Գուցե հնարավոր է

[Freeman]

Կարծում եմ հնարավոր ա այլմոլորակայինների գոյությունը: Բայց դժվար թե իրանք մեր նման լինեն, հնարավոր ա ուղղակի միաբջիջ կամ ոչ բջջային ձևեր են, հնարավոր ա ՝ զարգացած ու բանականություն ունեցող ձևեր են, ամեն դեպքում քիչ ա հավանական ու ավելի քիչէ որ ինչ-որ երկրացի կամ մանավանդ ես իրանց կհանդիպեմ (եթե Վիստին չհաշվենք, դե ինքը մեր ախպերն ա )

[Նետ]

Կան անթիվ բազմությամբ աստղեր (համենայնդեպս նրանց թվի վերջավոր լինելու մասին առայժմ ոչինչ հայտնի չէ), այդ աստղերի մի մասի շուրջ պտտվում են անթիվ բազմությամբ մոլորակներ, այդ մոլորակների մի մասը, ըստ հավանականության տեսության, գտնվում է նույն դիրքում ու ունի նույն պայմանները ինչ երկիրը (անթիվ բազմության մի մասը դարձյալ անթիվ բազմություն է, հետևաբար երկրին մոտ պայմաններ ունեցող մոլորակները անթիվ են), իսկ քանի որ այդ մոլորակների վրա կան երկրայինին մոտ կյանքի առաջացման բոլոր պայմանները, ապա ոչ մի պատճառ չկա, որ այդ մոլորակների վրա կյանք չլինի: Այստեղից հետևում է, որ տիեզերքում գոյություն ունեն անսահման բազմությամբ բնակեցված մոլորակներ:

Արէա Ջան. ոչ մի տեսակի պայմանից կյանք չի առաջանում։ Որևե մեկը չի կարողացել որևե պայմանում կյանք ստանալ։ Այսինքն՝ եթե նույնիսկ կյանքի համար նպաստավոր բոլոր պայմանները առկա լինեն. դա դեռ ոչ մի կերպ չի նշանակում որ այնտեղ գիտակցություն գոյություն կունենա։Ոչ թէ պայմաններից կյանք է առաջացել. այլ պայմանները ստեղծվել են կյանքի համար։
Ինչ վերաբերվում է հավանականության տեսությանը ՝ բոլոր այսօրվա 6 միլիարդ մարդիկ աշխարհ են եկել բացառապես նույն եղանակով ու նույն պայմաններում։Նրանցից և ոչ մեկից 2 հատ չկա։ Չկա նույնիսկ նման մատնահետք ։ եթե որևե մեկին հաջողվի գտնել 2 իրար նման ձյան փաթիլ. գուցե ես ավելի լուրջ վերաբերվեմ այլմոլորակցիներին։

Հետևաբար տարօրինակ ու անհասկանալի կլինի, եթե անսահման բազմությամբ, իրար նման մոլորակներից միայն մեկի վրա կյանք լինի, նույնքան անհավանական, որքան նարդու զառով մեկ միլիոն անգամ անընդմեջ 6+6 բերելը

Իսկ հավատու՞մ ես որ տիեզերքում մի որևե տեղ էլի կգտնես 600 դասի Մերսեդես։ Չէ՞ որ անթիվ բազմության կյանքերի մեջ կարող է որևե մեկը նույն ձևով զարգացում ապրած լիներ։

[Արէա]

Արէա Ջան. ոչ մի տեսակի պայմանից կյանք չի առաջանում։ Որևե մեկը չի կարողացել որևե պայմանում կյանք ստանալ։ Այսինքն՝ եթե նույնիսկ կյանքի համար նպաստավոր բոլոր պայմանները առկա լինեն. դա դեռ ոչ մի կերպ չի նշանակում որ այնտեղ գիտակցություն գոյություն կունենա։Ոչ թէ պայմաններից կյանք է առաջացել. այլ պայմանները ստեղծվել են կյանքի համար։
Ինչ վերաբերվում է հավանականության տեսությանը ՝ բոլոր այսօրվա 6 միլիարդ մարդիկ աշխարհ են եկել բացառապես նույն եղանակով ու նույն պայմաններում։Նրանցից և ոչ մեկից 2 հատ չկա։ Չկա նույնիսկ նման մատնահետք ։ եթե որևե մեկին հաջողվի գտնել 2 իրար նման ձյան փաթիլ. գուցե ես ավելի լուրջ վերաբերվեմ այլմոլորակցիներին։
Իսկ հավատու՞մ ես որ տիեզերքում մի որևե տեղ էլի կգտնես 600 դասի Մերսեդես։ Չէ՞ որ անթիվ բազմության կյանքերի մեջ կարող է որևե մեկը նույն ձևով զարգացում ապրած լիներ։

Չէ դե, ո՞վ ասեց որ չի առաջանում: Ինչ-որ մեկը փորձե՞լ է մի քանի միլիոն տարվա տևողությամբ հետազոտություններ ու գիտափորձեր անցկացնել: Ինչ-որ խղճուկ լաբորատորիայում, ծիծաղելիության աստիճան փոքր՝ մի քանի տասնամյակ տևողությամբ փորձերը ոչինչ ապացուցել չեն կարող:

Իսկ ի՞նչ գիտես որ "Ոչ թէ պայմաններից կյանք է առաջացել. այլ պայմանները ստեղծվել են կյանքի համար", ավելի տրամաբանական չէ՞, որ կյանքն առաջացել է այնտեղ, որտեղ եղել են նպաստավոր պայմաններ, քան որ հատուկ կյանքի առաջացման համար ինչ որ անհայտ ուժեր ինչ-որ մոլորակի վրա, մինչ այդ ոչ մի տեղ չհանդիպող պայմաններ են ստեղծել: Ո՞րն է ավելի տրամաբանական:

[dvgray]

իսկ ինչ? ինկատի ունեք "կյանք" ասելով; օրինակ- ծառը, ծազիկը, քարի - ապրում են?
կյանք ասելով եթե ինկատի ունենք շարժվելու ընդունակությունը, ապա կարող է այլ մոլորակի վրա կան չշարժվող օբեկտներ /ասենք ծառանման/, որոնք ունեն մեզանից մեծ ինտելեկտ... հիմա նրանք ապրում են?

[Freeman]

իսկ ինչ? ինկատի ունեք "կյանք" ասելով; օրինակ- ծառը, ծազիկը, քարի - ապրում են?
կյանք ասելով եթե ինկատի ունենք շարժվելու ընդունակությունը, ապա կարող է այլ մոլորակի վրա կան չշարժվող օբեկտներ /ասենք ծառանման/, որոնք ունեն մեզանից մեծ ինտելեկտ... հիմա նրանք ապրում են?

Երևի ավելի ճիշտ ա ասել թե ինչ նկատի ունենք կենդանի օրգանիզմ ասելով՝ կենդանի օրգանիզմն այն բաց թերմոդինամիկական համակարգն է, որը փոքրացնում է սեփական էնտրոպիան՝ շրջապատող աշխարհի էնտրոպիայի բաձրացման հաշվին

[Նետ]

Չէ դե, ո՞վ ասեց որ չի առաջանում: Ինչ-որ մեկը փորձե՞լ է մի քանի միլիոն տարվա տևողությամբ հետազոտություններ ու գիտափորձեր անցկացնել: Ինչ-որ խղճուկ լաբորատորիայում, ծիծաղելիության աստիճան փոքր՝ մի քանի տասնամյակ տևողությամբ փորձերը ոչինչ ապացուցել չեն կարող:

Իսկ ի՞նչ գիտես որ "Ոչ թէ պայմաններից կյանք է առաջացել. այլ պայմանները ստեղծվել են կյանքի համար", ավելի տրամաբանական չէ՞, որ կյանքն առաջացել է այնտեղ, որտեղ եղել են նպաստավոր պայմաններ, քան որ հատուկ կյանքի առաջացման համար ինչ որ անհայտ ուժեր ինչ-որ մոլորակի վրա, մինչ այդ ոչ մի տեղ չհանդիպող պայմաններ են ստեղծել: Ո՞րն է ավելի տրամաբանական:

Կարծում եմ կհամաձայնես որ այս ամբողջ կենսաբանական բալանսի համար ինչ որ ծրագիր է եղել։Ինձ համար զավեշտալի են այն պնդումները թէ ամեն ինչ առաջացել է ինքնստինքյան ու քաոսը որոշել է ինտելեկտ դառնալ։
Գծագրի օրինակով ասեմ՝ որքան էլ թուղթ.մատիտ.քանոն ու սեղան լինի դրված.դրանից գծագրող ու մտահաղացում չի ծնվի։ Սկզբում անհրաժեշտ է. որ գծագրող ու ծրագիր կազմող լինի։Հետո նա անպայման կճարի թուղթ ու մատիտ. գծագիրը ավարտին հասցնելու համար։

[Արէա]

Կարծում եմ կհամաձայնես որ այս ամբողջ կենսաբանական բալանսի համար ինչ որ ծրագիր է եղել։Ինձ համար զավեշտալի են այն պնդումները թէ ամեն ինչ առաջացել է ինքնստինքյան ու քաոսը որոշել է ինտելեկտ դառնալ։
Գծագրի օրինակով ասեմ՝ որքան էլ թուղթ.մատիտ.քանոն ու սեղան լինի դրված.դրանից գծագրող ու մտահաղացում չի ծնվի։ Սկզբում անհրաժեշտ է. որ գծագրող ու ծրագիր կազմող լինի։Հետո նա անպայման կճարի թուղթ ու մատիտ. գծագիրը ավարտին հասցնելու համար։

Իսկ ի՞նչ մի արտասովոր բան է էդ ինտելեկտ կոչվածը:
Տիեզերքում կան միլիարդավոր գալակտիկաներ, ամեն գալակտիկայում կան միլիարդավոր աստղեր, ամեն աստղի շուրջ կան մոլորակներ, արբանյակներ, աստերոիդներ, հազար ու մի տիեզերական օբյեկտ: Դրանցից ամեն մեկն ունի յուրահատուկ կառուցվածք, ամեն մեկի վրա միլիարդավոր մեզ հայտնի ու անհայտ ռեակցիաներ են տեղի ունենում: Ու դրանցից ամեն մեկն էնքան հեռու է մեզնից, որ մազաչափ անգամ ազդեցություն չունի մեր վրա:
Ուրեմն: Եթե մենք ենք էդ միակն ու անկրկնելին, ուրեմն ո՞ւմ էր պետք ստեղծել էս ահռելի, մարդու պատկերացման մեջ ոչ մի կերպ չտեղավորվող չափսերի աշխարհը:

Մինչև 20-րդ դարի սկիզբը էս ամեն ինչը լավ էլ տեղավորվում էր տրամաբանության սահմաններում՝ տիեզերքը սահմանափակվում էր մեր գալակտիկայով, որում էլի լիքը աստղեր կային, բայց դե մի կերպ կարելի էր ընդունել, որ դրանք երկրի վրա կյանքի ապահովման հետ ինչ-որ կապ ունեն, քանի որ էդքան էլ հեռու չեն, ու ինչ-որ կերպ փոխկապակցված են միմյանց հետ:

Բայց, երբ պարզվեց, որ Անդրոմեդայի միգամածությունը իրականում ոչ թե գազային միգամածություն է, այլ նույնատիպ գալակտիկա, ինչպես մեր Ծիր Կաթինը: Ու երբ պարզվեց, որ Քնար համաստեղություն վեգա աստղը իրականում ոչ թե աստղ է, այլ էլի ահռելի չափսերի գալակտիկա, ու երբ բացահայտվեցին էլի հարյուրավոր գալակտիկաներ, ու պարզ դարձավ, որ դրանց թիվն իրականում անսահման է, էդ ժամանակ արդեն ծիծաղելի է մտածել, թե էդ ամեն ինչը ստեղծվել է, ինչ-որ խղճուկ մոլորակի վրա, ինչ-որ կենդանիների առաջացման համար: Իսկապես, տրամաբանական չէ, չէ՞:

Ու եթե էս ամեն ինչը կա, ու եթե ոչ մի պատճառ չկար նրա լինելու, բայց նա կա, ու եթե անգամ հավատանք աստծո, կամ ինչ-որ գերբնական ուժի գոյությանը, ավելի տրամաբանական չէ՞, որ այս ամեն ինչը ստեղծվել է, որպեսզի նրա ամեն մի անկյունում ստեղծվի կյանքի ինչ-որ մի ձև (ես իհարկե սրան չեմ հավատում, ու մտածում եմ, որ տիեզերում էնքան զարմանահրաշ երևույթներ կան, որ կյանքի ու ինտելեկտի առաջացումը այս ամենի ֆոնին հեչ էլ զարմանալի չէ), թե չէ ո՞ւմ էր պետք էս ահռելի ու ամայի տարածությունը:

[Արէա]

իսկ ինչ? ինկատի ունեք "կյանք" ասելով; օրինակ- ծառը, ծազիկը, քարի - ապրում են?
կյանք ասելով եթե ինկատի ունենք շարժվելու ընդունակությունը, ապա կարող է այլ մոլորակի վրա կան չշարժվող օբեկտներ /ասենք ծառանման/, որոնք ունեն մեզանից մեծ ինտելեկտ... հիմա նրանք ապրում են?

Հենց ամենամեծ խնդիրն էլ դա է, որ պարզ չէ թե ինչ տեսք կունենա արտերկյա բանականությունը, կամ կյանքը, ու արդյոք, մարդը երբևէ հանդիպելով նման ինչ-որ երևույթի կկռահի, որ դա կյանք ու բանականություն է, կարծում եմ ոչ բոլոր դեպքերում, ավելի ճիշտ շատ քիչ դեպքերում հնարավոր կլինի մեզանից տարբեր բանական էակներին ընդունել որպես այդպիսին (ու իհարկե նրանք էլ մեզ):

[Freeman]

Իսկ ի՞նչ մի արտասովոր բան է էդ ինտելեկտ կոչվածը:
Տիեզերքում կան միլիարդավոր գալակտիկաներ, ամեն գալակտիկայում կան միլիարդավոր աստղեր, ամեն աստղի շուրջ կան մոլորակներ, արբանյակներ, աստերոիդներ, հազար ու մի տիեզերական օբյեկտ: Դրանցից ամեն մեկն ունի յուրահատուկ կառուցվածք, ամեն մեկի վրա միլիարդավոր մեզ հայտնի ու անհայտ ռեակցիաներ են տեղի ունենում: Ու դրանցից ամեն մեկն էնքան հեռու է մեզնից, որ մազաչափ անգամ ազդեցություն չունի մեր վրա:
Ուրեմն: Եթե մենք ենք էդ միակն ու անկրկնելին, ուրեմն ո՞ւմ էր պետք ստեղծել էս ահռելի, մարդու պատկերացման մեջ ոչ մի կերպ չտեղավորվող չափսերի աշխարհը:

Մինչև 20-րդ դարի սկիզբը էս ամեն ինչը լավ էլ տեղավորվում էր տրամաբանության սահմաններում՝ տիեզերքը սահմանափակվում էր մեր գալակտիկայով, որում էլի լիքը աստղեր կային, բայց դե մի կերպ կարելի էր ընդունել, որ դրանք երկրի վրա կյանքի ապահովման հետ ինչ-որ կապ ունեն, քանի որ էդքան էլ հեռու չեն, ու ինչ-որ կերպ փոխկապակցված են միմյանց հետ:

Բայց, երբ պարզվեց, որ Անդրոմեդայի միգամածությունը իրականում ոչ թե գազային միգամածություն է, այլ նույնատիպ գալակտիկա, ինչպես մեր Ծիր Կաթինը: Ու երբ պարզվեց, որ Քնար համաստեղություն վեգա աստղը իրականում ոչ թե աստղ է, այլ էլի ահռելի չափսերի գալակտիկա, ու երբ բացահայտվեցին էլի հարյուրավոր գալակտիկաներ, ու պարզ դարձավ, որ դրանց թիվն իրականում անսահման է, էդ ժամանակ արդեն ծիծաղելի է մտածել, թե էդ ամեն ինչը ստեղծվել է, ինչ-որ խղճուկ մոլորակի վրա, ինչ-որ կենդանիների առաջացման համար: Իսկապես, տրամաբանական չէ, չէ՞:

Ու եթե էս ամեն ինչը կա, ու եթե ոչ մի պատճառ չկար նրա լինելու, բայց նա կա, ու եթե անգամ հավատանք աստծո, կամ ինչ-որ գերբնական ուժի գոյությանը, ավելի տրամաբանական չէ՞, որ այս ամեն ինչը ստեղծվել է, որպեսզի նրա ամեն մի անկյունում ստեղծվի կյանքի ինչ-որ մի ձև (ես իհարկե սրան չեմ հավատում, ու մտածում եմ, որ տիեզերում էնքան զարմանահրաշ երևույթներ կան, որ կյանքի ու ինտելեկտի առաջացումը այս ամենի ֆոնին հեչ էլ զարմանալի չէ), թե չէ ո՞ւմ էր պետք էս ահռելի ու ամայի տարածությունը:

Անվերջի պահը մի քիչ վիճելի ա, ամեն դեպքում եթե տիեզերքում լինեն էնքան թվով գալակտիկաներ, որ էդ թիվը ես չգիտեմ մեկ ա` կյանքի առաջացումն էնքան քիչ հավանական ա, որ հազիվ էլ մի-երկու մոլորակում առաջանար, դրանցում էլ էնքան քիչ ա հավանական կյանքի առաջացումից հետո նպաստավոր պայմանների առաջացումը, որ հազիվ էլ մի մոլորակի վրա զարգանար ու հասներ բանական էակի առաջացմանը: Ախր հենց մի քանի ամինաթթուն (կամ մեզ հայտնի օրգանիզմների մեջ մտնող գրեթե բոլոր օրգանական պարզ նյութերը` շաքարներ, ճ-թթուներ) ճիշտ սարքելու համար չեմ էլ պատկերացնում թե ինչ պայմաններում պիտի ռեակցիաներ առաջանային, որ դաժե է միլիարդավոր երկրին համարժեք մոլորակներում (ոչ թե գալակտիկաներում, որոնցում կարա տենց մոլորակ չլինի էլ) երկու ամինաթթվի առաջացումն ու իրար կպումը աբսուրդ ա թվում, էլ չասեմ բացասական հետադարձ կապով կարգավորվող քիմիական սինապսներով բանականության առաջացումը:

2. եթե լինի էլ ուրիշ տեղ կյանքի ձև, քիչ ա հավանական որ մեր նման կլինեն, կարող ա իրանք բանականություն չունենան, բայց նենց հատկանիշ ունենան, որ մենք չունենք


Ամեն դեպքում ես վերապահումներով եմ մոտենում կոացերվատներից բարդ կենսական ձևերի առաջացմանը, եթե իրանց ընդհանրապես կյանքի ձև համարենք

Իսկ եթե տիեզերքն անվերջ լինի, էդ դեպքում ոչ մի բան չեմ կարա ասեմ, հնարավոր ա անվերջ թվով էլ հենց բանական ու մեզ նման կյանքի ձևեր առաջանան, նույնիսկ զրո հավանականությւոնը անվերջի մեջ հնարավոր ա, մարդ ես, մեկ էլ տեսար էդ կետը հենց էդ ուղիղի վրա ընկավ
Նենց-որ հնաավոր ինչ-որ տեղ սատանիստ Գոռը պայքարում ա նացիոնալիստ Բայանդուրի դեմ, իսկ անանուն հակեռները պնդում են, որ ընդունվի ACTA օրինագիծը, հայերն էլ թուրքերին լրիվ կոտորել են ու իրանց համար հանգիստ ապրում են` ասելով որ տարածաշրջանում տենց ազգ չի եղել

Հ.Գ. Այզեկ Ազիմովի «Տեսարան բարձունքից» գիրքը կարդացեք

Հ.Հ.Գ. Նետ, կարծում եմ դու ավելի շատ Աստվածաշնչի վրա ես հիմնվում, բայց ինձ թվում ա, որ Աստծուն չէր խանգարի եթե ուրիշ մոլորակի վրա ածխածնի փոխարեն սիլիցիում պարունակող օրգանական նյութերից կյանք ստեղծվեր

Հ.Հ.Հ.Գ. միասին Վարզորի միջին գրառման չափ գրառում արեցինք

[Արէա]

Անվերջի պահը մի քիչ վիճելի ա, ամեն դեպքում եթե տիեզերքում լինեն էնքան թվով գալակտիկաներ, որ էդ թիվը ես չգիտեմ մեկ ա` կյանքի առաջացումն էնքան քիչ հավանական ա, որ հազիվ էլ մի-երկու մոլորակում առաջանար, դրանցում էլ էնքան քիչ ա հավանական կյանքի առաջացումից հետո նպաստավոր պայմանների առաջացումը, որ հազիվ էլ մի մոլորակի վրա զարգանար ու հասներ բանական էակի առաջացմանը: Ախր հենց մի քանի ամինաթթուն (կամ մեզ հայտնի օրգանիզմների մեջ մտնող գրեթե բոլոր օրգանական պարզ նյութերը` շաքարներ, ճ-թթուներ) ճիշտ սարքելու համար չեմ էլ պատկերացնում թե ինչ պայմաններում պիտի ռեակցիաներ առաջանային, որ դաժե է միլիարդավոր երկրին համարժեք մոլորակներում (ոչ թե գալակտիկաներում, որոնցում կարա տենց մոլորակ չլինի էլ) երկու ամինաթթվի առաջացումն ու իրար կպումը աբսուրդ ա թվում, էլ չասեմ բացասական հետադարձ կապով կարգավորվող քիմիական սինապսներով բանականության առաջացումը:

Ինչու Freeman ջան, ինչո՞ւ հենց մի մոլորակի վրա: Ինչո՞վ է մեկ թիվը տարբերվում երկուսից, կամ հարյուրից: Եթե հնարավոր է մի դեպքում, ինչո՞ւ մյուս դեպքերում հնարավոր չէ:
Պնդումդ ճիշտ կլիներ, եթե ընդունեինք որ կան ասենք մեկ միլիարդ աստղ, ու կյանքի առաջացումը հնարավոր է մեկ դեպքում մեկ միլիարդից, ես դեպքում կասեի հա, ճիշտ ես:

Արի ընդունենք այսպես, ինչքա՞ն է կյանքի առաջացման հնարավորությունը. մեկը միլիոնի դեպքում, մեկը միլիարդի, մեկը տրիլիոնի և այլն: Մեր գալակտիկայում կա մոտ 300 միլիարդ աստղ (մոլորակների մասին էլ չեմ ասում), իսկ ինչքա՞ն գալակտիկա կա տիեզերքում: Հաբբլի նկարներից մեկում կարելի է հաշվել ավելի քան 10 000 գալակտիկա, սա ընդամենը մի նկարում, որը ցույց է տալիս տիեզերքի ընդամենը մի փոքր սեգմենտը, ավելի փոքր տեսանելի հեռավորությամբ, թե ինչ կա այդ տեսանելիից անդին, ոչ-ոք չգիտե, բայց տրամաբանական է ենթադրել, որ էլի էդքան տեսանելի հեռավորություն, ու հետո էլի ու էլի: Վերջում կստանանք այնպիսի մի ահռելի թիվ, որը պատկերացնել անգամ չենք կարող: Հիմա արի մեր ստացած էս անհասկանալի թիվը բաժանենք էն թվի վրա որով նշանակել էինք կյանքի առաջացման հավանականությունը (միլիոն, միլիարդ, տրիլիոն կամ ցանկացած այլ թիվ) ու կստանանք թե քանի տեղում է հնարավոր կյանքի գոյությունը, ու այդ թիվը էլի ահռելի մեծ կլինի:

Նենց-որ հնաավոր ինչ-որ տեղ սատանիստ Գոռը պայքարում ա նացիոնալիստ Բայանդուրի դեմ, իսկ անանուն հակեռները պնդում են, որ ընդունվի ACTA օրինագիծը, հայերն էլ թուրքերին լրիվ կոտորել են ու իրանց համար հանգիստ ապրում են` ասելով որ տարածաշրջանում տենց ազգ չի եղել

Էս մեկն իմ սրտով էր

Հ.Գ. Այզեկ Ազիմովի «Տեսարան բարձունքից» գիրքը կարդացեք

Կարդացել եմ

Հ.Հ.Հ.Գ. միասին Վարզորի միջին գրառման չափ գրառում արեցինք

Վարզոր нервно курит в сторонке

[Freeman]

Ինչու Freeman ջան, ինչո՞ւ հենց մի մոլորակի վրա: Ինչո՞վ է մեկ թիվը տարբերվում երկուսից, կամ հարյուրից: Եթե հնարավոր է մի դեպքում, ինչո՞ւ մյուս դեպքերում հնարավոր չէ:

Ոչ թե մեկում հնարավոր ա, մեկում չէ, այլ էնքան քիչ ա հավանական, որ հազիվ էլ սաղից մենակ մեկում ստացվեր:

Պնդումդ ճիշտ կլիներ, եթե ընդունեինք որ կան ասենք մեկ միլիարդ աստղ, ու կյանքի առաջացումը հնարավոր է մեկ դեպքում մեկ միլիարդից, ես դեպքում կասեի հա, ճիշտ ես:
Արի ընդունենք այսպես, ինչքա՞ն է կյանքի առաջացման հնարավորությունը. մեկը միլիոնի դեպքում, մեկը միլիարդի, մեկը տրիլիոնի և այլն: Մեր գալակտիկայում կա մոտ 300 միլիարդ աստղ (մոլորակների մասին էլ չեմ ասում), իսկ ինչքա՞ն գալակտիկա կա տիեզերքում: Հաբբլի նկարներից մեկում կարելի է հաշվել ավելի քան 10 000 գալակտիկա, սա ընդամենը մի նկարում, որը ցույց է տալիս տիեզերքի ընդամենը մի փոքր սեգմենտը, ավելի փոքր տեսանելի հեռավորությամբ, թե ինչ կա այդ տեսանելիից անդին, ոչ-ոք չգիտե, բայց տրամաբանական է ենթադրել, որ էլի էդքան տեսանելի հեռավորություն, ու հետո էլի ու էլի: Վերջում կստանանք այնպիսի մի ահռելի թիվ, որը պատկերացնել անգամ չենք կարող: Հիմա արի մեր ստացած էս անհասկանալի թիվը բաժանենք էն թվի վրա որով նշանակել էինք կյանքի առաջացման հավանականությունը (միլիոն, միլիարդ, տրիլիոն կամ ցանկացած այլ թիվ) ու կստանանք թե քանի տեղում է հնարավոր կյանքի գոյությունը, ու այդ թիվը էլի ահռելի մեծ կլինի:

Բայց դրանք ուղղակի աստղեր են, ոչ բոլորի շուրջը մեծ մոլորակներ կան, էլ չասեմ նենց տարրերով հարուստ, որոցից կյանք կառաջանա (ցանկացած ձևի կյանք ), չեմ բացառում, որ փոքր մոլորակների վրա էլ կառաջանա, բայց փոքրերը պիտի որ տարրերով ավելի աղքատ լինեն: Դրա համար եմ ասում քիչ ա հավանական, աստղագիտության գրքում գրված էր, որ էդ 300 միլիարդ աստղերից ոչ մեկի կողքին մոլորակ չկա, ամեն դեպքում էդ սովետական հատարակությունից ա մնացել, չգիտեմ թե Հաբլը քանի մոլորակ ա հայտնաբերել: Լավ, էս սաղ մի կողմ, հասկանում եմ ինչ ես ուզում, ասել՝ ինչքան էլ քիչ լինի հավանականությունը, մեկ ա էդ թվից գոնե կրկնակի անգամ շատ աստղ կա, դրա համար էլ գոնե րկու տեղ կյանք կառաջանար: Ուղղակի ինչքան մանրամասն եմ իմանում թե մենք ինչ բարդ ենք, սկսած ճիշտ ամինաթթվից մինչև ճիշտ պարակրին մեխանիզմներով կարգավորվող օրգանը, էնքան մտածում եմ, որ մենք տիեզերքում մենակ ենք, որտև եթե մյուս կյանքի ձևերը մեզ նման էլ չեն, մեզանից հաստատ պարզ չեն լինի, կամ շատ պարզ չեն լինի:

Ինչքան հիշում եմ մեր մաթեմի ամբիոնի նախկին վարիչը սպիտակուցային կյանքի առաջացումը նպաստավոր պայմանների դեպքում հաշվում էր 10-ի մինուս 200 աստիճան, եթ նպաստավոր պայմաններ էլ հաշվենք մոտ տասի մինուս տաս, ընդհանուր առմամբ կլինի տաս-1000, եթե տիեզերքում լինի տասի-2000 աստղ, ուրեմն երկու տեղ կյանք կառաջանա օ.Օ

Բայց մեկ ա չեմ կարում հավատամ, չնայած չեմ էլ բացառում

[Արէա]

Ոչ թե մեկում հնարավոր ա, մեկում չէ, այլ էնքան քիչ ա հավանական, որ հազիվ էլ սաղից մենակ մեկում ստացվեր:

Բայց դրանք ուղղակի աստղեր են, ոչ բոլորի շուրջը մեծ մոլորակներ կան, էլ չասեմ նենց տարրերով հարուստ, որոցից կյանք կառաջանա (ցանկացած ձևի կյանք ), չեմ բացառում, որ փոքր մոլորակների վրա էլ կառաջանա, բայց փոքրերը պիտի որ տարրերով ավելի աղքատ լինեն: Դրա համար եմ ասում քիչ ա հավանական, աստղագիտության գրքում գրված էր, որ էդ 300 միլիարդ աստղերից ոչ մեկի կողքին մոլորակ չկա, ամեն դեպքում էդ սովետական հատարակությունից ա մնացել, չգիտեմ թե Հաբլը քանի մոլորակ ա հայտնաբերել:

Ըստ "Կեպլեր" աստղադիտակի դիտարկումների մեր գալակտիկայում կա ավելի քան 50 միլիարդ մոլորակ, որոնցից մոտ 500 միլիոնը երկրի խմբի մոլորակներ են:

Լավ, էս սաղ մի կողմ, հասկանում եմ ինչ ես ուզում, ասել՝ ինչքան էլ քիչ լինի հավանականությունը, մեկ ա էդ թվից գոնե կրկնակի անգամ շատ աստղ կա, դրա համար էլ գոնե րկու տեղ կյանք կառաջանար: Ուղղակի ինչքան մանրամասն եմ իմանում թե մենք ինչ բարդ ենք, սկսած ճիշտ ամինաթթվից մինչև ճիշտ պարակրին մեխանիզմներով կարգավորվող օրգանը, էնքան մտածում եմ, որ մենք տիեզերքում մենակ ենք, որտև եթե մյուս կյանքի ձևերը մեզ նման էլ չեն, մեզանից հաստատ պարզ չեն լինի, կամ շատ պարզ չեն լինի:

Ինչքան հիշում եմ մեր մաթեմի ամբիոնի նախկին վարիչը սպիտակուցային կյանքի առաջացումը նպաստավոր պայմանների դեպքում հաշվում էր 10-ի մինուս 200 աստիճան, եթ նպաստավոր պայմաններ էլ հաշվենք մոտ տասի մինուս տաս, ընդհանուր առմամբ կլինի տաս-1000, եթե տիեզերքում լինի տասի-2000 աստղ, ուրեմն երկու տեղ կյանք կառաջանա օ.Օ

Բայց մեկ ա չեմ կարում հավատամ, չնայած չեմ էլ բացառում

Տասի -1000-ը շատ մեծ թիվ ես ասում, չեմ կարծում որ իրականում այդ հավանականությունն այդպիսին է, բայց դե ով գիտի

Ամեն դեպքում ես հավատում եմ:

[Freeman]

Ըստ "Կեպլեր" աստղադիտակի դիտարկումների մեր գալակտիկայում կա ավելի քան 50 միլիարդ մոլորակ, որոնցից մոտ 500 միլիոնը երկրի խմբի մոլորակներ են:



Տասի -1000-ը շատ մեծ թիվ ես ասում, չեմ կարծում որ իրականում այդ հավանականությունն այդպիսին է, բայց դե ով գիտի

Ամեն դեպքում ես հավատում եմ:

Դե հնարավոր ա թվեը խառնում եմ, էդ երեք տարի առաջ էր եթե լեկցիան գտնեմ կհաշվեմ, կարծեմ ինֆորմացիայի ու հավանականության դասին էր:

[Skeptic]

Ըստ "Կեպլեր" աստղադիտակի դիտարկումների մեր գալակտիկայում կա ավելի քան 50 միլիարդ մոլորակ, որոնցից մոտ 500 միլիոնը երկրի խմբի մոլորակներ են:

... իսկ մեր գալակտիկայում՝ Ծիր Կաթինում, կա ավելի քան 2 միլիարդ երկրանման (հաշվի առնելով չափերը, հեռավորությունը էն աստղից, որի շուրջը պտտվում ա) մոլորակ:

Ոնց որ երկուսս էլ քիչ ենք ասում.

10 Billion Earth-Like Planets May Exist in Our Galaxy

[VisTolog]

Ոնց որ երկուսս էլ քիչ ենք ասում.

10 Billion Earth-Like Planets May Exist in Our Galaxy

Հեռվից են գալիս...