Հայ արվեստի վերջը

[Fosfor]

Ժող, ես մանրից կատաղում եմ:

Սովորաբար մաքսիմում հանգիստ եմ նայում սենց հարցերի, նամանավանդ երբ երկրում նմանները ծփում են ու ամեն խոսացած , որ հեղինակություն բերի , սովորական մարդ չի մնա Հայաստանում ՝ ԱՍՏՂ կդառնան լրիվ:
Սա այդ դեպքը չէ, ու այլ կարգի ա ազդում վրաս: ՈՒ ամենածիծաղելին այն է , որ ես լսում եմ ու բավարար տեղյակ եմ արևելյան երաժշտությունից....
..տո ես թուրքական էլ եմ լսում, արաբական էլ... (ադրբեջանական ՝ իմ համար չկա սենց բառ, իրենց քաղաքից, այբուբենից, կրոնից մինչև մշակույթ ոչմիբան հենց իրենցից ծնունդ չի առել) ,
բայց էս շակալը կատվի դեմքով էնքան անհիմն համեմատություններ ա անում, էնքան ափռ-ցփր կապ չունեցող թեմաներ ա կպցնում իրար 9 րոպեի ընթացքում... ու գումարած դրան էդ կողքի երևույթը շնչակտուր իրան էնքան կարևոր ա զգում... խախտվում եմ:
Լրագրողական անբարոյականություն հանեցին ՝ հասկացանք.. բա նախադասություններ, որ դրանից առաջ ու հետո իիիիիիի՜նչ էլ ասես, իմաստով մնում են ՏՈՒՊՈՅ-ԵՍԱՍԻՐԱԿԱՆ նկատառումներով...
բա երգերի բառերը ՄՇՏԱԿԱՆ տափակ - գնացիր եկար սիրեցիր թողեցիր հանգեցի համբուրեցի հպվեցի չորացա պառկեցի չզգացիր....


աաաաաաա՜ ... սխալ ժամանակ տեղի ունեցավ էս ամեն ինչը.. ԼԻԱԼՈՒՍԻՆՆ էլ մի կողմից ա ազդում ....

[Ariadna]

Իհարկե, որ Շանթը մոնտաժ ա արել դիտավորյալ, էդ փաստ ա, ամեն դեպքում օրիգինալ տարբերակը էդ ցասումը չի առաջացնում։ Իսկ ինչ վերաբերում է Վահրամի ստեղծագործություններին, անձամբ ինձ համար դրանք տհաճ են, իմ օրգանիզմը չի ընդունում էդ արևելյան երանգները հայկական երգերում, ես ընդունում եմ, որ իրականում խառնված է շատ, սերտաճած, արևելյանը չի կարող չլինել մեր երաժշտոթյան մեջ, երբեմն ժողովրդական որոշ երգ ու պարեր որ նայում եմ, ինքս ինձ խոստովանում եմ, որ քրդականից ոչնչով չեն տարբերվում։ Բայց միևնույնն է, ինձ համար հայկականը դա Կոմիտասի մշակումներն են, ես հայկական երգը էդպես եմ զգում։ Ֆեյսբուքում քննարկվում էր էս տեսանյութը, ու Շուշան Պետրոսյանը գրել էր, որ օրինակ «Վերադարձ» ֆիլմի համար գրված Վահրամի երգը պարզապես հրաշալի երգ է։ Չգիտեմ, միգուցե եթե դա Արմենչիկը չկատարեր էդքան տհաճ չլիներ, բայց ինձ համար դա ամենասովորական կլկլոցն է։ Շուշանը, չնայած իր բոլոր թերություններին, երաժշտակական ճաշակ ունի, կարծում եմ, բայց եթե ինքն էլ է էդպես կարծում, ես արդեն մտածում եմ, միգուցե ես եմ շատ խիստ դատում, կամ էլ հայկական երաժշտությունից բան չեմ հասկանում։

[Malxas]

Ինչ եք ընկել էդ լակոտի հետևից: Մեր բարձրաստիճան պաշտոնյաներից ոմանք ու մեծահարուստները, ներառյալ Ղարաբաղի, մեքենաների մեջ ադրբեջանական մուղամ են լսում: Միակ տարբերությունն այն է, որ էս ապուշ լակոտը ինքնահաստատման, թե սահմանափակից մի փոքր ներքև ուղեղ ունենալու պատճառով բարձրաձայնել է սա? : Իմ ծնված օրվանից ականջիս հասնում են հունական, թուրքական, քրդական երգեր, որոնց վրա հայերեն բառեր են դրել ու անվրդով երգում են: Շատ քրդական երաժշտություններ հենց հայկականի տեղ էլ ներկայացվում են:
Ուր էիք բա, չէիք բարկանում այսքան տարի ու հիմա հանկարծ բոլորդ միասին բորբոքվեցիք?

[My World My Space]

Հարգելիներս, մի խնդրանք, քանի որ էս թեմայում բավական շատ ա արծարծվել էս հարցը, խնդրում եմ օգնեք հասկանալ սա ինչակա՞ն երգ ա....
Չեմ թաքցնում, որ մի քիչ հավանում եմ էս երգը.....

