Տարբերակ 7.
Անվերնագիր
* * *
Էգոն ծնվեց, որպեսզի շահ բերի աշխարհ, դարձնի դրա բնակիչներին եսակենտրոն և ոխակիր: Այդ ժամանակ հայտնվեց հակաէգոն, որպեսզի նախապատրաստի նրանց հանգուցյալ կյանքին: Երբ սրա ստվերն աննկատ մոտենում, կոտրում է համարձակությունն ու դատարկված տեղերում ցանում վախեր, հակաէգոն բացում է ճերմակ թևերը, որպեսզի զրահներով շրջապատված, հանդարտված քայլեր կատարվեն դեպի չբացահայտված իրականություն:
- Իմ հրեշտակ, դու գոյությու՞ն ունես:
- Ըհը: Գնա՞նք, - հարցնում է նա կարճ դադարից հետո:
- Կուզենայի հրաժեշտ տալ բարեկամներիս:
- Դրա կարիքը չկա` այժմ ապրելու ես նրանց հոգիներում:
* * *
Մանուկ է լույս աշխարհ գալիս: Դիմավորեք մաքուր հոգուն արժանի կարգով:
- Մաքուր հոգի՞, - զարմանում է: - Այս մանուկներն իրենց հոգիներում պահում են հազարամյակների օրենքները:
- Ի՞նչ օրենքներ, - հարցնում եմ:
- Դոմինանտության օրենքները:
Ասում են, կյանքի վերջում մարդը սկսում է բավարարվել նրանով, ինչ արդեն ստեղծել է: Համակերպվածության զգացողությունը հատուկ է էգոյին, որովհետև նրա բոլոր ձգտումներն աշխարհիկ են, իսկ ցանկացած ֆիզիկական գոյություն դատապարտված է վերջի: Էգոյի արժանապատվությունն է, երբ նորածինը ոտքի է կանգնում, սակայն նրա վերջաբանում գլխավոր դերը հատկացված է հակաէգոյին:
- Բայց ես դեռ այնքան նախատեսած գործեր ունեմ, - հառաչում է էգոն:
- Բավական է, - արդեն տանտիրոջ կարգով հրահանգում է հակաէգոն և նրա խոսակիցը հնազանդվում է:
* * *
- Ինձ կյանք կտա՞ս:
- Ես կտամ քեզ էգո, որպեսզի կարողանաս գոյատևել և կտամ քեզ հակաէգո, որպեսզի երբեք չմոռանաս, թե որտեղից ես սերում և ուր պետք է վերադառնաս:
Մթության մեջ լույսի մի աստղիկ է երևում: Մանուկը լողում է դեպի այն: Ձեռքը դիպչում է անդեմ, մուգ գույներով պատված, մարդանման մի արարածի: Կարծես թե նա բերան չունի, բայց պարզ լսվում են նրա արտասանած բառերը` «Միասին լողա՞նք»: «Ըհը»` պատասխանում է մանուկը և երկուսով ձգվում են դեպի լույսը: Դիմավորեք նորածնին:
Հետաքրքիր է, երեխաները ժառանգում են հազարամյակների ընթացքում հավաքած մարդկային փորձը, բայց չեն կարողանում հասնել հավերժական լռությանը: Նորածինը ժառանգում է կյանքի աղմուկը, բայց հակաէգոյի էությունն այլ է` այն սերնդե սերունդ փոխանցելն անիմաստ է, որովհետև նա ամենուր է:
- Իմ հրեշտակ, դու իրոք գոյություն ունես: - Կարելի է կուտակել ոսկի, որովհետև այն իշխանություն և բարվոք կյանք է խոստանում` սա էգոյի դրսևորումն է, բայց կարիք չկա սպիտակ ձյուն հավաքել խոր ձմեռ ժամանակ: Դրանով կարելի է խաղալ և հիանալ, մոռանալով տեղ և ժամ` սա հակաէգոյի դրսևորումն է: Քանի դեռ հիվանդը հետաքրքրվում է ամիս ամսաթվով, պետք չէ վախենալ` նա դեռ ապրելու է: Հավերժական լռությունն անհնար է կուտակել, ինչպես անհնար է, որ մարդը կլանի այն քաղաքը, որում ապրում է: Այն ամենուր է և առաջին իսկ կանչով փարվում է մարդուն, բռնաբարված, բայց ոխի զգացումը ներողամտության կույս սրով հատած քրոջ նման. ամենուր և ամեն ժամ:
Գիշերային երկխոսություն
Աստղազարդ գիշեր է: Քաղաքի գլխավոր փողոցներում տեղակայված խանութների լույսերը վառ են, թեև արդեն բավական ուշ է: Ավելորդություններով աչքի չընկնող բնակավայրը շրջապատված է գործարաններով և ֆաբրիկաներով: Օդն այստեղ հագեցած է մեքենայական յուղով` բավարար է մի քիչ երկար քայլել փողոցով, որպեսզի դրա գազերը խտանան և սևացնեն մատներիդ ծայրերը:
Այստեղ կա բարձրահարկ մի շենք, որը տեղի կառավարությունը որպես հանրակացարան է օգտագործում եկվոր-աշխատավորների համար, քանի որ նրանցից ոչ ոք երկար չի դիմանում արդյունաբերական թափոնների և գոլորշու մեջ: Շենքի կտուրին նստած է մարդանման մեկը: Նա դեմք չունի: Հագած է մինչև ոտքի թաթերը հասնող, սպիտակ գույնի, ոսկե կարերով, հարթ զգեստ: Գլխաշորը ծածկում է գլուխը, դրա տակից երևում են ոսկեգույն մազերի մի քանի փնջեր:
Ետևից աննկատ մոտենում է մերկ մարմնով, գորշ գույներով պատված մի արարած: Նա, նույնպես անդեմ է, իսկ աչքերի նեղ փոսիկներում լորձանման, կարծես թե առանձին գոյություն հանդիսացող դոնդող է, որն ամեն կերպ փորձում է դուրս պրծնել իր բնից: Նա թեթև ցատկում է կտուրի եզրին գտնվող բետոնե սալիկին և հայտնվում Ճերմակավորի կողքին: Վերջինս չի նայում հյուրին, բայց վաղուց ծանոթ է նրա քայլվածքին:
- Մեկ է, չեմ հասկանում: Ես նրանց տալիս եմ իշխանություն և բարիքներ ունենալու կարողություններ, իսկ նրանք վերջում քեզ են ուզում տեսնել: Բա արդարությու՞նը, - լռություն է տիրում: - Հասկացա` իմ զգացումներն այնքան ցածր են քո հայացքներից, որ չես ցանկանում, հա՞, պատասխանել: Գիտես միշտ նու՞յնն է լինելու, հույս ունես, որ գաղտնիքդ չե՞մ բացահայտի: Սուրդ անկարող է քեզ հավերժ օգնել:
- Շատ համառն ես, թե մինչև հիմա կարծում ես, որ իմ կարողությունները սրիս մեջ են:
- Եթե այդպես չէ, ապա այն ինձ տուր: Ես ուզում եմ ունենալ թևավոր սուրդ, - գրգռվում է Գորշավորը:
- Հը, այդ շատ նման է քեզ:
- Հիմա չես տալի՞ս, - անհամբեր ընդհատում է նա:
- Տալիս եմ, իհարկե, - ասում է Ճերմակավորն ու վերցնում կողքին դրված թուրը, որը շեղբի հիմքում ուներ հրեշտակի թևերին նմանվող կցորդներ: - Վերցրու, - ասում է նա և բռնակը պարզում Գորշավորին: Վերջինն անվստահությամբ ձեռքն է առնում սուրը, շուռումուռ տալիս, բայց համոզվելով, որ այն իրական է, ոտքի է կանգնում ու կախում թուրը փողոցի վրա: Մեծ հույսեր ուներ, սակայն ապարդյուն` ոչինչ տեղի չունեցավ:
- Հը, ստացվե՞ց մի բան, - հարցնում է Ճերմակավորը:
- Չէ, չեմ հասկանում, - պատասխանում է Գորշավորը, նստում է սալիկին և թուրը դնում ծնկներին: Լռություն է տիրում: Սպիտակ զգեստով էակը հանդարտ նստած է, նրա դեմքն ուղղված է մի կետի: Խոսակցի աչքերն անհանգիստ այս ու այն կողմ են թեքվում, արծիվների` որս փնտրող հեռատես աչքերի նման: - Գիտե՞ս ինչ է զգում հայրը, երբ որդին առաջին անգամ աշխատավարձ է ստանում, - հարցնում է Գորշավորը: - Նա չի ուրախանում կամ հպարտանում, այլ մտածում է, թե ինչքան ժամանակ անց որդին կսկսի վաստակել իր չափ, որովհետև ցանկանում է միշտ գերակա մնալ: Անկախ իր հաշվարկած ժամկետներից, նրա մեջ արթնանում է խանդը և սկսում կրծել միտքը: Սրանց մասին գիտե՞ս: Ասա, տեղյա՞կ ես մարդկանց այսպիսի դրսևորումներից, - սկսում է վրդովվել նա:
- Գիտե՞ս ինչ եմ մտածում, - սկսում է Ճերմակավորը:
- Հը՞:
- Գնանք` ես ուզում եմ քեզ թեյ հյուրասիրել, - թեթև տոնով ասում է նա:
- Դու անհույս ես, - հիասթափվում է Գորշավորը: - Լավ կլինի, որ դու գնաս քո ճանապարհով, ես` իմ: Որքան քիչ հանդիպենք, այնքան ավելի նախընտրելի, - ասում է նա, դնում սուրը խոսակցի կողքին ու նույն փափուկ քայլերով ուղղվում դեպի ներքև տանող աստիճանները:
Ճարմակավորը սպասում է մինչև հյուրը հեռանա: Նա վերցնում է թևավոր սուրն ու կանգնում կտուրի կենտրոնում` ինչ-որ բանի սպասելով: Դրա մի հատված հետզհետե սկսում է պատվել մշուշանման, բայց խիտ գազով: Այն դանդաղ դուրս է գալիս կտուրի տակից և ձևավորում 30-35 տարեկան տղամարդու գլուխ: Նույն կերպ կազմվում են նրա իրանն ու վերջույթները: Նա չի շնչում: Տղամարդը ներքնաշորերով է և հորիզոնական դիրքով կախված է օդում` Ճերմակավորի դիմաց: Իր տարիքին չհամապատասխանող կնճռոտված մաշկ ունի և սևացած, ուռած մատներ:
Հյուրընկալը բարձրացնում է սուրն ու կամաց իջեցնում նորեկի կրծքին: Դրա շեղբի տակից թույլ լույս է դուրս գալիս և տղամարդը բացում է աչքերն ու խորը շունչ քաշում, ինչպես երկար ժամանակ ջրի տակ անցկացրած լողորդը, երբ դուրս է գալիս ավազանից:
- Իմ հրեշտակ, դու գոյությու՞ն ունես, - ոտքի կանգնելով, հիացած աչքերով հարցնում է տղամարդը:
- Գնանք, - նույն թեթևությամբ ասում է Ճերմակավորը, - գնանք ձեզ թեյ հյուրասիրեմ:
* * *
Անձնավորումը հակաէգոյինն է, ընդհանրացումը` էգոյինը, ներկան հակաէգոյինն է, անցյալն ու ապագան` էգոյինը:
Էջանիշներ