10-րդ տարբերակ
Շարունակություն
Երբ ես մահացա, գրեթե ոչ մի բան չփոխվեց: Ասում եմ, գրեթե, քանզի ամեն ինչ մնաց նույնը, բացի իմ ներկայությունից: Թաղմանս ժամանակ մարդկանց դեմքերին միայն ձանձրույթ էր կարելի նկատել և հոգնածություն, ահավոր շոգ օրեր էին սկսվել: Նախքան մեռնելս, երազում էի, որ մարմինս մեռնելուցս հետո այրեն, մի անգամ նույնիսկ ծնողներիս մոտ ասացի այդ մասին: Սակայն միայն մեռնելուցս հետո պարզ դարձավ, որ ցանկությունս չի կատարվելու, որոշել էին թաղել խոնավ հողի մեջ, լավ է, որ գլխիս էն հսկայական ու անիմաստ քարերից չէին դրել, գոնե մի անգամ, թեկուզ արդեն ոչ կյանքիս օրոք, ազատել էին իրենց կողմից իմ վրա դրված ծանրությունից:
Սովորական տասնութամյա աղջիկ էի, սովորում էի ուսուցչուհի դառնալու համար, ասում էին՝ աչքի ընկնող եմ(էդպես էլ չհասկացա՝ ինչով), սիրում էի կարդալ ու զբոսնել, ինչի հետևանքով էլ մեռա: Ուղղակի էշացած անցնում էի փողոցը, առանց գրքից կտրվելու:
Կանգնել ու նայում էի նկարիս, էնքան էլ վատիկը չէի փաստորեն: Ձանձրալի է: Մի խոսքով, սովորական թաղում էր, ընդհանուր մարդկանց ու արարողության մասին խոսելն էլ՝ անիմաստ: Բնական է, շատերը լացում էին, շատերը սառն էին, բայց մի բան հաստատ է, ափսոսում էին, որ էդ տարիքում մահացա(կարող է հետագայում դառնայի ահաբեկիչ, լավ է՝ շուտ մեռա), ու որ նման անտանելի շոգեր են սկսվել: Ամեն ինչ ավարտվեց:
Օրերն անցնում էին, ոչ մի նորություն չկար, ամեն ինչ հանգիստ էր, մի տեսակ անապատային ու լուռ: Վերջապես մի փոքր հանգիստ էի ու ազատ ցանակացած պատասխանատվությունից: Միայն շոգերն էին գնալով ավելանում ու հողի մեջ էլ մի կաթիլ խոնավություն չէր մնացել: Սկսել էի մտածել, որ ի վերջո ցանկությունս կատարվելու է, բայց մարմնիս փոխարեն հոգիս է վառվելու: Վախենալու էր, հուսով եմ դա դժոխքի հետ կապ չուներ:
Մեռածս առաջին ամսվա վերջին կիրակին գերեզմանիս մոտ մի երիտասարդ եկավ՝ կարմիր ու դեղին կակաչներվ: Նախկինում նրան երբեք չէի հանդիպել: Բավականին հմայիչ էր, ճակատը մի քիչ դուրս եկած, կարծես կռվողի, աչքերն՝ արծվային, ձեռքերը՝ ուժեղ, բարձրահասակ: Նստեց գերեզմանիս մոտ, խունկ վառեց, ծաղիկները դրեց ներքև ու սկսեց լացել: Առաջին տպավորությունս այն էր, որ նա գիժ է: Հետո սկսեց խոսել, պարզվեց՝ ինձ մեքենայի տակ գցող երիտասարդն էր: Այդ գրողի տարածն էր ինձնից խլել կյանքս, և հետո էլ կուսությունս էր խլելու: Բարկացա, ուզում էի սպանել նրան:
Ինձ մոտ օրերը լրիվ անիմաստ էին անցնում, առանց սենսացիաների, սկսել էի ձանձրանալ անգամ հանգստից, նյարդայնանում էի էն փաստից, որ չգիտեի, թե ինչքան է էդպես շարունակվելու: Երիտասարդն էլ չէր երևացել, գոնե մխիթարվեի:
Մի օր էլ որոշեցի գնալ մեր տուն, չէի կարոտել, ուղղակի պարապ էր: Տանն ամեն ինչ սովորական էր, միայն իմ սենյակն էլ իմը չէր, քույրս իրենով էր արել, միշտ էլ իմացել եմ, որ աչքը սենյակիս վրա է, իմը մեծ էր ու լուսավոր: Հայրս տանը չէր, իսկ մայրս ճաշի էր պատրաստվում ու անընդհատ բողոքում շոգերից, ստիպելով էլի մտածել դժոխքի մասին:
Մտա սենյակս, քույրս ու ընկերուհիները նստած էին կատվիս հետ: Կատուս իմ կյանքն էր պատմում նրանց, ափսոսացի, որ ավելի լի ու հետաքրքիր կյանք չեմ ունեցել, շատ բան կունենար կատուս պատմելու: Որոշեցի թողնել ու հետ գնալ, հիմա հասկացա՝ տանից լավ տեղ չկա, գերեզմանն իմ տունն էր:
Մահվանս վերջին ամսվա վերջին կիրակին նա նորից եկավ: Նորից խունկ ու կակաչներ էր բերել: Չհասկացա, որտեղից էր իմացել, որ սիրածս ծաղիկներ կակաչներն են, իսկ գույները՝ կարմիրն ու դեղինը: Այդ մասին միայն կատուս գիտեր, նա էլ անծանոթների հետ չէր խոսում, այն էլ ինձնից: Այս անգամ ներկայացավ, անունը Տիգրան էր: Իրեն սազում էր, հաստատ:
Ու երբ գնացի ու նստեցի կողքին, զգացի սրտի համաչափ աշխատանքը, մեռնելու աստիճան հաճելի էր, իմն արդեն երկու ամիս է չէր աշխատում: Ընդամենը մի ժամ հետո վեր կացավ գնալու, ասաց, որ գործեր ունի ու ներեմ իրեն շուտ գնալու համար:
Անցավ ևս մի ամիս, կարիք չկա պատմելու ու կրկնելու, թե ինչ տեսակ աննպատակ ու անիմաստ էին այդ օրերը: Միայն երրորդ ամսվա վերջին կիրակին նա նորից եկավ, նորից խնկով ու կակաչներով: Մի քիչ խոսեց, թեթևացավ: Մի քանի ժամից որոշեց գնալ, այս անգամ ես էլ որոշեցի գնալ հետը:
Պարզվեց, որ էլ մեքենա չի քշում, գնացինք ոտքով: Ապրում էր ինձ բավականին ծանոթ մի թաղամասում, մի բարձրահարկ շենքում, որտեղ վերելակը միշտ վատ էր աշխատում: Ոտքով բարձրացանք վեցերորդ հարկ: Ապրում էր մենակ, հետաքրքիր չէր, թե ինչու: Ուրախ էի: Մտավ լողանալու, հետո թեյ խմեց ու պառկեց քնելու: Պառկեցի կողքին՝ շատ մոտ, գրկեցի ու ապահովության զգացում ունեցա, հասկացա, որ դժոխքի գաղափարից վախենալ պետք չէր, էլ շոգ չէր, հիմա արդեն ուղղակի ջերմ էր: Վերջապես կար երջանկություն: Քնեցինք: Հանկարծ անունս կանչեց ու ես վեր կացա, չէի սխալվել, անունս էր տալիս, բայց դեռ քնած էր: Տեսնես ինչ էր կատարվում ներսում, աչքերս փակեցի ու մտա երազի մեջ: Երբեք չէի մտածի, որ ինձ կուզեր սիրել: Սիրեց, սիրեցի, չէր ցավում: Եթե արդեն մեռած չլինեի, կմեռնեի երջանկությունից:
Առավոտ բավականին ուշ արթնացանք: Մարզանք, լոգանք, թեյ ու ի զարմանս ինձ՝ ծխախոտ, երբեք չէի տեսել, որ նա ծխեր: Գնաց, իսկ ես մնացի, անգամ տան պատերից նրա բույրն էի առնում, հասկացա որ ընդամենը տասնութամյա աղջնակ եմ ու ամբողջ ներսով սիրահարվել եմ առաջին անգամ: Երեկոյան կողմ, երբ դեռ չէր եկել, դուրս եկա տանից: Արդեն գերեզմանիս մոտ մի քիչ վատ զգացի, գլխապտույտ ունեի, ընթացքից նաև սրտխառնոց ավելացավ: Քանի գնում սրտխառնոցս շատանում էր: Դե, արդեն հասկացաք՝ հղի էի, ես երեխա էի ունենալու:
Մի քանի օր ապրում էի առանց հասկանալու հետոն, առանց ավարտը պատկերացնելու, առանց որևէ բան զգալու, ինձ թվում էր՝ բթացել եմ: Իմ վաղուց արդեն չբաբախող սրտի տակ, սիրտ էր բաբախում:
Մահվանս չորրորդ ամսվա վերջին կիրակին նա նորից եկավ: Տխուր էր հայացքը, մտածկոտ: Ո՛չ խունկ էր բերել, ո՛չ կակաչ, ո՛չ էլ խոսեց: Նստեց կողքիս մինչև գիշեր, բավականին ուշ որոշեց գնալ: Մի պահ հետ նայեց նկարիս ու թվաց, թե կուզեր կողքին լինեի: Էդ պահը ինձ մի տեսակ լացելու ու ծիծաղելի թվաց, ախր կողքին էի, բայց ինքն իմը չէր կարող լինել: Չգիտեի ինչ մտածել, սիրում էի:
Անցավ մոտ յոթ ամիս, վերջին կիրակիները միշտ ուժի մեջ էին: Այդ օրերի ընթացքում ոչ մի անգամ գերեզմանիցս չհեռացա: Շոգերն անցել էին, բայց ինձ միևնույնն է ոչ մեկ չէր այցելում: Կարևորը ինձ լավ էի զգում փոքրիկիս հետ: Ոչ էլ նրա տուն էի գնացել, ինձ հանգիստ էր պետք:
Փոքրիկը ծնվեց առանց որևէ օգնության և կամ բարդությունների, ծնվեց մեր երեխան: Մինչ այդ չէի մտածել, թե ինչ եմ անելու, բայց նրան գրկելուն պես հասկացա՝ տալու էի Տիգրանին, նաև իր փոքրիկն էր:
Դռան զանգը տվեցի ու սպասեցի բացվելուն: Դուռը մի երիտասարդ աղջիկ բացեց, գեղեցիկ էր, ինձնից տարիքով: Նայեց ներքև՝ լացող փոքրիկիս, ու կանչեց Տիգրանին: Նա եկավ ու տեսնելով փոքրիկիս՝ աչքերը լցվեցին, գրկեց, համբուրեց ու ասաց, որ արդեն ինն ամիս է նրա մասին էր երազում:
Ժպտացի, դուռը փակվեց: Հիմա իսկապես հանգիստ էի, գնացի գերեզմանս, ինձ քնել էր պետք: Շարունակությունս ուրիշն էր գրելու՝ սերս:
Մեջբերել
Էջանիշներ