ի՞նչ էք կարծում. Հայաստան-Ադրբեջան պատերազմը կսկսվի՞, և ե՞րբ. այսինքն մոտակա ժամանակներում, թե... գերտերությունները ինչ դիրք կբռնեն ու եթե սկսվի, "ով կհաղթի"
Հայաստան-Ադրբեջան պատերազմ
ի՞նչ էք կարծում. Հայաստան-Ադրբեջան պատերազմը կսկսվի՞, և ե՞րբ. այսինքն մոտակա ժամանակներում, թե... գերտերությունները ինչ դիրք կբռնեն ու եթե սկսվի, "ով կհաղթի"
Հաղթելը էլի մենք պիտի հաղթենք, որովհետև մերն է արդարությունը, բայց հարցը նրանում է թե ի՞նչ գնով ձեռք կբերենք այդ հաղթանակը: Եթե այսպես շարունակվի հաղթանակի գինը շատ թանկ է լինելու:
Իմ կարծիքով ադրբեջանցիները երազում են պատերազմի մասին...
Ես դեմ եմ պատերազմի, ավելի խաղաղ ճանապարհներ պետք ա լինեն.....
թե չե դրանից տուժելու է սովորական ժողովուրդը, իսկ մաֆիոզիները ավելի կհարստանան....
Լռեք, որ լսեք...Լսեք, որ լսվեք...
ձեր կարծիքները ինձ (մեզ) շատ ա հուզում: Խնդրում եմ ակտիվ էղեք
Իմ կարծիքով դա այն է, ինչ մեզ «ՊԵՏՔ» կլինի մոտակա ժամանակներս, երբ Հայաստանում իրոք կայուն վիճակ ստեղծվի ...
Հիմա զինադաթար է: Պետք է այս հարցը շուտ լուծվի և կնքվի հաշտության պայմանագիր, որ երկու երկրները իրաի հետ լավ լինեն: Սա լավ կլինի ոչ միայն Հայաստանի և Ադրբեջանի համար այլ աշխարհի բոլոր մյուս երկրների համար և հատկապես Վրաստանի: Պետք է ցույց տալ, որ անկախ ազգերի կրոնը հայառակ լինելուց, ժողովուրդները 21-րդ դարում իրար հետ լեզու են գտնում:
Պատերազմ չի վերսկսվի (համենայնդեպս ես այդպես եմ ուզում/կարծում)
Հ.Գ. Հուսով եմ չեն լինի այնպիսի մարդիկ ովքեր կուզենային պատերազմը վերսկսել: Ես դա կատարյալ հիմարություն եմ համարում:
Համամիտ եմ այս կարծիքի հետ…ladyARM-ի խոսքերից
Love has an enemy, but it is already defeated!
այ սա մի քիչ ուշադիր
Ավելացվել է 50 վայրկյան անցՎ. ԿԱԶԻՄԻՐՈՎԻ ՆԱՄԱԿԸ ԱԴՐԲԵՋԱՆԻ ՀԱՍԱՐԱԿԱՅՆՈՒԹՅԱՆ ՆԵՐԿԱՅԱՑՈՒՑԻՉՆԵՐԻ ԽՄԲԻՆ
Ինչպես հաղորդվել է ավելի վաղ, Ադրբեջանի հասարակայնության մի խումբ ներկայացուցիչներ՝ հանրապետությունում հայտնի քաղաքագետներ, գիտնականներ, հասարակական գործիչներ, հայտարարություն են ստորագրել ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի նախաձեռնությամբ առաջարկված՝ Ղարաբաղի հակամարտության կարգավորման սկզբունքների վերաբերյալ, դրանք անվանելով Ադրբեջանի համար ընդունելի: Ձեր ուշադրությանն ենք ներկայացնում ՄԽ ռուսաստանցի նախկին համանախագահ Վլադիմիր Կազիմիրովի նամակը, որով նա իր վերաբերմունքն է արտահայտել հիշյալ գործիչների հայտարարության առթիվ:
«Հուլիսի 28-ի հայտարարությունն ստորագրած Ադրբեջանի հասարակայնության հարգելի ներկայացուցիչներ: Ծանոթացա ձեր հայտարարությանը, որն արտացոլում է ոչ միայն միջնորդական առաջարկությունների քննարկմանը, այլեւ ինչ-որ չափով Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության բուն խաղաղ կարգավորմանը մասնակից դառնալու Ադրբեջանի հասարակայնության ձգտումը:
Սա նշում եմ խորին գոհունակությամբ, քանզի այստեղ հարկավոր է մեծացնել հասարակության դերը: Որպեսզի հավատաք խոսքերիս անկեղծությանը եւ դրանք չհամարեք տուրք քաղաքավարությանը, ինձ թույլ կտամ վկայակոչել այն պարագան, որ դեռ 2005 թ. նոյեմբերի 23-ին Ադրբեջանի եւ Հայաստանի հասարակական կազմակերպություններին եմ դիմել «Ժողովրդական դիվանագիտությանը՝ երկրորդ շնչառություն» բաց նամակով, 2006 թ. նախօրեին կոչ անելով ի վերջո դյուրացնել ԼՂ հակամարտության մեջ կոնկրետ համաձայնությունների ձեռքբերումը:
1. Չեմ չափազանցնի մասնավոր անձի միանվագ կոչի դերը, թեեւ այդ անձն ուղղակիորեն առնչվել է Ղարաբաղում արյունահեղության դադարեցմանը: Բայց արդեն այն ժամանակ՝ 2005 թ. վերջերին, արձագանքներն անհամեմատ շատ եղան, քան կարելի էր ակնկալել: Հայաստանի հասարակայնության մեջ դրանք տարաբնույթ էին («կողմ» կամ «դեմ»): Միանգամայն բնական է, որ հակամարտության հայկական կողմերի անձինք լռություն էին պահպանում: Ամեն ինչ հակառակն էր Ադրբեջանում:
Հասարակական կազմակերպությունները եւ քաղաքագետները գրեթե չարձագանքեցին: Փոխարենն անսպասելիորեն եւ կտրուկ արձագանքեցին պաշտոնական կարգավիճակ ունեցող անձինք: Ոմանք իմ կոչն անվանեցին սադրիչ, թեեւ դա չափազանց պարզունակ է: Հետաքրքրական է, որ Բաքվում հարկ համարեցին նշել, թե իբր ոչ կառավարական կազմակերպությունները որեւէ դեր չեն խաղում կարգավորման գործում:
Խիստ հատկանշական էին ԱՀ փոխարտգործնախարար Ա. Ազիմովի դատողությունները: Սկզբում հարգանքով ընդգծելով հակամարտությունների լուծման մեջ ժողովրդական դիվանագիտության անվիճելի դերը, նա անմիջապես էլ վիճարկեց այն եւ առաջ քաշեց սահմանափակիչներ (առանձնացնում եմ նրա առավել արտահայտիչ բառերը). «Բայց ժողովրդական դիվանագիտությունը կարող է միայն օժանդակ դեր խաղալ: Որոշակի փուլում այն կարելի է օգտագործել անհրաժեշտ ձեւով»:
Ըստ Ազիմովի, ժողովրդական դիվանագիտությունը պետք է միայն օժանդակի իշխանությունների քայլերին: Անշուշտ, ճիշտ քայլերն արժանի են օժանդակության: Բայց արժե՞ արդյոք, ասենք, համակերպվելով զինվորների եւ խաղաղ բնակիչների կորստյանը, օժանդակել միջադեպերին առնչվող համաձայնագրի անտեսմանը: Իսկ կարո՞ղ է արդյոք ժողովրդական դիվանագիտությունը նախաձեռնողի դեր խաղալ կամ իշխանություններին հուշել, թե ինչպես պետք է ստուգվեն նրանց գործողությունները:
Իշխանությունների կողմից ժողովրդական դիվանագիտության օգտագործման վերաբերյալ Ազիմովի խոսքերում «վարչական հիացմունք» է հնչում: Այսինքն, կարելի է այն օգտագործել կամ չօգտագործել: Ըստ որում՝ միայն որոշակի փուլում. երբ իշխանությունը որոշի եւ հրաման արձակի: Եվ միայն անհրաժեշտ ձեւով: Այլ կերպ ասած, պարոն Ազիմովը ըստ բոլոր հոդվածների, «անվիճելիորեն» մերժում է ժողովրդական դիվանագիտության որեւէ ինքնուրույն գործունեություն: Առկա է ժողովրդավարացման գործընթացում, առհասարակ արդի զարգացման մեջ ոչ կառավարական կազմակերպության եւ քաղաքացիական հասարակության դերի ակնհայտ թյուրըմբռնում: Ազիմովը կուզենար սանձած պահել քաղաքացիական հասարակությունը:
Այս նախաբանից հետո պետք է ընդգծեմ իմ այն վստահությունը, որ Ադրբեջանում այնքան հեղինակավոր կազմակերպություններն ու գործիչներն իրենց հայտարարությունն արել են հոգու եւ բանականության կոչով եւ ոչ թե վերեւների հրահանգով: Այլապես հարկ չէր լինի խորամուխ լինել դրա բովանդակությանը, այնտեղ դրական եւ բացասական կողմեր գտնել ղարաբաղյան կարգավորման ներկա փուլի, ադրբեջանցիների եւ հայերի հաշտեցման համար:
...
...
2. Կուզենայի համերաշխվել ձեր հայտարարության ելակետային դրույթին. կողմերի խաղաղ համաձայնությունը հնարավոր է լոկ այն դեպքում, եթե հասկանալի դառնա եւ պաշտպանություն գտնի հասարակության լայն խավերում: Բայց հնարավոր է նաեւ նվազ վերամբարձ ձեւակերպում՝ հասկացված է եւ ընդունված: Քանզի հասարակության զգալի մասը կարող է համեմատաբար պասսիվ լինել. ուղղակիորեն չպաշտպանել, բայց նաեւ չընդվզել: Մեր ժամանակներում եւս դա գոյություն ունի բազմաթիվ երկրներում: Ամեն դեպքում հասարակական կարծիքից, տեղեկացվածությունից եւ տրամադրությունից շատ բան է կախված:
Բայց այս երեւույթն ունի նաեւ հակառակ կողմ: Փոխզիջումներին հասարակության անպատրաստ լինելը չի արդարացրել ղեկավարների «երկչոտությունը». դա նրանց թերացումն է եւ ոչ թե ղեկավարելու, այլ սեփական բազկաթոռում նստած մնալու ձգտումը: Համանախագահները, իսկ վերջերս նաեւ «Մեծ ութնյակը» նրանց կոչ արեցին հասարակայնությանը նախապատրաստել ոչ թե պատերազմի, այլ խաղաղության: Ղեկավարներն առայժմ գրեթե չեն զբաղվել դրանով: Նրանք պետք է ոչ միայն պարզաբանեն վիճելի խնդիրների խաղաղ լուծման առավելությունները, այլեւ անհրաժեշտության դեպքում կարողանան գնալ նաեւ հոսանքին հակառակ, հաղթահարել անհաշտ արմատականների դիմադրությունը: Ամենքը հիշում են դը Գոլի օրինակը Ալժիրի դեպքերի կապակցությամբ:
Մի քանի խոսք ցավալի եւ թերեւս տեխնիկական մի մանրամասնության կապակցությամբ: ԵԱՀԿ մշտական խորհրդին համանախագահների ներկայացրած հաշվետվության եւ նրանց հայտարարությունների տեքստերը լույս են ընծայվել հիմնականում անգլերեն: ԶԼՄ-ներում ռուսերեն թարգմանությունները լի են սխալներով: Մի շարք անճշտություններ են սպրդել նաեւ ձեր հայտարարության մեջ միջնորդների առաջարկությունների շարադրանքում (օրինակ, համանախագահները խոսում են ազատվող բոլոր տարածքների ապառազմականացման մասին, մինչդեռ ձեր հայտարարության հիման վրա կարելի է կարծել, թե դեռ ազատումից առաջ ապառազմականացման ենթակա են Քելբաջարի եւ Լաչինի շրջանները): Քանի որ հայերի եւ ադրբեջանցիների համար առայժմ ավելի մատչելի է ռուսաց լեզուն, իսկ համանախագահները կարեւորում են հասարակայնության դերը կարգավորման գործընթացում, ապա թերեւս արժե տեքստերը հրապարակել ռուսերեն, ինչը դրանք զերծ կպահեր թարգմանական խեղաթյուրումներից:
3. Այժմ՝ ձեր հայտարարության մի շարք դրույթների էության մասին: Դուք միանգամայն իրավացի եք, երբ երկյուղում եք համաձայնագրի նախապատրաստման եւ իրականացման ժամանակ «հիմնական սկզբունքների» ոչ միանշանակ մեկնաբանումից: Հասկացությունների տարտամությունը, անմիանշանակությունը լոկ կձգձգի վեճը («հանրաքվե կամ քվեարկություն» ձեւակերպումը փրկում է ներկայիս համանախագահներին, բայց ծուղակ է նրանց իրավահաջորդների համար):
Կանխելով հայերի միտումնավորությունը, դուք ինքներդ ադրբեջանցիների միտումնավորություն եք մտցնում: Ավա՜ղ, կողմերի կոնյունկտուրային շահերը օբյեկտիվորեն գրեթե չեն համընկնում: Բացի դրանից, այդ ամենն էլ ավելի է խորացվում սուբյեկտիվ գործոնների եւ երկու ժողովուրդների հաշտ ու խաղաղ կյանքի տեւական շահագրգռության ակնհայտ թերագնահատման հետեւանքով:
Այնպես որ միտումնավորության մեջ փոխադարձ մերկացումները գործն առաջ չեն շարժի: Կողմերից յուրաքանչյուրը պետք է որ կենտրոնանար սեփական դիրքորոշման հանգամանալի, հանդարտ եւ ազնիվ հիմնավորման վրա: Նախընտրելի է կենտրոնանալ ոչ թե ձեւական, այլ բովանդակալի փաստարկների վրա: Իհարկե, դա հենց հակամարտող կողմերի եւ միջնորդների գործն է՝ շարադրել փաստարկներ, պարզել դրանց կշիռը: Կնշեմ լոկ այն, ինչ տեսանելի է նաեւ կողքից. ձեր հայտարարության մեջ բարձրացված երկու առանցքային հարցերի առթիվ ինձ ինչը համոզիչ թվաց եւ ինչը՝ ոչ այնքան:
Ա. Արժեքավոր է Լաչինի եւ Քելբաջարի շրջանների առանձնահատկության ըմբռնումը: Միանգամայն հասկանալի է, որ դուք պահանջում եք դրանց ազատումը, թեպետեւ այլ ժամկետներում: Բայց ճի՞շտ է արդյոք այստեղ «անվերապահ» բառը: Կողմերը, հատկապես նման փոխադարձ խոր անվստահության դեպքում, յուրաքանչյուր փուլի դինամիկան ապահովում են միայն հավասարակշռված զիջումներով: Առաջին փուլում զիջումներ անող որեւէ կողմ չի վստահի, որ մյուս կողմը դա կփոխհատուցի երկրորդ փուլում կամ ավելի ուշ: Որեւէ փուլում անհավասարակշռությունը (միայն ստանալը կամ միայն տալը) անհնար է: Քելբաջարի եւ Լաչինի վերադարձը նույնպես «պայմանավորված է» պատասխան զիջումներով: 1993 թ. վերջին երկու բանաձեւերում ՄԱԿ-ի ԱԽ-ն հրաժարվեց իր պահանջների «անվերապահությունից». երեւի հիշում կամ հասկանում եք, թե ինչու:
Քելբաջարի եւ Լաչինի նկատմամբ առանձնահատուկ մոտեցումը պայմանավորված է ոչ միայն նրանով, որ այնտեղով են անցնում Հայաստան-Լեռնային Ղարաբաղ հաղորդակցության ուղիները: Դրա հետ մեկտեղ դա պայմանավորված է հայերի անվստահությամբ, յուրօրինակ երաշխիքներ ունենալու ձգտմամբ՝ ի դեպ, եթե մյուս կողմը խափանի կողմերի համաձայնությունները:
Դուք չեք վստահում հայերին, բայց նրանք էլ ավելի շատ չեն վստահում ձեզ: Անկեղծ լինենք. կողմերից յուրաքանչյուրը, այդ թվում հայերը, դրա համար հիմնավորումներ կգտնեն: Զինված հակամարտության մեջ կողմերը դաժանություն շատ են արել, բայց Ա. Էլչիբեյը եւ Հ. Ալիեւը ավելի շատ են հույսները դրել ուժի վրա, ավելի հաճախ ձախողելով խաղաղ նախաձեռնությունները, հրադադարները, խախտելով հումանիտար իրավունքը, ներգրավելով վարձկան մոջահեդների եւ այլն:
Եթե չլինեին ուժի այդ պաշտամունքը, մարտերի եւ արյունահեղության դադարեցումից Բաքվի համառ հրաժարումը, հայերն ինչպե՞ս կարող էին գրավել յոթ շրջան: Իսկ եթե հաջողվեր ռազմական գործողություններն անհամեմատ շուտ դադարեցնե՞լ: Պատճառահետեւանքային կապերն անխնա են, եթե նույնիսկ դրանք չեն ճանաչվում: Այստեղից էլ իրադրության կարգավորման եւ մասնավորապես Լաչինի ու Քելբաջարի խրթին հարցերի լուծման դժվարությունները:
Վերջին խմբագրող՝ Լէգնա: 30.10.2007, 13:40: Պատճառ: Գրառման ավելացում
....
Բ. Հայտարարության մեջ պնդում է արվում, թե հակամարտության հետ կապված Ադրբեջանի որեւէ մասի պատկանելությունը «չպետք է կասկածի տակ առնվի»: Ակնհայտորեն ակնարկվում է Լեռնային Ղարաբաղը: Բայց չէ՞ որ հենց դա է հակամարտության էությունը, հակասությունների բուն միջուկը: Գլխավոր վիճելի խնդիրը Լեռնային Ղարաբաղի պատկանելությունն է Ադրբեջանին, Հայաստանին կամ ինքն իրեն:
Այն բանից, որ կողմերից յուրաքանչյուրը տարածքը համարում է «անվիճելիորեն իրենը», ոչինչ չի փոխվում. վեճը բնավ չի լուծվում եւ չի անհետանում: Կողմերից յուրաքանչյուրը վախենում է թուլացնել իր դիրքերը իրատեսական այն խոստովանությամբ, որ դա վիճելի հարց է: Իրատեսության այդ անկարողությունը հենց առաջացնում է անզիջողականություն, խանգարում վեճի լուծման քաղաքակիրթ միջոցների ընտրությանը:
Այդ վեճն արդեն հայտնի է գրեթե ողջ աշխարհին (բայց ոչ թե կողմերին): Եվ այն անհնար է լուծել հայտարարություններով կամ հմայական խոսքերով, որքան էլ դրանք կտրական հնչեն: Անհրաժեշտ են ուրիշ, բայց խաղաղ միջոցներ:
Կարեւոր է, որ հայտարարության հեղինակները համաձայն են Լեռնային Ղարաբաղի վերջնական կարգավիճակի որոշման համար հանրաքվե անցկացնելու մեխանիզմին: Բայց «ինչպես դա պահանջում է ադրբեջանական իրավական համակարգը» բառերի հավելումը ոչնչով չի տարբերվում «ո՛չ, նա այնուամենայնիվ անվիճելիորեն մերն է» ձեւակերպումից: Չէ՞ որ հանրաքվեն պետք է որոշի ԼՂ կարգավիճակը եւ բնավ ոչ այն, թե ինչպես է դա ամրագրվելու ԱՀ սահմանադրության մեջ: Նախարար Է. Մամեդովը հասարակական գործիչներից ավելի անկեղծ գտնվեց՝ հանրաքվեն հանգեցրեց հանրային կարծիքի հարցմանը եւ վերջ:
Նման հարգարժան գործիչների եւ հայացքների ժողովրդավարությամբ լայնորեն հայտնի հմուտ քաղաքագետների ինչի՞ն է պետք այդ ինքնախաբեությունը (թեեւ դա միաժամանակ նաեւ խաբեություն է): Հաճախ վկայակոչում են ԱՀ սահմանադրությունը, որը թույլ է տալիս հանրաքվեներ անցկացնել միայն համազգային մասշտաբով: Բայց չէ որ այդ խորամանկությունը շատ բացահայտ է: Հայտարարության հեղինակները որքանո՞վ են համոզված, թե այդ նորման միանգամայն ժողովրդավարական է եւ անաչառ: Ձեզ չի՞ թվում արդյոք, որ այն հիմնական օրենքում գրված է հենց Ղարաբաղի հակամարտության պատճառով, որպեսզի թույլ չտրվի ԼՂ բնակչության կամքի ազատ արտահայտում:
Ասենք, ամեն մի կիրառական հարց էլ գլուխկոտրուկ է: Ո՞վ կանցկացներ համազգային հանրաքվե: ԱՀ սահմանադրությունը չի նախատեսում, որ դա լինի ԵԱՀԿ-ն: Իսկ եթե անցկացնեն Ադրբեջանի իշխանությունները, ապա ինչպե՞ս կձեւակերպեն հարցը կամ հարցերը: Եվ կքվեարկե՞ն արդյոք Ղարաբաղի հայերը (չէ՞ որ ադրբեջանցիներին հանձնարարվեց չքվեարկել 1991 թ. դեկտեմբերի 10-ին): Եվ կարելի՞ է արդյոք ԼՂ կարգավիճակը որոշել առանց նրա բնակչության մեծամասնության մասնակցության:
Ամենքիդ հայտնի է, թե տարածաշրջանների կարգավիճակին նվիրված հանրաքվեներն ինչպես են անցկացվում միանգամայն ժողովրդավարական համարվող երկրներում: Քվեարկում են նրանք, ում դա վերաբերում է ուղղակիորեն, եւ ոչ թե անուղղակիորեն: Իրենց կարգավիճակի առթիվ քվեարկել են միայն Քվեբեկը (եւ ոչ թե ամբողջ Կանադան), Կատալոնիան (եւ ոչ թե ողջ Իսպանիան):
«Հայկական հարցի» շուրջը Բաքվում տիրող իրական մթնոլորտը մոտ ապագայում իդիլիաներ չի խոստանում: Գրեթե բոլոր հայերը փախել են Ադրբեջանից (բացի խառնազգի ընտանիքներից), իշխանությունն արգելում է շփումները հայերի հետ (նույնիսկ հասարակական գծով), ԼՂ-ին հեռացնում է բանակցություններից, ատելություն բորբոքում, իսկ ձեր հայտարարության մեջ առկա են այնպիսի բարեհաճ ձեւակերպումներ, ինչպիսիք են «ադրբեջանցիների վերադարձը Լեռնային Ղարաբաղի իրենց տներ», «միջհամայնքային երկխոսությունը» եւ այլն: Այն ամենից հետո, ինչ տեղի ունեցավ եւ տեղի է ունենում, հեշտ չի լինի վերադառնալ «խաղաղ գոյակցությանը»: Ատելություն բորբոքելն ավելի հեշտ է, քան այն հաղթահարելը: Դրան 10-15 տարին էլ չի բավականացնի: Բացի դրանից, ի՞նչ կարիք կա հետաձգել հանրաքվեն մինչեւ ներկայիս նախագահի երկրորդ մանդատի ավարտը: Մի՞թե դա չափանիշ է:
Անշուշտ, ապագայում հարկավոր է երկու ազգերի հաշտեցման ուղին ընտրել հենց այդ հակամարտության հաղթահարման շնորհիվ: Այս առումով անկախ Ա. Ղուկասյանի որեւէ մեկին դուր գալու կամ չգալու հանգամանքից, արժե վճռականորեն պաշտպանել տարածաշրջանում պատմական հաշտության հասնելու վերջերս նրա արած կոչը: Մինչեւ օրս ղեկավարները դեռ չէին համարձակվել հարցն այդպես առաջադրել:
Հիշյալ հարցերի կամ գոնե դրանց մի մասի առթիվ կուզենայի լսել ձեր առավել առարկայական եւ ազատ դատողությունները, որոնք սահմանափակված չլինեին պաշտոնականությամբ: Իհարկե, միջնորդները դեռ շատ բան չեն վերջնամշակել կամ ասել: Կկարողանա՞ն արդյոք ավելի շատ բացահայտել իրենց առաջարկությունները հակամարտող կողմերի նախագծումների հիման վրա, եթե նույնիսկ դրանք չեն համաձայնեցրել: Դա անօգուտ չէր լինի, թեեւ առայժմ հազիվ թե հնարավոր լինի:
Անկախ դրանից արժե շարունակել եւ ընդլայնել խաղաղ կարգավորմանը նվիրված հասարակական քննարկումը: Եվ դրա համար անհրաժեշտ ամենագլխավոր բանը նորին մեծություն Փաստարկն է:
