Ուրվականներ

[Rhayader]

No, no, no ...- not one living soul and there is nothing (left) to say, in darkness I lie all alone by myself, sleeping most of the time to endure the pain.

[Rhayader]

Երազիս առաջին կեսը կարիք չկա պատմել, շատ բարդ կլինի

Առաջին մասից արթնացա Գայանենց տանը, կարծես հրավառության ձայներից, կրակի հոտ առա, երկնքից այրվող ինքնաթիռների կտորներ էին թափվում, վառվող թերթի մոխրի նման: Ինչ-որ մոտիկ տեղ ռմբակոծում էին: Չհավատացի, որ երազի մեջ է, մինչև երկրորդ անգամ չարթնացա:

[Rhayader]

Կիևի դեպքերին ուշադիր հետևում եմ: Մի պահ էր, որ ժողովուրդը պատրաստ էր գրոհել նախագահական պալատն ու իշխանությունը փոխել: Օպոզիցիայի ղեկավարներից պահանջվում էր միայն հրաման տալ:

Նման հրամանը նշանակում է, որ արյուն է թափվելու: Ինչ-որ պահից ցուցարարները սկսելու են զոհեր տալ: Հետո վերածվելու են կատաղած ամբոխի ու լինչելու են բոլորին, ով իրենց առիթ տա:

Ցուցարարների մեջ նեոֆաշիստական շարժման անդամներ կան: Ինչ-որ պահից սկսած իրենք կարող են փորձել շարժումն իրենցով անել՝ երբ շունը տիրոջը չճանաչի:

Լիքը հարցականներ կան: Դա շատ դժվար որոշում է, շատ դժվար հրաման: Նման հրաման տվող մարդուն հիշում են որպես հերոս, իսկ ինքն իրեն հիշելու է որպես մսագործ:

Զուգահեռներ եմ տանում հայկական ցույցերի հետ, երեք անգամ արդեն այդ փորձն ունեցել ենք: Երեք անգամ էլ ղեկավարները քաջություն չեն ունեցել այդ հրամանը տալ:

Լրիվ այլ բան է բարիկադներ կառուցելն ու հարձակվող ոստիկաններից պաշտպանվելը: Մաշտոցի պուրակում մենք այդ փորձն ունեցել ենք: Իհարկե, մեզ մոտ ոչ բռնի պաշտպանություն էր:

Ասածս ինչ է, նա, ով այդ հրամանը տալիս է, խղճի վրա արյուն է վերցնում: Նա, ով չի տալիս, ու շարժումը պարտության է բերում դրա պատճառով, ի վերջո իր խղճի վրա է վերցնում մարդկանց հուսալքությունը:

Ահա թե ինչու եմ ես ցույցերի ժամանակ կրակի պես խուսափում լիդերական ցանկացած ստատուսից: Եթե պետք է ոստիկանների դիմաց առաջին դիրքում կանգնել՝ խնդրեմ, եթե պետք է բողոքի ակցիա անել առանձնապես վտանգավոր կետում՝ էլի խնդիր չկա: Բայց ես ոչ ուզում եմ ինձ վստահող մարդկանց դավաճանել ու հուսախաբ անել, ոչ էլ նրանց մահվան ուղարկել:

Ահա թե ինչու ես, եթե նույնիսկ բավարար գիտելիք ու փորձ ունենայի դրա համար, կհրաժարվեի լինել այս երկրի նախագահ: Պատերազմական իրադրության մեջ ես չեմ կարող երիտասարդ երեխաներին ուղարկել մահվան՝ ասենք, շեղող մանյովրի կամ հիմնական զորքի նահանջը փակելու համար: Ստրատեգը երբեք զինվորին չի ասում, որ իրեն շախմատի քարի նման զոհաբերում են:

Ու եթե նույնիսկ գիտակցաբար մի հոգու մահվան ուղարկելը հազար կյանք փրկի, այդ մահը քո խղճի վրա է:

Ինչ-որ մեկը կարող է սա դիտարկել որպես վախկոտություն: Բայց սա պարզապես ազնիվ խոստովանություն է. այս մակարդակի վրա ես լիդեր չեմ: Այո, պատմությունը կերտում են այն մարդիկ, ովքեր կարող են դժվար որոշումներ կայացնել ու դժվար հրամաններ տալ: Ես իրենց չեմ քննադատում, հարգում եմ իրենց կամքի ուժը: Բայց ես երբեք իրենցից մեկը չեմ լինի: Ոչ այն աշխարհում, որտեղ կարիք կա գիտակցաբար մարդկանց մահվան ուղարկել:

[Rhayader]

Ուրիշ վերջերս տեսած երազ: Տնեցիքով ինչ-որ տարօրինակ խանութ էինք գնացել, տնեցիք իրենց համար դագաղներ էին ուզում վերցնել: Հորս դագաղը կամ բոյով չէր բռնում, կամ կոշիկները խանգարում էին կափարիչին: Տանը քույրս կատվիս ականջներին «каналка» էր արել, ինչ-որ փշերով վզնոց գցել վրան ու ծակերով անց կացրել: Կատուս էլ շուտով պիտի մեռներ: Ինչ-որ շուն ունեի, ինքն էլ:

Հետո Գայանեի հետ գնացի Վանաձոր, Մանուկյանն ինչ-որ խմբի հետ The Hives-ի երգ էր նվագում: Ասացի, որ անասուն խումբ է, Գայանեն էլ պատասխանեց՝ էլի դու քո կատեգորիկ բաներով: Իսկ ես զգացի, որ ահավոր, աններելի ֆալշ են նվագում ու երգում, սկսեցի չարախնդալ:

[Rhayader]

Մի երկու հոգու ականջները կանչեն իրենց շիզոտերիկայով:

[Rhayader]

Չեն ուզում, էլի, չեն ուզում հասկանալ, որ հոգեբան լինելն իրականում հասկանալու արվեստ է: Ինչ վիճակում էլ լինի դիմացինդ, ինչքան էլ կոտրված լինի, ինչքան էլ իր հոգեբանությունը շեղված լինի նորմայից, եթե ինքը քո պացիենտն է, հոգեբանը պարտավոր է հասկանալ այդ մարդուն, հասկանալ նրա մոտիվացիաները: Ի վերջո, հոգեբանի գործը չի ուրիշի բնավորության գծերն արդուկելը: Շատ կարևոր էթիկ սահման կա այդտեղ՝ բնավորության առանձնահատկության ու խանգարման միջև: Ու միայն խանգարումն է ենթակա բուժման:

Եթե դու պատրաստվում ես քո «քյառթու պանյատներով» դատել մարդուն, փոխանակ իր սեփական պրիզմայով իրեն նայես, ապա կներես, դու հոգեբան չես, դու մսագործ ես: Մարդը բարոյախոսություններ ու թուքումուր կարող է ամեն մեկից էլ ստանալ, կարիք չունի դրա համար հոգեբանի մոտ գնալ: Եթե մեկը գնում-հասնում է հոգեբանի մոտ, ուրեմն իրեն պետք է, որ իրեն հասկանան ու օգնեն հասկանալ, թե որն է իր խնդիրը:

Ու սա հասկանալը քառասուն անգամ ավելի կարևոր է, եթե մանկական հոգեբան ես, որովհետև եթե չափահաս մարդուն ցեխը մտցնես, կթքի երեսիդ ու ուրիշ հոգեբան կփնտրի, իսկ երեխան, որին երևի միջին վիճակագրական ծնողներն են մոտդ բերել, ընտրության հնարավորություն չունի:

Ու կներեք, եթե ես չեմ հավատում, որ մարդիկ փոխվում են: Համենայն դեպս, չեն փոխվում, եթե ինքնուրույն չեն ուզում փոխվել: Մեկին սովորեցրեցիր հոմոֆոբ չլինել՝ վաղը կսկսի հրեաներին հրեա լինելուց բուժելու փորձեր անել:

[Rhayader]

Չգիտեմ, պատասխանեմ, թե չէ, զանգեմ, թե չէ: Իրոք չգիտեմ: Կներես:

Ինչքան էլ քեզ լավ վերաբերվեմ, դու պիտի ինձ ապացուցես, որ ես ժամանակ չեմ վատնում քեզ վրա: Ես առանց այդ էլ չափից դուրս շատ մարդկանց վրա եմ ժամանակ վատնել:

[Rhayader]

«Այլասերված» ճապոնացիներն էս նկարում շուն են թաղում (հայտնի Հաչիկոյին): Էն ժամանակ, երբ «ավանդապաշտ», «էլիտար» հայն անպատիժ շանը կենդանի-կենդանի վառում ա:

Մի հարցրեք ինձ, թե ինչի էս նկարի միջի մարդկանց նկատմամբ ես սեր եմ զգում, իսկ էն շուն վառողն աչքիս առաջ կենդանի-կենդանի վառվի՝ չնկատելու կտամ:

[Rhayader]

Պիտի հաշտվեմ այն մտքի հետ, որ 100 IQ-ն ոչ թե պարտադիր մինիմում է, այլ միջին:

Աշխարհում քիչ բան կա, որ ավելի վատ լինի, քան հիմար մարդու մեծամտությունը: Հանկարծ հայտնաբերում է մի բան, որն իր ինտելեկտն ի վիճակի չի լրիվ հասկանալ, որոշում է, որ դա աշխարհում ամենախելացի բանն է, կիրառելի է ամեն ինչի նկատմամբ, ու քանի որ ինքը դա լրիվ չի կարող հասկանալ, ոչ մեկը չի կարող հասկանալ:

Միանգամից պատկերացնում ես այն մեխանիզմը, որով քարանձավային մարդիկ, երբ կայծակ էին տեսնում, սկսում էին կայծակին երկրպագել ու զոհեր մատուցել:

Այդ «ամենախելացի բանն» էլ պիտի լինի հնարավորինս աֆորիստիկ, մշուշոտ ու ընդհանուր, ինչպես թերթերի հորոսկոպները:

Իհարկե ավելի դժվար է ֆիզիկայի տարբեր ուղղություններ ուսումնասիրել, մինչև հասկանաս, թե ինչ ի նկատի ունեն «էներգիա» ասելով: Ավելի լավ է աջ ու ձախ օգտագործել այդ բառը կիսագիտաֆանտաստիկ իմաստներով: Կամ՝ ալգորիթմների տեսությունից պատկերացում իսկ չունենալով, ինչ ուզես՝ կարող ես անվանել «ծրագրային կոդ»: Կրիպտոգրաֆիայից չհասկանալով, կարող ես ցանկացած տեքստ գաղտնագիր հայտարարել: Նյուէյջերական տրամաբանություն է:

Պետք չի զարմանալ, որ ես նման մարդկանց անվանում եմ կիսագրագետ դիլետանտից ցածր մակարդակի վրա գտնվող միջակություններ, էլի:

Վերջեր կրոնառոմանտիկ խավարամտությամբ տառապող մեկն իր գրածներին կպնողներին «թույլ» ու «անհասկացող» էր անվանել ակնարկով: Ուզում էի իրեն ասել՝ այ մարդ, իմ տակի աթոռն իմ հետույքի հետ շփվելով ավելի շատ բան է սովորել, քան դու՝ քո ամբողջ կյանքի ընթացքում:

[Rhayader]

[Rhayader]

Ակումբն ինձ սովորեցրել է պասիվ-ագրեսիվ վիրավորանքների արվեստը:

Օրինակ՝ լրիվ տարբեր է, երբ մեկի ծննդյան օրը համապատասխան թեմայում չես շնորհավորում, ու որ նպատակային չես շնորհավորում, ու ներսում քեզ բավարարված ես զգում: Կամ որ մեկի գրառմանը նպատակային շնորհակալություն չես հայտնում:

Պասիվ-ագրեսիվ Ռայադեր՝ պասիվ-ագրեսիվ Ակումբում: Հա, պասիվ-ագրեսիվ բառն ամենալավն է բնութագրում:

[Rhayader]

Լրացում. հենց նոր ինձ բռնեցրեցի պասիվ-ագրեսիվիզմի վրա: Ինձ պատմվածք են ուղարկում քննարկելու համար, խնդրում շատ չքլնգել, «որ ինքնասպանություն չգործեմ»: Պատասխանում եմ՝ չէ, ինչ քլնգել, կկարդամ, կասեմ ինչ լավն է, ու վերջ: Իհարկե կարող եմ ընդհանրապես չքլնգել, եթե չես ուզում:

[Rhayader]

Մեծ բառեր օգտագործող մարդիկ սովորաբար այնքան փոքր են, որ ափիս մեջ տեղավորվում են:

Չէի ասի, որ աշխարհում ամենասարսափելի բանն է: Ի վերջո, փոքր մարդիկ են կարողանում մրջյունների նման հավաքվել ու ինչ-որ բան ստեղծել՝ Չիկագո քաղաքից մինչև իսպանական ինկվիզիցիա:

Մեկ-մեկ ինքս ինձ մարդկությունից այնքան դուրս եմ զգում: Կարծես լրիվ ուրիշ կենդանատեսակ լինեմ, զուգահեռ էվոլյուցիայի արդյունք: Ոչխար չեմ, մրջյուն չեմ, Նիցշեի գերմարդն էլ չեմ: Մեկ առանձնյակով տեսակ, էվոլյուցիոն փակուղի: Տափաստանային գայլ

Եսիմ:

[Rhayader]

Էսպես էլի: Նորից սկսել եմ նկարել, ութ տարի անց:

[Rhayader]

Փորձեցի Ռեյին նկարել (դիմանկարի առաջին փորձս էր, մարդու դեմք նկարելու՝ երկրորդ), վախենամ՝ կոպիտ ստացվեց, ու չկարողացա հաղորդել այն, ինչի շնորհիվ նկարը պիտի ճանաչելի դառնար: Մասնավորապես՝ մի քիչ փոշոտ հայացքը (վստահ չեմ, որ ճիշտ կհասկանաք «փոշոտ» բառը, բայց դե հիմա):