Սուտը կարո՞ղ է սպիտակ լինել

[Գալաթեա]

Էս վերջերս Սասի հայրը, ժողովրդական լեզվով ասած՝ սկեսրայրս, պատմություն պատմեց մի մարդու մասին, որ քաղցկեղով հիվանդ է եղել և բժիշկները հիվանդ բջջները հնարավորինս հեռացնելով՝ ապահովել էին մարդու համար երկու տարվա կյանք:
Հարազատներին ասել էին այդ մասին՝ իրենց թողնելով ընտրությունը՝ ասել հիվանդին կամ չասել այդ մասին:

Հարազատները որոշել էին չասել, որ նրան մնացել է ընդամենը 2 րարի:
Ապրել էր երկու տարի երկու ամսվա լիքը կյանք, ուրախանալով, ոչ մի բանից հետ չմնալով և հանգիստ սրտով:
Վերջերս մահացել էր:

Պե՞տք էր այս սուտը թե՞ պետք էր իրեն ասել, որ երկու տարուց մեռնելու է: Ո՞րն է ավելի ճիշտ: Եթե "ճիշտ" բառն ընդհանրապես կիրառելի է այստեղ:

Մեկ ուրիշ պստ օրինակ էլ, արդեն ոչ իրական կյանքից: Սա պարզապես, նմանօրինակ դեպքերը ընդհանուր դիտարկելու համար:

Իմ սիրած TV show-ում իմ սիրած բժշկին բաժին է ընկնում մի հիվանդ, որը լատինաամերիկացի է և սարսափելի հավատացյալ: Ինքնամոռաց:
Նրա դուստրը ժամանակին քաղցկեղ է ունեցած լինում և այս մարդը որոշում է Աստծո հետ պայման կապել: Ինքը խաչ կբարձրանա, եթե Աստվածն իր աղջկան փրկի: Եվ առանց վերևից ճշգրտում ստանալու իր ոչ պակաս հավատացյալ ընկերներից խնդրում է իրեն խաչել:
Հետո երբ բերանից սկսում է արյուն գալ՝ խաչից իջեցնում են: Ու հանկարծ, մի շաբաթ հետո աղջկա քաղցկեղը սկսում է ռեմիսիայի գնալ ու անցնում է:
Հետո այդ մարդը, խաչվածը, հիվանդություն է ձեռք բերում, որը հնարավոր է բուժել միայն դեղերով: Նա, իր կրոնական հայացքներից ելնելով, հրաժարվում է դեղերից, ասելով, որ Աստված կփրկի իրեն, ինչպես փրկել էր իր աղջկան:
Բժիշկս, տեսնելով, որ սա համառորեն մահվան է գնում, կեղծում է դստեր անալիզի արդյունքները և հորը ցույց է տալիս, որ նրա քաղցկեղը վերադարձել է: Ապացուցելու համար, որ Աստվածը ոչ մի բան էլ չի արել, խախտել է պայմանը:
Այս մարդը կատաղում է և համաձայնում է բուժմանը, որն էլ փրկում է իր կյանքը:

Եվս մի սուտ՝ ի փրկության:
Հիմա, ճիշտ կլինե՞ր էս մարդուն չխաբել ու թողնել, որ մեռնի:

[keyboard]

Լիլ, չգիտեմ ինչ փորձությունների ես մեզ ենթարկում,որ իրար հետևից սենց լուրջ թեմաներ ես բացում, բայց լավ թեմա ա, ահագին էլ խոսալու բան կա:
Իմ անհամեստ կարծիքով շատ ինդիվիդուալ ա նման իրավիճակում կողմնորոշվելը, օրինակ եթե դիտարկենք հանգամանք, որ մարդը ինքն ա գնում բժշկի, առանց հարզատների ու ամեն ինչ իմանում ա:
Կարա լինի նաև տարբերակ, որ իմանալուց հետո ինքանասպան լինի, կարա լինի, որ փորձի գոնե էդ վերջին օրերը լավ անցկացնի ու գնա ճամփորդելու, աշխարհ տեսնելու և այլն:
Իմանալով իմ բնավորությունը, եթե ինձ նման լուր հայտնեն, ես ֆիզիկապես կապրեմ, բայց կդադարեմ ապրելուց, այսինքն ուրախություններ, կյանքը վայելել բան, դրանք կանցնեն 2-րդ պլան, իմ համար միշտ գիշեր կլինի, մի խոսոքվ ասած ես ինքս կմիջնորդեմ, որ էդ օրը շուտ գա:
Ընկերս բավական մեծ տարիքում խոզուկ հիվանդացավ, ինքն էլ ուզում էր ռուսաստանյան զին ակադեմիաներից մեկը ընդունվեր, հիվանդությունը դեռ նորմալ չբուժված շարունակում էր ֆիզիկական պարապմունքներն ու դրանից բարդացավ մոտը և չգիտեմ ոնղ շաքարային դիաբետ դիագնոզով ապրում ա հիմա, ինսուլին սրսկվելով ու ես ապրում եմ իրա ապրածով, թե ինչքան կյանք կա իրա մեջ, ինչքան ա ինքը սիորմ ու գնահատում կյանքը ու ոնց ա կյանքից քաղում մաքսիմալը ու շարունակում ապրել ու անգամ չհիշատակել էլ դրա մասին, ես նենց շոկի մեջ էի, նենց ծանր էի տանում իրա հիվանդության փաստը, բայց ինքը շատ ուժեղ ա կամքով, փառք Աստծո ու կարողանում ա ապրել, եթե ես լինեի նրա փոխարեն, հաստատ հիմա ստեղ գրառում չէի անի, կամ հիվանդանոցում պառկաց կլինեի կամ էլ չգիտեմ...
Բարդ ա ուղղակի ասել ճիշտ ա թե՝ սխալ, բայց որ երկու դեպքում էլ դրականն ու բացասականը կա դա փաստ ա:

[Alphaone]

էս իմ ու հայրիկիս հավերժական վեճն ա, ես միշտ կողմ եմ թեկուզ ամենադառը ճշմարտություն դեմքին ասելուն, հայրիկս սպիտակ ստի ջատագովներից է: Մինչև հիմա էս հարցն ինձ համար դիլեմա ա, ուրախ կլինեմ, եթե քննարկումներում ինչ-որ ընդհանուր հայտարար ի հայտ գա: Մերսի, Գալ, էս թեման բացելու համար, ես էլ էի ուզում նման մի թեմա բացել, բայց կասկածում էի՝ արդեն լինի

[StrangeLittleGirl]

Էս նույն հարցը քննարկող երկու թեմա արդել կա.
Ասել ճշմարտությունը
Ե՞րբ է սուտը քաղցր հնչում

[Գալաթեա]

Բյուր, մտածում էի, որ կլինի, բայց ալարեցի ընկնեմ ման գամ:
Մի թեմայի վերջին գրառումը 2007-ին ա եղել, մյուսինը՝ 2010-ին:
Եթե մոդերները կարծում են՝ ճիշտը թեմաները միացնելն ա՝ խնդրեմ:

[Chuk]

Եկեք քննարկումը սկսենք նոր էջից: Հին թեմաներում էնքան բան կա ասված, էդ թվում գուցե շիլաշփոթ դառած, որ շատերը մենակ դրա պատճառով կարող ա չուզեն արտահայտվել: Իսկ հիմա էս թեմա մտնողներից յուրաքանչյուրը կարող ա ասելիք ունենա:

[Գալաթեա]

Ես էլ եմ կարծում, որ դաժան ճշմարտությունն ասելիս պետք ա հաշվի առնես՝ ում ես ասում, Հով: Մարդու բնավորությունը, դժվար իրավիճակներում իրեն պահելու կարողությունը, դուխը և մնացածը:
Բայց սենց մի բան կա... մոտալուտ մահվան մասին լուրն ախր կյանքում մինչ այդ ստացած ոչ մի վատ լուրի հետ չես համեմատի:
Ողջ կյանքում կռուտոյ եղած մարդը հանկարծ նենց կարա իրան կորցնի էդ լուրից, որ էդ երկու տարին իր իսկ գլխին պատուհաս դառնա: Մեկ ուրիշն էլ իր հիվանդության մասին ծանր ճշմարտությունը կարա նենց յոլա տանի, որ երբեք չէիր սպասի, ոնց որ ասենք՝ ընկերդ:

Դրա համար ուզում եմ հասկանալ՝ ո՞րն ա օպտիմալ ճիշտը էս դեպքում: Ասել դաժան սուտը, թե՞ մարդուն պահել երջանիկ անգիտության մեջ:

[Lílium]

Շատ դժվար ա նման իրավիճակում ասել,որն է ճիշտ,որը սխալ: Ամեն դեպքում պետք ա շատ նրբանկատ լինել:

Ընկերուհուս հայրը խնդիրներ ուներ,դիմել էր բժկի,պետք ա վիրահատեին՝լուրջ բան չէր,բայց հայտնաբերել էին քաղցկեղ: Էս մարդը որ բժկի մոտ գնում ա չեն ասում,ասում են պարզապես չեն կարող վիրահատել տվյալ պահին և այլն: Մտնում ա գլխավոր բժկի մոտ,ասում ա իբր էդ հիվանդի եղբայրն ա,ու ուզում ա իմանալ պատասխանները,բժիշկն էլ ասում ա: Էս մարդը ինֆարկտ ա ստանում մահանում տեղում:

Հորեղբայրս հիվանդ էր,ու ինքն էլ ամեն ինչ գիտեր: Գիտեր, որ ոչ մի հույս չկա դեպի լավը գնալու,բայց դե ամեն ինչով ապրում էր,ամեն րոպեն մի ամբողջ կյանք էր: Մահից 5 րոպե առաջ էլ,երբ իրան թթվածին էին տալիս,երբ հազիվ էր մի բառ արտասանում,հարցրել ա ֆուտբոլի հաշիվը ինչ ա:

Ես երևի կուզենամ լսել ճշմարտությունը:

[Freeman]

Գալաթեա,լավ թեմա է:

Ամեն դեպք առանձին է,ամեն մարդ մի ձև է տանում ճշմարտությունը: Եթե էդ հիվանդը չի բուժվելու,ուրեմն թող ճիշտն իմանա,իսկ եթե կա բուժելու հնարավորություն,ուրեմն թող խաբեն ու բուժեն,ինչ արած: Բայց ամեն դեպքում մարդուցա գալի: Մեկը կարողա իմանա 2 տարի ունի ապրելու ու էդ 2 տարվա ընթացքում լիքը բան հասցնի,մյուսն էլ՝ ներշնչանքից իրա գլուխը ուտի: Բժիշկը պետքա նաև հոգեբան լինի,զգա իր հիվանդին:

Վիճելի բան ես ասում, իսկ եթե, ասենք, տաս տոկոս ա հավանական, որ կբուժվի, էդ ո՞ր դեպքի մեջ ա:
Ինքս դեմ եմ հիվանդին խաբելուն, սպիտակ սուտ հնարավոր ա, բայց էդ էր դեպքը չի, ցանկացած մարդ իրավունք ունի իմանալու, թե իրա հետ ինչ ա կատարվում:

[Չամիչ]

Ես համարում եմ, որ ծանր հիվանդության դեպքում մարդուն պարտադիր պետք է ասել ճշմարտությունը: Մարդը ունի անսահման թաքնված ռեզերվներ: Եթե մարդը չիմանա թե իր հետ ինչ է կատարվում, չի կարողանա այդ ռեզերվները օգտագործել: Ճշմարտությունը թաքցնելով մարդուն զրկում են ապաքինվելու հնարավորությունից: Մարդը լեզու գտնելով իր ենթագիտակցության հետ կարող է հրաշքներ գործել, այդ թվում, նաեւ, բուժվել անբուժելի հիվանդությունից:

Այո, սուտը կարող է լինել սպիտակ: Վերջերս առիթ եղավ 6 երեխային խափել: Երեխայի հայրը եւ մայրը բաժանված են, բայց հայրը շփում ունի երեխայի հետ: Նոր Տարվա օրերին մայրն ու հայրը թունդ վիճել էին, վեճի պատճառով հայրը հենց երեխային ասել էր, որ հրաժարվում է իրենից, որ գնալու է նոր կին գտնի ու նոր երեխա ունենա: Իհարկե դժվար է նման մարդուն հայր անվանել, բայց մենք խափեցինք երեխային ու ասեցինք, որ անկախ ամեն ինչից իր հայրը ամենալավ հայրն է, բոլոր մարդիկ էլ երբեմն անհասկանալով ինչ որ բաներ են ասում:

Այո սուտը կարող է լինել սպիտակ: Երբեմն այն ինչ թվում է սուտ, ապագայում կարող է դառնալ իրականություն, ամեն ինչ մարդկանց ձեռքերում է: Տես ստորագրությունս

