Լիլ ջան, ես համարում եմ, որ դու շատ միակողմանի ես հիմա նայում:Գալաթեա-ի խոսքերից
Ես գիտեմ, որ իմ հիմիկվա ասելիքները քեզ ամենայն հավանականությամբ չեն համոզելու, բայց այնուամենայնիվ կասեմ: Իսկ ընդհանրապես հրաշալի կլիներ, որ ունենայինք ժամանակի մեքենայի պուլտ, ու դրա կոճակները սեղմելով տարբեր պայմաններ հանել-ավելացնելով տեսնեինք, թե հիմա ինչ կլիներ:
Իսկ կլիներ էն, որ եթե մեկ-երկու պայման հանեիր, էդ ասածդ քաղաքացիական գիտակցության ավելցուկով մարդկանց պայքարը մեկ օրում կվերացնեին, ախ էլ չէին քաշի: Դու նայում ես էդ պայքարը, անտեսելով ամբողջ միջավայրը:
Իսկ միջավայրի հիմնական երկու պայմանները, որոնք էս վիճակն են ստեղծել, դրանք էսօրվա համացանցի զարգացածությունն ու ՀԱԿ-ի 4 տարվա պայքարն է: Քավ լիցի, ես չեմ թերագնահատում բնապահպան ակտիվիսների գործը: Չէ, իրանք իրանց գործն իսկապես գրագետ ու լավ են անում: Բայց գրագետ ու լավ արված գործն ուղղակի կտապալվեր, եթե չլիներ միջավայրը:
Միջավայրը քաղաքացիական ու լրատվական դաշտի բարձր ակտիվությունն ա: Միջավայրն էն ա, որ էսօր չեն կարող ուղղակի, հենց էնպես իրանցից մեկին բռնել ու առանց ժողովրդի ակտիվությունից վախենալու բանտ նետել, ոնց անում էին ոչ հեռավոր 2007-ին թեկուզ նույն Սեֆիլյանի ու Մալխասյանի հետ: Որտև էսօր ի դեպս ակտիվիստ խմբերի ու ՀԱԿ-ի կան դրա դեմ ընդվզողներ, ու կա լրատվական դաշտ, որն ԱՆՄԻՋԱՊԵՍ արձագանքում ա, էլ չխոսած սոց. ցանցերի աղմուկի մասին: Այ էս գործոններն են, որ էսօր էդ բնապահպաններին թույլատրում ա գործ անել: Իսկ էդ գործոնների ձևավորվել են հիմնականում ՀԱԿ-ի պայքարի արդյունքում:
Դուք ՀԱԿ-ի պայքարը դիտարկում եք ընդամենը իշխանության գալ-չգալու կոնտեքստում, անտեսելով էն պայքարը, որն ինքը տարել ա էս տարիներին: Էդ պայքարի մեջ մտել են ոչ միայն համապետական հանրահավաքները, այլ բազում ակցիաները, այդ թվում նստացույցը Հյուսիսային պողոտայում, ամենօրյա քաղաքական զբոսանքները, ամենուրբաթյա պիկետները դատախազության առաջ, տարբեր երթերը՝ մեծ ու փոքր խմբերով և այլն: Եթե մեկը համարում ա, որ էս ամեն ինչը զուր ա անցել, ես ասում եմ, որ ինքն ուղղակի ուշադիր չի: Որովհետև հենց էդ ամեն ինչն ա էսօրվա միջավայրը ստեղծել:
Ու թող ոչ մեկի պայքարն ավելի գրագետ չլինի, քան ՀԱԿ-ինը: Ու թող ոչ մեկը չասի, որ ՀԱԿ-ում ավելի քիչ են քաղաքացիական գիտակցության ավելցուկով մարդիկ. էդ կարգի մարդկանց հիմնական զանգվածը հենց ՀԱԿ-ում ա կուտակված: Ուրեմն ինչի՞ տեսանելի արդյունքի չեն հասել, որը քեզ ու ուրիշներին սենց խոսելու հնարավորություն չէր տա: ՀԱսարակ պատճառով. եթե դուք չեք հասկանում, ապա իշխանությունը հստակ հասկանում ա, որ իրա իրական հակառակորդը, իրա իրական ուժեղ հակառակորդը հենց ՀԱԿ-ն ա: ՀԱԿ-ի դեպքում կենաց մահու պայքար ա: Բայց իրականում արդյունքի հասել էլ ա, ուղղակի դուք չեք տեսնում: Չեք տեսնում, որտև ձեր համար տեսնելը կլինի ընտրությունում հաղթելը: Դե թող բնապահպանները մասնակցեն ընտրության, տեսնեմ հաղթելու՞ են: Չէ: Իրանց միակ հասածը Թռչկանի հաղթանակն ա, դեռ, որն էլ հիմնականում արվել ա ավելի մեծ ալիքի դեմն առնելու համար, ալիք, որի ակունքներում էլի ՀԱԿ-ն էր լինելու: Իսկ ՀԱԿ-ի հաղթանակներից ա նույն բոլոր քաղբանտարկյալների ազատ արձակումը, նույն մի քանի օր առաջ ձերբակալված ու արագ ազատ արձակված լրագրող Հայկ Գևորգյանը, նույն Ազատության հրապարակում միտինգներ անցկացնելու իրավունքի վերանվաճումը: Հա, ձեզնից շատերի համար դրանք հեչ բաներ են: Թող հեչ լինեն: Բայց երբ դուք սա չեք տեսնում, ես ասում եմ՝ ուշադիր չեք: Երբ դուք սրանք չեք տեսնում, ես ասում եմ՝ միակողմանի եք նայում: Ես ասում եմ, որ պրոցեսների մի մասն եք նայում, ու վստահ եմ դրանում: Համակողմանի չեք վերլուծում ու ես էլ իրականում համակողմանի չեմ վերլուծում, լիքը դրվագներ բաց եմ թողնում: Իրական պատկերը, ցավոք, բոլորս տեսնելու ենք մի 10-20 տարի հետո, ժամանակի հետևից նայելով, երբ քայլ առ քայլ վերականգնելու ենք Հայաստանի նոր ազատագրական պայքարի ընթացքը, այդ թվում բավական մեծ տեղ հատկացնելով բնապահպանական ու մյուս ակտիվիստ խմբերին, որոնք էլ են, իրականում, ազդեցություն թողնում ընդհանուր միջավայրի վրա:
Հայաստանում էսօր միջավայրը փոխված ա՝ դրական իմաստով: Մենք 2008-ում չենք մնացել: Հա, էլի ժողովրդի իշխանությունը չի պետության ղեկին, բայց մենք առաջընթաց ունենք: Ու շարունակելու ենք էդ առաջընթացը: Այլընտրանք չկա:
Մեջբերել
Էջանիշներ