Էրնեկ չէ՞ր։ Ու ստեղ խոսքը մենակ աուտիզմի մասին չի։ Ընդհանրապես ցանկացած դիագնոզի և անգամ ոչ դիագնոզի մասին ա (էլի հիշենք ԼԳԲՏ-ն, որ էսքան կրթելուց հետո էլ մեկ ա մարդիկ ասում են՝ արևմտյան մութ ուժերը)։ Ընտիր ա, շարունակեք թեման, մյուս շաբաթվա լեկցիայիս համար լիքը նյութ եմ հավաքումLisBeth-ի խոսքերից
իհարկե...
Էրնեկ չէ՞ր։ Ու ստեղ խոսքը մենակ աուտիզմի մասին չի։ Ընդհանրապես ցանկացած դիագնոզի և անգամ ոչ դիագնոզի մասին ա (էլի հիշենք ԼԳԲՏ-ն, որ էսքան կրթելուց հետո էլ մեկ ա մարդիկ ասում են՝ արևմտյան մութ ուժերը)։ Ընտիր ա, շարունակեք թեման, մյուս շաբաթվա լեկցիայիս համար լիքը նյութ եմ հավաքումհա, իրականում երևի նաիվ ա հնչում, ու չափազանց լավատեսականիհարկե...բայց դե թեման բարձրաձայնվում ա ու դրա մասին խոսվում ա, հետևաբար կա ակնկալիք որ ԼԳԲՏ-ի օրինակին համարժեք (չեմ ասում խնդիրները սպառված էն, բայց անկասկած առաջխաղացում կա, ու շարունակվում ա), ստեղ էլ կլինի տեղաշարժ․․ քայլ առ քայլ, ասել Չուկին, էլի բան ա։ Չես կարա ոչինչ չանես ու սպասես, որ մարդիկ վդռուգ աչքաբաց կզարթնեն։
SWTS
Have I ever told you that I love you?հա, իրականում երևի նաիվ ա հնչում, ու չափազանց լավատեսական
ԼԳԲԹ-ն ուրիշ Լիզ ջան... ֆունդամենտալ տարբերություններ են սրանք, բայց անընդհատ բերումհամեմատում են..
LisBeth (11.07.2018)
Մեֆ, ստիգման ու դիսկրիմինացիան երկու դեպքում էլ կա։ Երկու դեպքում էլ գործ ես ունենում անգրագետ հասարակության հետ, որը թե՛ ԼԳԲՏ լսելուց ա ուշաթափվում, թե՛ աուտիզմ լսելուց։
Նօ... մեծ մեծ տարբերություններ կան... աթիստիկին չեն ծեծում ոոր ինքը աթիստիկ ա..., որ իմանան, բան չեն անի, կարող ա ադեկվատ վերաբերմունք չունենան, բայց յան կտան... գեյին ծեծում են որտև գեյ ա... չես կարա գեյ լինելու դիագնեզ բերես ասեն "օքեյ լավ գնա"...
ինչ վերաբերվում ա հասարակությանը կրթելը ապա ես էլ կարծում եմ, որ պտի ճարտարապետորեն կրթել, որ սենց այլանդակություններ չսարքեն ու խեղեն մարդկանց հոգեբանությունը... but it’s a bit of a stretch, right?
Հայաստանի ժողովուրդը կոռոպցիայի մեջ աապրել որտեղ ուղիղ խոսքը տեղ չունի... "եթե համապատասխան վերաբերմունք ցույց տաս, ապա խնդիր չեմ տեսնում թե ինչի ինչի պտի չլինի"... էս ա լեքսիկոնը լավագույն դեպքում... այսինքն կոռուօցիանեթե վերացնես ուղիղ խոսքը կարժեվորվի... դիագնոզով ու կրթելով մենակ չես կարա...
Հայաստանում շատերին ծեծում են, որտև «գիժ» ա։ Էս բառի տակ կարա մտնի աուտիզմ ունեցող, Դաունի համախտանիշ ունեցող, շիզոֆրենիա ունեցող, անձի խանգարում ունեցող, դեմենցիա ունեցող, երկբևեռ խանգարում ունեցող, և այլն, և այլն։ Էս բոլոր մարդկանց գործի չեն ընդունում, իրանց հետ մոտիկություն չեն անում, ունեցվածքը ձեռքներից վերցնում են, հետները չեն ամուսնանում և այլն, և այլն։
Բյուր էդ ԼԳԲԹ-ի հետ նույնը չի դարձնում... տարբեր ա... ես հայաստանում եմ մեծացել ու էդ տեսակի խնդիրներ ունեցող երեխաներմեր բակում եղել են...
մեկը medical condition ա մյուսը ոչ...
Մեֆ․․ նո, իթս ը ֆըրսթ թայմ․․
հա, Բյուրն ա հիմնակնում համեմատում իրանց, ու եթե գրքերից հանեն որպես դիագնըզ, փաստացիորեն կհայտնվեն եզրեր համեմատելու․․ ամեն դեպքում եթե էդ ֆունդամենտալ տարբերությունը էլի դիսըբիթին նկատի ունես, ես համամիտ չեմ, հա տարբեր են, բայց ոչ էդ պատճառով
SWTS
Mephistopheles (11.07.2018)
Մեֆ, նայի։ ԼԳԲՏ-ի վերջին Տ-ն (գենդերային ինքնության խանգարում՝ տրանսգենդերություն) մինչև բոլորովին վերջերս (բառացիորեն մինչև էս տարի) համարվում էր «խանգարում», medical condition քո ասած։ Իսկ մնացած տառերը խանգարում համարվել են ավելի վաղուց՝ մինչև ութսունականները։ Բայց դրանք դուրս են եկել հիվանդությունների դասակարգումից մի կողմից բավարար չափով տվյալներ ունենալով, որ էս մարդիկ առողջ են, իրանց պրոբլեմները հասարակությունից են գալիս, մյուս կողմից լիքը լոբբիինգով։
Հիմա ժամանակն ա, որ աուտիզմի համար լոբբիինգ կատարվի։ Ինչու՞։ Աուտիզմը հիվանդություն չի մի շարք պատճառներով․
1. Չունի հիվանդությանը բնորոշ փուլայնություն
2. Չկա որևէ դեղամիջոց, որով սիմպտոմները կկառավարես (եթե, իհարկե, խոսքը կոմորբիդ սիմպտոմների մասին չի)
3. Ահռելի տարածվածություն ունի (սարսափելի շատ են չդիագնոզված մարդիկ)
4. Աուտիզմ ունեցողներից շատերը հասարակության ֆունկցիոնալ անդամ են, այսինքն՝ կարա աուտիզմ ունենալն էս կամ էն կերպով ազդի հարաբերությունների ու կյանքի որակի վրա, բայց շատերը լիովին անկախ ու ֆունկցիոնալ են
Կարելի ա ասել՝ աուտիզմը զարգացման «խանգարում» ա, ինչպես օրինակ մտավոր հետամնացությունը և այլն։ Բայց էս դեպքում էլ բարձր ֆունկցիոնալությամբ աուտիզմ ունեցողները նշան են, որ էնքան էլ խանգարում չի, ու խնդիրը նրա մեջ ա, թե ոնց ա մեր աշխարհը կառուցված։
Հիմա ինչու՞ եմ ԼԳԲՏ-ի հետ զուգահեռներ տանում ու պնդում, որ աուտիզմը չպիտի բժշկական դիագնոզ լինի։ Նայի, տրանսգենդեր անձին ահագին օգնում ա իմանալ, թե տրանսգենդերությունն ինչ ա։ Էդպիսով իրա շրջապատն ու ինքը իրան ավելի լավ են հասկանում ու հասկանում են, որ դա էլ նորմայի մի ձև ա, սխալ բան չկա դրա մեջ, ու դիագնոզ էլ չի կպնում։ Ընդամենը տեղեկացվածությունը հերիք ա լինում։
Իսկ հատկապես Հայաստանում հոգեբուժական ստիգմայի հետ լիքը խնդիրներ ունենք։ Ես չգիտեմ՝ ձեր բակի էրեխեքին ոնց եք վերաբերվել, բայց ես էլ աշխատել եմ հոգեբուժարանում, ու շտապօգնությունը բերում էր երկու տիպի հիվանդների․ հիվանդների, որոնք անկառավարելի են դարձել ու հարձակվել սրա-նրա վրա (կամ սպառնացել, որ կհարձակվեն), և հիվանդների, որոնք բացարձակապես ոչ մի բան չեն արել, իրանց վրա ուղղակի հարձակվել, ծեծել են։ Էս վերջին խմբում եղել են արյունլվիկ, լիքը քերծվածքներով ու կապտուկներով հիվանդներ։ Իրանց մեջ էղել են աուտիզմ ունեցողներ (ոչ բարձր ֆունկցիոնալությամբ), մտավոր հետամնացներ ու շիզոֆրենիա ունեցողներ։ Էս մարդիկ իրենց դիագնոզի պատճառով մերժված են հասարակությունից․ ծնողները թողնում են իրանց, կին-ամուսինը, էրեխեքը, ով կա, բոլորը թողնում են իրանց։ Շատերը փողոցում են ապրում, մուրացկանություն են անում։ Մի խոսքով, ահավոր ա իրանց կյանքը։ Ու եթե հնարավոր ա մի մեծ խումբ մարդկանց էս ստիգմայից ու էս վերաբերմունքից ազատել, հատկապես երբ իրանք հասարակության մեջ լրիվ ֆունկցիոնալ են, ինչու՞ անունը դնել medical condition ու դիագնոզել։
Նայի, սենց մի բան էլ գոյություն ունի․ hypersensitive personality: Սա բժշկական դիագնոզ չի, անձի տեսակ ա։ Ու էս մարդիկ էլ են կյանքում լիքը խնդիրներ ունենում։ Բայց հենց բացահայտում են, որ իրանք հիպերսենսիտիվ են, լիքը բաներ տեղն են ընկնում։ Աուտիզմն էլ էդ տիպի մի բան ա, ու պետք չի բժշկական պիտակներ կպցնել։ Ընդհանրապես մարդուն ինչքան քիչ բժշկական պիտակ կպցվի, էնքան լավ ամեն տեսանկյունից։
Մեֆը վայթե ասում ա, հասարակության վերաբերմունքը դիագնոզի, կամ իմանալ-չիմանալուց անկախ է, այսինքն հասարակության նեգատիվ վերաբերմունքը չիմացությունից կամ դիագնոզ լինել չլինելուց չի, այլ նրանից է, որ հասարակությունը հիվանդ է ու անդաստիարակ… Օրիակ իմ կարծիքով էդ խելագարներին ծեծողները պակաս խելագարներ չեն, այ վերջիններիս ա ավելի շատ պետք բուժել:
Իսկ ընդհանուր առմամբ, դիագնոզը ասենք ԼԳԲՏ-ի, կամ ասենք շիզոֆրենիայի, կամ աուտիզմի, կամ գերակտիվության, կամ հիպերսեքսուալության ու էլի բաների, պիտի որ առողջ հասարակության մեջ խնդիրներ չստեղծի… Բռի Նահանգներում մարդկանց մեծ մասը բացարձակ որևէ վերաբերմունք չեն փոխում իրենց դիմացինի պահվածքից, խոսելաձևից, հագուկապից, չափերից, դրա համար ասենք աուտիզմ կամ մի ուրիշ բան ունեցողը բացարձակ չի կաշկանդվում հասարակության մեջ… Իհարկե հայկական աչքերով դա ընկալվում է որպես անտարբերություն, բայց դե ավելի լավ է քաղաքակիրթ անտարբերություն, քան գռեհիկ ուշադրություն:
Si vis pacem, para bellum
Mephistopheles (11.07.2018)
Մինչև գրառմանդ պատասխանելը, հարց տամ մի հատ... ասեմ, որ ես պատասխանը չգիտեմ ու էս քո էքպերտիզն ա...
... աթիստիկը կարա՞ բանակում ծառայի...
Գեյ լինելը նորմալ ա, խանգարում չի, բուժման կարիք չկա։
Տրանս լինելը նորմալ ա, խանգարում չի, բուժման կարիք չկա, բայց ցանկության դեպքում հնարավոր է հորմոնային ու սեռական վիրաբուժական ներգործություն, որպեսզի կենսաբանական սեռը համապատասխանեցվի գենդերային ինքնությանը։
Բարձր ֆունկցիոնալությամբ աուտիկ լինելը նորմալ ա, բուժման կարիք չկա, բայց նեյրոտարբերություների մասին իմանալու դեպքում աուտիկը ավելի լավ կհասկանա հասարակա-մշակութային նորմերի ու իր ըմբռնումների տարբերությունը, իրեն շրջապատողներն էլ հավանաբար ավելի լավ կկարողանան հետը հարաբերություններ կառուցել, արժի խանգարումների ցանկից հանել:
Պետք է այնպիսի հասարակություն կառուցել, որտեղ բոլորն էլ իրար նկատմամբ համբերատար ու հանդուրժողական են՝ լինի գեյ, տրանս, թե բարձր ֆունկցիոնալությամբ աուտիկ, թե բոլոր տիպի մեծամասնությունների ներկայացուցիչ։
Սա՞ է ասածդ, Բյուր։
Հ․Գ․
Էլի մի քիչ մութ ա մնում, թե սպեկտր հանդիսացող աուտիզմն ոնց ես բաժանելու խանգարումների և՝ ոչ։ Բարձր ֆունկցիոնալությունը ընդհանրապես չե՞ս դասելու աուտիզմին։ Ասենք DSM-5-ի level 1+ («not requiring support», ի տարբերություն level 1 = requiring support, level 2 = requiring substantial support, level 3 = requiring very substantial support) համարես չդիագնոզվո՞ղ։
Բարձր ֆունկցիոնալություն ունեցողը կարա։
Հանդուրժելը ճիշտ բառը չի, հասկանալ ու կարողանալ շփվել։
1+-ն ու 1-ը հանգիստ կարելի ա հանել դասակարգումից։
Ո՞նց են իմանում, որ բարձր ա թե ցածր ա... ենթադրում եմ, որ սահմանը հստակ չի ու նյունսները շատ են...
պետք չունես ամբողջ պրոցեսը նկարագրելու... կարճ ասա
Այս պահին թեմայում են 1 հոգի. (0 անդամ և 1 հյուր)
Ձեր իրավունքները բաժնում
Մեջբերել
Էջանիշներ