Կուզենայի կանխել վերադարձդ,
բայց մեկնումդ կանխելու գնով (Անդրե Ժիդ)
Չեմ հիշում ոչ մեր առաջին, ոչ էլ վերջին հանդիպումը:
Մի ինչ-որ պահ լույսն արդեն բացվում է:
Հեռախոսս զնգում է՝ հաշվիս գրանցելով հերթական խեղդված գիշերվա ավարտը:
Բացում եմ աչքերս: Աչքերն առավոտյան բացվելու համար են: Երևի:
Լուռ հագնվում եմ: Երևի ամեն ինչ կարգին է, եթե ժամացույցը շարունակում է տկտկալով առավոտը չափել:
Վառում եմ առաջին գլանակն ու սրճեփը դնում գազօջախին:
Երևի նա դեռ քնած է՝ ձեռքը բարձի տակ:
Սենյակումս կանոնավոր քաոս է: Բանալիս սովորաբար կախված է պատից, որովհետև փակ դռների հետևում քաոսը միշտ կանոնավոր է. իրերը երբեմն փոխում են իրենց տեղերը, ծանրանում փոշուց, բայց երբեք ոչինչ չի անհետանում:
Դուրս գալուց առաջ ինքս ինձ ժպտում եմ հայելու մեջ այնպես, ինչպես ժպտում ենք մեկին, որին լքելու ենք:
Բանալիս մտցնում եմ կողպեքի մեջ, պտտում:
Դուրս եմ գալիս ու զգույշ աստիճաններով իջնում, որովհետև դռներ չունեցող դրսում քեզ չկորցնելու շանսերը զրոյի են հավասարվում:
Բակում նորից Քուչի տղերքը Սևին խցկել են անկյուն:
- Ողջույն, Քուչի տղա 1, Քուչի տղա 2, Քուչի տղա 3:
- Ա՜... ա՜,- ծոր են տալիս նրանց աչքերը։
Ինձ կորցնելու վախս հաղթում է Սևին բարևելու, գրկելու ու դրանից հետո սպանելու ցանկությանս: Քուչի տղերքի հետապնդումներից Սևին փրկելու միակ ճանապարհը նրան սպանելն է, իսկ Սևին գրկել ու չսպանել նշանակում է դառնալ Սև: Բայց գրկելուց հետո մարդուն սպանել կարողանալու խաղում գրեթե վստահ էի, որ տանուլ եմ տալու:
***
Իմ լռությունն այնքան բնական ու նրբանկատ էր Քուչի տղերքի անդադար աղմուկի դեմ, որ դարձել էր մի տեսակ հակաթեզ, ինչպես արևը ստվերի դեմ. երջանիկ չլինելու և լռելու շատ պատճառներ կային: Քուչի տղերքն ինձ ոտքից գլուխ չափում են պսպղացող շնագայլերի աչքերով, համոզվում, որ աչքերիս մեջ Սև չի ապրում. ավելին, ես Սևին չեմ նկատում, չեմ ուզում, տեղյակ էլ չեմ, որ մեր Քուչում սևեր են ապրում: Սևին ճանաչել, տեսնել, բարևել, զգալ, ուզել արգելված է քուչում: Սևին պահում են բետոնե փակ դռների հետևում, որ քուչի տղերքի որսորդական աչքերը սպիտակ մարդու միջի սևին չնկատեն: Քուչում բոլորը լռում են Սևի մասին:
***
Դեմքի անտարբեր արտահայտությամբ, որպես ազնվացեղ քոչվոր՝ շարունակում եմ ճանապարհս՝ մեջքիս քարշ տալով Սևի ծանրացող ու թաց հայացքը: Ամեն հեռացող քայլիս հետ մեջքս կորանում է, ու նմանվում եմ անդուռ անապատի լաբիրինթոսում կորած ուղտի: Վազում եմ դեպի մոտակա կրպակն ու ապակիների մեջ փորձում գտնել արտացոլանքս՝ համոզվելու համար, որ ես դեռ ուղտ չեմ, ուղտ չեմ, ուղտ չեմ, ուղտ չեմ, որ դեռ Քուչի տղերքի պես սապատավոր ու սևասպան չեմ: Ապակիների հայելու մեջ տեսնում եմ Սևի կուչ եկած աչքերը՝ որպես հիշեցում, որ ես իրենից մեկն եմ... հետո երկուսով լռում ենք միևնույն բանն ու առաջ անցնում: Նրա հայացքը կանգնում է բկիս, ու ես սկսում եմ նահանջել ինքս ինձնից:
***
Մղձավանջը սկսվում է գիշերները, երբ անցուդարձը բակում դադարում է, ու Քուչի տղերքը հասնում են Սևին: Լռության մեջ լսվում են ոտնաձայներ. ես վառում եմ գլանակս (դանդաղ մահն անաղմուկ է), քրտնած ճակատս դնում եմ պատուհանի սառն ապակուն, նայում գիշերվա մեջ, լսում Սևին պատին դեմ տվող ոտնաձայները. կծկվում եմ. բոլորով ենթարկվում էինք ցավի, քամու, գուցե նաև միասին մեռնելու հաճույքին:
Ոտնաձայները մոտենում են Սևին, մեկը համոզում է թքել իր ճակատին. եթե վրիպեր, չէր լուսացնի. «Լեզուդ ու՞ր ա, չունե՞ս, տղերքը ասում են՝ ժամանակին լավ էլ սոխակի ձեն ես ունեցել, արա, կարող ա՞ կուլ ես տվել, հա՞, խոսա, դե-դե՜: Էսի լրիվ գժվել ա, բա որ ասում էի ձեզ, չէիք հավատում ինձ, էս հարիֆը լրիվ թռցրել ա, բայց դուք տեսնում ե՞ք՝ ասում եմ թքի վրես, ինքը նույն ձև կանգնած ա, չէ բայց դուք տեսնում ե՞ք, աչքիս ծեծվելը սրա դուրն էկել ա»:
Սևը, լռելուց բացի, ուրիշ ելք չուներ, եթե լռելը կարող է առհասարակ ելք համարվել: Ընտրության հնարավորություն գրեթե չկար. եթե կատարեր տղերքի հրահանգն ու թքեր մեկնումեկի վրա, իրեն տեղնուտեղը կսպանեին, իսկ հիմա ինքը ծեծ էր ուտում, որովհետև չէր թքել. երկու դեպքում էլ ելքը նույնն էր, որովհետև տղերքը ծաղրում էին Սևին՝ ծեծվելու ու ավելի ուժեղ ծեծվելու միջև ընտրության թվացյալ հնարավորություն տալով նրան:
Ես շունչս պահած սպասում եմ, որ գոնե հիմա Սևին կսպանեն, ու առավոտյան պատի տակ ընկած նրա հայացքը մեջքիս էլ չի ծանրանա, որ կրպակի ապակիներից աչքերը կոկորդիս չեն կանգնի, որ գիշերով շենքի բոլոր դռները չի ծեծի ու մարդկանց քունը ընդհատի, որ ամեն օր չի զանգի ու լռի, որ փողոցը քարշ եկող ոտքերից կազատվի, որ սրանից հետո հայելու մեջ կսկսեմ ինձ տեսնել, որ պաղպաղակս, առանց կիսվելու, կուլ կգնա, որ մտածելը քնելուն չի խանգարի:
Մոտենում է Քուչի տղա համար 3-ը. «Հն, արա´, ուզում էիր մեզնից մեկը լինել, հա՞, ուզում էի՞ր, շա՞տ: Լավ, դե հիմա զգա ապրելու մեր ձևը...»: Քուչի տղա համար 3-ը հրահանգ է տալիս, ու սրանք շների պես հարձակվում են Սևի ոսկորների վրա մինչև հանգստանալը:
Սևերը սրանց պետք են հենց այս դիրքով՝ ասֆալտի վրա, ոտքի տակ, կիսաշունչ, տրորված, ո´չ մարդ, ո´չ կենդանի, ո´չ սատկած՝ պառկած, հոգնած ու լուռ: Զգացի, թե ինչպես են հոսում հոգնածության, ձախորդության ու հաճույքի արցունքները:
***
Հասկանո՞ւմ եք, հարգելի պարոն, թե ինչ է նշանակում, երբ այլևս գնալու տեղ չի լինում... Որովհետև հարկավոր է, որ ամեն մարդ կարողանա գեթ մի որևէ տեղ գնալ (Ֆ.Դ.): Տեղից շարժվելու համար մտքումդ փոքրուց անգիր արած հասցե ունենալ է պետք, որ աշխարհի բոլոր մամաները սովորեցնում են՝ կախվելով այն հույսից, որ ճանապարհդ կորցնելու դեպքում ինչ-որ բարի անծանոթի հասցեդ ասելով` տուն կհասնես: Սևի կապտած մարմինը մնում է ասֆալտին կպած՝ սպասելով, որ հաջորդ գիշեր ինչ-որ մեկը, ինչ-որ բարի մի մարդ, քուչում չապրող ինչ-որ շրջմոլիկ, երջանիկ պատահականությունը կամ գոնե ես կամ գոնե Քուչի տղերքից մեկն իրեն վերջապես կսպանի: Երևի Սևը մոռացել էր, որ գոյություն չունեցողներին չեն սպանում, որ իր գոյությունը տղերքին պետք է հենց չգոյության ձևով, որ եթե մարդ ոչ ոքի մեջ չի ապրում, նրան սպանելու ցանկություն ոչ ոք էլ չունի, որովհետև նա երևի արդեն մեռած է...
***
Փողոցում Սևի ուրվագիծը լուսնի տակ ընկած գունաթափվում է: Նա այս անգամ երգում է, նա այլևս չի ուզում ճչալ, նրա համար արդեն ամեն ինչ մեկ է, և նա երգում է։ Քիչ անց լսվում են Քուչի տղերքի ոտնաձայները: Նրանք գնում են տուն, որովհետև Քուչի բոլոր տղերքն առավոտյան տնից են դուրս եկել ինձ պես: Ես մոտենում եմ հայելուն՝ Սևին բարի գիշեր ասելու: Նայում եմ մեջը.
- Բարև, Քուչի տղերք:
Մեջբերել
: Ինձ ձեր կարծիքը շատ ա հետաքրքրում 
hetanos-ի խոսքերից
Էջանիշներ