Չգիտեմ կսկսվի թե չէ, բայց եթե սկսվի այս անգամ լրիվ ուրիշ պատերազմ կլինի, էդ հաստատ: Հիմա կպատերազմեն ԲԱՆԱԿՆԵՐ, իսկ էն ժամանակ պատերազմում էին, ժողովուրդը: Հուսով եմ մեր բանակը պատրաստ է դրան: (կներեք մանրանալու հավես չկա
աութսայդերների մեջ աութսայդեր
Այսպիսի փոքրիկ տարածքում /5000-50000/ մի նոր պատերազմը իրականում սոսկալի հետևանքներ կունենեա ամբողջ տարածաշրջանի երկրների համար:
Ու վստահ եմ, որ մի քանի ամսից սկի կարևոր էլ չի լինի, թե ով կարող է հաղթել: Այն քանակի զինտեխնիկան, որ կուտակվել է այստեղ, հատկապես Ախալքալակից հանելուց հետո, հիշեցնում է բոմբի վրա ապրելը: Այս պատերազմում հաղթողներ չեն լինի: Սա կլիինի մի մեծ մսաղաց երկու կողմերի համար էլ: Ինչպես եղել է Կերչում, երկրորդ համաշխարհայինի ժամանակ:
էս պետք է նախ և առաջ հասկանան այս տարածքի բնակիչները, և անեն համապատասխան հետևություններ:
Պատերազմից խուսափելու ամենահիմնական կոմպոնենտներից մեկն է ՏԱՐԱԾԱՇՐՋԱՆԱՅԻՆ զարգացումները ճիշտ հասկանալը, եւ այդ ուղղությամբ անտեղի ԶԻՋՈՒՄՆԵՐԻ չգնալը: Մեր ամեն մի զիջում ու հակառակորդի դիրքերի ամեն մի ամրապնդում պակասեցնումեն մեր անվտանգության աստիճանը, քանի հակառակորդը քաջալերվում է ՆՈՐ առաջխաղացումների:
Մասնավորապես, ներկայիս Հայաստանի տարածաշրջանային ամենամեծ հետընթացը պիտի համարել ՋԱՎԱԽՔՈՒՄ թուրք եւ ազերի ազդեցության հաստատման փորձերը, լինի դա տնտեսական ծրագրերի իրականացման, մեծ հողատարածությունների գնման թե թուրք տարրի ներհոսքի տեսքով…
Եւ դա տեղի է ունենում Թուրքիայի եւ Ադրբեջանի ղեկավարների բացահայտ հայտարարությունների ֆոնի վրա… այն մասին, որ իրենք որպես Հայաստանը թուլացնելու մեթոդ ընտրել են մեզ ՇՐՋԱՓԱԿԵԼՈՒ եւ մեկուսացնելու ուղին:
Սա իրոք պետք է համարել Հայաստանի անվտանգությունը պակասեցնող հանգամանք… Ավելին, այս հարցը Հայաստանի քաղաքական էլիտայի կողմից թվում է ոչ բավականաչափ խորը հասկացված: Առայժմ այս հարցի շուրջ եղած ՇՓՈԹՈՒԹՅՈՒՆԸ Երեւանում ոմանք փորձում են քողարկել “Վրաստանի ներքին գործերին չխառնվելու”, “հայ-վրաց եղբայրության ավանդույթների” մասին ընդհանուր հայտարարություններով…
Իմ վերջին գրառմանը ավելացնեմ, որ ադրբեջանին այս պատերազմի վերսկսումը ավելի ձեռնտու չէ, քան մեզ, որովհետև մենք հետ ենք մնացել տարածաշրջանային զարգացումներից և կորցնելու ոչինչ չունենք, իսկ ադրբեջանը կարող է զրկվել տարածաշրջանի դոմինանտը լինելուց, որը հանդիսանում է այսոր հարավ.Կովկասում ի շնորհիվ, իր տնտեսական պոնտենցիալի:
Հարգելի Ջավախք, պաշտոնական Հայաստանի պասիվ դիրքորոշումը բոլորիս համար էլ ակնհայտ է, կապված Ջավախքի հետ, ինձ ավելի հետաքրքրում ինչ դիրքորոշում ունի պաշտոնական Թիֆլիսը կապված Ջավախքի թուրքացման հետ? Բնականաբար պարզ է, որ Թիֆլիսը դեմ չէր լինի Վրաստանի ներսում, բոլոր տարացքները վրացականացմանը, բայց ելնելով դեմոգրաֆիկ տվյալներից, Ջավախքի հայաթափման դեպքում, այդ տարացքը ոչ թե կվարացականցվի, այլ կբնակեցվի արագ տեմպերով բազմացող թյուրքերով և ոչ միայն կշրջափակվի Հայաստանը, այլև Վրաստանը կհայտնվի իսլամական օղակում, եթե նաև հաշվի առնենք Հյուսիսային Կովկասում բնակվող ազգերի սեպարատիստական տրամադրությունները: Ինձ հետաքրքրում է, ինչքանով է այսօր Թիֆլիսը գիտակցում այս վիճակը?
Ուրախ գրառում:
Հարգելի Vishapakah,
Վրաստանի դեմոգրաֆիական վիճակը իսկապես որ շատ վատ է: Էթնիկ ՎՐԱՑԻ գյուղական բնակչությունը Վրաստանում սկսել էր նվազել դեռ խորհրդային վերջին տասնամյակներում: Միաժամանակ ազերիները խորհրդային տարիներին Վրաստանում աճել են ՉՈՐՍ ԱՆԳԱՄ:
Դեմոգրաֆիական հեռանկարներն էլ հուսադրող չեն.
Վրաստանի բնակչությունը / Population of Georgia / Население Грузии:
http://javakhk.net/forum/index.php?showtopic=793
Կոնկրետ Ձեր հարցի կապակցությամբ.
Վրացիները, ինչքան էլ կլանված լինեն Ռուսաստանի հետ իրենց առճակատմամբ, իհարկե չեն ցանկանում Ջավախքի թուրքացումը: Սակայն այդ փաստը մեզ չպիտի հանգստացնի, քանի որ.
1. Որոշ վրացիներ դեմ չէին լինի ունենալ ոչ թէ 95% Հայկական Ջավախք, այլ, ասենք 65% Հայ, 30% թուրք, որեսզի թուրքերը հակակշռեն հայերին: Ուրիշ հարց է, թէ մի երկու տասնամյակում դեմոգրաֆիական բալանսը որ կողմը կթեքվի այդ 30%ից (մանավանդ եթե այդ թուրքերը ստանան Թուրքիայի ու Ադրբեջանի շռայլ օգնությունը):
2. Որոշ վրացիներ լրջորեն հավատում են, որ թուրք-մեսխեթցիների մեջ կան զգալի թվով “թեթեւակի թուրքացած” վրացիներ, որոնց իրենք կկարողանան “դարձի բերել”: Անկախ այն բանից, թե այդ հույսերը հիմնավոր են թե ոչ, այս հանգամանքը ՆՊԱՍՏՈՒՄ է այն բանին, որ վրացիները թույլատրեն թուրք-մեսխեթցիների ներհոսքը Ջավախք (դե, միգուցե այն թուրք-մեսխեթցիների, որոնք մի երկու ոտանավոր կսովորեն վրացերեն):
3. Անկախ այս հարցի հանդեպ վրացիների տրամադրվածությունից, Թուրքիայի ու Ադրբեջանի ազդեցությունը Վրաստանի վրա նկատելիօրեն աճում է: Մի քանի տարիների կտրվածքով դա կարող է այնքան աճել, որ վրացիները չկարողնանան թուրքերին ՄԵՐԺԵԼ այնպիսի հարցերում, որոնցում այսօր դիմադրում են:
Այս պահին թեմայում են 1 հոգի. (0 անդամ և 1 հյուր)
Ձեր իրավունքները բաժնում
Մեջբերել
Էջանիշներ