Ադրբեջանաթուրքական փառատոնների թույլատրելիության հարցը

[Tig]

Մինչև ներսի թուրքի դեմը չառնենք, դրսի թուրքի դեմը չեք առնելու:

Մեր մեջ ասած, էս նորությունը ավելի պիտի սաղիդ վրա ազդեր, քան երկու հատ լավ կամ վատ ադրբեջանական ֆիլմի ցուցադրությունը:

Ս.Հովհաննես Մկրտչի գլխատման հիշատակության օրը՝ Մխչյան գյուղում



Բա՛ ապեր, ազգ, պատմություն, եկեղեցի, մշակույթ, Արարատ, նեդեմ թուրքերի մայրիգը, լիքը փղեր, Ավարայր, Մաշտոոոոոց - կաթողիկոսն իրա ձեռով Սուրբ Ներսես Շնորհալի պարգևի ա արժանացնում Հովիկ Աբրահամյանի զավակին, որը ինստիտուտը իրա խելքով գերազանցությամբ ավարտելուց հետո, երկու տարում միլիոնատեր ա դարձել, ու հիմա եկեղեցաշինությամբ ա զբաղված:

Ես երևի ինտերնետից քաշեմ, մի երկու հատ ադրբեջանական ֆիլմ նայեմ էսօր: Տենամ էտ ի՞նչ ա, որ օղորմածիկ Ներսես Շնորհալու հիշատակը պղծելուց պիտի ավելի վատ լինի:

Համաձայն եմ Գնել ջան: Ես էլ ամեն առիթով ու ամեն անկյունում ասում եմ, որ մեր եկեղեցին աբսուրդ երևույթ է...

Բայց չեմ հասկանում այս մոտեցումը` "փոքրիկ" խնդիրների անտեսումը: Երբ կարող ենք էն գլխից լուծել փոքրիկ խնդիրները, որ մեծ չդառնան, հետո անլուծելիի մակարդակին հասնեն: Այստեղ բոլոր նշված խնդիրները հենց տենց էլ ստեղծվել են: Մանր մանր սկսել են: Բանի տեղ չենք դրել, ասել ենք էս հարց չի, սրա վրա ժամանկ ծախսելը մուկ տշել ա, իսկ էն մեծ խնդիրն էլ` դե չենք կարա լուծենք, ռեսուրս չունենք, ու շարունակել ենք թախտ քշել:

Ես որ ավելի լավ ա մուկ տշեմ, քան թե թախտ քշեմ:

Մի բան էլ: Մանր խնդիրների լուծումը ոգեշնչում է ու մարդիկ սկսում են հավատալ իրենց ուժերին, ու կամաց կամաց ավելի մեծ խնդիրներ են փորձում լուծել: Ու հենց մեր աչքի առաջ ունենք այդ գործընթացը: Ես 100% համոզված եմ, որ եթե չլիներ Թռչկանը, այսօր Մաշտոցի պուրակի մասին սկի չէինք էլ իմանա...

հ.գ. Համ էլ վանյանը ներսի թուրք ա, ոչ թե դրսի:

[Chuk]

Մեկ-մեկ տպավորություն ունեմ, թե սենց տողերը գրվում են զա պռինցիպ, որ հայերին հաստատ մի բան վատ ասվի, որ մենք հանկարծ, աստված մի արասցե, չմտածենք, թե ադրբեջանցիքից լավն ենք, տպավորություն ունեմ, թե այս տողերով նպատակ է հետապնդվում ազգային կոմպլեկսավորվածությունը ոչ միայն ստեղծել կամ այն պահպանել, այլ` զարգացնել:

Լավ, ասենք Հերունին վատնա, քխա - հիմի ինքը պռիչեմ, որ իրան հիշեցիք? Էլ ասելու բան չունեք, բայց չեք ուզում ասեք, որ ադրբեջանցիք ու մեր որոշ թուրքանման հայեր վատ բան են արել? Չեք կարողանում դա ասել, հա, լեզուներդ չի պտտվում ու, զգալով, որ ադրբեջանցիք ու մեր որոշ թուրքանման հայեր վատ բան են արել, ուզում եք ապացուցել, որ մենք, մնացածս, իրանց պես վատն ենք, իրենց պես վատ բաներ ենք անում?

Իմ համեստ կարծիքով սա ազգային թերարժեքության խորը արմատներ ձգած աբրդույթ է, ուրիշ ոչ մի բան

Մհեր ջան, իսկ գուցե ազգային թերարժեքության խորը գցած արմատների արտահայտումն այս թեմայի գոյությու՞նն է:
Գուցե դրա արտահայտումը այն աղմուկն է, որ առաջացավ այդ կինոների պատճառով, որոնց բովանդակությունն անգամ որևէ մեկը չգիտի, բայց արդեն շատերը սարսափում են դրանցից
Գուցե դրա արտահայտումը նման փառատոն կազմակերպել փորձողին անմիջապես պիտակել ու «թուրքանման հայ» կոչելն է:
Գուցե դրա արտահայտումը ինչ-որ ադրբեջանական «դասագրքի» մեջ գրված ապուշությունը գտնելն ու հայկական համացանցում տարածե՞լն է ու դրա վրա հետևություն անելը, թե ինչ ապուշ ազգ են (հետաքրքրության համար մի քիչ նայեցի ինտերնետում, դրա մասին խոսում էին միայն մեկ ադրբեջանական ֆորումում՝ ընդ որում բացասական, և հայկական կայքերում, ծաղրով: Ընդ որում որևէ տեղ չկար հիմնավորում, որ դա գործող դասագրքից էր, ամենուրեք միևնույն սկան արած տարբերակի նկարն էր):

Խնդիրն էն ա, որ որևէ մեկս չի ասում, որ լավ են անում, որ տենց բան են գրում: Չէ, գլուխները պատովն են տալիս ու իրենք իրենց ծիծաղելի դրության մեջ գցում: Բայց գուցե մեր թերարժեքության բարդույթն է, որ փորձում ենք ադրբեջանական ծաղրելի պահերը գտնել, իսկ մերը չենք նկատում:

Մոտավորապես նույնքան ծիծաղելի ա էդ, ինչքան ծիծաղելի ա, որ մեկ էլ հայկական լրատվական կայքերը լուր են դնում «Ադրբեջանում 40-ամյա տղամարդը բռնաբարել է իր այծին»: Ու քիչ ա մնում տենց լուրերը էս թեմա բերեք ու ասեք «այ սրանց կինոներն են ուզում ցույց տալ»:



Ժող, ես ծանոթ չեմ ադրբեջանական կինեմատոգրաֆիային: Ես ծանոթ չեմ ադրբեջանական գրականությանը: Բայց առաջին իսկ առիթով սիրով ծանոթանալու եմ: Ինչպես որ սիրով ծանոթանալու եմ վրացական կինեմատոգրաֆիային ու գրականությանը և այլն: Ընդ որում ավելի շահագրգռված եմ լինելու առաջին հերթին ծանոթանալ հենց ադրբեջանականին: Շահագրգռված եմ լինելու երեք հիմնական պատճառով.

1. Ինձ հետաքրքիր է ցանկացած ժողովրդի մշակույթը
2. Ինձ հետաքրքիր է իմ երկրի հարևան պետության ժողովրդի մշակույթը
3. Ինձ համար ցանկալի է իմանալ իմ պետության թշնամի պետության ժողովրդի մշակույթը


Ու թող մենակ իրեն հայրենասեր հռչակող մեկը փորձվի ինձ ծանոթանալուս դեպքում ասի, որ ես թուրքանման հայ եմ: Հերը կանիծեմ:

[Շինարար]

1. Ինձ հետաքրքիր է ցանկացած ժողովրդի մշակույթը
2. Ինձ հետաքրքիր է իմ երկրի հարևան պետության ժողովրդի մշակույթը
3. Ինձ համար ցանկալի է իմանալ իմ պետության թշնամի պետության ժողովրդի մշակույթը


Ու թող մենակ իրեն հայրենասեր հռչակող մեկը փորձվի ինձ ծանոթանալուս դեպքում ասի, որ ես թուրքանման հայ եմ: Հերը կանիծեմ:

Արտ, ես էլ էս փառատոնի դեմ պյքարողների շարքում չեմ եղել, ավելին, ընդհանրապես քամահրանքի և ոչ նմանօրինակ ուշադրության արժանի եմ համարում էդ փառատոն կոչվածը, բայց քո ասած ծանոթանալն ամեն դեպքում լրիվ ուրիշ բան ա, փառատոն՝ փառքի տոն ասածը՝ ուրիշ: Թե չէ մեր ակումբի Մունվոլքերն էլ ապագա թուրքագետ ա, ինչի մասին ա խոսքը

[Chuk]

Արտ, ես էլ էս փառատոնի դեմ պյքարողների շարքում չեմ եղել, բայց քո ասած ծանոթանալն ամեն դեպքում լրիվ ուրիշ բան ա, փառատոն՝ փառքի տոն ասածը՝ ուրիշ: Թե չէ մեր ակումբի Մունվոլքերն էլ ապագա թուրքագետ ա, ինչի մասին ա խոսքը

Ասեմ ինչի մասին ա խոսքը, Շինարար ջան:

Խոսքը նրա մասին ա, որ եթե անունը չլիներ «փառատոն», այլ լիներ ուղղակի «կինոդիտում», խնդրի էությունը չէր փոխվի: Էս թեման էլի կլիներ: Գրառումները կլինեին նույն ձևի: Գյումրիի դեպքերը կլինեին նույնը: Կազմակերպչին անվանարկողները նորից կլինեին, պիտակումները կլինեին նույնը: Էնպես որ առաջարկում եմ էս քննարկման համատեքստում «փառատոն» բառի ստուգաբանությունը մի կողմ թողնել, բոլորս էլ լավ հասկանում ենք, որ նախ «փառատոն» բառը այսօր ըստ էության փոխել է իր բուն նշանակությունը, իմաստը, երկրորդ, այստեղ դա չէ խնդիրը, այլ ադրբեջանականը:

Ուրեմն խոսենք խնդրի մասին:
Ես դիտավորյալ երկար գրեցի իմ ծանոթանալ ցանկանալուս պատճառների մասին, որովհետև եթե ուղղակի գրեի «ցանկանում եմ ծանոթանալ», ընթերցողի առաջին ռեակցիան լրիվ այլ էր լինելու, քան կարող է լինել հիմա: Այսինքն գալիս ենք մի եզրահանգման. կան դեպքեր, երբ ծանոթանալը շատ էլ դրական երևույթ է:

Հիմա մեզնից շատերը ի սկզբանե իրենց դրել են դատավորի տեղ ու առանց այլ վարկածներ քննելու որոշել են, որ տվյալ ԿԻՆՈԴԻՏՈՒՄԸ կազմակերպվել է վատ նպատակով: Անմիջապես անցել են պիտակումների և այլն:

Սխալ չհասկանաս, ես ինքս ժամանակավրեպ եմ համարում նման միջոցառման անցկացումը: Համարում եմ, որ ակնհայտ էր ելքը, ակնհայտ էր վերաբերմունքը, հեչ որ չէ նաև էն պատճառով, որ չնայած մենք հաղթել ու փառավոր ենք հաղթել պատերազմում, բայց իրականում պատերազմը դեռ ամբողջովին չի ավարտվել: Բայց որևէ մեկս ինչի՞ ենք մեզ բարոյական իրավունք վերապահում անմիջապես նման խիստ բացասական կարծիք կազմել փառատոնը նախաձեռնողի մասին:

Կարող ա խելառ ա՝ բառիս ամանալավ իմաստով, ով մտածել ա, որ լավ բան ա անում: Ով մտածում ա, որ մեզ հաշտեցում ա պետք, որ մշակույթի միջոցով ա դա հնարավոր:

Մեզնից ոչ մեկն ինչ-որ չուզեց սկզբից տեսնել կինոները, հետո ասել, դրանք մեր դեմ էին, թե գուցե չեզոք կամ մեր կողմից:

Ու սենց լիքը բաներ: Ոչ մեկն ըստ էության բանական ճանապարհով չգնաց:

Ընդամենը ազգային թշնամություն, ագրեսիա, պիտակում: Էդ լավ չի:

[Շինարար]

Ասեմ ինչի մասին ա խոսքը, Շինարար ջան:

Խոսքը նրա մասին ա, որ եթե անունը չլիներ «փառատոն», այլ լիներ ուղղակի «կինոդիտում», խնդրի էությունը չէր փոխվի: Էս թեման էլի կլիներ: Գրառումները կլինեին նույն ձևի: Գյումրիի դեպքերը կլինեին նույնը: Կազմակերպչին անվանարկողները նորից կլինեին, պիտակումները կլինեին նույնը: Էնպես որ առաջարկում եմ էս քննարկման համատեքստում «փառատոն» բառի ստուգաբանությունը մի կողմ թողնել, բոլորս էլ լավ հասկանում ենք, որ նախ «փառատոն» բառը այսօր ըստ էության փոխել է իր բուն նշանակությունը, իմաստը, երկրորդ, այստեղ դա չէ խնդիրը, այլ ադրբեջանականը:

Եսիմ, ինձ էսօր մեր վանաձորցի ակումբցիներից մեկը տենց բացատրեց էդ ցասման գլխավոր շարժառիթը ու ինձ տրամաբանական թվաց: Անունը ամեն դեպքում էական նշանակություն ունի:

[Lion]

Մհեր ջան, իսկ գուցե ազգային թերարժեքության խորը գցած արմատների արտահայտումն այս թեմայի գոյությու՞նն է:
Գուցե դրա արտահայտումը այն աղմուկն է, որ առաջացավ այդ կինոների պատճառով, որոնց բովանդակությունն անգամ որևէ մեկը չգիտի, բայց արդեն շատերը սարսափում են դրանցից
Գուցե դրա արտահայտումը նման փառատոն կազմակերպել փորձողին անմիջապես պիտակել ու «թուրքանման հայ» կոչելն է:
Գուցե դրա արտահայտումը ինչ-որ ադրբեջանական «դասագրքի» մեջ գրված ապուշությունը գտնելն ու հայկական համացանցում տարածե՞լն է ու դրա վրա հետևություն անելը, թե ինչ ապուշ ազգ են (հետաքրքրության համար մի քիչ նայեցի ինտերնետում, դրա մասին խոսում էին միայն մեկ ադրբեջանական ֆորումում՝ ընդ որում բացասական, և հայկական կայքերում, ծաղրով: Ընդ որում որևէ տեղ չկար հիմնավորում, որ դա գործող դասագրքից էր, ամենուրեք միևնույն սկան արած տարբերակի նկարն էր):

Ոչ - այս թեմայում արդեն բազմիցս ու հանգամանալից ասվեց, թե այդ փառատոնն ինչի է բացասական - թերարժեքությունը ստեղ հեչ կապ չունի, ընդհակառակը, իմ կարծիքով այս ամենում թերարժեքություն տեսնելը, այսինքն ազգային արժանապատվությունն ու արժեքները պաշտպանելու ձգտումը թերարժեքությունը համարելը, հենց ինքը թերարժեքություն է:

Ժող, ես ծանոթ չեմ ադրբեջանական կինեմատոգրաֆիային: Ես ծանոթ չեմ ադրբեջանական գրականությանը: Բայց առաջին իսկ առիթով սիրով ծանոթանալու եմ: Ինչպես որ սիրով ծանոթանալու եմ վրացական կինեմատոգրաֆիային ու գրականությանը և այլն: Ընդ որում ավելի շահագրգռված եմ լինելու առաջին հերթին ծանոթանալ հենց ադրբեջանականին: Շահագրգռված եմ լինելու երեք հիմնական պատճառով.

1. Ինձ հետաքրքիր է ցանկացած ժողովրդի մշակույթը
2. Ինձ հետաքրքիր է իմ երկրի հարևան պետության ժողովրդի մշակույթը
3. Ինձ համար ցանկալի է իմանալ իմ պետության թշնամի պետության ժողովրդի մշակույթը


Ու թող մենակ իրեն հայրենասեր հռչակող մեկը փորձվի ինձ ծանոթանալուս դեպքում ասի, որ ես թուրքանման հայ եմ: Հերը կանիծեմ:

Ծանոթացի: Որ առիթ լինի ու ժամանակ, ես էլ կծանոթանամ: Բայց դա կլինի իմ ու քո անձնական գործը, իսկ սա ուրիշ բան է:

[One_Way_Ticket]

Ժող, ես ծանոթ չեմ ադրբեջանական կինեմատոգրաֆիային: Ես ծանոթ չեմ ադրբեջանական գրականությանը: Բայց առաջին իսկ առիթով սիրով ծանոթանալու եմ: Ինչպես որ սիրով ծանոթանալու եմ վրացական կինեմատոգրաֆիային ու գրականությանը և այլն: Ընդ որում ավելի շահագրգռված եմ լինելու առաջին հերթին ծանոթանալ հենց ադրբեջանականին: Շահագրգռված եմ լինելու երեք հիմնական պատճառով.

1. Ինձ հետաքրքիր է ցանկացած ժողովրդի մշակույթը
2. Ինձ հետաքրքիր է իմ երկրի հարևան պետության ժողովրդի մշակույթը
3. Ինձ համար ցանկալի է իմանալ իմ պետության թշնամի պետության ժողովրդի մշակույթը

Չուկ ջան, երեք կետերի մասին էլ կարող եմ ասել "ինձ էլ"։ Սակայն ի՞նչ առիթի մասին է խոսքը։ Ի՞նչն է խանգարում քեզ, ասենք հենց հիմա ինտերնետում գտնել որևէ ադրբեջանական ֆիլմ, բեռնել, դիտել։ Անպայման պիտի հատուկ կինոդիտու՞մ կազմակերպվի դրա համար։

[Ձայնալար]

Ձայ ջան, ճիշտ ես, բայց ինչ-որ սկիզբ ա, ու իհարկե, օտարալեզու դպրոցների դեմ պայքարն էլ էր ոգեշնչող ու հուսադրող երևույթ, այսինքն, իհարկե ավելի, շատ ավելի ոգեշնչող: Ու դեռ հաղթանակ ա լինելու:

Եսիմ, Շին իմ համար, սա ոչ մի լավ բանի սկիզբ չի: Ազգային թեմաները շատ նուրբ են, ու շատ հեշտ ա սեփական արժանապատվությունը շփոթել ուրիշինը ստորացնելու հետ ու միշտ հենց էս հողի վրա վրա են տարբեր տականքներ գլուխ բարձրացնում ու հայրենասերի շապիկ հագնում: Ես պաշտում եմ ամեն հայկականը, որովհետև ինձ հարազատ ա, բայց ուրիշինը մերժելը չեմ ընդունում: Էդ սահմանը որքան հստակ ա, էնքան էլ լղոզված ա ու օգտագործվում ա որոշ ուժերի կողմից: Շատ վտանգավոր ա:

[Chuk]

Չուկ ջան, երեք կետերի մասին էլ կարող եմ ասել "ինձ էլ"։ Սակայն ի՞նչ առիթի մասին է խոսքը։ Ի՞նչն է խանգարում քեզ, ասենք հենց հիմա ինտերնետում գտնել որևէ ադրբեջանական ֆիլմ, բեռնել, դիտել։ Անպայման պիտի հատուկ կինոդիտու՞մ կազմակերպվի դրա համար։

Չի խանգարում: Բայց ինձ նաև ոչինչ չի խանգարում, որ եթե նման կինոդիտում կազմակերպվի, գնամ, նայեմ... չնայած, չէ... խանգարողներ կամ խանգարել փորձողներ կան

[Տրիբուն]

Համաձայն եմ Գնել ջան: Ես էլ ամեն առիթով ու ամեն անկյունում ասում եմ, որ մեր եկեղեցին աբսուրդ երևույթ է...

Բայց չեմ հասկանում այս մոտեցումը` "փոքրիկ" խնդիրների անտեսումը: Երբ կարող ենք էն գլխից լուծել փոքրիկ խնդիրները, որ մեծ չդառնան, հետո անլուծելիի մակարդակին հասնեն: Այստեղ բոլոր նշված խնդիրները հենց տենց էլ ստեղծվել են: Մանր մանր սկսել են: Բանի տեղ չենք դրել, ասել ենք էս հարց չի, սրա վրա ժամանկ ծախսելը մուկ տշել ա, իսկ էն մեծ խնդիրն էլ` դե չենք կարա լուծենք, ռեսուրս չունենք, ու շարունակել ենք թախտ քշել:

Ես որ ավելի լավ ա մուկ տշեմ, քան թե թախտ քշեմ:

Մի բան էլ: Մանր խնդիրների լուծումը ոգեշնչում է ու մարդիկ սկսում են հավատալ իրենց ուժերին, ու կամաց կամաց ավելի մեծ խնդիրներ են փորձում լուծել: Ու հենց մեր աչքի առաջ ունենք այդ գործընթացը: Ես 100% համոզված եմ, որ եթե չլիներ Թռչկանը, այսօր Մաշտոցի պուրակի մասին սկի չէինք էլ իմանա...

հ.գ. Համ էլ վանյանը ներսի թուրք ա, ոչ թե դրսի:

«Խոզերի առաջ մարգարիտներ մի փռեք» - Հիսուս:

Ասածս ինչ ա, ընդհանուր գարշ ֆոնի վրա մանր հարցերի լուծումը եղանակ չի փոխում:

Մեր մեջ ու շատ անկեղծ ասած, ադրբեջանցիներից, իրանց «մշակույթից», իրանց անունից, եղած-չեղածից զզվում եմ, առանց նույնիսկ մոտիկից էտ «մշակույթի» հետ ծանոթ լինելու: Օդից ընգած, կոմպլեքսավորված ցեղախումբ են: Բայց հենց մենք սկսում ենք ադրբեջանցիների հետ համեմատվելն ու քյալլա տալը, սենց կինո-մինո հարցերի շուրջ, մի անգամից աչքիս առաջ են գալիս մեր ներսի ադրբեջանցիները, նույն ձևի առանց մշակույթ, նույնքան կոմպլեքսավորված, նույն ձևի սութի հայրենասիրությունը դրոշակ սարքած:

Ու որ տենում եմ, որ մեզ էսօր ադրբեջանցիներն են կառավարում, նույն Գյումրիում, ու ամիսը երեք անգամ բանակից սպանված զինվոր ենք բերում, տարին հարյուր հազար մարդ էլ երկիրը լքում ա, մեր ժողովրդին ընտրությունից երկու ամիս առաջ ձրի ձեթ ենք բանում, հետո էլ քթի առաջ հինգ հազարանոց ենք խաղացնում, որ ձայն առնենք, հետո էլ առնելուց հետո թքում ենք վրեն ու նույն ճորտի կարգավիճակով պահում ենք, մտածում, արա ինչ կինո-մինո, փառատոն-մառատոն, ադրբեջանական, թուրքական, ինչ մշակույթ, պատմություն, կրոն, թշնամի - վաբշե ինչ եք կորցրել, ինչի հետրից եք ընգել, ձեր տունը շինվի:

Ասեմ, էտ փառատոնը կազմակերպողը պռոստը քիչ ա փող դրել գործի մեջ: Որ լավ փող դներ, համ փառատոնը կկայանար, համ էլ փառատոնից հետո Գյումրիում մի հատ մզկիթ կսարքեր: Ինչի սեփական ժողովրդին հինգ հազար դրամով կարելի ա կամազուրկ սարքել, հիսուն հազար դրամով մուսուլման սարքել հնարավոր չի՞:

[One_Way_Ticket]

Մի բան էլ հավելեմ։ Կինոփառատոնը, ոնց ուզում եք մեկնաբանեք, անունը ինչ ուզում եք դրեք, ինչ անկյան տակ ուզում եք նայեք, իր մեջ ներառում է անբացահայտ գովազդ։ Այդ իսկ պատճառով "է թող դնեն, ով կուզի կգնա, ով չի ուզի, չի գնա" մոտեցումը համարում եմ անհեռատես։ Հայտնի ապրանքանիշերի մարկետինգային բաժիններում հիմարներ չեն նստած, որ հսկայական գումարներ են ծախսում գովազդի վրա։ Գովազդը հոգեբանական ազդեցություն ունի մարդու վրա, չնայած մարդը ոչ միշտ է դա գիտակցում։ Իսկ թշնամի ազգի (որի հետ գտնվում ես պատերազմի մեջ) մշակույթը գովազդելը անձամբ ես հիմարություն եմ համարում։

[Chuk]

Ոչ - այս թեմայում արդեն բազմիցս ու հանգամանալից ասվեց, թե այդ փառատոնն ինչի է բացասական - թերարժեքությունը ստեղ հեչ կապ չունի, ընդհակառակը, իմ կարծիքով այս ամենում թերարժեքություն տեսնելը, այսինքն ազգային արժանապատվությունն ու արժեքները պաշտպանելու ձգտումը թերարժեքությունը համարելը, հենց ինքը թերարժեքություն է:

Մհեր ջան, թույլ կտա՞ս չհամաձայնվել: Ես տեսել եմ փորձեր բացատրելու դրա բացասականությունը, բայց այդ փորձերը դիտարկում եմ ընդամենը էմոցիոնալ: Որևէ հանգամանալից փաստարկման ես չեմ հանդիպել: Բոլոր փորձերի պոչին տեսնում եմ այդ թերարժեքության բարդույթը:

[Lion]

Քո իրավունքն է - ես էլ այս փառատոնի օգտին խոսողների բոլոր խոսքերի հետևում տեսնում եմ կեղծ լիբերալիզմ, իբր առաջադիմական ու "լայնախոհ" երևելալու անհիմ ձգտում: Ըստ իս փառատոնին դեմ արտահայտվողները, այդ թվում Tig-ը Astgh-ը և այլոք հանգամանալից բացատրեցին ամեն ինչ: Չտեսնել այդ ամենն ու չհասկանալ` դա արդեն ամեն մի մարդու իրավունքն է:

Շարունակում եմ մնալ իմ այն կարծիքին, որ սա թուրքատիպ որոշ հայերի կողմից հայ ժողովրդի դեմ ուղղված գաղափարական դիվերսիա էր, որից մենք դուրս եկանք չարյաց փոքրագույնի տարբերակով, բայց էլի` կորուստներով, քանի որ այստեղ մեզ հաղթել չկար: Միակ հաղթանակը կլիներ այն, որ փառատոնի մասին ընդհանրապես չխոսվեր:

[Տրիբուն]

Եսիմ, Շին իմ համար, սա ոչ մի լավ բանի սկիզբ չի: Ազգային թեմաները շատ նուրբ են, ու շատ հեշտ ա սեփական արժանապատվությունը շփոթել ուրիշինը ստորացնելու հետ ու միշտ հենց էս հողի վրա վրա են տարբեր տականքներ գլուխ բարձրացնում ու հայրենասերի շապիկ հագնում: Ես պաշտում եմ ամեն հայկականը, որովհետև ինձ հարազատ ա, բայց ուրիշինը մերժելը չեմ ընդունում: Էդ սահմանը որքան հստակ ա, էնքան էլ լղոզված ա ու օգտագործվում ա որոշ ուժերի կողմից: Շատ վտանգավոր ա:

Ձայ, մեր մեջ ասած, ադրբեջանցիները առանձնապես մի բան էլ չունեն, որ մերժես կամ չմերժես: Ադրբեջանցիները իրանց ինքնության փնտրտուքի մեջ գտնվող ցեղ են: Դրա համար էլ պատմություն են հորինում, զրոյից դասագիրք բան են գրում: Դրանք կատակ բաներ չեն: Իրանք հիմա զրոյից ուզում են հասկանան, թե իրանք ով են ու դեռ մոտները բան չի ստացվում - վերջը թուրք են, աղվան են, պարիսկ են, շիա մուսուլման են, կակտուս են, կենգուրու են ......

Ցավալին էն ա, որ էտ ֆոնի վրա, մենք, որ քսան հազար տարվա քարահունջից բանից ենք խոսում, բան ու գործ թողած մի հատ հավայի ադրբեջանական հոդված ենք ման գալիս, որ կախվենք իրանց ու մեր ունքերից: Սաղ յութուբը լիքն ա ինչ-որ խուժան ռոլիկներով, որտեղ հայերը մի հատ կորած քարտեզ են գտնում, ու տենում են, որ վրեն Armenia կա գրած, իսկ Azerbaijan չկա գրած, ու ասում են, արաաաաաաաա.. տեսեք մենք կանք, իսկ դուք չկաք Ինչպիսի հաջողություն: Տաբուրետկին էլ ա հասկանալի, որ Ադրբեջանցիք որ ճաքեն էլ, չեն կարա համաշխարհային պատմությունը փոխեն: Բայց չէ, մեր համար էտ առիթ ա, որ հավասարվենք ադրբեջանցիներին ու հետները քյալա-քյալա ռուսական ֆորմուներում կռիվ տանք, որ մենք իրանցից հին ենք Պրիտոմ ամենացածր ու անգրագետ մակարդակով: Մեկ-մեկ աչքովս ընկնում, չիդեմ խնդամ, թե լամ:

Ու էս սաղ բազարները գալիս հանգում են սենց տիպի հայրենասիրական պոռթկումների - կորչեն ադրբեջանական ֆիլմերը: Արա, ջհայնամին լինեն էտ ֆիլմերը, որ շուխուռ անող չլիներ, երևի մարդ խաբար էլ չլիներ, որ էտ փառատոնն եղել ա: Բայց չէէէէէ, նախ պետք ա մի հատ կուտը տալ ինչ-որ հայվանի, որ կազմակերպի էտ փառատոնը: Հետո պետք ա դրա շուրջ շուխուռ սարքել: Հետո Վարդանչիկը պիտի հայրենասիրական ելույթ ունենա, ու քաշի կազմակերպիչի ականջները, ու մենք ազգովի մի հատ հայրենասիրական խրախճանք սարքենք, որ հոգիներս հանգստանա, ասենք մեծ գործ ենք արել, փրկել ենք ազգին ադրբեջանական պրոպագանդայից, պահել ենք նախնիների պատիվը, ծափեր, կենացներ, մեդալներ .........

[Վիշապ]

Երբ որ Ադրբեջանի նախագահը ամիսը մի քանի անգամ սպառնում է սաղիս մաչիտ անել ու հետ վերցնել Ղարաբաղը, ապա սա հենց այն ճիշտ պահն է որ պետք է ծանոթանալ ադրբեջանական մշակույթին ու կինոփառատոններ անցկացնել, մարդ ես, մեկ էլ տեսար սիրեցինք ադրբեջանցիներին ու իրենց մշակույթը։ Որ սիրեցինք, հաշտության եզրեր կսկսենք ման գալ, փոխզիջումներ բան...
Հա իսկապես, հայերիս մեջ էլ կան, որ թուրքից վերան են, հա, իսկապես պիտի սիրենք զմիմյանս, հա, իսկապես հետաքրքիր է հարևան ազգերի մշակույթը, իսկապես մշակույթը պիտի բարձր լինի քաղաքականությունից...
Բայց այս պահին, այս հանգամանքներում, այս նախաձեռնությունը տավարություն է, պրովոկացիայից բացի ուրիշ նպատակ չունի, ու ես մինիմում կզարմանայի, որ այս պահին հայերս հանկարծ ու խելոք մեզ համար գնայինք ու ազերկինո նայեինք...