10 քայլ սեփական կարբոնային ոտնահետքը փոքրացնելու համար

[Brian_Boru]

Լավ թեմա է ։

Շատերիդ դուր չի գա, բայց դե մի կարևոր կետ էլ ես ավելացնեմ .

11. Հրաժարվեք մսեղեն ու ընդհանրապես կենդանական ծագման սննդամթերք սպառելուց կամ գոնե աշխատեք հնարավորինս նվազեցնել։


Ներկայումս մարդու սպառման համար կենդանիների բուծումը զարգացած արդյունաբերական երկրներում կազմում է ամբողջ գյուղատնտեսական արտադրանքի մոտ 40%–ը։ Արոտավայրերը զբաղեցնում են երկրագնդի ցամաքի 26%–ը, իսկ անասնակերի արտադրության համար օգտագործվում է բոլոր վարելահողերի մոտ մեկ երրորդը։ Համաձայնեք, որ լուրջ թվեր են։

Իսկ ընդհանրապես հատուկ մարդու սպառման համար կենդանիների բուծումը մի շարք պատճառներով ահռելի էկոլոգիական վտանգ է ներկայացնում երկրագնդի համար. արոտավայրերի շահագործում, կենդանիներին կերակրելու համար ծախսվող մեծ քանակությամբ բերք, ջրային ռեսուրսներ, ջրային միջավայրերի աղտոտում մորթված կենդանիների թափոններով և այլն։ Ցանկության դեպքում հեշտությամբ կարող եք դրա վերաբերյալ ավելի շատ ինֆորմացիա գտնել ինտերնետում, թեև կարծում եմ՝ պատկերն ընդհանուր առմամբ պիտի որ պարզ լինի գրածիցս։

Ուլուանա, դուք իսկապես կարծում եք, որ միս չուտելով օգգնում եք կենդանիներին: Ուղղակի հետաքրքիր ա: Իսկ առողջ մրգերն ու բանջարեղենը, որ, կարծում եմ, օգտագործում, ինչպե՞ս են ստացվում: Եվ դրանց աճեցման արտերն ու հողերը ինչի՞ (կամ ու՞մ) հաշվին են մշակվում:

[Brian_Boru]

Իհարկե, կերեք գենետիկ մոդիֆիկացված ու ֆիտոէստրոգեններով հարուստ սննդամթերք, որը ձեզ կդարձնի իներտ ու իմպոտենտ ու չաղ: Բացի դրանից, հենց բուսական սննդամթերքի մշակումը ներկայումսամենավտանգավորն է բնության համար, քանի որ այդ ընթացքում կիրառվող ազոտական պարարտանութերն ու պեստիցիդներն աղտոտում են հողը, ստորգետնյա ջրերը, հասնում են մինչև օվկիանոս:

1. Գենմոդիֆիկացված մթերքը վնասակար չի, դա միֆ ա: Ու չի դարձնում «իմպոտենտ, իներտ ու չաղ»:
2. Հենց պեստիցիdներ ու ինսեկտիցիդների քանակի նվազեցման պատճառով է կատարվում գենմոդիֆիկացիան (և այլ պատճառներով՝ օգտակար նյութերի քանակը բարձրացնելու ևն):

[StrangeLittleGirl]

1. Գենմոդիֆիկացված մթերքը վնասակար չի, դա միֆ ա: Ու չի դարձնում «իմպոտենտ, իներտ ու չաղ»:

Ահա, կա տենց բան: Առայժմ որևէ գիտական հետազոտություն ո՛չ հաստատում, ո՛չ հերքում ա դրանց վնասակարությունը

[Brian_Boru]

Ես չեմ ասում՝ չեն հասկանում: Լավ էլ հասկանում են, բայց ապրում են նենց, ոնց որ դա իրանց չի վերաբերում: Լավ էլ էկոլոգիական քարոզներ են տանում մյուս պետություններում, հատկապես մեզ նման ճ կլասի Հայաստաններում: Ու դա մենակ էկոլոգիային չի վերաբերում: Լիքը ուրիշ հարցերում էլ եքա քարոզներ են տանում «բայց մեկ ա մեզ չի վերաբերում» սկզբունքով:

+14857

Mephistopheles
Ես շատ բարեկամ ու ծանոթ ունեմ ԱՄՆ-ում, ու լրիվ համաձայն եմ Բյուրի ասածի հետ:
Ամերիկայի որոշ նահանգներում (հատկապես, ամենաքրիստոնեական, հարավայիններում) մարդիկ ուղղակի աղբի ուտիլիզացիայի մասին պատկերացում չունեն, հենց այնպես լցնում են միջավայր:
Էլ չասած, որ գլոբալ ջերմացման ամենամեծ հերքողները հենց իրանց հանրապետականներն ու լիբերտարիականներն են:
Էլ չասած, որ ԱՄՆ-ն միակ երկիրն ա, որ չի ընդունել Կիոտոյի պայմանագիրը (որն ուղղված ա ածխաթթու գազի նվազեցման հետ կապված միջոցների օգտագործմանը):

[Brian_Boru]

Բյուր, բոլոր հետազոտությունները ցույց են տալիս, որ վնասակար չեն:
Պիտի վնասակարությունը ապացուցվի, ոչ թե հակարակը, պնդումն ա ապացուցվում, ոչ թե հերքումը:
Դա նույն կրեացիոնիստական վույվույն ա:

Եվրոպան թույլ ա տալիս
http://ec.europa.eu/research/biosoci...o_research.pdf
http://www.gruenevernunft.de/sites/d...ovals_GMOs.pdf
http://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/doc/2150.pdf

Ամերիկան թույլ ա տալիս
http://www.isaaa.org/gmapprovaldatabase/default.asp
http://www.nap.edu/catalog.php?record_id=12804

Հիմա կամ դեբիլ են, ու սեփական քաղաքացիների վրա թքած ունեն, կամ էլ պիտի դավադրությունների մեջ ընկնենք:

[StrangeLittleGirl]

Բյուր, բոլոր հետազոտությունները ցույց են տալիս, որ վնասակար չեն:
Պիտի վնասակարությունը ապացուցվի, ոչ թե հակարակը, պնդումն ա ապացուցվում, ոչ թե հերքումը:
Դա նույն կրեացիոնիստական վույվույն ա:

Եվրոպան թույլ ա տալիս
http://ec.europa.eu/research/biosoci...o_research.pdf
http://www.gruenevernunft.de/sites/d...ovals_GMOs.pdf
http://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/doc/2150.pdf

Ամերիկան թույլ ա տալիս
http://www.isaaa.org/gmapprovaldatabase/default.asp
http://www.nap.edu/catalog.php?record_id=12804

Հիմա կամ դեբիլ են, ու սեփական քաղաքացիների վրա թքած ունեն, կամ էլ պիտի դավադրությունների մեջ ընկնենք:

Դե ես ինչքան հետազոտություն կարդացել եմ, վնասակարությունն ապացուցված չի էղել, բայց էդ բոլոր հետազոտություններն ինչ-որ պրոբլեմ են ունեցել, դրա համար ուժեղ պնդումներ չեն կարողացել անել: Հիմա չեմ հիշում դրանք:

[Արշակ]

Բյուր, բոլոր հետազոտությունները ցույց են տալիս, որ վնասակար չեն:
Պիտի վնասակարությունը ապացուցվի, ոչ թե հակարակը, պնդումն ա ապացուցվում, ոչ թե հերքումը:
Դա նույն կրեացիոնիստական վույվույն ա:

Եվրոպան թույլ ա տալիս
http://ec.europa.eu/research/biosoci...o_research.pdf
http://www.gruenevernunft.de/sites/d...ovals_GMOs.pdf
http://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/doc/2150.pdf

Ամերիկան թույլ ա տալիս
http://www.isaaa.org/gmapprovaldatabase/default.asp
http://www.nap.edu/catalog.php?record_id=12804

Հիմա կամ դեբիլ են, ու սեփական քաղաքացիների վրա թքած ունեն, կամ էլ պիտի դավադրությունների մեջ ընկնենք:

Թեմայից շեղվում ենք, չեմ ուզում ծավալվեմ, բայց եթե մի քիչ խորանաս օրինակ GMO արտադրող գիգանտերից Monsanto–ն ինչ կարգի ա սերտաճած ԱՄՆ–ը կառավարության մեջ, ոնց ա կզցնում GMO–ից հրաժարվող ֆերմերներին լրիվ օդերը փակելով ու դատական պրոցեսներով, սենց հարցեր չեն առաջանա։ Ու հարց ա էդ պաշտոնական հետազոտությունները ում կողմից են ֆինանսավորվում ու ում դուդուկի տակ են պարում։
Մի շարք անկախ հետազոտողներ էլ պնդում են, որ վնասակար ա ու օրինակ առնետների վրա փորձերը ցույց են տալիս, որ 1-2 սերունդ հետո վարի են գնում, էլ հաջորդ սերունդը տալուն ունակ չեն էլ լինում։ Մարդու դեպքում մի քանի սերունդ չի անցել դեռ, չենք կարող շատ բան ասել։ Տեղյակ չեմ ինչ մեխանիզմով ա բացատրվում դրանց վնասակարությունը, կամ բացատրվում ա, թե չէ, բայց եթե նույնիսկ մեխանիզմը հայտնի չի, բայց փորձարկումներըը հակառակն են ցույց տալիս, ապա չես կարող պնդել, թե եթե չի հիմնավորվում ապա տենց բան չկա։
Ճիշտն ասած, ես ո՛չ պաշտոնական, ո՛չ էլ անկախ հետազոտողների անաչառությունն ու փորձերի ճշգրտությունը ստուգելու գիտելիքներ ու ժամանակ չունեմ, հետևաբար որևէ բան վստահ պնդել չեմ կարող, բայց բիզնեսի մոթոդներին ծանոթ լինելով՝ էնքան էլ չեմ ուզում առողջությանս հույսը դնել իրանց պնդումների վրա։

[Արշակ]

Իսկ առողջ մրգերն ու բանջարեղենը, որ, կարծում եմ, օգտագործում, ինչպե՞ս են ստացվում: Եվ դրանց աճեցման արտերն ու հողերը ինչի՞ (կամ ու՞մ) հաշվին են մշակվում:

Էկոլոգիական բուրգի օրենքին ծանո՞թ եք։ Դրանից մասնավորապես հետևում ա, որ միավոր զանգվածի միս ստանալու համար շատ ավելի մեծ զանգվածով բուսական սնունդ ու էներգիա ա ծախսվում։
Հա ու մեկ էլ, բույսերը չեն տռում Բույսերը, ի տարբերություն անասունների, ոչ թե թթվածին են կլանում ու ածխաթթու գազ արտանետում, այլ հակառակը՝ կլանում են ածխաթթու գազ ու սինթեզում են թթվածին։

[StrangeLittleGirl]

Էկոլոգիական բուրգի օրենքին ծանո՞թ եք։ Դրանից մասնավորապես հետևում ա, որ միավոր զանգվածի միս ստանալու համար շատ ավելի մեծ զանգվածով բուսական սնունդ ու էներգիա ա ծախսվում։
Հա ու մեկ էլ, բույսերը չեն տռում Բույսերը, ի տարբերություն անասունների, ոչ թե թթվածին են կլանում ու ածխաթթու գազ արտանետում, այլ հակառակը՝ կլանում են ածխաթթու գազ ու սինթեզում են թթվածին։

Երկուսն էլ անում են

[Արշակ]

Երկուսն էլ անում են

Բյուր, ճիշտ ա, բույսերը «շնչում» էլ են, բայց խոսքը գումարային վերջնական արդյունքի մասին ա։ Իմ դպրոցական կենսաբի դասագիրքը ինձ ասում էր, որ միջինում բույսերը 40 անգամ ավելի շատ թթվածին են արտադրում, քան օգտագործում են։

[StrangeLittleGirl]

Բյուր, ճիշտ ա, բույսերը «շնչում» էլ են, բայց խոսքը գումարային վերջնական արդյունքի մասին ա։ Իմ դպրոցական կենսաբի դասագիրքը ինձ ասում էր, որ միջինում բույսերը 40 անգամ ավելի շատ թթվածին են արտադրում, քան օգտագործում են։

Վերջնական հաշվարկով՝ հա:

[Վիշապ]

Բա ասա, որ մանրից սկսել եք փոխվել

Լավ, սկսեմ թվերով խոսել: Մի հատ նայի էս լինքը ու ասա, թե որ պետությունն ա բացարձակ թվերով ամենաշատ արտանետումներ անում, մեկ էլ նայի ըստ բնակչության որն ա:

Կարաս սա էլ նայես:

Ամբողջ Եվրամիությունը միասին ԱՄՆ-ից քիչ ա արտանետումներ անում, չնայած բնակչությունն ԱՄՆ-ից երկու անգամ ավելի ա:

Եթե Եվրոպայի բնակչությունը երկու անգամ մեծ ա, ապա մի հատ էլ ուշադրություն դարձրու որ ԱՄՆ-ի ու Եվրամիության ներքին համախառն արդյունքները նույնն են: Կարող ե՞նք ասել, որ մի ամերիկացին երկու եվրոպացի արժի իր էֆֆեկտիվությամբ: Եթե հա, ուրեմն ինքը իրավունք ունի 1.7 անգամ ավելի շատ տռի եվրոպացուց, ու էս պարագայում ԱՄՆ-ի արտանետումները մի բան էլ քիչ են:

Հ.Գ. Համ էլ ոչ ես եմ ամերիկացի, ոչ դու ես հոլանդացի, այնպես որ արի հպարտանանք մեր Հայաստանի էկոլոգիայով:

[Տրիբուն]

Տրիբուն ձյա, ասածիդ հետ համաձայն եմ, չնայած եթե խոշոր հաշվով նայենք, հավանաբար արագընթաց գնացքներն էկոլոգիապես ավելի ձեռնտու են, քան եթե մարդ ա իր մեքենան ունենա:Ամեն դեպքում, էստեղ թեման խորացավ գնացքների վրա, որովհետև նշվեց, որ ԱՄՆ-ում անհնար ա նման տարածությունների դեպքում մեքենայից հրաժարվելը: Ըստ էության, ստեղ հարցն արագընթաց գնացք ունենալ-չունենալը չի, այլ էն, որ ԱՄՆ-ն շարունակում ա մնալ մթնոլորտն ամենաշատն աղտոտող պետությունը: Էդ խնդիրը հեծանիվներով կլուծվի, թե արագընթաց գնացքներով, ինձ չի հետաքրքրում: Ուղղակի ստեղ կարևոր ա, որ բնապահպանության մասին էդքան թմբկահարող ԱՄՆ-ն նախ իրա խնդիրները լուծի, հետո նոր պստիկ Հայաստանին բան-ման քարոզի, որի արտանետումները ոչ մի կերպ համեմատելի չեն ԱՄՆ-ի հետ:

Բյուր ջան, արի տարբերեք գլոբալ էկոլոգիկան պատասխանտվությունը լոկալ պատասխանատվությունից: Ամերիկացիները հաստատ Հայաստանին չեն սովորեցնում թե ոնց ա պետք մթնոլորտ քիչ արտանետումներ անել, քանի որ Հայաստանն ըստ էության արտանետումներ չունի: Եթե չեմ սխալվում, Հայաստանը Կիոտոյի պրատակոլով իրան հասնող քվոտաները վաճառում ա ուրիշ երկրներին:

Այ լոկալ առում, ամերիկացիները, ու ոչ միայն իրանք, մեզ լիքը սովորացնելու բան ունեն - կանաչը պահել, զիբիլը սորտավորել ու վերամշակել, շրջապատը մաքուր պահել, ու վաբշե չլինել քաքոտ, ոնց որ մենք ենք՝ շենքերի պաձեզդները վկա:

Մի բան էլ, ԱՄՆ միակ զարգացած երկիրն ա, որտեղ բոլոր խոշոր ծրագրերը իրականացնելուց առաջ օրենքով պարտադիր Social cost benefit analysis են անում, ու սրա մեջ էկոլոգիական կոմպոնենտը պարտադիր հաշվի ա առնվում, համ ծախսերի համ օգուտերի մասով: Եվրոպացիներն էլ են անում, բայց ոչ էտքան սիստեմատիկ ու պարտադիր: Վկան Փարիզ-Լոնդոն TJV-ն, որը բնության մայրիգը լացացրեց, բայց մինչև հիմա վնասով ա աշխատում:

[Տրիբուն]

Ընդհանրապես տեխնիկայի նվաճումներով հագեցած, այսպես ասած զարգացած երկրները երկրագնդի էկոլոգիան ամենաշատն են ցխում։ Հա, իրանք իրանց երկրները համեմատաբար մաքուր են պահում, բայց թքած, թե իրանց iphone ու թանկարժեք մեքենա ունենալու համար Ճ կարգի երկրներում բնություն ա ցխվում, չնայած որ հենց էդ Ճ կարգի երկրների բնակիչները էդ տեխնիկական նվաճումներից հիմնականում չեն օգտվում։ Ուղղակի եթե եվրոպացիք իրանց խղճի ձենը կտրելու համար կամ գուցե մանրից ջոկելու պատճառով, որ երկրի ռեսուրսները անսպառ չեն, սկսել են էներգախնայող լամպ, հեծո–մեծո թիթիզություններ անել, ապա ամերիկացիք մինչև վերջերս թքած են ունեցել տենց բաների վրա։ Նոր–նոր սկսում են տենց էկո–մեկո բաներ մտածել։ Մինչև հիմա իրանց դպրոցում սովորացրել են, որ ինչքան շատ ապրանք առնեն էնքան բարի գործ են անում, որովհետև նպաստում են տնտեսության զարգացմանը

Եթե երկիրդ աղքատ ա ու քոսոտ ուրեմն պիտի նաև աղտոտված լինի, ու էտ աղտոտողները պիտի լինեն համ էտ երկրի տերերը, համ էլ հարուստ ու զարգացած երկրները: Շատ նորմալ ա, ու ուրիշ ձև չէր էր կարող լինել, քանի որ աղքատ երկրներում կյանքի արժեքը անհամեմատ ցածր ա: Կոպիտ ասած, էկոլոգիական հետևանքների արժեքը՝ մարդու առողջություն ու կյանք, կոպեկներ ա:

1991 թվին մի հատ շատ անկեղծ ձևակերպում ա եղել, կոչվում ա «Summers memo», ու ասում ա. «I think the economic logic behind dumping a load of toxic waste in the lowest wage country is impeccable and we should face up to that.»

Խնդիրը նրանում ա, որ տնտեսական աճի ու շրջակա միջավայրի պահպանության միջև կոմպրոմիսը հարուստ ու աղքատ երկրներում իրարից փիս տարբերվում ա: Էն, որ Հայաստանում հանքարդյունաբերության բում ա սկսվում, մի կողմից կարող ա լավ ա (աշխատատեղ, տնտեսական աճ, փող-մող), բայց մյուս կողմից մենք ու մեր սերդունդները դրա հետևանքների հետ դեռ փիս բախվելու ենք, ու շատ փիս:

[Տրիբուն]

Սելավի, սկսենք նրանից, որ ոչ մի բան էլ հավասարակշռության մեջ չէ, գլոբալ կլիմայական փոփոխությունները իրական են ու դրանում հենց ածխաթթու գազի անթրոպոգենիկ արտանետումներն են մեղավոր: Գիտնականները բազմաթիվ տվյալներ են հավաքել մթնոլորտում աշխաթթու գազի կոնցենտրացիայի ու կլիմայի վրա դրա հետևանքների մասին: Նույնիսկ ոչ մասնագետի աչքով նայելով պարզ է դառնում, որ սա ցիկլային երևույթ չէ ու մարդկային գործունեության հետևանք է: Ինչ վերաբերվում է անթրոպոգենիկ արտանետումների քանակին, վերևի գրառումներում թվերն արդեն գրել ու կարիք չեմ տեսնում նույնը կրկնել:

Գանք գլոբալ տաքացմանը: Էս տերմինը այդքան էլ լավ չի բնութագրում այն, ինչը հիմա կատարվում է աշխարհում, ճիշտը գլոբալ կլիմայական փոփոխություններն են: Ճիշտ է օդի միջին ջերմաստիճանը տարեցտարի բարձրանում է, ու օվկիանոսի մակարդակը սառցադաշտերի հալման հետևանքով բարձրանում է, սակայն այս համակարգը այնքան բարդ է գործում, որ աշխարհի տարբեր մասերում տարբեր ձևերով է դրսևորվում: Գլոբալ կլիմայական փոփոխությունների հետևանքներից է թե գլոբալ տաքացումը, թե գլոբալ սառեցումը, թե բնական աղետնրի ավելի հաճախակիությունն ու ուժգնությունը: Գիտնականները մինչև հիմա չեն կարող կոնկրետ ասել, թե գլոբալ կլիմայական փոփոխությունները իրականում ինչ ազդեցություն կունենան Երկիր մոլորակի վրա, սակայն նույնիսկ ամենաօպտիմիստական կանխատեսումների դեպքում հետևանքները կատաստրոֆիկ են մարդկային կյանքի ու գործունեության համար: Դրա համար էլ պետք է պայքարել այս փոփոխություններ դեմ հիմա՝ նվազեցնելով արտանետումների քանակը:

Իսկ նստել ու ասել, որ սա ընդամենը բնական ցիկլ է ու ամեն ինչ ինքն իրեն կկարգավորվի, նույնն է, ինչ համակերպվել մահվան հետ ու սկսել սեփական գերեզմանը փորել:

Ռուֆ ջան, սաղ ճիշտ ես ասում, բայց աշխարհի փրկությունը հաստատ կովի տեռի դեմ պայքարելով չի էլի: Եթե կովի տռելով գլոբալ էկոլոգիական փոփոխություններ լինեին, ուրեմն դինոզավրերը իրանց տեռից են կոտորվել: Հետո էլ, մարդը ինչքան կով ա բուծել, մի երկու էտքան էլ այլ տռան կենդանիներ ա վերացրել աշխարհի երեսից: Այնպես որ, ամեն ինչ բալանսի մեջ ա, մի բան էլ փրկել ենք բնությունը: