Առաջինը կփորձեմ ներկայացնել երևի թե ոչ այնքան հայտնի Ալեքսանդր Նիկոլաևիչ Ռադիշչևին-
Ո՞րն է ապագա հասարակության իդեալը
- Հանրապետությունը
Ո՞ր ուղին է տանում դեպի նոր հասարակություն
-Բռնությունը, հեղափոխությունը
Հաստատո՞ւմ եք, որ մարդուն աստված է ստեղծել:
- Մարդը նյութական կազմավորումների պսակն է, երկրի վրա ամեն ինչի եղբայը
Ինչո՞վ է մարդը տարբերվում մնացած կենդանիներից:
-Նրանով, որ նա չի սողում հողի վրա, այլ նայում է նրա սահմաններից դուրս և օժտված է մտավոր զորությամբ:
Ի՞նչն է աշխարհում նախորդում մարդուն և նրա մտքերին:
-Բնությունը
Որևէ բան գոյություն ունի՞, արդյոք, բնության սահմաններից դուրս:
- Ենթադրություններ, երևակայություն:
Ո՞վ է ղեկավարում բնությունը:
-Նրա սեփական օրենքները: Շարժման օրենքները
Ո՞վ է նրան շարժում հաղորդել:
-Շարժումը նրա էության մեջ է:
Ուղեղի մեջ գյություն ունե՞ն, արդյոք, բնածին գաղափարներ: Դեկարտն ու Լայնբի՞ցն են ճիշտ, թե՞ Բեկոնը և Լոկը:
- Ճիշտ են Բեկոնը և Լոկը՝ բնածին գաղափարներ չկան. այն ամենը, ինչ գիտենք, փորձի արդյունք է:
Մարդն ի զորո՞ւ է, արդյոք, հասկանալ ճմարտությունը:
- Զգացմունքները և մտքերը երբեմն մեզ մոլորության մեջ են գցում, բայց բնությունը մեզ չի խաբում: Մարդ օժտված է իրերը ճանաչելու կարողությամբ:
Անմա՞հ է արդյոք, մարդկային հոգին:
- Հոգու անմահության մասին ուսմունքները կառուցված են ենթադրությունների վրա: Անմահությանը կարելի է հավատալ, բայց այն ապացուցել հնարավոր չէ:
Դուք հավատո՞ւմ եք արդյոք, անմահությանը:
_ Հավատը մխիթարում է, բայց անմահութունն անհնար է: Սենական ասել է «« Մահվան համար ամեն ինչ ոչինչ է, մահն ինքը ոչինչ է:»»
Հանուն ինչի՞ պետք է մարդ ապրի:
-Հանուն հայրենիքի փառքի:
Հանուն ինչի՞ մահը սարսափելի չէ:
-Հանուն հայրենիքի փառքի:
Ալեքսանդր Նիկոլաևիչ Ռադիշչևին ոչ ոք այդպիսի հարցեր, իհարկե, չի առաջարկել ոչ բանավոր, ոչ գրավոր: Իսկ եթե նույնիսկ այդպիսի հարցաթերթիկ լիներ, ապա պատասխանների համար նա, թերևս, այլ բառեր կգտներ: Բայց ««Ճանապարհորդություն Պետերբուրգից Մոսկվա»» և «« Մարդու, նրա մահկանացու լինելու և անմահության մասին»» ստեղծագործություններն այդպիսի պատասխաններ պարունակում են:
Մեջբերել
Էջանիշներ