[My World My Space]

Կոմիտասյան մշակումները մեր երգարվեստի Սրբության Սրբոցն են.... էստեղ այլ կարծիք լինել չի կարող....
Մյուս կողմից սահմանափակվել միայն Կոմիտասյան մշակումներով, նշանակում է չզարգանալ, չունենանալ նոր մշակույթ... ի վերջո ընդունելով հանդերձ որ Նարեկացին մինչ այժմ էլ էտալոն է մեր գրականության մեջ, չենք կարող ժխտել որ ունենք նաև Չարենց, Թումանյան, Տերյան, Մեծարենց, վերջի վարյանտ նաև Անտաշայան.....

Ապրելով եվրոպական և ասիական մշակույթների մի յուրօրինակ խաչմերուկում մենք դարեր շարունակ հարևան ժաղովուրդներին տվել ենք մեր մշակույթից, օգտվել ենք նրանց մշակույթից: Այսօր նայելով թուրքական ազգային պարերը չենք կարող դրանք չնմանեցնել մեր Քոչարուն, ու այլ պարերի....

Ի վերջո զարգացումը նշանակում է նաև նորի ներդրում: Ի՞նչ արեցին թուրքերը. կին վերցնելով հայ, հույն, ասորի և այլ ազգերի կանանց, մաքրեցին իրենց իրենց արյունը, դարձրեցին նոր ազգ: Թուրքական մյուս ժողովուրդների համեմատ նրանք ավլի բարձրահասկան են, ավելի սպիտակամորթ, նրանց իգական սեռի ներկայացուցիչները ավելի գեղեցիկ էն, քան կարող էր լինել իր մեջ ներփակված ազգի պարագայում:
Արվեստը զարգանում է նույն պրիցիպներով:
Պատմության ընթացքում անընդհտ տուր և առից հետո արդեն դժվար է (եթե ոչ անհնարին) պարզել հստակ հայկականը կամ թուրքականը: Մենք ամենևին չպիտի խորշենք դրանից: Ընդֆունելով հանդերձ որ "ոմն կոմպոզիտոր" իր դելիտանտական հայտարարություններով սխալ եզրահանգումների բերեց, պետք չի չնկատել որ նրա ասածներում ճշմարտության հատիկ կար:

Սազը, օրինակ, վաղնջական ժամանակներից լինելով հայկական գործիք սովետական շրջանում "նվիրաբերվեց" Ադրբեջաբնցիներին ու մենք կորցրեցինք այդ մշակույթը... Ժամանակի մշակութային գործիչները հային անհարիր համարեցին սազանդարությունն ու աշուղական հայ արվեստը հավասարեցրին հողին, պատճառաբանելով թե դա քոչվորների մշակույթ է: Ադրբեջանը վերցրեց այն ու դարձրեց իր մշակույթի մի մասը, դարձրեց, զարգացրեց ու հիմա հպարտանում է դրանով:

Մեր հին սազի ողբանվագ, լացակումած լարն եմ սիրում..... Չարենց

Հիմա հարցը: ի՞նչն է մեզ խանգարում օգտվել ասիական ելևեջներից, եթե մենք նույնպես ասացի ենք:
Ի վերջո պետք չի հռոմի պապից ավելի կաթոլիկ երևալ: մենք ինչքան էլ ասենք, որ մենք եվրոպացի ենք, միևնույն է չենք դադարում ասիացի լինել` դրա բոլոր դրական ու բացասական կողմերով հանդերձ:

Ասիական ելևէջները պետք է մշակվեն և հայկականացվեն, համապատասխանեցվեն մեր մշակույթին լուրջ երաժշտագետ-երգահանների միջոցով, այլ ոչ թե դեռ պամպերսը չհանած երգահանիկներին թույլ տանք ուղղակի կիրառել դրանք: Այ ողջ խնդիրը սրանում է:

[Malxas]

Հով ջան, նախ հայերը ասիացի չեն: Եվրոպացի չեն, բայց ասիացի էլ չեն:
Թուրքերը մեզանից , ու նաև ոչ միայն մեզանից, վերցրել են ամենալավը և ամենաօգտակարը, իսկ մենք աղբ ենք վերցրել նրանցից, ունենալով ավելի լավը:

[Շինարար]

Հով ջան, նախ հայերը ասիացի չեն: Եվրոպացի չեն, բայց ասիացի էլ չեն:
Թուրքերը մեզանից , ու նաև ոչ միայն մեզանից, վերցրել են ամենալավը և ամենաօգտակարը, իսկ մենք աղբ ենք վերցրել նրանցից, ունենալով ավելի լավը:

Հայերը ասիացի են՝ Եվրոպային սահմանակից, բայց ասիացի: Եթե Հայկական լեռնաշխարհն ա մեր պատմական հայրենիքը, ուրեմն բոլորս էլ լավ գիտենք Հայկական լեռնաշխարհի աշխարհագրական դիրքը: Ու ի՞նչ վատ բան կա ասիացի լինելու մեջ: Ասիացի են արաբները, չինացիները, ճապոնացիները, հնդիկները, պարսիկները, ազգեր, որոնք այնպիսի հետք են թողել համաշխարհային մշակույթի պատմության մեջ, որ ոչ միայն հայերի, այլև ցանկացած եվրոպական ժողովրդի համար շատ դժվար կլինի համեմատվել:

[Rhayader]

Ու գնաց հիստերիկան... դուք գոնե կարդում եք, թե ես ինչ եմ գրում:
Հանգիստ թողեք, էլի, էդ մարդուն: Ով գիտի՝ որ մի օլիգարխի պոչին ա կանգնել, որոշել են «գծերից գցել»:
Հա, անորակ ապուշ երգեր ա գրում: Բայց իրանից վատերն էլ կան: Եթե որոշել եք հայկական «էստրադան» մաքրել, գոնե հետևողական եղեք:
Կուստուրիցան էլ է ռաբիս նվագում, նորից կրկնեմ: Ու Կուստուրիցայի համերգին գնացող ու հետո հիացական արտահայտություններ շռայլող մարդիկ այստեղ այնպես են բորբոքվում, ոնց որ... ամսականների մեջ լինեն:

[Malxas]

Հայերը ասիացի են՝ Եվրոպային սահմանակից, բայց ասիացի: Եթե Հայկական լեռնաշխարհն ա մեր պատմական հայրենիքը, ուրեմն բոլորս էլ լավ գիտենք Հայկական լեռնաշխարհի աշխարհագրական դիրքը: Ու ի՞նչ վատ բան կա ասիացի լինելու մեջ: Ասիացի են արաբները, չինացիները, ճապոնացիները, հնդիկները, պարսիկները, ազգեր, որոնք այնպիսի հետք են թողել համաշխարհային մշակույթի պատմության մեջ, որ ոչ միայն հայերի, այլև ցանկացած եվրոպական ժողովրդի համար շատ դժվար կլինի համեմատվել:

Չասացի, թե վատ բան կա ասիացի լինելու մեջ: Եվրոպացի լինելու մեջ էլ վատ բան չկա: Ուղղակի, իմ կարծիքով, հայերը ասիացի կամ եվրոպացի չեն:

[Շինարար]

Չասացի, թե վատ բան կա ասիացի լինելու մեջ: Եվրոպացի լինելու մեջ էլ վատ բան չկա: Ուղղակի, իմ կարծիքով, հայերը ասիացի կամ եվրոպացի չեն:

Բա՞ Ներիր, բարեկամ, իմ ողջ հարգանքով քո հանդեպ, գրառումդ հիշեցրեց ակումբում ժամանակին եղած մի հայտարարության, թե «Մենք ենք տիեզերակենտրոն»:

[Malxas]

Բա՞ Ներիր, բարեկամ, իմ ողջ հարգանքով քո հանդեպ, գրառումդ հիշեցրեց ակումբում ժամանակին եղած մի հայտարարության, թե «Մենք ենք տիեզերակենտրոն»:

Իմ լավ Շինարար Այդպիսի կարծիք հայերի մասին չունեմ: Սիրում եմ իմ ազգը ու հպարտանում նրանով, բայց երբևէ չեմ արտահայտվել նրա ամենա ամենա լինելու օգտին:
Իսկ ոչ ասիացի, ոչ եվրոպացի լինելուն վերագրում եմ սոսկ աշխարհագրական բնույթ:

[Նաիրուհի]

Ֆեյսբուքում քննարկվում էր էս տեսանյութը, ու Շուշան Պետրոսյանը գրել էր, որ օրինակ «Վերադարձ» ֆիլմի համար գրված Վահրամի երգը պարզապես հրաշալի երգ է։ Չգիտեմ, միգուցե եթե դա Արմենչիկը չկատարեր էդքան տհաճ չլիներ, բայց ինձ համար դա ամենասովորական կլկլոցն է։ Շուշանը, չնայած իր բոլոր թերություններին, երաժշտակական ճաշակ ունի, կարծում եմ, բայց եթե ինքն էլ է էդպես կարծում, ես արդեն մտածում եմ, միգուցե ես եմ շատ խիստ դատում, կամ էլ հայկական երաժշտությունից բան չեմ հասկանում։

Արիադնա ջան, կարծում եմ՝ Շուշան Պետրոսյանն էս երգի մասին է գրել:

[Rhayader]

Բա՞ Ներիր, բարեկամ, իմ ողջ հարգանքով քո հանդեպ, գրառումդ հիշեցրեց ակումբում ժամանակին եղած մի հայտարարության, թե «Մենք ենք տիեզերակենտրոն»:

Դե որ ազգիդ կեսը Լոս լինի, ամերիկացի կլինի ազգդ, ոչ թե եվրոպացի կամ ասիացի

[Chuk]

Մոդերատորական. այս թեմայի վերջը՝ մինչև մաքրազերծումը: