Հավերժության դատապարտվածը

[Lion]

Հիանալի բան է, ապեր, մեկ ժամ ծախսում ես իրավունքներդ ամրագրելու վրա ու դրանից հետո հանգիստ տպում ես ստեղծագործությունդ ոնց ու որտեղ ուզում ես: Մինչ այդ վեճ լինելու դեպքում, օրինակ այստեղ, ես պետք է վկաներ կանչեի ակումբից, ակումբի էջերի հատվածները դատարան ներկայացնեի, կամ էլ այլ տիպի, ընդհանրապես, քաղաքակիրթ երկրի համար ծիծաղելի քայլերի դիմեի (ստեղծագործությունդ պրինտ ես անում ու ինքդ քո հասցեով ուղարկում ես, բայց ծրարը չես բացում - վեճի դեպքում բացում ես ծրարը և փոստային կնիքը հավաստում է, որ դու ավելի վաղ ես տիրապետել ստեղծագործությանդ, էլեկտրոնային տարբերակը ինքդ քո մաիլին ես ուղարկում և այլն): Հիմա ամեն ինչ ավելի հեշտ է - Նոթերը պարունակող դիսկը պահվում է Հ/Կ-ում, կնքված ծրարում, ոնց որ նոտարի մոտ: Որևէ խնդիր լինելու դեպքում մուծում ես սիմվոլիկ մի գումար, Հ-Կ-ից տեղեկանք ես վերցնում այս ամենի մասին ու նրանք քեզ տալիս են իրենց կողմից կնքված ծրարը և վերջ - ներկայացրու դատարան ու հաղթիր դատդ, պարզ բան է

Ի դեպ, մալադեց այդ Հ/Կ-ն ստեղծողներն ու այն հիմա ղեկավարողները, ահագին օգտակար գործ են անում...

[Arpine]

Հետաքրքիր հարց տվեցիր, Malxas ջան: Ճիշտն ասած այդ հանգամանքի վրա վաղուց եմ մտածել ու հենց դա էր ինչ-որ տեղ, որ մինչև վերջերս ինձ հետ էր պահում Հայկի նոթերը հրապարակելուց: Բայց հետո կարծես թե ելքը գտա - ես իհարկե գիտեի, որ Հայկն ինքը դա ոչ մի պայմանով չի անի, բայց հո ես, որպես իր յուրօրինակ հավատարմատար, կարող էի դա անել Ու դրա համար էլ հենց այս նոթերը հրապարակելու պահին ես չալարեցի և ամրագրեցի հեղինակային իրավունքները Նոթերի կապակցությամ իմ անունով: Դե, չեմ կարծում, որ ես ու Հայկը այս հարցով խնդիրներ կունենք

Շատ ճիշտ նկատեց Malxas-ը, իմ մտքով էլ էր անցել բայց, մտածում էի, որ այս ամենը գրողը, դժվար ինչ- որ գրագողների մասին մտածած չլիներ:

Ի դեպ, այս լիցենզիայից զատ էլ չեմ կարծում, որ ակումբցի իմ ընկերները կալարեն առիթի դեպքում բոլոր-բոլորին վկայել, որ Նոթերը ամրագրված են Մհեր Հակոբյանի անունով:

Իհարկե, չկասկածես, հատկապես, որ արդեն գիտենք թե, ով է հեղինակը:

[Lion]

Ապրեք, մերսիներ: Դե, ես չէի էլ կասկածում, ուղղակի թեման բացվեց, ես էլ ասացի...

[armen9494]

Լավ բան է մտածած, բան չունեմ ասելու, բայց ինձ մի հարց է հետաքրքրում: Եթե ես վերցնեմ այս պատմությունը, նրա մի փոքր մասը փոխեմ, մի քիչ մաս ավելացնեմ, ապա դա կլինի մի ուրիշ պատմություն, այնպես չէ՞: Կարծում եմ այս հարցը ավելի ճիշտ կլիներ գրել իրավաբանության բաժնում, բայց քանի որ խոսք գնաց դրա մասին, որոշեցի այստեղ էլ գրել: Համ էլ մենք մերոնցով ենք

[Lion]

"Չնայած գիտական առաջընթացի մեր դարաշրջանում տեխնիկան որոշում է ամեն ինչ, բայց այնուհանդերձ մենք էլ մի քիչ ֆիլոլոգ ենք... ու սիրում ենք Բայրոնին",- նման պարագայում կասեր իմ այդքան սիրած հերոս Օստապ Բենդերը

Խնդիրն այն է, Արմեն ջան, որ գրագողությունն ու քո նկարագրած երևույթը իրարից շատ նուրբ, բայց նաև էական տարբերություն ունեն: Տես, այս դեպքում Հայկի կյանքը կարծես թե վերցված է հայտնի "Լեռնեցին" նախագծի գաղափարներից, բայց դա ոչ մի կերպ չի կարող գրագողություն որակվել, քանի որ նման դեպքում մենք գործ ունենք սպին-օֆֆ կոչված երևույթի հետ:

Նույնը նաև Հայկի նոթերի պարագայում - եթե ասենք դու վերցնես, ու ենթադրենք սկսեց գրել Հայկի մասին ասենք մ.թ.ա. 2295 թ-ին ու պատմես, թե ինչպես վատ մարդիկ նեղացրեցին Նունեին և թե ինչպես Հայկը դրանց կտոր կտոր արեց, ապա այդ պարագայում քեզ ևս ոչ-ոք չի կարողանա մեղադրել գրագողության մեջ: Այդ դեպքում դու քո հերթին իրականացրած կլինես միդկվել Հավերժության դատապարտվածի նոթերի նկատմամբ ու միաժամանակ ինչ-որ տեղ նաև սպին-օֆֆ նույն նոթերի և "Լեռնեցին" նախագծի նկատմամբ: Եթե դու վերցնես ու նկարագրես ասենք Հազարապետ Սևակի կյանքը մինչև Հայկի հետ ծանոթանալը, դա արդեն կլինի մաքուր սպին-օֆֆ, եթե պատմես այն մասին, թե Հայկի ծնողները ոնց ծանոթացան, դա կլինի սիկվել, իսկ եթե ուզենաս էլ պատմել այն մասին, թե ինչ է անցել ասենք Հայկի գլխով մեր թվարկության 2048 թ-ին, դա էլ կլինի պրիկվել:

Այս ամենի ֆոնի վրա հստակորեն առանձնանում է գրագողությունը, որը ոչ մի կապ չունի վերևումս նշած երևույթների հետ: Հասկանոմ ես, եղբայր, նորմալ ու քաղաքակիրթ երկրներում վաղուց արդեն հստակ չափանիշներ կան, որոնք տարանջատում են գրագողությունը մինչ այդ մատնանշածս երևույթներից...

[Lion]

*

Ես տեղավորվեցի Ալկիքարում` լիովին մտնելով Վահագնի հոգեորդու դերի մեջ: Նահանգը ղեկավարում էինք երկուսով, սակայն հպատակների աչքին երևում ու բոլոր արտաքին շփումները իրականացնում էր Վահագնս: Ես համենայն դեպս ինձ հեռու էի պահում Հայկաշենից, քանի որ այնտեղ դեռ շատերն էին ինձ հիշում: Ճիշտ է, ես նրանց գլուխներում մնացել էի որպես մի ծերունի, բայց դե ամեն դեպքում…

Մոտս հայտնվեց ավելի շատ ազատ ժամանակ: Ես դա օգտագործում էի նրանով, որ հաճախ գնում էի Կուտիների գունդ ու մարզվում նրա ռազմիկների հետ: Գնդում այնպիսի մի համերաշխություն էր տիրում, կարծես ես հայտնվել էի մի մեծ ընտանիքում: Դե դա կարելի էլ էր հասկանալ, քանի որ այս մարդիկ ոչ ընտանիք ունեին, ոչ ազգական և իրենց բոլոր զգացմունքները նվիրել էին իրար: Գնդի կյանքին առանձին մի հմայք էր հաղորդում “Աստղիկ”-ը, որի ռազմիկ-կանանց մեծ մասը հենց կուտիների կանայք էին: Կին-կուտիները մարզվում էին շատ ավելի ազատ կերպով, որը հնարավորություն էր տալիս նրանց ուշադրություն դարձնել իրենց ընտանիքներին ու երեխաներին: Հետաքրքիր էր, որ “Աստղիկ”-ի կին ռազմիկները հաճախ գերազանցում էին նորավարժ պատանի կուտիներին և այս հանգամանքը մի հզոր ուժով ստիպում էր վերջիններիս ուժեղացնել մարզումները:

Ջլմայր ամրոցի մոտ արդեն ստեղծվել էր մի փոքրիկ քաղաք, որտեղ ապրում էին ընտանիք ունեցող կուտիները: Ընդհանրապես սրանք ձգտում էին արագորեն ամուսնանալ, կին ընտելով իրենց պես որբ աղջիկ-կուտիների, և այժմ դժվար էր տեսնել քսաներկուսից բարձր ու դեռևս չամուսնացած որևէ մի կուտի ռազմիկ: Այս զույգերից ծնվող երեխաները լիովին թողնվում էին իրենց ծնողների հայեցողության տակ: Սրանցից շատերն արդեն տեր էին դարձել որևէ մի արհեստի ու ցրվել էին Կորճայքի կամ Արարտայի այլ մասերում: Մի մասն էլ, սակայն, ցանկացել էր շարունակել ռազմական ծառայությունը և այժմ, շատ խիստ ընտրություն անցնելուց հետո, մարզվում էր հատուկ հարյուրյակում:

Ընդհանրապես կարծես թե ստեղծվել էր մարդկանց մի խումբ, որոնք մի կողմից իրենց հայ էին համարում և պատրաստ էին Հայաստանի համար կյանք տալ, սակայն մյուս կողմից էլ իրենց համարում էին մի տեսակ փակ մի ընդհանրություն, որտեղ դրսից մուտք կարող էին ունենալ միայն մինչև հինգ տարեկան երեխաները, որոնք ամեն տարի կանոնավոր կերպով ժամանում էին հատուկ քարավաններով: Այդ իրադարձությունը վերածվել էր իսկական ու սրբազան տոնախմբության մի և նշվում էր առանձնահատուկ շուքով: Իմ գալու նախօրյակին արդեն անցել էր այդ տոնախմբությունը ու ես այն բաց էի թողել, սակայն ես հույս ունեի մյուս տարի այնուհանդերձ տեսնել այն…

Իսկ մինչ այդ օրերն հաջորդում էին իրար: Երկար թափառումներիս ընթացքում ինչ ասես որ չէր անցել գլխովս ու ես բազմիցս էի թուր գործածելու առիթ ունեցել: Սակայն այժմ, մարզվելով փորձված ռազմիկների հետ, ես հաճախ ինքս էի նրանցից բաներ սովորում: Իսկ հետո եկան Նավասարդյան տոներն ու խաղերը, որտեղ ես, թրամարտի, նիզակամարտի ու խառնակռվի երեք առաջնություններում էլ համառ պայքարից հետո այնուհանդերձ առաջին տեղը գրավեցի` դրանով արժանանալով ապագա ռազմիկ-հպատակներիս անկեղծ հիացմունքին ու սիրուն: Հազարապետ Հայկն իր ձեռքով պարգևները հանձնեց ինձ, ես էլ, ի պատիվ այդ իրադարձության, մի լավ քեֆ կազմակեպեցի: Չկարողացա հաղթել միայն աղեղնավորների մրցամարտում, որտեղ գրավեցի երկրորդ տեղը: Առաջին տեղը տարավ “Աստղիկ”-ի մի կայծկլտուն աղջիկ, որը, չարաճճիորեն անցնելով առջևիցս, վերցրեց իրեն հասանելիք մրցանակն ու ընկերուհիների հիացած ճիչերի տակ ուղղակի կորավ աչքիցս…
Հետաքիքիր էր, որ Հազարապետ Հայկն ու իր զորականները վրաս նայում էին որպես մի անփորձ պատանու ու, հիանալով ինձնով, միաժամանակ, դա ես իմացա Վահագնիցս, կարծում էին, որ դեռ որոշակի փորձառությունն ինձ այնուհանդերձ պակասում է: Դե առայժմ ինձ ավելին պետք էլ չէր: Ես ներկայացել էի որպես մի երիտասարդ, այնպես որ ժամանակ դեռ ինչքան ասես որ ունեի: Իսկ առայժմ թող բոլորը տեսնեն, որ նահանգի գլխին կանգնած է իմաստուն ու հզոր Վահագնը, որի հոգեորդին միայն հետագայում կփոխարինի իր “հոր”-ը…

Աշնանն ու ձմռանը մենք մեզ մոտ Ալկիքարում իրար հետևից ընդունեցինք մի քանի թափառիկ պարախմբեր ու կաքավողներ, որոնցից մի քանիսը գյուղաքաղաքում մնացին ողջ ձմեռ` մի աննման առիթ ընձեռնելով իշխան Վահագնին ու աղջիկների հարցով մի քիչ երես առած նրա հոգեորդուն սրտներն ուզածի չափ զվարճանալու չքնաղ պարուհիների ու կաքավողների հմայքով: Սակայն գարնան հետ միասին հալվեցին ձյուները, իսկ դրանից հետո հեռացան նաև պարուհիներն ու կաքավողները…: Սակայն մեր հոգսն արդեն դա չէր: Հարավից սկսել էին սողոսկել ահարկու և մեկը մյուսից սպառնալից լուրեր…

[armen9494]

Փորձեցի հասկանալ ասածդ, կներես, ուղղակի ժամանակի պատճառով չեմ կարող կարդալ էդ ամենի մասին:

Հ.Գ. տեղադրի շարունակությունը` կարդանք, որ երեկոյան քննարկենք

[Lion]

*

Գարնանայի մի օր, առավոտյան շուտ, Վահագնս արագորեն բարձրացավ մոտս.
- Բարի լույս, հայր,- ողջունեց նա ինձ,- ներիր, որ խանգարեցի հանգիստդ, սակայն Սևակը կարևոր լուր է հայտնել: Նարամ-Սուենը դեպի հյուսիս արշավանք է հռչակել:
- Ե՞րբ,- տեղիցս վեր թռա ես ու սկսեցի արագորեն հագնվել:
- Մոտ ութ կամ տաս օր առաջ Աքքադում է հավաքել Մեծ Անապատի տոհմապետերին ու պատվիրել իրենց տոհմերով արագորեն ժամանել Աքքադ: Դեպի Աքքադ են շարժվում նաև Կուտիկ-Ինշուշինակի էլամցիները: Չնայած սրանք ահագին տրորվել են վերջին տասնամյակներում, սակայն այնուհանդերձ կարողացել են ուղարկել բյուր ու կես ռազմիկ: Ես արդեն սուրհանդակ եմ ուղարկել Հայկաշեն, չնայած գլխավոր Հետախույզը պետք է որ իրենց տեղեկացրած լինի…
- Հենց հիմա տագնապով ոտքի հանիր Կուտիների գունդը ու շարժիր այն հարավ: Թող առայժմ տեղավորվեն Սրինգ ամրոցի մոտակայքում, հետո կտեղաբաշխվեն ըստ թշնամու շարժման ուղղության: Գործիր, ես հիմա կիջնեմ…

Հենց նույն օրը Կուտիների գունդը ռազմերթ սկսեց դեպի հարավ: Նույն օրն էլ երեկոյան Սևակը ներկայացավ Վահագնին այն ժամանակ, երբ մենք քննարկում էինք այս ամենը:
- Տեր իշխան,- անհանգստացած տոնով հայտնեց նա,- Նարամ-Սուենի բանակն արդեն շարժի մեջ է մտել:
- Ո՞նց,- գրեթե միաժամանակ վեր թռանք տեղներիցս,- այդ ե՞րբ կենտրոնացավ:
- Պարզվում է, որ որոշ առանձնահատուկ հավատարիմ տոհմեր Մեծ Անապատից կանչվել էին դեռ խորհրդակցությունից առաջ: Դրա համար էլ դրանք այդքան արագ հայտնվեցին: Դե իսկ Հատուկ գունդն ու էլամցիք միշտ էլ պատրաստ են:

Ես կրկին նստեցի ու փորձեցի հանգստանալ: Մի պահ բոլորս էլ լռեցինք: Առաջինը խոսեց Վահագնը:
- Սևակ, հենց հիմա սուրհանդակ ուղարկիր սպարապետ Արամի մոտ ու հայտնիր այս ամենի մասին: Հետախույզներիդ էլ պատվիրիր տեսադաշտից բաց չթողնել թշնամու բանակը և ամեն օր զեկուցիր նրա մասին:
- Տեր իշխան, “Աղվես”-ն արդեն շարժվել է դեպի հարավ: Մի քանի օրից մենք թարմ ու մշտական տեղեկատվություն կունենանք:
- Լավ է, գնա և մոտս ուղարկիր Մթերապետին:

Սևակը դուրս եկավ: Մի քանի րոպեից ներս մտավ Մթերապետ Մաղաքի որդի Վրույրը: Վահագնը դարձավ նրան.
- Մթերապետ Վրույր, լսիր հրամանս: Սրինգից հարավ ընկած տարածքի ողջ բնակչությանը` հրամանս ստանալուն պես պատրաստ լինել ոչնչացնել ամեն ինչ, ինչ հնարավոր չէ վերցնել հետները, իսկ մնացած բարիքներով էլ անմիջապես շարժվել դեպի հյուսիս: Հայտնիր տոհմապետերին, որ այս գործում ցանկացած թերացում դաժանորեն կպատժվի: Նրանց վնասները ես ապագա հարկերի հաշվին կփոխհատուցեմ…: Թող հրամանս ստանալուն պես, բայց ոչ մինչ այդ, ճշտորեն կատարեն այն ու բնակչությանը ապահով տեղ հասցնեն: Իսկ մինչ այդ` բոլոր տոհմապետերին, զենք կրելու ընդունակ իրենց բոլոր տղամարդկանցով անմիջապես ներկայանալ Սրինգի մոտի մեր զորակայանը: Գնա:

Մթերապետ Վրույրը արագորեն դուրս եկավ: Վահագնը դարձավ ինձ.
- Դե սրանք պարտադիր միջոցառումներն էին: Պահեստներում անհրաժեշտ քանակությամբ ցորեն ունենք, այնպես որ սովից էլ չենք մեռնի…
- Լավ է,- գոհ մնացի ես,- այժմ ես քո լիազորությամբ կմեկնեմ Կուտիների գունդ, որը անհրաժեշտության դեպքում կշարժեմ թշնամու վրա, իսկ դու ղեկավարիր աշխարհազորի հավաքման գործն ու աչքի պոչով էլ մի ավելորդ անգամ ստուգիր ամրոցներն ու բերդերը:
- Լա՜վ…, պետք է որ մոտ մեկ բյուր աշխարհազորային հավաքվի:
Հենց նույն օրը ես ճանապարհ ընկա միանալու արդեն մարտարշավի դուրս եկած Կուտիների գնդին, իսկ Վահագնը մեկնեց իր գործերով…

[armen9494]

Աշնանն ու ձմռանը մենք մեզ մոտ Ալկիքարում իրար հետևից ընդունեցինք մի քանի թափառիկ պարախմբեր ու կաքավողներ, որոնցից մի քանիսը գյուղաքաղաքում մնացին ողջ ձմեռ` մի աննման առիթ ընձեռնելով իշխան Վահագնին ու աղջիկների հարցով մի քիչ երես առած նրա հոգեորդուն սրտներն ուզածի չափ զվարճանալու չքնաղ պարուհիների ու կաքավողների հմայքով...

Ոնց որ ասում են, կարմիր կովը իր կաշին չի փոխում

[Lion]

Այս անգամ էլ Սևակի “Աղվես”-ը լավ աշխատեց: Մի քանի օրից հայտնի դարձավ, որ թշնամին, խիստ ձգված երթարշավով արդեն մոտենում է Ասսուրին: Իսկ շուտով հայտնի դարձավ նաև, որ Նարամ-Սուենը, որը իր Հատուկ գնդով գտնվում էր արշավողների առաջին շարքերում և շատ էր շտապում, այնուհանդերձ ստիպված է եղել որոշ ժամանակ դադար առնել` Աքքադից Ասսուր ձգված իր բանակը կենտրոնացնելու համար:
- Տեր իշխան,- ավելացրեց Սևակը, երբ զեկուցեց ինձ այս ամենը,- նրա բանակում կա ուղիղ վեց բյուր ռազմիկ: Իմոնք սա իմացել են Նարամ-Սուենի գրագիրներից, որոնք իրենց արքայի հրամանով խստորեն հաշվառում են ռազմիկներին:
- Շա՜տ է,- գլուխս քորեցի ես,- եթե Արարտայի հիմնական ուժերը չհասնեն, դժվար կլինի:
- Սա դեռ բոլորը չէ, տեր իշխան,- ավելացրեց Սևակը,- Նարամ-Սուենը անհանգստացրել է Մեծ Անապատի նույնիսկ ամենախորքերը և ընթացքում ավելի մեծ ուժեր կհավաքի: Կրկին ըստ նրա գրագիրների, որոնք այս ամենը հայտնել են կուշտ ու կուռ վարձատրվելուց հետո, Նարամ-Սուենի հաշվումներով նրա դրոշի տակ մոտ ժամանակներս կհավաքվի ևս մոտ քսանհինգ բյուր ռազմիկ…
- Ինչքա՞ն,- չկարողացա զսպել ինձ ես,- դու վստա՞հ ես: Գուցե սրանք դիտավորյա՞լ են այդ լուրերը տարածում, որ մեզ վախեցնեն:
- Հնարավոր է, տեր իշխան, սակայն Միջագետքի հարավային քաղաքներում գործող իմ լրտեսները ևս հաստատում են այս ամենը: Նրանցից մի քանիսը ահագին խորացել են Մեծ Անապատի խորքերը…: Նրանք էլ են հայտնում, որ իրոք անթիվ անհամար բազմությամբ են Մեծ Անապատի որդիները շարժվում դեպի հյուսիս:
- Այ քե՜զ բա՜ն,- մի պահ բան չգտա ասելու ես:
Սևակը ոչինչ չպատասխանեց:
- Ի՞նչ լուրեր սպարապետից:
- Նա հավաքում է մեր մշտական բանակը: Մի քանի օրից մոտ վեց բյուրի կազմով նա կշարժվի դեպի Կորճայք: Ողջ երկրում հայտարարվել է նաև աշխարհազորի զորակոչ…
- Իսկ ի՞նչ կարող ենք սպասել Նարամ-Սուենից:
- Ըստ իմ տվյալների, տեր իշխան, սա հենց հավաքեց իր վեց բյուրը, կհարվածի: Առանց այդ էլ նա վստահ է, որ այժմ մեծապես գերազանցում է մեզ թվական տեսակետից: Ի՞նչ իմաստ ունի սպասելը: Դե իսկ նրա մնացած ուժերը իրեն կմիանան ընթացքում:
- Խելքի մոտ է: Գնա և ուշադիր հետևիր այս ամենին: Մոտս ուղարկիր Հազարապետ Հայկին:

[Lion]

Կարճ ժամանակ անց կուտիների տարեց Հազարապետը մոտս էր: Սևակի որդու աչքերը փայլում էին: Ես հրավիրեցի նրան հողապատկերի մոտ.
- Հայկ, թշնամին կենտրոնանում է Ասսուրում` վեց բյուրի կազմով, ընդհանուր ուղղություն ունենալով հյուսիսը: Նրա թիկունքում կան հսկայական ուժեր, սակայն նա դրանց չի սպասի, այլ անմիջապես, հենց մոտ օրերս մեզ վրա կգա: Մեր թիկունքում է Արարտան, սակայն նրա ուժերը մի քիչ ուշ տեղ կհասնեն: Բացի այդ մեզ պետք էլ չէ սպասել, քանի որ այդ դեպքում թշնամին ևս համալրումներ կստանա:

Հենց այդ պահին կրկին մոտս եկավ Սևակը.
- Տեր իշխան, հենց նոր հայտնեցին, որ Նարամ-Սուենը իր Հատուկ գնդով ու երկու բյուրի կազմով արդեն մոտենում է Արբելային [1]: Իսկ մնացած չորս բյուրերը այդ քաղաքում կլինեն արդեն վաղը` օրվա վերջում:
- Վատ չի՜…, ժամանակին մենք այդ քաղաքը վերցրեինք Մեսիլիմ-բելից ու դրա առթիվ կոչեցինք Արբելա [2], սակայն չկարողացանք, դե թերևս չուզեցինք էլ ապրել հարթավայրում, որի պատճառով այն թողեցինք միջագետքցիներին, իսկ այժմ այնտեղով մեզ վրա արշավ է գալիս…: Ի՞նչ լուրեր կան Վահագնից,- հարցրի ես Սևակին:
- Տեր իշխան, աշխարհազորը մեկ բյուր կազմով արդեն կուտակվել է Սրինգի շրջակայքում ու հենց վաղը կշարժվի մեզ միանալու:
- Սևակ, մշտապես կապի մեջ եղիր հորս հետ, հայտնիր նրան մեր բանակի տեղադրությունը ու շտապեցրու, որ ինչքան հնարավոր է արագ մեզ միանա:

Սևակը գնաց հրամաններս կատարելու, իսկ ես կրկին դարձա Հայկին:
- Ի՞նչ կարծիքի ես, տեր Հազարապետ, ինչպե՞ս դիմադրենք սրանց:
- Կարծում եմ, տեր իշխան, որ մեր բյուրը, ինչքան էլ այն լավը լինի, ակնհայտորեն քիչ է բաց ճակատամարտի համար: Նույնիսկ աշխարհազորայինների հասնելու դեպքում էլ հնարավոր է մեր ուժերը չհերիքեն:
- Ապրես: Ինչ երևում է, է՜, հին ռազմիկը: Տենց եք կռվել, որ ժամանակին աքքադցի այն ավազակի մորուքը պոկել եք հենց իր քաղաքում,- ծիծաղեցի ես ու թփթփացրի ծերունի ռազմիկի ուսը,- լսել եմ, լսե՜լ…, հայրս պատմե՜լ է…
- Լա՜վ օրեր էին, տեր իշխան,- Հազարապետս ինքն էլ զվարթացավ,- դու այդ ժամանակ դեռ ծնված չէիր, թե չէ քո սրտին էլ հաստատ հարազատ կգար մեր էդ փառահեղ տուրուդմփոցը…: Ես ու հայրդ էլ այն ժամանակ վերջիններից չէինք, բայց այ այն ժամանակվա մեր իշխանը` Վահագնի հայրը, ա՜յ թե ռազմիկ է՜ր: Մենք հիմա ի՞նչ,- նա ձեռքը թափ տվեց ու կարոտով հոգոց հանեց,- ափսո՜ս…, այդ քաջ մարդը զոհվեց դրանից մի քանի տարի հետո` քարերի հեղեղի տակ, սակայն նույնիսկ այդ ժամանակ էլ իր հետ տարավ թշնամու երկու հարյուրյակ…
- Լսել եմ, լսել, տեր Հազարապետ, սակայն վստահ եմ, որ հիմա դու ու Վահագն էլ պակաս չեք լինի…: Ահա թե ինչ եմ առաջարկում,- Հազարապետս կրկին կռացավ Կորճայքի հողապատկերի վրա, իսկ ես շարունակեցի,- պետք է թշնամուն մեր կիրճերում դարանը գցել ու այդպես հաղթել: Ուրիշ ելք չկա:
- Համաձայն եմ, տեր իշխան,- ծերունի Հազարապետը հարգանքով վրաս նայեց:
- Այ այստեղ` Տիգրիսի այ այս, ձախ վտակ Թալմուսի մոտ, որը Տիգրիս մեջ է թափվում Արևելյան Խաբուրից անմիջապես հետո,- ավելացրի ես,- մեր տղերքը մի լավ կիրճ են գտել: “Դաշույն”-ը արդեն այնտեղ է ու նրանք էլ են գոհ: Մենք մեր բանակը կտեղավորենք լեռների լանջերին: Մնում է թշնամուն հրապուրել այդ ուղղությամբ…

__________________
[1] Քաղաք Հյուսիսային Միջագետքում` Կորճայքի հարավային սահմանից մոտ 80 կմ հարավ` Փոքր Զաբ գետից մոտ 30 կմ արևելք:
[2] Նկատի է ունեցվում քաղաքի անվան կամային մեկնաբանումը որպես “Առ Բելայ”` այսինքն “Բելից առած, վերցրած կամ խլած”:

[Lion]

Փորձեցի հասկանալ ասածդ, կներես, ուղղակի ժամանակի պատճառով չեմ կարող կարդալ էդ ամենի մասին:

Հ.Գ. տեղադրի շարունակությունը` կարդանք, որ երեկոյան քննարկենք

Արմեն ջան, հետաքրքիր, ուղղակի մեր գրականության մեջ դեռևս ոչ այնքան լայն հայտնի երևույթները նկարագրող տերմիններ են, որոնք համաշխարհային ավեստում լայն կիրառություն ունեն: Ինքս էլ երբ առաջին անգամ դրանց ծանոթացա, դրանից հետո որոշ ժամանակ մանյակի պես ամեն մի արվեստի ստեղծագործություն մեխանիկորեն հենց դրանցով որակելու տեսակետից էի դիտարկում

Ոնց որ ասում են, կարմիր կովը իր կաշին չի փոխում

Հաաա... մի ուրիշ տիպի կյանք սիրող տղա է այս Հայկը և թույլ չի տալիս, որ հավերժ մարդու համար ըստ էության անվերջ բնույթ ունեցող և իրար վրա կուտակվող վշտերը դժոխքի վերածեն իր կյանքը: Դա իրենց, անմահների անեծքն էր և Հայկը այդ ժամանակ վատ չէր դիմադրում դրան...

[armen9494]

էէէէէ, դրա համար էլ աշխարհի ամենահին մասնագիտությունը էդ ա
Երևի էդ մասնագիտության առաջացման մասին էլ կկարդանք Մենեսի հուշերում (ինքը ավելի շուտ ա ծնվել)

Հ.Գ. Ինչ վերաբերվում ա վշտին, կարծում եմ շատ ճիշտ մոտեցում է: Մարդ ինչքան շատ է հիշում իր վշտերի մասին, այնքան ավելի վատն է դառնում, իսկ միայն լավն ու ուրախալին հիշող մարդը բարիության կերպար է:

Բայց նկատել եք, առաջ սկզբում գրում էի էն կարևոր մասը, հետո Հ.Գ.-ի տակ ավելացնում քիչ կարևորությամբ մի բան, հիմա լրիվ հակառակն ա

Հ.Հ.Գ. Lion ջան, դու ավելի լավ կանես, եթե սերիալ նկարես, էդ պահերը կամ ընդհանրապես ջնջես սցենարից, կամ էլ լավ, մանրակրկիտ նկարագրես 18+ խորագրով

Լավ, կատակեցինք, իսկ հիմա ավելի լուրջ, պատերազմից ի՞նչ կա:

[armen9494]

Հաաա... մի ուրիշ տիպի կյանք սիրող տղա է այս Հայկը և թույլ չի տալիս, որ հավերժ մարդու համար ըստ էության անվերջ բնույթ ունեցող և իրար վրա կուտակվող վշտերը դժոխքի վերածեն իր կյանքը: Դա իրենց, անմահների անեծքն էր և Հայկը այդ ժամանակ վատ չէր դիմադրում դրան...

Դիմադրելու լավ ձև ա, ես էլ դեմ չէի լինի ըտենց դիմադրեի

[Lion]

Արմեն ջան, քո կատակախառն պոստերը մի ուրիշ տեսակի համով լրացնում են այս թեման, ապրես Դե, մարդիկ միշտ էլ մարդ են, իսկ Հայկի պես կյանքը սիրող տղերքն էլ մարդկանց լավագույն տեսակին են պատկանում: Եթե ուշադիր լինես, Հայկի հուշերից երևում է, որ նույնիսկ մ.թ.ա. 2310 թ-ի վիճակով էլ Միջագետքում եղել են հասարակաց տներ: Չէ, չեմ ասում Հայաստանում չեն եղել, ուղղակի հուշերից հենց Միջագետքինն է հայտնի դառնում: Ըհը, ուրեմն եթե ուշադիր եղար, Մենեսն ասում է, որ Շարուքենին դավաճանած Բառնամատռային Քիշի հենց ամենամեծ հասարակաց տանն են տեղակայել, իսկ դա նշանակում է, որ ուրիշ, ավելի փոքրներն էլ են եղել...

Ինչ վեաբերվում է պատերազմին, ապա... օ՜օ՜օ՜օ՜... Հայկը ու իր կուտիները դրա հենց շեմին են...