Քաղաքապետի ընտրություն Հրազդանում․ 2012

[Varzor]

Ապեր, եթե դու տրյուկներով ես խոսում, գնա տրյուկի, ես գրում եմ էն, ինչ մտածում եմ, անկախ նրանից ճիշտ եմ մտածում, թե սխալ:

Ես տրյուկներով չեմ խոսում, ուղղակի նշում եմ, որ այդ քո մտածածը (ի դեպ տենց մենակ դու չես մտածում չէ ? ) վաղուց օգտագործվող քաղաքական տրյուկ է:

[Chuk]

Չէ, սխալ եմ հիշում:
Ամեն դեպքում էն, որ Սասունն էլ շատերի նման ճոխ կյանքով ապրել ա, գիտենք: Մեկը ես Սասունին չեմ սրբացնում:

[Varzor]

Չէ, սխալ եմ հիշում:
Ամեն դեպքում էն, որ Սասունն էլ շատերի նման ճոխ կյանքով ապրել ա, գիտենք: Մեկը ես Սասունին չեմ սրբացնում:

Ստեղ հետդ չեմ կարող չհամաձայնել` ճոխ կյանքով ապրելը դա արատ չէ, այլ մարդկային էության մի մասը:
Պատկերացնենք մեկը ԼՏՊ-ի ժամանակվա օլիգարխ է: Եթե նա այն ժամանակ ունենանար բավականաչափ ինտելեկտ, գիտելիք և պատկերացում, ապա ամեն կերպ կնպաստեր կայուն իրավաքաղաքական համակարգի ստեղծմանը, որովհետև դա կլիներ իր սեփականության պահպանհան և հանգիստ բարգավաճման հիմնաքարը: Ինչ-որ տեղից չէր հայտվի մի նոր ավազակ ու խլեր իր ունեցվածքը և այդպես շարունակ: Այդպիսի նախադեպեր բազմաթիվ են: ԱՄՆ-ը դրա վառ օրինակն է:
Ուստի քեզ հետ միանշանակ համայիտ եմ. այն որ Սասունը և իր նմանները ժամանակին ապրել են ճոխ կյանքով, դեռ չի նշանակում, որ չեն ուզում իրավական ու կայուն պետականություն ունենալ:
իսկ թե իրականում ինչ են ուզում` ավելի լավ կիմանան իրենց ավելի մոտ կանգնած ու վստահող մարդիկ:

[Chuk]

Ստեղ հետդ չեմ կարող չհամաձայնել` ճոխ կյանքով ապրելը դա արատ չէ, այլ մարդկային էության մի մասը:
Պատկերացնենք մեկը ԼՏՊ-ի ժամանակվա օլիգարխ է: Եթե նա այն ժամանակ ունենանար բավականաչափ ինտելեկտ, գիտելիք և պատկերացում, ապա ամեն կերպ կնպաստեր կայուն իրավաքաղաքական համակարգի ստեղծմանը, որովհետև դա կլիներ իր սեփականության պահպանհան և հանգիստ բարգավաճման հիմնաքարը: Ինչ-որ տեղից չէր հայտվի մի նոր ավազակ ու խլեր իր ունեցվածքը և այդպես շարունակ: Այդպիսի նախադեպեր բազմաթիվ են: ԱՄՆ-ը դրա վառ օրինակն է:
Ուստի քեզ հետ միանշանակ համայիտ եմ. այն որ Սասունը և իր նմանները ժամանակին ապրել են ճոխ կյանքով, դեռ չի նշանակում, որ չեն ուզում իրավական ու կայուն պետականություն ունենալ:
իսկ թե իրականում ինչ են ուզում` ավելի լավ կիմանան իրենց ավելի մոտ կանգնած ու վստահող մարդիկ:

Ի՞նչ ա խոսում, է: Ի՞նչ մտքեր ա ինձ վերագրում, է: Ինչու՞մ ա հետս համաձայնում, է:

[քաղաքացի]

Վարզոր ջան, եթե քո ասածին հետևենք, որը ճիշտ է, ապա էդ դեպքում ուսուցիչներին չէին բանտարկի ուսուցչանոցում, ընդամենը հերիք էր ասել «ով գնաց միտինգի գործից հեռացնում ենք»: Եթե բանտարկել են, նշանակում է չեն վստահում իրենց «դրածոներին»: Այսինքն կա՛մ իրենք ծանոթով չեն գործի տեղավորվել, կա՛մ էլ ծանոթով, բայց արդեն դավադիտ եղած ներկա քաղաքապետից, այլապես նրանց չէին բանտարկի: Սա իմ սուբյակտիվ կարծիքն է:

Չո՛ւկ, դու համեմամտում ես շատ վատն ու աննկարագրելի վատը և այդ պատճառով 46%-ին անվանում ես բավական լավ, իսկ 50%+1 ձայնին կասեիր հրաշալի: Մինչ իմ կարծիքով բավական լավը հաղթանակն է, իսկ հրաշալին՝ 90 և ավել տոկոսով հաղթելու դեպքում:

Իմ ամբողջ ասածը մի բան ա. միակողմանի մի նայեք: Կյանքը սև ու սպիտակ չի, պայքարի հանգրվանները միայն պարտությունը կամ հաղթանակը չեն:

Արտ, կարող ա պայքարի հանգրվանները պարտությունը կամ հաղթանակաը չլինեն, բայց գոնե զարգացում պետք ա լինի: 4 տարուց ավել ա, ոչ մի զարգացում չեմ տեսնում, էլի եմ ասում՝ հակառակը, էս պայքարում ընդդիմությունը փոխանակ միավորվի իրարից նեղանում, առանձնանում են:
Հետո մի բան էլ կա: Պայքար հասկացությունը սև/սպիտակ, հաղթանակ/պարտություն ա Հայաստանի համար: Հյուսիսային Կորեայի կամ Իրանի պես երկրների համար շատ դժվար ա, տարիների աշխատանք ա պահանջում ու հանգրվանը գնդակահարում կամ կախաղան ա լինում: Էդ տիպի երկրներում դիկտատուրա ա: Հայաստանում դիկտատուրա չի: Մենակ էն, որ ակումբում հանգիստ առանց վախենալու, որ ինձ ինչ-որ բան կպատահի սենց բաներ գրելու համար, էդ նշանակում ա, որ ստեղ դիկտատուրա չի: ՀՀԿ-ն փորձում ա արևմուտքին ցույց տա, որ իրենք ժողովրդավար են: Վե՛րջ, այստեղ թեման փակվում ա, պետությունը չի կարա դիկտատորալ լինի, եթե թեկուզ մի տեղ ներկայանա որպես ժողովրդավար: Հայաստանում պայքարի հանգրվանը պարտություն կամ հաղթանակ է: Պետք չի դիվանագիտություն խաղալ: Իշխանություններն էլ են իմ կարծիքի: 3 միլիոնանոց երկրի համար պայքարել հեղափոխության համար ամենաերկարը պետք ա տևի 1 տարի: Դրանից հետո թատրոն ա, անիմաստ քաշքշուկ մամուլին գործ տալու համար:
Եթե դու համարում ես, որ այսօրվա պայքարը 2008-ի նախագահական ընտրությունների շարունակությունն ա, ապա ես համոզված եմ, որ Երևանի քաղաքապետի ընտրությունից այդ պայքարը փոխարինվեց ինչ-որ անհասկանալի կատակերգության: Դու մի հատ հաշվի թե քանի անգամ ա ՀԱԿը «ուլտիմատում» դրել իշխանության վրա: Իմ հասկանալով ուլտիմատումը մի հատ ա ու վերջնական:

[Chuk]

Չո՛ւկ, դու համեմամտում ես շատ վատն ու աննկարագրելի վատը և այդ պատճառով 46%-ին անվանում ես բավական լավ, իսկ 50%+1 ձայնին կասեիր հրաշալի: Մինչ իմ կարծիքով բավական լավը հաղթանակն է, իսկ հրաշալին՝ 90 և ավել տոկոսով հաղթելու դեպքում:

Սաս, տոկոսների թվերով չեն որոշվում լավն ու վատն ու հրաշալին, իմ բերածն օրինակ էր ընդամենը: Իսկ ես չեմ համեմատում վատն ու աննկարագրելի վատը, ես հարցը քննարկում եմ առկա միջավայրի համատեքստում, փորձելով նաև էդ կարծիքումս հաշվի առնել բոլոր հնարավոր այլընտրանքները, որոնք կարող էին լինել էս 4 տարիներին: Անշուշտ, ոնց-որ բոլորս, ես չեմ կարող զուտ անսխալական կարծիք ձևավորել, բայց ես գոնե ընտրություններում հաղթել ու ընտրություններում պարտվելով չեմ առաջնորդվում, այլ փորձում եմ հարցը շատ ավելի խորը քննել:

Արտ, կարող ա պայքարի հանգրվանները պարտությունը կամ հաղթանակաը չլինեն, բայց գոնե զարգացում պետք ա լինի: 4 տարուց ավել ա, ոչ մի զարգացում չեմ տեսնում, էլի եմ ասում՝ հակառակը, էս պայքարում ընդդիմությունը փոխանակ միավորվի իրարից նեղանում, առանձնանում են:

Սաս, ուրեմն էսքան անիմա՞ստ եմ գրում: Քանի՞ գրառման մեջ զարգացում ցույց տվեցի: Միջավայրը Հայաստանում կտրուկ փոխվել ա վերջին չորս տարիներին, էդ որ զարգացում չի՞, բա ի՞նչ ա: Էլի շատ լոկալ ես նայում՝ իմ կարծիքով:

Հետո մի բան էլ կա: Պայքար հասկացությունը սև/սպիտակ, հաղթանակ/պարտություն ա Հայաստանի համար: Հյուսիսային Կորեայի կամ Իրանի պես երկրների համար շատ դժվար ա, տարիների աշխատանք ա պահանջում ու հանգրվանը գնդակահարում կամ կախաղան ա լինում: Էդ տիպի երկրներում դիկտատուրա ա: Հայաստանում դիկտատուրա չի: Մենակ էն, որ ակումբում հանգիստ առանց վախենալու, որ ինձ ինչ-որ բան կպատահի սենց բաներ գրելու համար, էդ նշանակում ա, որ ստեղ դիկտատուրա չի: ՀՀԿ-ն փորձում ա արևմուտքին ցույց տա, որ իրենք ժողովրդավար են: Վե՛րջ, այստեղ թեման փակվում ա, պետությունը չի կարա դիկտատորալ լինի, եթե թեկուզ մի տեղ ներկայանա որպես ժողովրդավար: Հայաստանում պայքարի հանգրվանը պարտություն կամ հաղթանակ է: Պետք չի դիվանագիտություն խաղալ: Իշխանություններն էլ են իմ կարծիքի: 3 միլիոնանոց երկրի համար պայքարել հեղափոխության համար ամենաերկարը պետք ա տևի 1 տարի: Դրանից հետո թատրոն ա, անիմաստ քաշքշուկ մամուլին գործ տալու համար:

Տեսնես էդ 1 տարին ո՞նց ես որոշել: Տեսնես ո՞նց ես հաշվել, որ միայն հաղթանակ կամ պարտություն ա հնարավոր: Չկա տենց բան: Ոչ մի ոլորտում: Ոչ մի տեղ: Այ էդ ա, որ իմ կարծիքով չեք կարողանում հաշվի առնել, ընդունել, դիտարկել, քննարկել:

Եթե դու համարում ես, որ այսօրվա պայքարը 2008-ի նախագահական ընտրությունների շարունակությունն ա, ապա ես համոզված եմ, որ Երևանի քաղաքապետի ընտրությունից այդ պայքարը փոխարինվեց ինչ-որ անհասկանալի կատակերգության: Դու մի հատ հաշվի թե քանի անգամ ա ՀԱԿը «ուլտիմատում» դրել իշխանության վրա: Իմ հասկանալով ուլտիմատումը մի հատ ա ու վերջնական:

Ուլտիմատումները գործնականում, ոչ միայն քննարկածդ դեպքում, կարող են միլիոնավոր լինեն, ու դրանց մեծ մասը արդյունք չտվող էլ կարող են լինել: Ուլտիմատում չի նշանակում, որ անպայման կատարվում ա: Ուլտիմատումը, պահանջը, կարող ա պրոցեսի մաս լինել, հաճախ փոքրիկ մաս: Ես չեմ համարում, որ սա 2008-ի նախագահական ընտրությունների շարունակություն ա, ես համարում եմ, որ սա ընդհանուր պրոցես ա, որը սկսվել ա 2008-ի նախագահական ընտրություններով, քաղաքապետի ընտրություններն էլ դրա մի մասն էին՝ լավ կամ վատ մասը:

[քաղաքացի]

…

Իմ ամբողջ ասածը մի բան ա. միակողմանի մի նայեք: Կյանքը սև ու սպիտակ չի, պայքարի հանգրվանները միայն պարտությունը կամ հաղթանակը չեն:

Ա՞րտ

…

- Հիմա դու ուզում ես ասես, որ ընտրությունները լավ չե՞ն ընթացել: Ընտրություններն ընթացել են օրենքին համապատասխան եւ ժողովրդավարական տեսքով: Մի անգամ միակողմանի մի նայեք, եղա՞վ:

Աղբյուրը՝ hraparak.am

[Chuk]

Ա՞րտ


Աղբյուրը՝ hraparak.am

Սաս ջան, որևէ համեմատության եզր չկա իմ ասածի ու իրա ասածի մեջ: Եթե ես միակողմանի բառն եմ օգտագործում, էդ չի նշանակում, որ կարող ես Հիտլերի ինչ-որ ելույթ գտնես, որտեղ միակողմանի բառն ա օգտագործում, ու համեմատես իմ ասածի հետ:

Ես խոսում եմ ընդհանուր վիճակի մասին ու խոսում եմ նրա մասին, որ ՀԱԿ-ն էսքան մարդ կարողացել ա ոտի կանգնացնել Հրազդանում: Ես խոսում եմ նրա մասին, որ Հրազդանում փորձ ա արվել ընդդիմադիր մի քանի ուժերի՝ իրար հետ աշխատելու: Ես խոսում եմ Հայաստանում իրավիճակի փոփոխության մասին՝ վերջին 4 տարիներում:

Դանիելյան Արամը խոսում ա ընտրությունների խախտումներով անցած լինել-չլինելու մասին: Ու ինքը ասում ա, որ լավ ու ժողովրդավարական ա անցել: Ես ասում եմ, որ ընտրությունները անցել են համատարած կաշառքով, վախեցնելով, վարչական ռեսուրսի կիրառմամբ:

Իսկի «սխալ» բառն եմ ափսոսում քո՝ իմ ու Արամի կարծիքների նույնականացնելը գնահատելու համար:

[Varzor]

Ի՞նչ ա խոսում, է: Ի՞նչ մտքեր ա ինձ վերագրում, է: Ինչու՞մ ա հետս համաձայնում, է:

Էդ միտքը դու նոր չես հնչեցրել` հին է: Ի նկատի ունեմ այն, որ դու գտնում ես, որ ՀԱԿ-ի անդամները սուրբ չեն, բայց հիմա ուզում են լավ գործ կատարել, դրա համար էլ դու նույնպես նրանց կողքին ես:
Միթե քեզ սխալ եմ հասկացել?
Ուղղակի նոր եմ քեզ հետ գրավոր համաձայնում` գլխի գցեց վերջին մեջբերածս գրառումդ:

[Chuk]

Էդ միտքը դու նոր չես հնչեցրել` հին է: Ի նկատի ունեմ այն, որ դու գտնում ես, որ ՀԱԿ-ի անդամները սուրբ չեն, բայց հիմա ուզում են լավ գործ կատարել, դրա համար էլ դու նույնպես նրանց կողքին ես:
Միթե քեզ սխալ եմ հասկացել?
Ուղղակի նոր եմ քեզ հետ գրավոր համաձայնում` գլխի գցեց վերջին մեջբերածս գրառումդ:

Մի փոքր սխալ ես ներկայացնում իմ ասածը: Նախ ես ՀԱԿ-ի բոլոր անդամների մասին նույն ձևի կարծիք չունեմ, տարբեր մարդկանց մասին տարբեր կարծիքներ: Երկրորդ, ես չեմ պնդում, որ իրանք ուզում են լագ գործ կատարել, այլ ասում եմ, որ էն, ինչն անում են, այս պահին օգտակար ու ձեռնտու է երկրի համար, անկախ իրենց բուն նպատակներից, որոնք կարող են և այլ լինել:

[Գալաթեա]

Այ մարդ գլուխը քարը ընտրությունների:
Քաղաքացի-ն Ակումբում գրառում ա անում

[Varzor]

Վարզոր ջան, եթե քո ասածին հետևենք, որը ճիշտ է, ապա էդ դեպքում ուսուցիչներին չէին բանտարկի ուսուցչանոցում, ընդամենը հերիք էր ասել «ով գնաց միտինգի գործից հեռացնում ենք»: Եթե բանտարկել են, նշանակում է չեն վստահում իրենց «դրածոներին»: Այսինքն կա՛մ իրենք ծանոթով չեն գործի տեղավորվել, կա՛մ էլ ծանոթով, բայց արդեն դավադիտ եղած ներկա քաղաքապետից, այլապես նրանց չէին բանտարկի: Սա իմ սուբյակտիվ կարծիքն է:

Էդ քո նկարագրածն արդեն մաքուր քրեական հանցագործություն է: ՀԱմ էլ ես չէի խոսում միտինգների մասին: Բնական է, որ որևէ քաղաքացու կողմից միտինգին մասնակցությունը չի շատ դժվար է գաղտնի պահել, բայց ընտրություն կատարելը և քվեարկելը կարելի է գաղտնի պահել:

Հայաստանում դիկտատուրա չի: Մենակ էն, որ ակումբում հանգիստ առանց վախենալու, որ ինձ ինչ-որ բան կպատահի սենց բաներ գրելու համար, էդ նշանակում ա, որ ստեղ դիկտատուրա չի: ...
Վե՛րջ, այստեղ թեման փակվում ա, պետությունը չի կարա դիկտատորալ լինի, եթե թեկուզ մի տեղ ներկայանա որպես ժողովրդավար:

Եղբայր հայաստանում լավ էլ դիկտատուրա է` ավտորիտար կամ դրա առավել մասնավոր դեպքը` օլիգարխիկ դիկտատուրա:
Իրանում կամ Հս. Կորեայում տոտալիտար համակարգերի դիկտատ է` ավտորիտար դիկտատուրայի ձևերից:
Պարտադիր չի, որ դիկտատուրայի ժամանակ նչ-որ բան վախենան խոսել: Եգիպտոսում դիկտատուրա էր, բայց մարդիկ ինտերնետով հանգիստ էլ խոսում էին:
Ժողովրդավարությունը նույնպես դիկտատուրա է` ժողովրդի դիկտատ

[Chuk]

Այ մարդ գլուխը քարը ընտրությունների:
Քաղաքացի-ն Ակումբում գրառում ա անում

Բա որ ասում եմ միակողմանի մի նայեք, դրական արդյունքներ էլ կան, ասում եք՝ չէ

[Varzor]

Մի փոքր սխալ ես ներկայացնում իմ ասածը: Նախ ես ՀԱԿ-ի բոլոր անդամների մասին նույն ձևի կարծիք չունեմ, տարբեր մարդկանց մասին տարբեր կարծիքներ: Երկրորդ, ես չեմ պնդում, որ իրանք ուզում են լագ գործ կատարել, այլ ասում եմ, որ էն, ինչն անում են, այս պահին օգտակար ու ձեռնտու է երկրի համար, անկախ իրենց բուն նպատակներից, որոնք կարող են և այլ լինել:

Դե ես տենց էլ գրել էի`

այն որ Սասունը և իր նմանները ժամանակին ապրել են ճոխ կյանքով, դեռ չի նշանակում, որ չեն ուզում իրավական ու կայուն պետականություն ունենալ:

Ստեղ որտեղ տեսար "ՀԱԿ-ի բոլոր անդամներ" կամ "ինչն անում են, այս պահին օգտակար ու ձեռնտու չէ երկրի համար"
Համ էլ քեզ ոնց հասկանամ? Ասում եմ "դրական տեղաշարժ կա", նշանակում է դրական գործ են անում` անկախ իրենց բուն նպատակներից: Թե չէ ստացվում է, որ չեն էլ ուզում դրական գործ անեն, ուրիշ բան են անում, բայց կողմնակի էֆեկտների հաշվին դա օգտակար է` դրական է?
Լավ, անցանք Ինձ թվում է մենք իրար հասկացանք:

[քաղաքացի]

էդ 1 տարին հասել էր իր գագաթնակետին: Դրանից 10 տարի առաջ էլ մարդիկ ուզում էին, որ Քոչարյանը գնա տեղն ուրիշը գա: Բայց էդ ժամանակ չկար էդ ուրիշը: 2007-ին Լևոնը վերադարձավ քաղաքականություն: Շատ կարճ ժամանակում կարողացավ իր դեմ եղած ատելությունը վերացնել և այդ զանգվածը օգտագործել լուրջ պայքարի մեջ: Ստացվեց, շատ լավ ստացվեց: Ամբողջ ախարհի մամուլը զարմացած խոսում էր, որ ժողովրդի մեջ արմատացած «դավաճանը» մի քանի ամսում կարողացավ 10 տարվա իշխանության գլխավոր ընդդիմադիրը լինել: 2008-ի ընտրություններին ապացուցեց այդ: Ընտրության հաջորդող 10 օրը ուժեղ քաղաքական զարգացումներ եղան՝ իշխանությունը փլուզվում էր:
2008թ, մարտի 1: Իր որոշումը կամ չորորշումը տապալեց այդ հզոր ընդդիմության հետևորդներին: Ժողովուրդը մեկ անգամ ևս համոզվեց, որ Լևոնը իսկապես «դավաճան է»: Մի քանի ամիս անց ստեղծվեց ՀԱԿ «ընդդիմադիր» դաշինքը: Այդ ժամանակ ՀԱԿ-ին հետևում էր այն ժողովուրդը, որ դեռ հույս ուներ մի բան կփոխվի: Անձամբ ես հույս ունեի, որ մի բան կանեն, որ մարտի 1-ից հետո կորցրած իշխանության դեմ գնացողներին կարողանան ետ բերեն ու ավարտեն մարտի 1-ին կիսատ թողածը:
Ի՞նչ արեց ՀԱԿը 2008թ օգօստոսի 1-ից հետո: Քաղբանտարկյալների ազատ արձակում (էն Տիկոյին ի՞նչ եղավ, ինքը քաղբանտարկյա՞լ ա), հանրահավաքներ կազմակերպելու սահմանադրական իրվաունքի վերականգնում, կիսատ երկխոսություն (էլի էն Տիկոն ա մեղավոր): Վե՞րջ: Ճիշտ ա, պայքարին հետևողի համար Մեծ նվաճումներ են, բայց ի՞նչ կասեն կողքից նայողները, ի՞նչ են տեսնում անկախ դիտորդները.
- Միտինգ անելու տարածք, էլ քաղբանտարկյալ չկա ու իշխանությունների հետ լեզու գտան… :O Բա ո՞ւր ա ձեր հետևից գնացող ժողովուրդը: Էսքա՞նդ եք, սենց ինչի՞ պիտի հասնեք:
Վայ մոռացա ասեմ, էս ողջ ընթացքում միշտ նշել են, որ իրենք պահանջում են արտահերթ ընտրություններ: Հիանալի մարտավարություն: Ապշեցուցիչ շախմատային տակտիկա: Ու էս 4 տարի ա սպասում ենք, որ հակարակորդը իր շախմատային քայլն անի: Քայլերի առավելագույն տևողություն՝ ընտրությունից ընտրություն:

Կսպասեմ թե ինչ նոր բան կասեն հանրահավաքին, ըստ այդմ կորոշեմ աջակցել իրենց, թե ոչ: Իսկ մինչ այդ ես կլռեմ, որ հանկարծ իրենց «գաղտնի պլանները» ջրի երես չհանեմ: