Ոչի՞նչ որ Ռետի համախտանիշը DSM-5-ում ընդհանրապես հանվել ա մենթալ հիվանդությունների շարքից (իմ հասկանալով՝ դե նովո գենետիկ մուտացիայի շնորհիվ մոլեկուլյար հիմք ունենալու պատճառով)։ Նաև իմ հասկանալով, DSM-5-ով Ռետի համախտանիշի հետևանքով աուտիզմի դրսևորումներ ունեցողների մոտ է մենակ աուտիզմ ախտորոշվելու (նրանք, ովքեր աուտիզմից տարբերվող սիմպտոմներ ունեն, աուտիզմի ախտորոշում չեն ստանալու)։ Ասպերգերն էլ ASD-ից հանելու հետ խնդիր չունեմ (բարձր ֆունկցիոնալությամբ աուտիզմից սա անկախ է, որի դեպքում կարող են մանկական հասակում զարգացման խնդիրներ լինել)։
Մնացածի մասով․ ինքդ քեզ հակասում ես, բայց բազարի հավես չունեմ։
Բյուր, վերևը սաղ գնա կարդա ինչ եմ գրել... ու մի անգամ չեմ գրել ու իմ հարցը եղել "բարձր ֆունկցիոնալությունը հասկացանք... բա մնացածները..." դու էլի էդ հարցին չես պատասխանում... խնդիր չի ասա չեմ իմանում կամ չեմ կարա...
դու անընդհատ ԼԳԲԹ-ի զուգահեռներ ես անցկացնում որն ապակողմնորոշում ա... սխալ զուգահեռ ա...
կամ, եթե սպեկտրում ա, խի՞ ես մենակ մի տեսակից խոսում որի խնդիր ոչ թե ես, այլ ոչ մեկը չունի...
հարցին պետք ա ուղիղ պատասխանել այլ խոսել էն բանի մասին որը քեզ ձեռ ա տալիս կամ գիտես...
DSM-V-ում Ասպերգերը ASD ա կամ սոցիալ հաղորդակցության խանգարում։ Ոնց որ մեջտեղից կիսած լինի, կրիտերիաների կեսը սոցիալ պրագմատիկ հաղորդակցության խանգարում լցրած, կեսը՝ բարձր ֆունկցոինալությամբ աուտիզմ: Վախտին Ասպերգերը աուտիզմից տարբերելու միակ կրիտերիան բարձր IQ-ն ա էղել։ Ու այ տենց ամբողջ բարձր ֆունկցիոնալությունն իրա պրագմատիկ հաղորդակցության խանգարումով-բանով պետք ա հանել ու սաղ դիագնոստիկ գրքերից դուրս շպրտել։
Ըստ էության Ռետը կարա սկզբում որպես ASD դիագնոզվի (հատկապես Հայաստանի պես երկրներում, որտեղ ամեն վայրկյան գենետիկ անալիզի չես վազի), ու DSM-V-ի չափանիշներին համապատասխանում ա։ Իսկ ընդհանրապես ինչու ենք DSM-ից խոսում, չգիտեմ, որտև բացի ԱՄՆ-ից ուրիշ ոչ մի երկրում բժիշկները դա չեն գործածում։ ICD-11-ի սևագիրը նայի։ Էնտեղ առաջին երկու կետերը լրիվ պետք ա դուրս շպրտել․ բարձր ֆունկցիոնալությունն ու Ասպերգերն էնտեղ են։
Պատասխանել եմ էդ հարցին, էս ա․
Մի հատ էլ ասեմ․ ցածր IQ-ն ու չզարգացած լեզուն ինքնին խանգարումներ են, հետևաբար հա՛, ցածր ֆունկցիոնալությամբ աուտիզմը պիտի մնա դասակարգումներում։ Բայց պիտի անունը փոխվի, ուրիշ բան դառնա։ Կամ էլ բարձր ֆունկցիոնալությունը պիտի անունը փոխվի, ուրիշ բան դառնա ու դուրս շպրտվի դասակարգումներից (ոնց որ ժամանակին գոնե Ասպերգեր տերմինը կար)։Հա, բայց ոչ թե որովհետև աուտիզմ ունի, այլ որովհետև IQ-ն ցածր ա, որովհետև կոնտակտի գնալ չի լինում հետը, հրամանների չի ենթարկվի և այլն։ Բանակում ծառայելու պիտանելիության ու ոչ պիտանելիության նենց չափանիշներ կան, որ կյանքում մտքովդ չի անցնի, ու դրանք առողջ կամ հիվանդ լինելու հետ կապ չունեն։ Օրինակ որոշակի բոյից ցածր բոյ ունեցողը չի կարա ծառայի, բայց հո որոշակի բոյ ունենալ-չունենալը հիվանդություն չի։
Սխալ զուգահեռ չի․ ԼԳԲՏ մարդիկ էլ են նորմալ, բայց դիսկրիմինացիայի ենթարկվում, վախտին հոգեբուժական դիագնոզ, բայց հիմա դուրս ա էղել։ Ու նույն կերպ բարձր ֆունկցիոնալությամբ աուտիզմով դիագնոզված մարդիկ դիսկրիմինացիայի են ենթարկվում, շարունակում են հոգեբուժական դիագնոզ իրանց հետ քաշ տալ, բայց ամեն ինչով նորմալ ու ֆունկցիոնալ մարդիկ են։
DSM-5-ից էինք խոսում, որտև ես դրան եմ ծանոթ ու դու էլ էիր դա նշել ICD-ի հետ միասին, ու արդեն մասնագիտական ահագին փորձի միջով ա անցել ու կարծիքներ են ձևավորվել։ Սևագիր նայելու հավես չունեմ, թող ընդունվի, պեչատվի, մասնագետները կարծիքները հայտնեն, հետո կխոսենք։
Եթե զարգացման խնդիրներ կան, ու հատուկ պատրաստված մասնագետը կարա լրիվ պոտենցիալին հասնելու գործում օգնի, ուրեմն չպիտի հանվի՝ լինի բարձր, բոյով, հասակով թե ինչով ուզում ա։ Եթե սըփորթի հարց չկա, խնդիր չունեմ, թող հանեն։ Ուզում են, թող տենց կետ էլ մտցնեն դիագնոստիկ մանուալներում, որ եթե սըփորթի կարիք չկա, ուրեմն ոչ մի դիագնոզ․․․ ու սա մեծահասակների հիպերդիասգնոստիկայի հարցն էլ կլուծի։
Ես չեմ ուզում ասել, թե նույն մասնագետները DSM-V-ը ոնց են քլնգում, մասնավորապես ասելով, որ փողոցից պատահական մարդ բռնես, անհնար ա, որ DSM-V-ին համապատասխանող դիագնոզ չգտնես իրա համար։ Սա լիքը մտածելու տեղիք ա տալիս ոչ միայն աուտիզմի, այլ մնացած դիագնոզների մասին։ Ու լավ ա, որ ICD-ն դեռ էդ աստիճանի չի հասել, չնայած գնում ա դրան։ Բայց դե սա առանձին թեմա ա։
Նայի, էդ սըփորթի պահով․ եթե դու ունես բարձր ֆունցիոնալությամբ աուտիզմ ունեցող, ու ինքը սըփորթի կարիք ունի, այ հենց էստեղ ա, որ ուրեմն խնդիրը միջավայրի մեջ ա, ոչ թե իրա, ու հարցը միջավայր փոխելով պիտի լուծվի, ոչ թե անձին լրացուցիչ սըփորթ տալ։
սխալվում ես, Chapter 06 Mental, behavioural or neurodevelopmental disorders-ից տեղափոխված ա Chapter 17 Conditions related to sexual health
հարցս կրկնեմ․ քո կարծիքով պիտի հանվե՞ն (դիագնոզ չդրվեն)HA60 Gender incongruence of adolescence or adulthood
Description
Gender incongruence of adolescence and adulthood is characterized by a marked and persistent incongruence between an individual´s experienced gender and the assigned sex, as manifested by at least two of the following: 1) a strong dislike or discomfort with the one’s primary or secondary sex characteristics (in adolescents, anticipated secondary sex characteristics) due to their incongruity with the experienced gender; 2) a strong desire to be rid of some or all of one’s primary and/or secondary sex characteristics (in adolescents, anticipated secondary sex characteristics) due to their incongruity with the experienced gender; 3) a strong desire to have the primary and/or secondary sex characteristics of the experienced gender. The individual experiences a strong desire to be treated (to live and be accepted) as a person of the experienced gender. The experienced gender incongruence must have been continuously present for at least several months. The diagnosis cannot be assigned prior the onset of puberty. Gender variant behaviour and preferences alone are not a basis for assigning the diagnosis.
Այս պահին թեմայում են 1 հոգի. (0 անդամ և 1 հյուր)
Էջանիշներ