Հակակրոն և հակաաթեիզմ

[Tig]

Տիգ ջան, եթե դու իրոք համամիտ ես այս տեսությանը, ուրեմն խնդրում եմ, մի՛ ֆիքսվիր քո ճանաչած ստերեոտիպերի վրա: Ներող եղրիր, որ ասում եմ սա, բայց դու իրոք որ հենց դրանով ես զբաղված:

Ստիպված եմ կրկնել նախկինում ասածս. բավական է Աստծո անվան շուրջ պտտվող ամեն բան կրոնական մեկնաբանություն կոչել: Սա՝ կրոնական մեկնաբանություն չէ, մարդկային Աստծո մեկնաբանությունն է, այն Աստծո, ում ամենավերջին աթեիստն անգամ ուրախ կլիներ ունենալ, եթե միայն փորձեր լրջորեն ընկալել այս "մեկնաբանությունները":

Իսկ դու առավել ևս, եթե ի սկզբանե համամիտ ես սրան… Ուղղակի, օրինակ, փորձիր ազատվել կուտակած գիտելիքներիցդ, փորձիր մոռանալ, որ Աստծո մասին խոսողը հենց պարտադիր կրոն պետք է կոչվի: Կամ համաձայնվիր մի պահ, որ Աստված կարող է քեզ հետ էլ խոսել և որ դրա համար ընդամենը մի բան է անհրաժեշտ. քո ցանկությունը: Մի՞թե գոնե հետաքրքրությունդ չի շարժում այդ միտքը:

Գիտեմ, կարող է և չշարժի: Քանզի հազարամյակների ընթացքում այս թեմայի վերաբերյալ մենք ավելի շատ վախ ենք կուտակել մեր ներսում, քան հետաքրքրություն:
Խոսքը՝ իմ, քո, երրորդի ներկա պահի ասենք թե պրոգրեսիվ մտածողության մասին չէ հիմա, այլ այն բալաստի, որ դարերի մեջ կուտակվել է մեր ներսում: Դրան գումարած՝ ստերեոտիպերը, ինչպես նաև մեր արդեն կազմավորված, կարծրացած կարծիքներն ու աշխարհընկալումը…

Ես ոչ մի ցանկություն չունեմ բարդել քեզ վրա ինչ-որ իմ տեսանկյուններ կամ կարծիքներ կամ նախընտրություններ կամ էլի չգիտեմ ինչ: Ուղղակի ուրախ կլինեի, որ մի այլ հայացք էլ գցեիր նյութի վրա: Հասարակ ծառին անգամ, որ կողմից էլ նայես, միևնույն է, կգնահատես նրա գեղեցկությունը: Բայց հնարավոր է, որ մի փոքր դիրքդ փոխես, և տերևների տակ մի հասուն միրգ կնկատես, որը նախկին դիրքից չէիր տեսել:

Եվ այդ նոր դիրքը բոլորովին էլ ավելի լավ կամ վատ չէր նախկին դիրքից, այն ուղղակի մեկ այլ դիրք էր: Մեկը բազմաթիվ տարբեր դիրքերից:

Sambitbaba ջան, կներես, բայց դու ինքդ քեզ հակացում ես: Ես վաղուց դեն եմ նետել քո ասած կարծրացած գաղափարները:
Ասի չմանրանամ, բայց դե ստիպում ես

Հիմա փորձեմ բացատրել, թե ինչ եմ հասկանում կրոնական մոտեցում-մեկնաբանություն ասելով՝

Տիգ ջան, ես վերևում նշել էի, որ խոսքը գնում է Նիլ Դոնալդ Ուոլշի "Զրույց Աստծո հետ" գրքերի մասին: Այդ գրքերը գրված են դիալոգի ձևով: Գործող անձիք երկուսն են. ինքը՝ Ուոլշը և Աստված: Սովորաբար հարցնողը հեղինակն է, իսկ պատասխանողը, եթե դեմ չես…
Ասեմ, որ ես մտադրություն ունեմ այստեղ հաճախակի մեջբերումներ բերել Ուոլշի գրքերից, այնպես որ Աստծո անունից բերվող մտքերի դեռ շատ կհանդիպեք: Իսկ իրոք Աստծո խոսքերն են դրանք, թե ոչ՝ արդեն ինքներդ որոշեք: Դա կախված է նրանից, կընդունե՞ք արդյոք այդպիսի Աստծո, թե՞ ոչ:

Աստծո խոսք: Այս արտահայտությունը արդեն իսկ կրոնական է: Ոչ մի մարդ իզորու չէ փոխանցել Աստծո խոսքը, ու եթե իզորու էլ լիներ, ապա ոչ մի մարդ իզորու չէր լինի այն լիովին ընկալել:
Իմ տեսանկյունից Աստծո խոսքը միայն կրոնավորներն են տարծում: Կրոնից ազատ մարդը ինքն է իր ներսում գտնում Աստծո խոսքը և ոչ մի այլ մեկնության կարիք չունի:

Ինձ համար ավելի հավանական է թվում հարցի դրական պատասխանը, քանզի իմ ամբողջ կյանքում չեմ կարողացել գտնել արդարացումը նրա, թե ինչու՞ արդեն երկու հազար տարի Աստված մեզ հետ չի խոսում:
Ստացվում է, որ ոչ թե Նա չի խոսում, այլ մենք չենք ցանկանում լսել…

Լսենք, ո?ր ինչ անենք: Պետք չէ փորձել լսել, պետք է փորձել ապրել, ապրել քո ներքին մղումներին համարժեք, քանի որ դու եկել ես այստեղ հենց այդ մղումները դրսևորելու: Մնացյալը երկրորդական է: Աստծուն լսելը կամ նրա հետ խոսելը նույնպես համարում եմ կրոնական մոտեցում:

Ըստ Իր "կոնցեպտի", Նա, ստեղծելով մեզ, տվել է մեզ Իր գերագույն նվերը՝ կամքի ազատություն: Դա նշանակում է, որ մենք մեր կյանքում ամեն ինչ մեր կամոք ենք անում: Եվ նույնիսկ ինքն՝ Աստված, անկարող է խանգարել մեզ ի կատար ածել մեր կամքը: Հակառակ դեպքում կստացվեր, որ Նա մեզանից հետ է վերցնում Իր իսկ տված նվերը՝ կամքի ազատությունը:
Եվ ժամանակին մենք ինքներս, մեր կամոք, մեր սրտից դուրս ենք վանել Աստծոն: Նա էլ, հավատարիմ Իր խոստումին ի կատար ածել մեր կամքը, - հնազանդորեն դուրս է եկել մեր սրտից: Այդպիսով, մենք ինքներս զրկել ենք մեզ երկնային արքայությունից, քանի որ երկնային արքայությունը՝ դա Աստծո տարածքն է, այսինքն չի կարող երկնային արքայությունը լինել մի տեղ, որտեղ Աստված չկա:
Հետ վերադառնալ մեր սիտը՝ Ատված կարող է միայն և միայն մեր թույլտվությամբ, կամ մեր կամոք: Ահա, թե ինչ է նշանակում ստանալ մուտքի իրավունք:


Հետ վերադարձնելով Աստծոն մեր սիրտը, մենք մեքենայորեն կստանանք նաև երկնային արքայությունը, քանզի որտեղ Աստված, այնտեղ էլ երկնային արքայությունը:


Օքեյ, եկ դիտարկենք նրա "դրախտ" տարբերակը: Աստված հավաստիացնում է, որ հնարավոր է վերջինիս գոյությունը Երկրի վրա: Ամեն ինչ մեզանից է կախված:
Մեր կամքից:

Այո, կամքի ազատություն: Առանց դրա չես կարող դրսևորվել:
Ի?նչ է նշանակում Աստված մեր սրտից դուրս է, կամ մեր սրտում է: Ծովը կաթիլի ներսում է, կամ կաթիլից դուրս...
Աբսուրդային, էմոցիոնալ, ավելի շուտ հոգեբանական արտահայտություն է: Կրկնվեմ՝ կրոնական արտահայտություն, քանզի Աստված ամենուր է, անկախ նրանից գիտակցում ենք դա, թե չենք գիտակցում: Եթե չենք գիտակցում, ուրեմն հենց այդ անգիտակցականի փորձն ենք կամենում յուրացնել:
Երկնային արքայություն, դրախտ... բացարձակ կրոնական տերմիններ: Որոնց կիրառումը հոգեբանորեն մարդուն գցում է ծուղակի մեջ և հանգեցնում վաստակելու, այսինքն տալ առնելու հարաբերություններին: Զգո?ւմ ես որ տերմինաբանության ու շեշտադրումների խնդիր ունես նաև:

Քեզ տված պատասխաններիս մեջ փորձեցի ցույց տալ, որ այստեղ "Տալ-առնելու" փոխհարաբերությունների մասին խոսք անգամ չկա, Տիգ ջան, ինչպես նաև "մուտքի իրավունք վաստակելու" մասին: Եվ միակ ցանկությունն էլ այստեղ՝ ոչ թե կրոնական դրսևորումներին հանգեցնելն է, այլ հավասարակշռությունը, ամբողջականությունը վերականգնելը:

Մինչ այժմ մեջբերածս մտքերդ դեռևս լրիվ հակառակ ազդեցությունն են ունենում: Այսինքն փորձդ անհաջող է: Կներես

Շարունակե?մ...