։ Ադաթը կարող է ասում է՝ պետք է մուգ հագնվել, բայց չի ասում՝ անկյուններում բամբասեք ու քննարկեք, թե դագաղն առնելուց ինչի են քձիբություն արել կամ հոգեհացն ինչի ճոխ չէր։
Քո կարծիքով դա տեղավորվո՞ւմ է «մեռելապաշտություն» բառի սահմաններում։
Ինձ վերնագրից թվում էր, որ պետք է խոսվի մահացածներին կենդանի մարդկանցից ավելի գնահատելու ու ուշադրություն դարձնելու, գուցե անհարկի և չափազանցված (կամ էդպես թվացող) ավանդույթների մասին, բայց հիմա փաստորեն նաև սովորական մարդկային վատ որակներն էլ են վերագրվում հայկական մեռելապաշտությանն, ու ստացվում է, որ եթե բացի ամենամոտ հարազատներից՝ ուրիշ մարդ չգնա թաղմանը, յոթ ու քառասունք չանեն, քար չգցեն, սև չհագնեն ու հոգեհաց չտան, դրանով բամբասանքն ու չարությունը վերանալո՞ւ են։
Բոլորիդ անձնական ցավը հասկանում եմ, ու նենց չի, որ ես թանկ մարդկանց չեմ կորցրել ու պատի տակ քչփչացողներից չեմ ներվայնացել։ Բայց ադաթներն էդտեղ ոչ մի մեղք չունեն։
Սովորույթներն էլ, ինչպես ամեն ինչ, փոփոխվում են, ու կամա-կամա էն բաները, որոնք էլ չեն դիմանում ժամանակի փորձությանը, վերանալու են, բայց բամբասանքը դրանց թվին չի պատկանում։
Քառասուն տարի առաջ փոքր երեխային կորցրած մայրը մեր գյուղում երեխայի գերեզմանի տեղն էլ չէր իմանում, որովհետև թաղմանը չէին թողնում, քար չէին դնում, կարճ ժամանակ հետո գերեզմանը հավասարվում էր գետնին ու մոռացվում։ Տատիկս մի քանի ամսականում մահացած իր առաջին տղայի գերեզմանի տեղը չգիտի, մյուս տատս չգիտի՝ որտեղ են թաղվել էլի շատ փոքր հասակում մահացած իր երեք աղջիկները, բայց հիմա ո՞ր մորը կարգելես դա կամ ո՞ր երեխայի գերեզմանի տեղը մի տարի հետո կմոռացվի։
Տենց էլ հերթով բոլոր հնացած բաներն են դուրս գալու։
Հինգ տարի առաջ, երբ մորաքրոջս ամուսինը մահացավ, ով իմ ամենամոտ ընկերն էր, լրիվ ինձ կորցրել էի։ Առաջին օրը երեկոյան, երբ բոլորը սենյակից դուրս էին եկել, մենակ մտա ներս, որ մի քիչ խոսեմ հետը, մեկ էլ եկան ու զոռով դուրս հանեցին, թե եկեղեցին ժամը եսիմքանիսից հետո կանանց արգելում է հանգուցյալի հետ նույն սենյակում գտնվել, որովհետև կանանց մեջ չար ոգի կա, որը մահացածին հանգիստ չի թողնում։ Ի դեպ, էլի Գյումրիում էր։ Նենց էի կատաղել, որ էդ ժամին զանգեցի իմ ծանոթ մի քահանայի ու հարցրի՝ նման բան կա՞, ու եթե հա՝ ի՞նչ հիմնավորումով։ Ասաց, որ ոչ մի նման բան չկա, գուցե մի ժամանակ ուղղակի կանանց ուշ ժամի մենակ չեն թողել հանգուցյալի հետ, որ լրացուցիչ ծանր ապրումներից զերծ պահեն, բայց ոչ մի արգելքի մասին խոսք լինել չի կարող։ Ու ես դա իրենց աչքը մտցրեցի ու նորից մենակ մտա սենյակ։ Թքած, թե դա հետո դերասանություն չորակվեց։
իսկ մարդը
վախենում ա
որ իրան
չեն սիրի:
Նման է, որ շատ ադաթներից հրաժարվելն էլ կբերի նրան, որ քեզ նեղ պահին մխիթարելու կգան միայն այն մարդիկ, ովքեր անկեղծորեն կուզենան քեզ մխիթարել, ու չես տեսնի ադաթներից պարտադրված մռայլ ու դժգոհ տիպերի, կամ էլ «հաց և տեսարաններ» վայելելու համար եկած բավականությունը դեմքներին տիպերի ։Ճ
Ինչ–որ տեղ ադաթները գուցե փչացնում են մարդկանց, հարաբերությունները սարքում արհեստական, պարտադրված, ադաթային... ոնց որ մեզ մոտ ազգականների միջև եղած հարաբերություններն են շատ դեպքերում։
Ասենք էդ մարդու հետ ոչ մի հոգևոր կապ չկա, բայց ստիպված ես հետը առնչվել, որովհետև կրում է նույն ազգանունը, կամ քո «7–պորտանի» գանգստերական ընտանիքի անդամներից է։ Ու այդ մարդուն տեսնում ես հարսանիքից հարսանիք, թաղումից թաղում, կամ էլ Նոր Տարուն...
Si vis pacem, para bellum
Աթեիստ (20.01.2014)
Առանց որևէ հակաճառություն բերելու ստորագրում եմ: Եթե որևէ բան անելը դառնում ա աբիզալովկա, արդեն մեծ խնդիր ա: Վերցնեմ մինչև քառսունք չսափրվելը: Իհարկե մարդիկ կան, որ իրոք սիրտուհավես չունեն, մտքներով չի անցնում, մեծ է վիշտը, բայց եթե դու հատուկ չես սափրվում, որովհետև կարգը տենց ա, ես իմաստը չեմ տեսնում: Ես երկու տատիս թաղումից առաջ էլ, պապիս թաղումից առաջ էլ սափրվել եմ: Մտքովս անցել է սափրվելը, սափրվել եմ: Եթե ինչ-որ մեկը պետք ա դրանից ինչ-որ եզրակացություններ անի, իմ խնդիրը չի արդեն: Բայց էդ ադաթը գալիս ա նրանից, որ վշտի մեջ մարդը իրոք կարող ա դրա սիտուհավեսը չունենա, մտքովն անգամ չանցնի, ինքն իրեն մոռանա, չի ուզում, ձեռքը ածելուն չի գնում, լրիվ ընդունելի ա, քանի դեռ դա ինչ-որ պարտադրված, ցուցադրական բան չի դառնում:
Եթե ադաթների մեջ չմտներ ցեղից ծանոթ-անծանոթ, կարեկից-անտարբեր, պարապ-զբաղված ամեն տեսակ մարդկանց պարտադիր ներկայությունը արարողությունների ժամանակ, դա էլ իր հերթին կբերեր նրան, որ բամբասողները կմնային իրանց տանը, ձևական ողբ կապողներն էլ գնդապետի աղջկա հերթական սերիայի ժամանակ հոնգուր-հոնգուր կլացեին:
Չամիչի ասած բարեկամների՝ մեռելից մեռել սխոդկեն էլ կարելի էր ավելի այլ հանգամանքներում կազմակերպել, երբ կողքից լսած ամեն մի փսփսոցը ցանկություն չի առաջացնում երեք օր հետո նոր թաղումի պատճառ դառնալ:
Մեռելապաշտություն թեմայի շրջանակում մարդիկ մոտիկի մահվան հետ կապված իրենց հուզող հարցերն են շոշափում, որոնց հետ անձամբ շփվել են ու որի պատճառով ցավ են զգացել:
Ադաթի մասին խոսվում ա՝ ասում եք մի ծաղրեք, մարդկանց պահվածքի մասին ա խոսվում՝ ասում եք դա ադաթի հետ կապ չունի:
Եթե համարում ես, որ գրվածները չեն համապատասխանում թեմայի կոնկրետ վերնագրին՝ մոդերավորի, Լիլ:
Ռուֆուս (20.01.2014)
Եկանք հասանք «մեռելապաշտությանը»
Այ տղա, քո ի՞նչ տարիքն ա կտակ գրելու, պայմանավորվելու, թե մարմնիդ հետ ի՞նչ անեն:
Ես հասկանում եմ, որ կան մարդիկ, ովքեր ուզում են կյանքի ցանկացած հնարավոր իրադարձության պատրաստված լինել, բայց ավելի լավ կլինի էդ ժամանակդ ավելի արդյունավետ բաների վրա ծախսես: Ի վերջո հեռու մեզնից, բայց եթե հանկարծ ու քեզ մի բան լինի, դժվար թե քեզ իրականում հետաքրքրի թե թաղումդ ոնց կանեն:
Քայլ առ քայլ՝ դարից դար
Խենթ եմ
Խորհուրդ էս թեմայով ...
Կարդացեք Կազանձակիսի «Հույն Զորբան»: Եթե հավես չունեք կարդալու, չնայած իմ համար սա 20-րդ դարի լավագույն ստեղծագործություններից մեկն ա, դիտեք ֆիլմը, որը նույնպես գլուխգործոց ա: Հատուկ ուշադրությամբ կարդացեք կամ դիտեք մադամ Գորտենզիայի մեռնելու ու թաղման մասը: Կարդալուց հետո արեք եզրակացություններ ադաթների մասին:
Կտակը նախապես պլանավորելը մարդասիրական քայլ է։ Դու նախապես հարազատներիդ համար խնայում ես ժամանակ, գուցե փող և նվազենցում ես վեճերի հավանականությունը։ Հայերս շատ էմոցիոնալ ու վախով ենք վերաբերվում մահվանն ու կտակին։ Երևի թե նրանից է, որ սովորաբար բացի դիակից ու քարը պայթի պապական տնից այլ բան չենք թողնում մարդկությանը ։Ճ Կալիֆորնիայում ակամայից ես սկսում պլանավորել մեռնելուց հետոն, օրինակ ամեն խնայողական հաշվի հետ քեզ տալիս են օպցիաներ` ոնց բաշխվի խնայածդ գումարը, եթե հանկարծ ու չհասցնես այն վայելել, կամ վարորդական իրավունքի համար դիմումի մեջ պիտի նշես, ուզու՞մ ես օրգանների դոնոր լինել, եթե հանկարծ դժբախտ պատահարից մեռնես... Ընդհանրապես վատ չի գիտակցելը, որ դու մեռնելուց հետո էլ կարող ա մի բանով պետք գաս ։Ճ
Հ.Գ. Կտակ պլանավորելու համար շատ մեծ ժամանակ ու էներգիա չի պահանջվում։
Si vis pacem, para bellum
Տրիբուն (20.01.2014)
Վիշ, վարորդական իրավունք ստանալիս գալըչկա դնելը ու առանրնահատուկ գնալ կտակ գրելը տարբեր բաներ են։ Վստահ եմ, որ էդտեղ արենք էլ շատ չեն երիտասարդները, ովքեր «մարդասիրությունից ելնելով» կտակ են գրում։ Ու վստահ եմ որ դա ոչ մահից վախենալու հարց ա, ոչ էլ հայերիս մենաշնորհային բնավորություն։
հ.գ. գնամ նավսյակի ակումբի համար կտակ գրեմ, ամեն դեպքում քս քանի օրը 39-40 աստիճան տաքություն ունեմ, մեկ էլ տեսար, էլի։
Քայլ առ քայլ՝ դարից դար
Խենթ եմ
Ես չեմ ասում շատ են, համ էլ չգիտեմ շատ են, թե շատ չեն։ Ես ասում եմ, որ էստեղ գոնե երիտասարդի կողմից կտակ գրելը ծանր դեպք չի համարվում, դա նույնն է որ երիտասարդը աշխատանքի անցնելուց արդեն իր թոշակն էլ է պլանավորում, իսկ եթե թոշակդ պլանավորում ես, ապա խնայողություններդ որևէ մեկին (հարազատիդ, ինչ–որ կազմակերպության, Աֆրիկայի որբերին և այլն...) կտակելը ընդհամենը մեկ էջ լրացնել է, օնլայն։ Էդ Հայաստանում է, որ առանձնահատուկ պիտի գնաս նոտար, կտակ գրես, զմռսես դնես դոշակիդ տակ։ Չնայած էդ էլ պիտի որ շատ ժամանակ չխլի ։Ճ
Կտակը պետք է գրել ժամանակին ։Ճ
Si vis pacem, para bellum
Տենց էլ չհասկացա, թե ինչի են մարդիկ վիրավորված զգում իրենց էս թեմայի քննարկումներից: Էս էն բացառիկ թեմաներից ա, երբ բոլորս հավասար դիրքերում ենք, քանի որ բոլորս էլ մահկանացու ենք, բոլորիս հարազատները մահկանացու են, գրեթե բոլորս տեսել ենք մահն ու թաղումն ինչ են:
Անկախ նրանից, թե ով ոնց ա վիրավորվում, ես մնում եմ իմ կարծիքին. մեր նախա-թաղում, թաղում, հետ-թաղում «ադաթների» բացարձակ մեծամասնությունը հորինված ա պարապ ու հիվանդ երևակայությամբ մարդկանց կողմից, ու մենք, անկախ մեզանից, դառել ենք դրանց գերին: Ես միանշանակ մնում եմ իմ համոզմունքին, որ դիակը մի քանի օր տունը պահելը, հարյուրավոր հարազատներով էտ տունը լցվելը, տան մեջ կերակուր սարքելը, դագաղը մի քանի անգամ ավել կամ պակաս պտտելն ու վեր-ներքը անելը, հետո նստել ջիգյարով ուտել-խմելը, օղին գերեզմանին շփելը, պսակը աջից կամ ձախից դնելը, դիակի կողքը գիշերները նստելը, ու մնացած սենց «ադաթները» բացարձակ տմարդիություն են հանգուցյալի ու մոտ հարազատների նկատմամբ, ոչ մի բանով հիմնավորված չեն:
Այս պահին թեմայում են 1 հոգի. (0 անդամ և 1 հյուր)
Էջանիշներ