Համ ասում ես «Չէ, էդպես չի», համ էլ հաստատում ես ասածս։Varzor-ի խոսքերից
Ապեր, արի իրար հետ «ղժժալու» տոնով չխոսանք։ Արածդ նախորդ գրառումներում ահագին ղժժալու մտքեր կան, որոնց դիմաց կարելի ա մի քանի հատ ղժժացող սմայլիկ դնել։ Բայց դե ես ինձ հլը որ թույլ չեմ տալիս դա անել։ Արի ընենց չանենք, որ վերաբերմունքը փոխվի։Ինչ? “Ներկայիս համակարգում հանդիսանում են զսպող ուժեր և հակակշիռներ”
Ընկեր ջան, եթե էսօր հանրապետությունում սահմանադրական կարգը չի գործում, դա դեռ չի նշանակում, որ այն գոյություն չունի։ Դու խոսում ես տեսական գաղափարների մասին, բայց քննադատում ես այն իրավիճակը, որը ինքնին հակասահմանադրական ա։ Ստեղ հանճարեղություն առանձնապես պետք չի։ Դու առաջարկի, թե այսօրվա առկա մեխանիզմը ինչ թերություններ ունի, ինչի չի աշխատում, ոնց անենք որ աշխատի։ Թե չէ ուզում ես ներկայացնել, թե պատգամավոռը ինչ բանա, կամ ով ա։ Լավ, մտքովդ չի անցել, որ պահի տակ մենք էլ կարող ա տեղյակ լինենք։Դու քո ասածին հավատում եսէդ որ մի դատավորն ա երբրևիցէ իշխանությունից անկախ եղել? Գոնե մի դեպպս կարող ես հիշել?
Էլ չեմ ասում ազգային ԿՈՂՈՎԻ մասին. պատգամավորի, ավի ճիշտ բառ կա` երսփոխանի, հմնական խնդիրները հետևյալն են` կատարել իր վրա դրված առաջադրանքները (թե ովքեր են դնում, դա հարցի մյուս կողմն է) և այնպես անել, որ կարողանա երկար ժամանակ կատարել դրանք` մնա
Ընդամենը մի բան կասեմ. էս գրածդ բացի մի շարք ղժժացող սմայլիկներից ուրիշ արձագանքի արժանի չի, որովհետև էնքան մակերեսային ա, էնքան միամիտ ա, որ նույնիսկ 8-րդ դասարանի երեխուն սենց բաներով չես խաբի։Եղբայր իմ
Միապետի լիազորությունների գլխավոր հաղթաթուղթը հայերիս մոտ լավ զարգացած սեփականատիրական մղումներն են:
Ենթադրենք ունենք միապետ, որին է պատկանում ամբողջ հողը, ծառերը, ջրերը և այլն:
Նա է, որոշում, թե ով և որքան տարածք պետք է տնօրինի և ինչի համար: Քո կարծիքով թույ կտա, որ իր տարածնքերի վրա ինչ-որ մեկը գործ անի, ու հարկ չմուծի` թագավորը կթողի որ իրեն քցեն?
Կա կթողի կտրել այն ծառերը, որոն իր հրամանով են տնկվել: Կծախի իր երկրի գործարաննեը օտարներին` հենա ինքը գործ կանի: Կթողնի, որ իր ենթակաները արապ-սարապ ման գան? Մի գործի կդնի, որ առաջին հերթին իր ՍԵՓԱԿԱՆ ԳՐՊԱՆԸ` գանձարանը լցնի:
Այստեղ դու ճիշտ ես վտանգ տեսնում, եթե տմարդի մեկը եղավ (այդպիսիք շատ են եղել), ապա ժողովուրդը կաշխատի, ոչինչ չստանալով: Այ եթե այս ամենին ինչ-որ հակակշիռ լինի, որը ոչ թե ստիպող լինի, այլ “աչք վախացնող”, միգուցէ ավելի լավ կլինի, չեմ վիճում:
Հարգելիս, դու բացարձակ գաղափար չունես, թե ինչ ա նշանակում «կառավարում» ասվածը։ Մտքերիդ ընթացքը ավելին են, քան դրա ապացույցը։ ( վայ քո, ոնց որ Լևոնի ելույթը լիներ... լեզուս կծեի, չասեի... )։ Կներես, բայց եթե դու չես տարբերում, թե ինչ ա նշանակում մեկի փոխարեն որոշում կայացնել, կամ ի պաշտոնե որոշում կայացնել, ապա թույլ տուր դուրս գալ բանավեճից ու լուրջ չվերաբերել պետության տեսությանդ։Եղբայր, եթե “ալոի” ամունը “բալո” դնենք, դրանից նրա էությունը չի փոխվի: “Ի պաշտոնե”, թե “փոխարեն”, ինչ տարբերություն, թե կատարողը նույնն է
Մի գուցե, ձեր վարչության պետը չի որոշում փողկապի գույնը, բայց շատ տեղերում որոշում է (օրինակ մեր մոտ
Օրինակ, “ի պաշտոնե” որոշեցին, որ դպրոցը 12 տարի է` չես ուզում մի գնա
Կիսագրագետ մարդկանցի մի խումբ որոշեց, թե երկրի ապագա “ժողովրդավարություն կերտողները” ինչպես և ինչպիսի կրթություն պիտի ստանան: Չնայած ոլորտի մասնագետների (հենց մասնագետների, ոչ թե պաշտոնյաների) ՄԱՍՆԱԳԻՏԱԿԱՆ կարծիքով` այդպիսի որոշումը հիմանվորված չէ առաջին հերթին ՏՆՏԵՍԱՊԵՍ
Լավա?
Նույն պատմությունը։Ժողովուրդը որոշում չի կայացնում, նա համաձայնում է կամ դեմ է կանգնում որևէ որոշման: Որոշում կայացնելու համար անհրաժեշտ է համապատասխան գիտելիքներ և ունակություններ:
Հիմա նույնն ա, որ դու էդքան մենեջմենտ իմանալով
Ես խսում եմ այն մասին, որ մեր ժողովուրդը պառակտվածության և սոցիալական խնդիրների ծանրության հետևանքով ՉԻ ԿԱՐՈՂ ՄԻԱՆՇԱՆԱԿ ՈՐՈՇԵԼ ԻՐ ՀԵՏԱԳԱ ԿԵՑՈՒԹՅՈՒՆԸ, դրա համար, թեկուզ ժամանակավոր, պետք է անհատ, որին հիմա ցավոք չեմ տեսնում:
Պարզ ա, զեյթունում ես ոնց-որ սովորել։ Դե եթե չես անցել, ու չես հետաքրքրվել, թե ինչ բան ա կառավարումը, դրա տեսակները, ոնց են դա իրականացնում, ինչով են իրարից տարբերվում հանրային կառավարումն ու ձեռկարկատիրական մենեջմենթը, ինչ բան ա կառավարման սոցիոլոգիան, խմբերի կառավարումը, ապա երկու ոտքդ մի դիր մի կոշիկի մեջ ու էս ասպարեզում քեզնից մի քիչ ավելի շատ բան իմացող մարդկանց քո պահով սխալ հանի։ Կողքից որ նայես, ահագին զվարճալի տեսարան ա։Ճիշտ ես չեմ անցել, իմ անցածը կոնկրետ տնտեսագիտություներ էին և կառավարման մոդելավորում, կառավարման համակարգեր և նմանատիպ այլ “հնացած” և “մենեջմենթի” նման ոչ բարեհունչ առարկաներ
Կառավարման տեսության դրույթներով “Կառավարման համակարգի տեսակը որոշվում է դրանում կիրառված կառավարման մոդելի տիպով: Կառավարման մոդելը կառավարման կազմակերպման և իրականացման մեթոդների ամբողջությունն է”: Մասսամբ կառավարման մոդելն ընտրվում է դրված խնդիրներից, սակայն հիմնական ընտրության գործոն է համարվում մոդելի էֆեկտիվություն ու շահավետությունը` տնտեսագիոտւթյան հայտնի “քոսթ ընդ փրոֆիթ” լոզունգն է
Այսինքն նույն արդյունքին կարելի է հասնել տարբեր կառավարման մոդելներ ընտրելով: Ընտրում են ելնելով արդյունավետությունից (արդյոք դրված արդյունքին շուտ կհասնենք) և շահավետությունից (ինչպիսի միջոցներ է պետք շախսել արդյունքին հասնելու համար):
Եղբայր իմ պատվական, նորից եմ ասում, մի էսքան պարզունակացրու ու մակերեսայնացրու։ Բանակը պետության կրկնօրինակը չի ու երբեք չի էլ եղել։ Բանակում չկա ԶԼՄ, սոցիալական ապահովության համակարգ, հարկահավաքման, մաքսային, քաղաքացիական պատասխանատվության ու շատ համակարգեր, որոնց անհրաժեշտությունը պարզապես չկա բանակի գործառույթներում։ Եթե քեզ էս ամենը էդքան պարզ ու հասարակ ա թվում, ու դու չես ուզում ընդունել, որ մտքերիդ դասավորությունը էդքան էլ չի համապատասխանում իրականությանը, էս արդեն քո խնդիրն ա։ Ինձնից քեզ բարի խորհուրդ. մինչ բանավիճելը արժի ավելի հանգամանորեն ուսումնասիրել բանավեճի առարկան։Եղբայր իմ, բանակը ոչ թե նման է պետությանը, այլ կրկնօրինակն է`որպես ՀԱՄԱԿԱՐԳԵՐ պետություն ու բանակն ունեն նույնատիպ կառուցվածք` տերբեր են, ինչպես ինքդ նկատեցիր խնդիրները, ավելի շուտ բանակի առջև դրված խնդիրը պետության խնդրի մի մասն է:
Ինչի եմ ասում կրկնորինակն է: Բանակի կառավարման ստորաբաժանումները, չնայած իրենց տարբերվող անվանումներին, պրակտիկորեն նույն ֆունկցիան են կատարում ինչ-որ նախարարությունները պետությունում:
Օրինակ, պարենային ծառայությունը, հետևում է որպեսզի այդ պարենը մթերվի, բաշխվի և հասցվի զինվորին (դե մի քիչ էլ յուրացվի
Նույնը պետք է կատարի ֆինանսների նախարարությունը: Պետության “պարենը” ֆինանսներն են` պետք է հետևեն, որ այն մթերվի (պետ. եկամուտներ), բաշխվի և հասցվի “ստամոքսին”` ճիշտ ծախսվի:
Եղբայր իմ, ո՞վ ա էն անամոթը, որ քեզ նման ստոր կերպով խաբել ա։ Հասարակական կառավարումն ու պետությունը շահագործմա՞ն ձևեր ենՉերչիլը սիրում էր երկիմաստ արտահայտություններ անել
Այստեղ միանշանակ չես կարող ասել, թե ինչ է ի նկատի ուեցել “կառավարման մոդել”-ը երկիմաստավորելով, ինչպես նաև “մարդկություն” ասելով:
Հիշենք, որ հասարակական կառավարումը և պետությունը` շահագործման ձևերից են:
Մեռնեմ, թե հասկանում եմ ինչի մասին ես խոսում ու առակդ ինչ կցուցանե։ Եթե չի ստացվում ,ապա պիտի անել այնպես որ ստացվի. ինչի էստոնացիք ու լատիշները կարողանում են անել, իրանց մոտ ստացվում ա, իսկ մեզ մի հատ վերին արտի ծաղիկ ա պետք, որ ասի՝ որը որից հետո անե՞նք։Հենց նա էլ ասել է. “Լավ քաղաքական գործիչն այն է, որ կարող է գուշակել թե ինչ տեղի կունենա 1 շաբաթ, մեկ ամիս, մեկ տարի հետո, իսկ հետո կարողանա բացատրել, թե ինչու դա տեղի չունեցավ...”
Այպես որ քարոզում ենք ժողովրդավարություն, ստանում ենք (ինչ-որ չափով, բայց հիմա էլ է դեմոկրատիա), հետո սկսում ենք բացատրել, թե ինչու արդյունքի չենք հասնում:
Մի տեսակ ոնց որ “վատ պարողին ... խանգարում” պատմությունը լինի:
Ես մի բան գիտեմ, 20 տարի է փորձում ենք, իհարկէ շատ փոքր ժամկետ է, սակայն հաշվի առնելով որոշ ակնառու դեպքեր` քիչ չի: Եթե չի ստացվում ուրեմն 2 պատճառ կա. կամ ընտրված մոդելն է սխալ, կամ խնդիրը մեզանումն է` չենք կարողանում ընտրված մոդելը լիարժեք իրականացնել և կիրառել: Եթե խնդիրը մեզանումն է, որեմն դժվար էլ արդյունքի հասնենք:
Իսկ մի գուցե մոդելն ենք սխալ ընտրել???? Բայց իմ կարծիքով երկու տարբերակն էլ կա
Մեջբերել
Էջանիշներ