*
Խաբար գնաց, հասավ Մուրսիլ, որին ասին. “Մուրսիլ, ի՞նչ կանես: Էն Սասունցի ծուռ քո զորքեր ջարդեց”: Մուրսիլ արքան մեջլիս հավաքեց, խելացի մարդեր՝ ինչքան կար, ժողվեց, խորհուրդ հարցրեց՝ ճամփան ցույց տան։ Մեջ մեջլիսին Կոզբադին անունով կտրիճ արիա մի կար, էն ասաց. “Թագավոր ապրած կենա, վայել չեմ տեսնի՝ դու էրթաս վեր Դավթին։ Դու ինձ հազար արիա տաս, տէրթամ, Սասնա քաղաք թալնեմ, բերեմ քեզի: Քառսուն էրկեն կնիկ բերեմ՝ ուղտեր բառնան, քառսուն կոլոտ կնիկ բերեմ՝ էրկանք աղան, քառսուն ազապ աղջիկ բերեմ քեզ արմաղան։ Քառսուն արջառ, քառսուն էրինջ, քառսուն ուղտու բեռով արծաթ, քառսուն ուղտու բեռով ոսկի բերեմ, Սասուն անեմ առ ու թալան: Դավիթ էլ սպանեմ, գլուխ բերեմ քեզի”։ Մուրսիլ ասաց. “Քաջ Կոզբադին, էդ իրավունք տվի քո ձեռ, թե դու էդպես արիր, իմ կես թագավորություն կտամ քեզի”։
Կոզբադին կէլնի, հազար կտրիճ մարդեր կջոկի, կառնի, որ էրթա Սասնա վերան հետն էլ Բադին, Սուդին ու Չարխադին: Կոզբադին իր զորքով գնաց, գնաց ու Սասնա մոտկացավ: Մեջ դաշտին վրաններ զարկեց, քառսուն մարդեր ջոկեց զորքից, էդ քառսուն մարդ ու քառսուն ուղտ առավ, գնաց Հովհանի մոտ, որ յոթ տարվա հարկ հավաքի։ Հովհան էդ բան լսեց, Դավթից կվախենար, կանչեց ասաց. “Դավիթ, էսօր իմ սիրտ վիրու օչխարի միս կուզի, ծեր մարդ եմ, գընա, օչխար մի զարկ, բե՜ր, ես ուտեմ”։
Դավիթ խաբեց ու ճամփեց սար, որ Դավիթ խաբար չաներ, թե խարջ կտան։ Դավիթ էլավ գնաց սար։ Բադին ու Կոզբադին կէրթան, քառսուն աղջիկ կժողովեն, կլցնեն մեկ մարագ, քառսուն էրկեն կնիկ կժողովեն, կլցնեն մեկ մարագ, քառսուն կարճ կնիկ կժողովեն, կլցնեն մեկ մարագ, կտանեն արջառներ, կտանեն էրինջ, կտանեն եզներ, կտանեն կովեր, կփակեն մեջ մարագներուն։ Սուդին, Չարխադին, Բադին, Կոզբազին կգան, կմտնեն ոսկու զարզամբին. կգան, քուրսու վերան կբազմեն: Հովհանն էլ կէլնի որ ոսկին չափի, ջվալներ լցնի։
Էդ վախտ Կոզբադու զորք կմտնի Սասուն քաղաք, թալան-թուլան կանի։ Կնիկ ու ապրանք կտանի։ Դավիթ, որ սար-ձոր ընկած իր որս կաներ, հենց իմացավ, էկավ Սասուն։ Տեսավ, քառսուն արիաներ խազնի դռան, թրեր հանե՝ կես մեկ կողմեն, կես էն մեկէլ՝ նստե։ Էնոնց բարև էտու, հարցուց. “Տեսնես իմ հրողբեր էդ ի՞նչ կանի”։ Ջուաբ տվին, թե ի՞նչ կհարցուցես։ Ասաց. “Էրթամ էնոր օգնեմ։ Նեղն է”։ Փահլևաններ ասին. “Էն ի՞նչ արեց, որ դու ի՞նչ անես”։ Էս խոսքի վերան Դավիթ բարկացավ, վիրու օչխար դրավ գետին, բռնեց էն քառսունի վիզն էլ քաշեց, ինչպես մարդ հավու մի վիզ դուրս քաշի: Էլ հետ վիրու օչխարն առավ իր թև, մտավ զարզամբին։ Դավիթ մտավ ոսկու զարզամբին, տեսավ՝ ոսկին գետնի վերան դիզած, Հովհան ջվալների բերան բռնե կոտ առե, կոտով ոսկի կչափի, կտա, կլցնեն, կչափեն, կլցնեն, կչափեն, կդարդակեն, բեռներ կլցնեն:
Էնպես են քրտընե, կլողան մեջ քրտընքին։ Դավիթ աչքեց տեսավ՝ քուրսու բոլոր նստեր են: Մեկտեղ Բադին, մեկ՝ Կոզբադին, մեկ՝ Չարխադին, մեկէլ՝ Սուդին։ Կոզբադին մեկ մեկ թիզ պռնգներ ունի, սուր-սուր ցըցված բեղեր ունի, որ մարդ տեսնի՝ կսարսափի։ Էդ Կոզբադին նստե էնտեղ, որ հրողբեր ոսկին չափեր՝ կասեր՝ “էրկու–ո՜ւ”, Կոզբադին կասեր,- “մե՜ե՜կ”։ Բարկութենեն արյուն լցվավ Դավթի աչքեր։ Մեկ էլ Դավիթ էնենց բոռաց Հովհանի վերա, սա էնենց վախցավ, որ լավոտեց։ Իրիշկեց՝ Դավիթ գլխու վերև կայնուկ է, ասաց. “Դավիթ, մահ քեզ տանի, դիր մի քո հեր բոռաց, ես վախեցա։ Դիր մէլ էդպես դու բոռացիր”։
Մեջբերել
Էջանիշներ