Կենսաթոշակային կուտակային ֆոնդեր: Դրանց վտանգավորությունն ու անհեռանկար լինելը

[Sagittarius]

դե Ֆրանսիայում 75% էին սարքել, եքա շուխուռ էղավ, բայց էնտեղ ուսում-բան անվճար են: Նիդեռլանդներում էլ ամիսը 3000 եվրոյից բարձր աշխատավարձի դեպքում հարկերը կտրուկ ավելանում են, դառնում 55% (բա ինչ, ամեն ինչ անում են, որ հարուստ չլինես): էնտեղ էլ թեև ուսումն անվճար չի, բայց պետությունն աղայավարի պահում ա թե ուսանողներին, թե գործազուրկներին, թե հաշմանդամներին

ստեղ երկու ահռելի տարբերություն կա՝
ա. էնտեղ սոցիալական համակարգ կա՝ ինչպես նշեցիր
բ. մեր մոտ օլիգարխներ կան

Վստահությունը կարևոր ֆակտոր ա: Չես կարող մեկից պարտքով 1000 եվրո վերցնես, հետո գա փողը վերադաձնելու ժամանակը, պատքդ փակելու փոխարեն ևս 2000 եվրո վերցնես, որ «հետո սաղ միասին փակես»:

[StrangeLittleGirl]

ստեղ երկու ահռելի տարբերություն կա՝
ա. էնտեղ սոցիալական համակարգ կա՝ ինչպես նշեցիր
բ. մեր մոտ օլիգարխներ կան

Վստահությունը կարևոր ֆակտոր ա: Չես կարող մեկից պարտքով 1000 եվրո վերցնես, հետո գա փողը վերադաձնելու ժամանակը, պատքդ փակելու փոխարեն ևս 2000 եվրո վերցնես, որ «հետո սաղ միասին փակես»:

հա բա:

իրականում էս կենսաթոշակային ֆոնդն իրա պլյուսներն էլ ունի, բայց դե մեծ մինուսն էն ա, որ «չգիտես ուր են գնում փողերը»: իսկ պլյուսներից` էդ աշխատանքային գրքույկ կոչվող զըրթից վերջապես կազատվես, կիմանաս, որ ծերությունդ ապահովված ա, մեկ էլ սև աշխատողները գործատուի ականջներից կկախվեն, որ իրանց գրանցի:

[Tig]

Օրենքի հետ կապված հիմնախնդիրները՝

1. Օրենքում սահմանված պարտադիր բաղադրիչը հակասահմանադրական է: Օրենքի պարտադիրության սկզբունքը խախտում է Սահմանադրության 8 հոդվածով ամրագրված անձի սեփականության իրավունքը, 31 հոդվածով ամրագրված անձի ազատությունը և 14.1 հոդվածով ամրագրված խտրականության դեմ արգելքի մասին դրույթները: Ինչպես նաև սահմանադրության անցումային դրույթներով ասվում է, որ սոցիալական վիճակը չի կարող վատանալ բարեփոխումներից հետո: Սահմանադրությամբ սահմանվում է, նաև որ քաղաքացու կողմից իրականացրած վճարների տնօրինումը պետությունը պարտավոր է վերցնել իր վրա, իսկ տվյալ օրենքով այդ ֆոնդերի տնօրինումը տրվելու է մասնավոր կազմակերպություններին:

2. Օրենքը սահմանում է տարիքային խտրականություն, որի հետևանքով գործատուներին ավելի ձեռնտու կլինի աշխատանքի ընդունել մինչև 1974թ-ի ծնվածներին: Սա նաև Սահմանադրության 14.1 հոդվածի խախտում է:

3. Օրենքը արհեստականորեն խնդիրներ է առաջացնում գործատուի և աշխատողի միջև, քանի որ նվազեցնելով փաստացի աշխատավարձը հարկադրում է գործատուին ավելացնել աշխատավարձը կամ նվազեցնում է աշխատողի վարձատրությունը իր կատարած աշխատանքի դիմաց, որը նվազեցնելու է աշխատողի աշխատանքային կատարողականությունը:

4. Պետության կողմից 5%-ի վճարումը պետբյուջեից կամ քաղաքացու կողմից վճարած գումարների վրա միայն գնաճին հավասար տոկոսագումար վճարելը անտրամաբանական է, քանի որ պետբյուջեն նույնպես գոյանում է քաղաքացիների հարկերից:

5. Պետության կողմից ֆոնդերի երաշխավորությունը հիմնվում է պետբյուջեի վրա, որը նույնպես անտրամաբանական է, քանի որ քաղաքացուց գանձված մի գումարով երաշխավորվում է գանձված մյուս գումարի ապահովությունը:

6. Մեծ խնդիր է ֆոնդերի տնօրինումը օտարերկրյա, առավել ևս մասնավոր կազմակերպություններին տրամադրելը, որը կնպաստի գումարների երկրից դուրս գնալուն և մեծ ռիսկեր կստեղծի դրանց կորստի համար: Օրենքում շատ են թերի ձևակերպումները ընդհանրապես ֆոնդերի կառավարման և նրան թափանցիկության առումով:

7. Հաշվի առնված չէ այլ երկրների դառը փորձը, որոնք կանգնել են այդ ֆոնդերի կորուստի առաջ, գրանցել են մեծ կորուստներ և պարտադրված վերադարձել են նախկին համակարգին, որից այժմ ՀՀ փորձում է հեռանալ:

8. Հաշվի առնված չեն դեֆոլտի կամ յալ տնտեսական ճգնաժամերի դեպքում գոյություն ունեցող ֆինանսական ռիսկերը: Նման իրավիճակներում պետությունը ի վիճակի չի լինելու իր ստանձնած երաշխավորությունները իրականացնել նույնիսկ՝ ողջ բյուջեի հաշվին: Օրենքը երաշխավորում է ֆոնդերի միայն 80 տոկոսը այն էլ պետբյուջեի միջոցների հաշվին:

9. Հաշվի առնված չեն աշխատաշուկայի ռիսկերը: Օրինակ՝ գյուղատնտեսության, կամ նման այլ ոլորտների աշխատողները չեն ընդգրկվելու այդ նախագծի մեջ:

10. Հայտնի չեն չաշխատող մարդկանց կենսաթոշակների գոյացման մեխանիզմները:

11. Հաշվի առնված չեն աշխատող կանանց երեխա ունենալու դեպքում չվճարումների հետևանքով առաջ եկած խնդիրները: Արդյունքում սա նպաստելու է ծնելիության նվազմանը: (Իսկ չաշխատող կանանց դեպքում ոչ մի օրենքով նախատեսված չէ նրանց սոցիալական խնդիրների պաշտպանվածությունը երեխաներ ունենալու և պահելու համար: Նրանք զրկված են այն բոլոր արտոնություններից, որոնք ունեն աշխատող կայանք և չկա դրանց փոխհատուցող որևէ այլ համակարգ: Դա հանգեցնում է դեմոգրաֆիական մեծ խնդիրներին

12. Այս վճարը գանձվելու է նաև նվազագույն աշխատավարձից, որը սահմանում է մարդու կարիքների բավարարման նվազագույն շեմը: Արդյունքում չի ապահովվում օրենքով սահմանված նվազագույն շեմը: Սա նվազագույն աշխատավարձը հարկելու մեկ այլ դրսևորում է:

13. Այս օրենքը նաև անուղղակիորեն նպաստելու է ստվերային տնտեսության աճին, քանի որ խրախուսում է մարդկանց պաշտոնապես ամրագրել նվազ աշխատավարձ հարկային մեծ բեռից խուսափելու համար:

14. Տվյալ պահին մարդկանց սոցիալական բեռի ավելացումը կնպաստի նաև հերթական արտագաղթի ալիքին: Եվ խնդիրը ոչ միայն բեռի ծանրության մեջ է, այլև իշխանության նկատմամբ անվստահության չափաբաժնի մեծացման մեջ:

15. Նման կարևորություն ունեցող և համաժողովրդական բնույթի հարցերը պետք է դրվեն հանրային քննարկման: Որոշում ընդունելու համար էլ պետք է անցկացնել նաև հանրաքվե, քանի որ փոփոխվում է ոչ միայն ներկա, այլև ապագա սերունդների ֆինանասկան ճակատագիրը:

16. Հաշվի առնված չէ ընտանեկան բյուջե գաղափարը: Այսինքն ընտանիքի ընդհանուր եկամուտը և ծախսերը ըստ անձերի քանակի: Դրա փոխարեն միայն հիմք է ընդունվում անձի ամսական եկամուտը, ինչը այս Օրենքի պարագայում անհավասար ֆինանսական արդյունքների է հանգեցնում:

17. Հաշվի առնված չեն մարդկանց ընթացիկ աշխատանքային և վարկային պարտավորությունները և հեռանկարային վարկային նպատակները: Սա նշանակում է առկա վարկային և աշխատանքային հարաբերություններին պետության կողմից ուղղակի միջամտում, քանի որ կատարվում է աշխատավարձի իջեցում և քանի որ մարդիկ, ովքեր արդեն ստանձնել են վարկային պարտավորություններ, հարկադրված են փոփոխել դրանք՝ հաշվի առնելով հարկային այս լրացուցիչ բեռի ավելացումը:

18. Օրենքն ուղղակիորեն խրախուսում է ՀՀ քաղաքացիությունից հրաժարումը, քանի որ թոշակի գումարը ստանալու համար արտերկրում բնակվող անձը պետք է հրաժարվի ՀՀ քաղաքացիությունից: Երկքաղքացիություն կիրառաղ երկրի համար սա անտրամաբանական է և ոչ իրավաչափ:

19. Այս լրացուցիչ ֆինանսական բեռը ստիպելու է նաև անհատ ձեռնարեցներին և գործարարներին կատարել իրենց մատուցած ծառայութունների գների բարձրացում, քանի որ մի մասը հարկադրված է լիենլու բարձրացնել աշխատավարձեր: Այսինքն տեղի կունենա հերթական գնաճը առանց այն էլ ամենօրյա գնաճ ունեցող երկրում:

20. Գանձումը իրականացվելու է չհարկված գումարից, այսինքն՝ աշխատավարձի չհարկված չափից, որից հետո թոշակ ստանալուց գումարները կրկին հարկվելու են: Սա չի տեղավորվում ոչ մի տրամաբանության մեջ:

21. Չկա վստահություն, որ այդ գումարները քաղաքացիները հետ են ստանալու այնպես, ինչպես ներկայացնում է կառավարությունը: Օրենքի կամավոր կիրառումը միայն կարող է վստահություն առաջացնել մարդկանց մոտ, այլ ոչ թե կառավարության հավաստիացումները: Նույնիսկ Օրենքի պարադիր կիրառությունից մեկ երկու ամիս առաջ բացակայում է հստակ տեղեկատվություն մեր գումարները կառավարող ֆոնդերի մասին: Նման համակարգեր ներդնելուց առաջ պետք է վերականգնել վստահությունը կառավարական կառույցների հանդեպ, ինչը չի կարող արվել միայն հայտարարություններով:

22. Քաղաքացու կողմից անհայտ ֆոնդերին վճարվող գումարների դիմաց քաղաքացին չի ստանում շուկայական - բանկային տոկոսադրույք, որը նա կարող էր ստանալ իր գումարն իր ընտրությամբ ազատորեն ներդնելու հնարավորություն ունենալու դեպքում, այսինքն ստանալու ենք բանկային տոկոսից ցածր տոկոս:

23. Քաղաքացուն ընձեռնված է ֆոնդ ընտրելու սահմանափակ իրավունք, որը նա կարող է իրականացնել շատ կարճ ժամկետում գրավոր եղանակով, ուստի այդ ժամկետում որևէ գործողություն չանելու դեպքում քաղաքացու փոխարեն ընտրությունը կատարելու է պետական մարմինը, սա ըստ էության քաղաքացուն ընձեռնված ձևական իրավունք է, որի իրականացման պայմանները այն վերածում են գրեթե անիրականանալի, փաստացիորեն պետական մարմնին տալով քաղաքացու փոխարեն ֆոնդ ընտրելու հնարավորությամբ:

24. Սահմանված տոկոսները անհիմն բարձր են և չեն կարող լինել պարտադիր: Մարդ իրավունք ունի կամավոր ընտրել բարեկեցիկ կենսաթոշակ ստանալ կամ չստանալը, քանի որ պետությունը պարտավոր է ապահովել նվազագույն կենսաթոշակ: Բնականաբար նվազագույն թոշակի ապահովման համար պիտի լինեն պարտադիր մուծումներ, որոնք և բոլոր քաղաքացիները անում են սոց. վճարի տեսքով: Իսկ բարեկեցիկ, այսինքն՝ նվազագույնից ավել թոշակ ստանալու համար պետք է լինի կամավոր վճարումների համակարգ, այլ ոչ թե պարտադիր: Ընդ որում մինչ այժմ այդ նվազագույն կենսաթոշակի ապահովման համար բոլորը կատարել են սոց. վճարումներ համաձայն սերունդների համերաշխության սկզբունքի: Եվ այդ մուծումները հիմա էլ շարունակելու ենք կատարել՝ ուղղակի միասնական եկամտային հարկի տեսքով, երբ եկամտահարկը և սոց վճարը միավորվեցին միասնական եկամտային հարկ անվան տակ:

25. Սահմանված տոկոսները անտրամաբանական են, քանի որ 1974թ-ի ծնվածն էլ է մուծում 5-10%, 18 տարեկան, նոր աշխատաշուկա մտնողն էլ է մուծելու 5-10%: Առաջինը մուծելու է 23 տարի երկրորդը 40: Անհամաչափությունն ակնհայտ է:



«Ընդդեմ կենսաթոշակային պարտադիր վճարներին» նախաձեռնության պահանջները՝

1. ԱԺ-ի միջոցով.
- Օրենքի պարտադիր բաղադրիչի վերացում, և օրենքում առկա վերոհիշյալ ռիսկերի բացառում
- Օրենքի՝ կամավոր բաղադրիչի կիրառման առնվազն մեկ տարով հետաձգում
- Այդ մեկ տարվա ընթացքում խնդրի խորը ուսումնասիրության իրականացում, հանրային լսումների կազմակերպում շահագրգիռ անձանց մասնակցությամբ, և հասարակության լայն զանգվածներին բավարար տեղեկատվություն տրամադրում
- Մեր մնացած առաջարկները և դիտողությունները տես կից դիմումներում և նամակներում

2. Եթե ԱԺ ի վիճակի չլինի կարգավորելու այս հարցը – ՄԻՊ կամ ՀՀ նախագահի միջոցով օրենքի սահմանադրականության վիճարկում Սահմանադրական դատարանում:

Հ.Գ. Ինչ-որ խնդիր լուծելու համար նոր խնդիրներ առաջացնելը անհեռանկարային է:

[Tig]

Համոզիչ փաստարկը մեր բոլորի ներկայությունն է լինելու ԱԺ-ի դիմացը, ամսի 15-ին ժամը 12:00-ին:

[VisTolog]

[Tig]

Օրենքի հետ կապված հիմնախնդիրները՝

.....

+ ևս 4 կետ՝

26. Պետության կողմից իրականացվող 5% մուծումը սահմանափակվում է 25.000 դրամով, ինչպես նաև 500.000 դրամով սահմանափակվում է աշխատավարձի չափը: Սա ևս անտրամաբանական մոտեցում է, քանի որ տարիների ընթացքում նախ այդ 25.000 դրամի կշիռը կընկնի: Երկրորդ տարիների ընթացքում մարդկանց աշխատավարձերի բարձրացման զուգհեռ այդ թիվերը չեն փոփոխվելու, արդյունքում կհասնենք մի կետի, երբ պետությունը կդադարի վճարել և ողջ բեռը կմնա աշխատողի վրա: Դրանք պիտի լինեն տոկոսային թվեր, որ թե հստակ ֆիքսված թվեր: Սա ևս մեկ անգամ ցույց է տալիս, որ իրական մասնագիտակամ մոտեցում ցուցաբերած չի տվյալ օրենքի մշակման հարցում:
27. Եթե համեմատենք դրսի ֆոնդերի ներդրումների արդյունավետությանը ներսում ներդնելու հետ, ապա դրսում տոկոսադրույքները շատ ավելի ցածր են՝ առավելագույնը 5%, իսկ ներսում կրկնակի, եռակի անգամ բարձր: Սա ևս մեկ հիմնավորում է այդ ֆոնդերի դուրս ուղղելու անարդյունավետության վերաբերյալ:
28. Փաստորեն այս օրենքի կիրառմանբ 1974թ.ից այս կողմ ծնվածների աշխատած տարիների ստաժը կկորի սկսած 2014թ-ից: Արդեն նշանակություն չեն ունենա ուսանողական տարիները և զինվորական ծառայության տարիները, որոնք մինչ այժմ հաշվարկվում էին որպես ստաժ: Ու այդ աշխատած տարիների մուծած սոց վճարները ի՞նչ են լինելու: Իզուր՞ ենք մուծել:
29. Սոց քարտեր ներդնելուց ասում էին, որ մեր ողջ ֆինանսական պատմությունը հաշվառվալու է այդ սոց քարտերի միջոցով, որի արդյունքում ստանալու ենք թոշակ: Էդ համակարգը ու դրան վերաբերվող մուծումները ի՞նչ եղան:

[Vaio]

Փաստորեն այս օրենքի կիրառմանբ 1974թ.ից այս կողմ ծնվածների աշխատած տարիների ստաժը կկորի սկսած 2014թ-ից: Արդեն նշանակություն չեն ունենա ուսանողական տարիները և զինվորական ծառայության տարիները, որոնք մինչ այժմ հաշվարկվում էին որպես ստաժ: Ու այդ աշխատած տարիների մուծած սոց վճարները ի՞նչ են լինելու: Իզուր՞ ենք մուծել:

Այս հարցը իրոք շատ կարևոր է, բա ոնց պտի լինի?

[Tig]

Մի տարի առաջ էլ ու ընդանրապես միշտ էլ քննադատվել է օրենքը: Ո՞վ ա ասում, թե ձեն չեն հանել: Ուղղակի հանրությունը տեղյակ չի եղել սրա մասին:
Վարչապետ ունենք աշխարհը չունի: Փաստորեն էն ժամանակվանից են սովորել՝ հնարավոր է, բայց ոչ:

[Լեո]

Կենասաթոշակային «բարեփոխումների» մասին սոցիալական գովազդներում դու՞ք էլ եք միշտ սատանայի կողմից:
Ես որ միշտ նրա կողմից եմ