Ես ապրում եմ հզոր, ապահով ու բարեկեցիկ Հայաստանում: Այս նախադասությունը տվյալ պահին բացարձակ սուտ է, բայց ես հավատում եմ, որ այն ապագայում դառնալու է ճշմարտություն:

Իզուր չի, որ երեխաներին կերակրում են հեքիաթներով, շատ երեխաներ հենց իրենք են հնարում իրենց հեքիաթը, որը ապագայում դառնում է իրականություն:

Հնարեք ձեզ համար գեղեցիկ ստեր եւ թող այդ սուտը դառնա իրականություն:

[Vardik!]

Վիճելի բան ես ասում, իսկ եթե, ասենք, տաս տոկոս ա հավանական, որ կբուժվի, էդ ո՞ր դեպքի մեջ ա:
Ինքս դեմ եմ հիվանդին խաբելուն, սպիտակ սուտ հնարավոր ա, բայց էդ էր դեպքը չի, ցանկացած մարդ իրավունք ունի իմանալու, թե իրա հետ ինչ ա կատարվում:

Ուրեմն թող ասեն,հետն էլ ասեն,որ բուժվելու հնարավորությունը տաս տոկոսա:

Էս ընդամենը իմ կարծիքնա: Ինչպես արդեն ասել եմ վերևի գրառման մեջ,ամեն դեպք առանձին է,ամեն մարդ յուրահատուկ է:

Ես ինձ ապուշ կզգայի,եթե մահացու հիվանդ լինեի ու հարազատներս ծածկեին դա: Միևնույննա,ժամանակի ընթացքում կերևար,որ խաբում են: Էդ դեպքում աշխարհից կգնայի ամենքից հիասթափված: Ու ընդհանրապես,կյանքում երբեմն նենց լուրջ փաստեր ենք մարսում,որ հիվանդությունն ինչա: Մեկա բոլորս մի օր գնալու ենք: Թեթև տարեք ու վերջ:

[Jarre]

Ես վստահ եմ, որ էս հարցը պետք է քննել անհատական մակարդակով։ Ամեն առանձին դեպք պահանջում է իր առանձին, ունիկալ լուծումը։

Հիմա ամեն ինչ փոխվել ա։ Օրինակ ես, երբ բժշկի եմ գնում, մենակ եմ գնում ու ամեն ինչ ինձ են ասում։ Վերջերս հորս էի տարել բժշկի ու մոտը ուռուցք էր։ Ասեցին, որ կարող ա մահանա մի տարվա մեջ։ Իրան ասեցին։ Եկավ տուն ծխելը թարգեց, խմելը թարգեց, առավոտները շուտ սկսեց վեր կենալ ու ծովում մի քանի ժամ լողանալ, մարզանքներ անել և այլն։ Մի ամսվա մեջ ահագին դզվեց։ Հետո եկավ պատասխանը, որ պիտի վիրահատեն ու որ ուռուցքը չարորակ չի։

Ուզում եմ ասել, որ հիմա շատ տեղերում սկզբունքորեն անհնար ա գաղտնի պահել։

Ու կարծում եմ, որ ընդամենը մարդիկ կարիք ունեն մահվան կուլտուրային ծանոթանալու։ Բոլորն էլ գիտեն, որ մի օր մահանալու են։ Ու դա կարա լինի կամ շատ երիտասարդ տարիքում կամ հարյուր տարեկանում։ Ո՞վ չգիտի։ Ուղղակի պետք ա ինքնակրթում, որ երբ նման լուր իմանաս հնարավորինս ադեկվատ ռեակցիա տաս։

Ես կոնկրետ իմ պարագայում կողմ եմ ճիշտը իմանալուն։ Իմ համար դա ավելի օգտակար կլինի։ Հարյուր տոկոս։

[Չամիչ]

Գրել եմ 6 երեխային, պիտի գրեի 6 տարեկան երեխային:

[Jarre]

Թեմայի հարցադրմանը մոռացա պատասխանել։

Սուտը կարո՞ղ է սպիտակ լինել։ Սուտը ինքը իրանով ոչ մի ձև ա։ Դա կախված ա մարդկանց ընկալումից։ Մեկի արժեհամակարգով կարա սպիտակ լինի, իսկ մյուսինով՝ ոչ։
Սուտը ի՞նչ ա։ Սուտը դա տեղեկության ա։ Դա բառերի, տառերի, հնչունների, տարբեր տեսքերով հաղորդվող տեղեկություն ա։ Տեղեկություն մանրամասների բացահայտման տարբեր մակարդակներով։ Կամ տեղեկություն, որը չի համապատասխանում իրա նկարագրին, այսինքն չի համապատասխանում էն պրոցեսի կամ իրավիճակի հետ, որը բացատրում ա։

Հետևաբար սուտը ունի նպատակ։ Մարդիկ ո՞նց են որոշում մի բանը ճիշտ ա, լավ ա, թե չէ։
1) դնում են նպատակ
2) էտ նպատակին հասնելու համար անում են ինչ որ բան
3) ստանում են ինչ որ արդյունք
4) համեմատում են արդյունքը իրանց դրած նպատակի հետ
5) նպատակին հասնելու չափով (թե որքանով հաջողվեց հասնել նպատակին, քանի տոկոսով իրականացավ իրանց նպատակը) որոշում են տվյալ բանը լավ էր, ճիշտ էր, թե ոչ։

Կոնկրետ էս հարցում կարան լինեն հարյուրաով նպատակներ։ Օրինակ՝
ա) նպատակս է, որ մահացու հիվանդ հարազատս չկորցնի իր ուրախությունը ու շարունակի բնականոն կյանքով ապրել։
բ) նպատակս է, ինչ գնով էլ լինի ճիշտը ասեմ։
գ) նպատակս է, որ հարազատս լուծի իրա բոլոր չլուծված հարցերը՝ կտակ-մտակ և այլն։
դ) նպատակս է մարդուն սթրեսի մեջ գցեմ ու բարոյապես կործանեմ։
ե) նպատակս է օգնեմ, որ թարգի վնասակար սովորությունները, որոնք կարան ավելի մոտեցնեն իրա մահը
և այլն, և այլն։

Էս նպատակներից յուրաքանչյուրը տարբեր լուծման միջոցներ ունի։ Ու եթե մարդը հասնում ա իրա նպատակին, ասում ա՝ «ճիշտը սա է»։ Բայց ճիշտը էտ ա քո նպատակի կտրվածքով։ Ուրիշ նպատակի դեպքում դա գուցե ամենասխալ լուծման մեթոդը լիներ։

Իմ կարծիքով անգամ հստակ նպատակ ու էտ նպատակի լուծումը իմանալով հանդերձ, շատ դժվար ա կռահել էտ ամեն ինչի պաբոչնի հետևանքները։ The butterfly effect-ը իմ կարծիքով համարյա թե անհնար ա կանխատեսել։ Որովհետև կարող ա կոնկրետ մի նպատակի կտրվածքով հասնես էտ նպատակին, բայց չես կարա կանխատեսես, թե հայտնածդ կամ չհայտնածդ տեղեկությունը ոնց կազդի տվյալ մարդու կյանքի մյուս բնագավառների վրա, իրա ենթագիտակցության վրա և այլն։

[Նարե91]

Ես համարում եմ, որ ծանր հիվանդության դեպքում մարդուն պարտադիր պետք է ասել ճշմարտությունը: Մարդը ունի անսահման թաքնված ռեզերվներ: Եթե մարդը չիմանա թե իր հետ ինչ է կատարվում, չի կարողանա այդ ռեզերվները օգտագործել: Ճշմարտությունը թաքցնելով մարդուն զրկում են ապաքինվելու հնարավորությունից: Մարդը լեզու գտնելով իր ենթագիտակցության հետ կարող է հրաշքներ գործել, այդ թվում, նաեւ, բուժվել անբուժելի հիվանդությունից:

Համակարծիք չեմ… ծանր հիվանդությամբ տառապող մարդուն ճանաչողները պիտի որ իմանան՝ էդ մարդը ոնց կարձագանքի էդ բոթին... եթե տվյալ անձնավորությունը շուտ ներշնչվող ա, իր մեջ գցող ա, ապա միանշանակ պետք չի ասել ու կյանքը դժոխքի վերածել… էդ տիպի մարդու մոտ ոչ մի թաքնված ռեզերվ էլ չի աշխատի հաստատ... առավոտից իրիկուն մենակ մահվան մասին ա մտածելու: