Lanterfant-ի թեզը :)
Բարև ակումբցիներ,
Վաղուց է փոստ չեմ արել ակումբի վրա: Սակայն այսօր ինձ թվեց, որ պետք է բան կիսեմ ձեզ բոլորի հետ, որովհետև իմ թեզը հայկական հայրենասիրական և ռաբիզ երաժշտության մասին հաղթել է մեր համալսարանի ֆակուլտետի թեզի մրցույթը: Ամեն տարի, Ամստերդամ Համալսարանի ազգագրության ֆակուլտետը «մասթեր»-թեզերից մի քանիսն է ընտրում որպես նոմինացիաներ, իսկ զարմանալի բանն այն է, որ էս տարի հաղթողն իմն է:
Դժվար է, բայց ջանք եմ թափելու ամփոփել իմ թեզի գլխավոր գաղափարները: Հիմնական հարցը՝ ի՞նչ ազդեցություն ունեցավ հայոց պատմությունը (հատկապես ցեղասպանությունը, խորհրդային միության անցումը, Ղարաբաղի հակամարտությունը) այսօրվա երաժշտական մշակույթի վրա: Իմ թեզում վերլուծում եմ ցեղասպանության աղետալի պատմությունը, հատկապես հետևանքները մինչ այսոր, հայրենասիրական տեսահոլովակներով: Բացատրում եմ Արևմտյան Հայաստանի դերն ու իմաստությունը հայ ազգային ինքնության մեջ հատկապես մի հետաքրքիր հարցազրույցով, որը երգիչ Ռուբեն Սասունցի-ով եմ վերցրել (իսկ, իհարկե, նույնպես տարբեր երգերի, պարերի Սասունցի և Սասնա մասին վերլուծումով):
Թեզի վերջին գլխում անդրադառնում եմ ռաբիզ թեմայի վրա՝ ո՞նց է հնարավոր, որ մի երաժշտական ոճը այսպես սիրված և միևնույն պահին այդպես ատված կարող է լինել: Փնտրում եմ իմ պատասխաններից մեկը թուրքական «արաբեսկ» երաժշտության թարգմանություններում՝ հուսով եմ ձեզ բոլորի համար գաղթնիք չի, որ օրինակ Թաթուլ Ավոյանի և այլ ռաբիզ երգիչների երգերից մեծ մասը նույնպես գոյություն ունի թուրքական և ադրբեջանական տարբերակներում: Ինձ համար, ողջ ռաբիզի, կլկլնոցների վիճաբանական լինելը մեծ մասամբ Հայաստանի աղետալի պատմության հետ կապված է: Բայց իմ կարծիքով ռաբիզի, արաբեսկի, մուղամի զանազան երկրներում հանրասիրված լինելը էլ բացահայտում է որ կան ավելի շատ ընդհանրություններ «թշնամու» ազգերի միջև, քան ազգայնական մտածելակերպը հավատացնում է մեզ:
Իսկ պետք է ասեմ, որ իմ թեզը սկսում է ակումբցու հանդիպման հետ, որի մեջ դուք ինձ համար գրեցիք «Արյունոտ Դրոշ»-ի բառերն թղթի վրա ու «Մշո Դաշտեր»-ը սովորեցրեցիք: )) Ետնոգրաֆիայի մեջ նորմալ է բոլոր անունները փոխելու, պահպանել մարդու մենությունը (? «փրայվըսի»), դրա համար է որ իրական անուններ չեմ օգտագործել: Բայց միևնույն է, ԴԱՐ ակումբը ներկա է թեզի էջերին: Ի դեպ, համարյա մոռանայի պատմել մրցույթի մրցանակը՝ իմ թեզը մի երեսունհինգ հատ գիրք հրատարակեցին, դրանից տասը համալսարանի ու գրադարանների համար, իսկ հնարավոր կլինի հրատարակչից ավելի գնել... դե իմ առաջին գիրքն է դարձել:
Հուսով եմ որ պատմածս մի քիչ հասկանալի է, հայերենս համարյա չեմ պարապել վերջերս՝ չնայած որ ներկայումս թարգմանություններ եմ անում հայերենից հոլանդերեն մի բարեգործական կազմակերպության համար:
Առայժմ Ամստերդամից,
Րիկ
Մեջբերել
Էջանիշներ