••Սեղմել՝ ցույց տալու համար
••Սեղմել՝ ցույց տալու համար
Համեցեք իմ ֆորում
Միայն արժանապատվություն ունեցողը կարող է գնահատել դա և իր, և ուրիշների մոտ:
Malxas (12.08.2014)
dvgray
Օսմանյան կայսրության պետական ստրուկտուրան ստեղծվել է բյուզանդական փորձի վրա, նախկին բյուզանդացի մասնագետների կողմից։ Բյուզանդական կայսրությունը իր հերթին Հռոմեական պետական ավանդույթների հիման վրա էր առաջացել, արդյունքում կարանք ասենք, որ մոտ 1500 տարվա պետական ավանդույթները փոխանցվել էին Օսմաններին։
Պայքար, պայքար մինչև ՀԱՂԹԱՆԱԿ:
Մի փոքրիկ դիտարկում այս մասին - իսլամական բոլոր երկրներում էլ միշտ փորձեր եղել են ստեղծել կենտրոնացված միապետություններ: Քանի որ միշտ, տրադիցիոն, իսլամական երկրներում մեծ է եղել քոչվոր տարրի դերը (բեդվիններ, տարաբնույթ թուրքական քոչվոր ցեղեր և այլն), ամուր է եղել այն միապետի դիրքը, որը կարողացել է այս քոչվոր տարրին հակադրել որևէ այլ ռեալ ուժ, քանի որ պատմությունը միանշանակ ցույց է տվել - քոչվոր տարրը ինքնին դեստրուկտիվ է կենտրոնացված միապետության համար, միշտ էլ տարբեր ցեղախմբի ղեկավարներ կգտնվեն, որոնք մի կողմից ձեռքի տակ ռազմունակ ուժեր կունենա, մյուս կողմից էլ բավարար փառասիրություն, որ իրենք իրենց կամ իրենց հովանու տակ իշխող տոհմից մեկին առաջ քաշեն և, ելնելով կենտրոնական իշխանության դեմ, առնվազն ցնցեն կենտրոնացված իշխանությանը: Սա համարենք աքսիոմա:
Եվ այսպես, բոլոր ժամանակների իսլամական իշխանավորները, նույնիսկ եթե իշխանության գան քոչվորների "սրերի ուժով", ձգտել են, հանուն իրենց իշխանության կայունության կտրվել նրանցից, ձեռքի տակ այլ ուժ ունենալ: Իսլամի միջնադարյան պատմության ընթացքում, կոպիտ ասած 622-ից 1622 թվերը, ոչ մի այլ հաջող բան չի հորինվել, քան այն, որ իսլամական տիրակալները փորձել են քոչվոր տարրին հակադրել իրենց սեփական վարձկան ուժերին, ի դեմս տարաբնույթ գույլամների, մամլյուքների և այլն: Սակայն այս մոդելը երբեք էլ չի լուծել խնդիրը լրիվ չափով, քանի որ միջին գուլյամը կամ մամլյուքը, լինելով ավելի լավը, քան քոչվոր ռազմիկը, անհամեմատ թանկ էր նստում իր տիրակալի վրա և սա ոչ մի կերպ թույլ չէր տալիս գուլյամների մասսայական բանակ ստեղծել: Համեմատության համար նշենք օրինակ, որ X դարում Բյուզանդիայի ահեղ հակառակորդ Սեյֆ-էդ-Դուլան, որը տիրում էր Հյուսիսային ու կենտրոնական Սիրիայի և Հյուսիսային ու կենտրոնական Իրաքին և կարողանում էր մարտադաշտ հանել մի քանի տասնյակ հազար ռազմիկ, ուներ ընդամենեը առավելագույնը... 600 գուլյամ:
Հիշատակված մոդելը երբեմն ձգտում էին բարելավվել այն բանի հաշվին, որ այս կամ այն կազմակերպչական կամ ռազմական միջոցառումներով վերացնում կամ մինիմումի էին հասցնում քոչվոր տարրի դերը, հատկապես բանակում: Օրինակ, մեր հարազատ Կիլիկիայի թագավորության հակառակորդ Մամլուքյան սուլթանությունը 1260-ական թվականներին փորձեց հրաժարվել "քոչվորներից" ու հենվել զուտ մամլյուքների (գուլյամների "օպցիա" արած տարբերակն է) վրա, սակայն պարզվեց, որ նույնիսկ այնպիսի հզոր տարածքեր, ինչպիսիք էին Սիրիան ու Եգիպտոսը, նույնիսկ նրանք էլ ի վիճակի չէին նույնիսկ բոլոր ուժերը լարելով մամլյուքների թիվը հասցնել 50.000-ի, ինչը ակնհայտորեն քիչ էր ոչ միայն հաջող նվաճողական արշավանքների, այլև երկրի պաշտպանության համար:
Ինչու այսքան հեռվից եկա?
Օսմանյան սուլթանությունը ի սկզբանե ավելի նույնիսկ ավելի վատ վիճակում էր այս հարցում, քանի որ Փոքր Ասիայում այդ ժամանակ իրոք քոչվոր տարր էր դոմինանտ, ի համեմատ հենց նույն Սիրիայի կամ Եգիպտոսի, ու այստեղ գուլյամների պահով վիճակն ավելի ողբերգական էր, բայց լուծումը օսմաններին նվիրեց հենց ժամանակը - Ենիչերական կորպուսը ստեղծել էր դեռ Մուրադ I-ը, սակայն ենիչերիներին կվիճակվեր այդպես էլ մնալ գուլյամ/մամլյուքների "օպցիա" արած տարբերակներից մեկը, եթե հենց այդ ժամանակ ի հայտ չգար մի գերհաջող հայտնագործություն - հրազեն, հրետանի և վառոդ:
Հենց այս հայտնագործությունն էր, որը կտրուկ բարձրացրեց ենիչերիական հետևակի մարտական հատկանիշները և ի վերջո, արդեն մահմեդական միջնադարի վերջում, օսմանյան սուլթանների ձեռքը տվեց մի ուժ, որի առաջ քոչվոր տարրը արդեն շանս չուներ: Վերջ, այժմ սուլթանները կարող էին հանգիստ հենվել իրենց ենիչերիների վրա ու, համագործակցելով իրենց լոյալ քոչվորների հետ, պարզ է, որ սրանք էլ կային, ճնշել ըմբոստ քոչվորներին: Ահա այս մեխանիզմը բերեց այն բացառիկ տեսարանին, որի վրա մինչև հիմա զարմանում են - գերկենտրոնացած իսլամական (??!!) տերություն XV-XVI դարերում ի դեմս Օսմանյան սուլթանության:
Ի դեպ ասած, թուրքերի փորձը ոչ պակաս հաջող կիրառեց նաև Շահ-Աբբաս I-ը Սեֆյան Պարսկաստանում: Այստեղ ևս քոչվորները իրենց անչափ ազատ էին զգում, ինչն արդեն գործնականում հարցականի տակ էր դնում պետության գոյությունն իսկ, երբ շահը ստեղծեց հրազենով զինված Թուֆենքչիերի կորպուսը, որտեղ հավաքագրում էր ռազմիկների հասարակ խավերից, ու վերջնականապես սաստեց քոչվորներին:
Համեցեք իմ ֆորում
Միայն արժանապատվություն ունեցողը կարող է գնահատել դա և իր, և ուրիշների մոտ:
Marduk (26.08.2014)
Սերիալը ավարտվել ա, լավն էր, հավեսով նայեցի: Չգիտեմ որքանով ա հավաստի, լուրեր են շրջանառվում, որ Հ1-ը ցուցադրելու ա թուրքերեն տարբերակը հայկական սուբտիտրերով:
enna (25.08.2014)
Էէէհ հայերից շատերն են հիմա այդպիսի հիմարություններ նայում մի զարմացեք: Ու կխնդրեմ սիրելի "հայրենասերների" գլուխներտ մի քիչ թեքեք ու մեկ դարով փորձեք ետ գնալ:
Իրոք
John (31.10.2017)
Մի դար առաջ կորեական սերիալներ էի՞ն նայում։
Եթե չգիտեք ասեմ, որ մեկ դար առաջ օսմանները ցեղասպանություն են կատարել, որի արդյունում զոհվել է 1, 6մլն. -ից ավել մարդ
Հորս արև բոտ ա։
Progart (02.11.2017), Yellow Raven (01.11.2017), Նիկեա (15.11.2017)
You got no jams pabo
Այս պահին թեմայում են 1 հոգի. (0 անդամ և 1 հյուր)
Էջանիշներ