Սկիզբը՝ սկզբով. սկսած մանկությունից

[Ռուսա]

Ի՞նչ է հիմա ինձ համար մանկությունը... Պատրա՞նք, երազա՞նք, հիշողությո՞ւն, թե՞ ցանկություն: Միգուցե բոլո՞րը: Պատրանք է, որովհետև այն այլևս չի վերադառնա, երազանք է, քանզի կրկին ուզում եմ մանուկ լինել՝ ուրախ, անհոգ, ինձ շա՜տ հարազատ մարդկանցով շրջապատված և կյանքի անարդարությունը, դաժանությունն ու ցավը դեռևս չզգացած:
Հիշողությո՛ւն: Հիշողություն, որը լի է և՛ ծանր, և՛ ուրախ ու անհոգ պահերով: Եթե կարողանայի՜ ջնջել հիշողությանս անցանկալի, տխուր պահերը, եթե՜ կարողանայի: Ամեն ինչ կտայի դրա համար, բայց ավա՜ղ...
Չէ՛ չեմ ուզում տխրեցնել, թե՛ ինձ, թե՛ ձեզ: Կխոսեմ մանկությանս լավ դրվագների մասին: Հիշելով մանկությանս անմոռանալի ու վառ պահերը` ակամայից հոգով մանկանում եմ, ծիծաղում, դառնում ավելի երազկոտ, կտրվում իրականությունից և մտովի տեղափոխվում անցյալ: Ա՜խ, ինչ լավ էր: Մանկական խաղեր, որոնցից ես երբեք չէի հոգնում, մանկական կռիվներ, որոնք ոչինչ չէին նշանակում և երկու րոպե հետո մոռացության էին մատնվում: Եվ վերջապես առաջին սեր, որը հիշելիս երկարատև ծիծաղ է համակում հոգուս:

Իսկ հիմա պատմեմ իմ սրամտություններից մեկը, որի ժամանակ ես ընդամենը տասը տարեկան էի:
Մի անգամ տատիկս եկել էր մեզ հյուր մի քանի օրով, շատ էի ուրախացել, քանի որ անչափ կարոտում էի նրան: Երկու-երեք օր հետո իմացա, որ տատիկս գնալու է, մեծ ցանկություն ունեցա նրա հետ գնալու: Մայրիկիս խնդրեցի՝ մերժեց: Էլի խնդրանքներ, բայց մայրս անդրդվելի էր. մերժում էր ու վերջ: Այդժամ որոշեցի դիմել խորամանկության: Վերցրեցի մի սովորական թուղթ, մոտավոր այսպիսի մի միտք գրեցի. «Ստորագրում են, որովհետև համաձայն են, որ տատիկի հետ գնամ», ծալեցի այդ հատվածը և թղթի մյուս երեսին իրար տակ գրեցի ընտանիքիս անդամների անունները: Հետո մոտեցա նրանց՝ խնդրեցի, որ ստորագրեն: Դե իհարկե նրանք հարցրեցին, թե իմ ինչի՞ն է պետք:
– Ուզում եմ ունենալ բոլորիդ ստորագրությունները,- խորամանկորեն և մի քիչ էլ մանկական հրճվանքով պատասխանեցի ես:
Հատկանշականն այն է, որ հորս անվան դիմաց գրել էի՝ «կարող է չստորագրել», դե քանի որ համոզված էի, որ նա, միևնույնն է, համաձայնվելու է: Երբ բոլորը ստորագրեցին, ես նրանց համար բացահայտեցի իսկությունը: Նրանք ակամայից «ուրախացան» և համբուրեցին ինձ՝ իմ սրամտության և խելոքության համար:
Հայրս այդ ժամանակ տանը չէր, երբ վերադարձավ, իմացավ կատարվածի մասին, կանչեց իր մոտ, նստեցրեց գրկին ու ասեց.
– Բալես, որ դու սենց բան արեցիր, ես քեզ չեմ կարա չտանեմ: Համբուրեց:
Երբեք չեմ մոռանա այդ համբույրը (ա՜խ պա՜պ, երանի ինձ նորից նման կերպ համբուրեիր): Եկավ oրը ու ես գնացի տատիկիս հետ:
Շատ դեպքեր ու մանրամասներ կան, որոնց մասին կուզեի պատմել, բայց, թերևս, սահմանափակվեմ այսքանով` հույս ունենալով կրկին անդրադառնալ այս թեմային:

Հ.Գ. Մանկությո՜ւն, խնդրում եմ, մի՛ հեռանա մեզնից…


Հնարավորինս քիչ սմայլներով, հնարավորինս շատ հիշողություններով ու մտքերով հագեցած օրագիր եմ խոստանում