«ՖԻԱ». առաջին երևակայական(fantasy) ոճի գիրքը հայ գրականության մեջ

[Barekendan]

Ամբողջ համաշխարհային պատմության մեջ չկա մի դեպք , երբ մարդիկ այս կերպ վատ արտահայտվեն գրքերի, մտքերի ու գործերի մասին ու վրդովվեին և հետագայում այդ հեղինակները մեծ համբար չունենային...

Եթե մարդիկ հետագայում համբավ չեն ունեցել, ապա ի՞նչ գիտեք եղել են այդպիսինները,թե ոչ: Իսկ շատերի տաղանդը իսկապես ոչ մի կասկածի չի մատնվել:
Կոնկրետ կինոյի բնագավառում ես գիտեմ մի դեպք՝ ռեժիսոր Էդ Վուդը: Ռեժիսորը վաղուց չկա, բայց իր գործերը ապրում են մեր սրտերում: Ի դեպ նա էլ էր ֆանտաստիկ ժանրում ստեղծագործում: Անտեղյակներին շտապ նայել Թիմ Բարտոնի նկարահանած կենսագրական ֆիլմը այս «հանճարի» մասին:

[Վիշապ]

Իմիջայլոց, կարելի է կարծել, թե ախմախ բաները ավելի են մարդկանց հետաքրքրում, քան կարգին բաները: Օրինակ գրեթե բոլորը մի գրամ իսկ չեն կասկածում, որ ծխելը վնասակար է, բայց այնուամենայնիվ վերջինս դեռ բուռն քննարկվում է, ծխելու նոր բացասական էֆֆեկտներ են հայտնաբերվում, ծխողները (ես էլ եմ ծխող) հետաքրքրությամբ կարդում են, թե տարեկան քանի հոգի է ծխելուց մեռնում, բայց շարունակում ենք ծխել: Հիմա էս գիրքն է: Առաջին իսկ մեջբերումից միջակությունն ու մտքի պրիմիտիվությունը աչք են ծակում, երևում են շարահյուսական սխալներ, բովանդակությունը ընդհանրապես հետաքրքրության առարկա չի, ակումբցիների մեծամասնության գրառումները շատ ավելի գրագետ, բովանդակալից ու հետաքրքիր են, քան՝ մեջբերումները, սակայն բուռն կերպով հայտնաբերվում են նորանոր թերություններ Չնայած ապրեք դուք, թեմայի շատ գրառումներ երկարատև ու առողջարար ծիծաղ են առաջացնում:

[Lion]

Եթե չեք նկատել տեղեկացնեմ, որ գիրքը բաժանված է երկու մասի, մի մասում երկիր մոլորակի կյանքն է նկարագրվում, մյուս մասում հորինված մոլորակի, իսկ եթե ձեզ համար այդ հորինված մոլորակի կյանքն իրական է ու կապ չունի ֆանթզիի հետ, դա արդեն ծիծաղելի է... Բացի այդ եթե Անինայի գիրքը իրոք վատը լիներ, մի օրում չէիք վերջացնի ու այսքան վրդովված չէիք լինի...Ամբողջ համաշխարհային պատմության մեջ չկա մի դեպք , երբ մարդիկ այս կերպ վատ արտահայտվեն գրքերի, մտքերի ու գործերի մասին ու վրդովվեին և հետագայում այդ հեղինակները մեծ համբար չունենային... Հենց դուք ապացուցեցիք, որ Անինան է մեր ապագա ամենահաջող հեղինակը.. Սևակը, Չարենցը, Շեքսպիրը և բոլոր համաշխարհային ճանաչված, ընդունված ու հետմահու աշխարհի պատմության մեջ շատ բաներ փոխած մարդիկ էլ նույն կերպ են ընդունվել իրենց ժամանակաշրջանում մարդկանց որոշակի ձեր նման <չուզող> բազմության կողմից...Եթե այս մեկնաբանությունս ջնջեք, ես կհամոզվեմ, որ այս սայթը ուղղակի ձեր ընկերական սայթն է և թողոնում եք միայն այն գրվածները, որոնք ձեզ են հաճելի... Անցյալ անգամ էլ այդպես արեցիք... Ուստի իմաստ չունի ձեզ հետ վիճեմ, որ դուք սխալ եք..բլա..բլա..բլա...ուղղակի կասեմ, որ շատ շնորհակալ եմ ձեզ, եթե այն ժամանակ սիրում էին Անինայի արվեստը, հիմա ուղղակի պաշտում եմ նրան... Քանի որ համոզված եմ կգա այն օրը, երբ հպարտությամբ կասեմ, որ ճանաչել եմ նրան...Դուք դա ապացուցեցիք, ուրիշ ոչինչ...Ու չեմ կարծում ,որ մարդիկ ձեր ոչինչ չասող մեկնաբանությունները կարդալուց հետո, կփոխեն իրենց դրական կարծիքն Անինայի մասին...Ու մի բան էլ, նա որ գեղեցիկ է ծնվել, պետք չէ նրան նախանձեք, ուղղակի դուք էլ մի քիչ հոգով հարուստ եղեք, նախանձն ու չարությունը հանեք ձեր միջից, դուք էլ կսիրունանաք...Սա ուղղակի բարի խորհուրդ...

Marina85 ջան, իրոք լինում են դեպքեր, երբ հասարակության կամ նրա մի մասի կողմից կտրուկ կերպով չընդունվող գիրքը հետագայում դառնում է դասական: Կներես իհարկե խոսքերիս համար ու վարվիր, ոնց հարմար է, բայց... ավելի լավ չէր, որ դու ներկայացնես գրքի դրական կողմերը, ոչ թե այդքան մեծ եռանդով պայքարես մարդկանց ընկալման դեմ: Տես, մարդիկ վատ են ընկալել գիրքը - դա իրենց ճաշակն է, աշխարհահայացքը: Ճաշակին ընկեր չկա ու դու չես կարող ստիպել մարդկանց սիրել գիրքը: Դրա համար էլ կարծում եմ, որ այս ոճի գրառումների փոխարեն ավելի լավ կլինի ցույց տաս գրքի դրական կողմերը` ոճը, սյուժետային արժեքավոր զարգացումները և այլն, և այլն:

Անձամբ ինձ, օրինակ, հետաքրքիր կլիներ լսել ոչ թե ուղղակի խոսքեր, թե "գիրքը ինչ լավն է", այլ կոնկրետ օրինակներ կամ հատվածներ գրքից, որ այն իրոք լավն է - համաձայն չես?

[Freeman]

Marina85 ջան, դու ընդհանրապես ի՞նչ ֆենթզիներ ես կարդացել: Խնդրում եմ՝ մի քիչ ծավալուն պատասխանես՝ մի քանի հեղինակ ու գիրք նշելով, կամ ասելով, թե հատկապես ինչու են այդ գրքերը քեզ դուր եկել:

Սրա պատասխանն ենք պահանջում

[Rhayader]

Եթե չեք նկատել տեղեկացնեմ, որ գիրքը բաժանված է երկու մասի, մի մասում երկիր մոլորակի կյանքն է նկարագրվում, մյուս մասում հորինված մոլորակի, իսկ եթե ձեզ համար այդ հորինված մոլորակի կյանքն իրական է ու կապ չունի ֆանթզիի հետ, դա արդեն ծիծաղելի է...

Մարինա, դու «ծիծաղելի է»-ից բացի ուրիշ արգումենտացիա չունե՞ս:
Հարց. Թոմաս Մորի «Ուտոպիան» ֆե՞նտեզի է: Իսկ Ջոնաթան Սվիֆտի «Գուլիվերի Ճանապարհորդություննե՞րը»: Երկու գրքում էլ գործողությունները տեղի են ունենում երևակայական վայրերում: Ու երկուսն էլ ֆենտեզիի հետ կապ չունեն:

Բացի այդ եթե Անինայի գիրքը իրոք վատը լիներ, մի օրում չէիք վերջացնի ու այսքան վրդովված չէիք լինի...

Փոքրիկ ճշտում: Եթե Անինայի գիրքն այդքան փոքր ու բարակ չլիներ, մի օրում չէինք վերջացնի: Վրդովվելն էլ լավ գրքի նշան չի սովորաբար: Ասենք, ես կարող եմ ոչ միայն պարունակության հիման վրա սուբյեկտիվ քննադատություն ներկայացնել, այլ նաև տեխնիկական տեսանկյունից բոլոր թերացումները, և այլն:
Բայց սա գիրք չի ախր: Սա թյուրիմացություն է:

Ամբողջ համաշխարհային պատմության մեջ չկա մի դեպք , երբ մարդիկ այս կերպ վատ արտահայտվեն գրքերի, մտքերի ու գործերի մասին ու վրդովվեին և հետագայում այդ հեղինակները մեծ համբար չունենային...

Հույս տուր քեզ: Իսկ չե՞ս զգացել, որ բոլոր ժամանակներում եղել են հազարավոր հեղինակներ, ու նրանց մեծ մասն այսքան խայտառակ գրքեր չի գրել:
Արդյունքում, անկախ ամեն ինչից, մեզ հասել է նրանց մի խիստ փոքր մասը:
Ինչևէ, բոլոր ժամանակներում էլ եղել են գրքեր, որոնք ծաղրից բացի ոչ մի բանի արժանի չեն եղել: Ո՞վ է հիշում նրանց:

Հենց դուք ապացուցեցիք, որ Անինան է մեր ապագա ամենահաջող հեղինակը..

Քավ լիցի, ոչ մի դեպքում:

Սևակը, Չարենցը, Շեքսպիրը և բոլոր համաշխարհային ճանաչված, ընդունված ու հետմահու աշխարհի պատմության մեջ շատ բաներ փոխած մարդիկ էլ նույն կերպ են ընդունվել իրենց ժամանակաշրջանում մարդկանց որոշակի ձեր նման <չուզող> բազմության կողմից...

Համոզվա՞ծ ես: Իսկ որ, ասենք, Շեքսպիրը թագուհու, կարելի է ասել, անձնական դրամատուրգն էր, կամ որ կյանքի օրոք էլ եղել է խիստ հայտնի ու սիրված, երևի հաշիվ չի: Չարենցի ու Սևակի կյանքից առանձնապես տեղյակ չեմ:

Եթե այս մեկնաբանությունս ջնջեք, ես կհամոզվեմ, որ այս սայթը ուղղակի ձեր ընկերական սայթն է և թողոնում եք միայն այն գրվածները, որոնք ձեզ են հաճելի...

Ինչպես նաև ջնջվեցին իմ մի քանի գրառումներ, որտեղ ես բավականին տեղին մեկնաբանել էի ձեր բրիգադի վարքը:
Մարինա, մտածիր էլի, եթե գրում ես՝ դուք անասուն եք, դուք հիմար եք, դուք ճղճիմ եք և այլն, դա արդյո՞ք չի որակվում որպես վիրավորանք, այն էլ՝ բավականին մերկապարանոց: Եթե ես հենց հիմա քեզ ուղղեմ նույն խոսքերը, որ դու ես մնացածին ուղղում, երաշխավորում եմ՝ իմ գրառումն էլ կջնջվի:

Ուստի իմաստ չունի ձեզ հետ վիճեմ, որ դուք սխալ եք..բլա..բլա..բլա...

Պետք չի վիճել: Ապացուցիր:

ուղղակի կասեմ, որ շատ շնորհակալ եմ ձեզ, եթե այն ժամանակ սիրում էին Անինայի արվեստը, հիմա ուղղակի պաշտում եմ նրան...

փաստորեն, Անինայի գրածի նկատմամբ քո վերաբերմունքը կախված է ոչ թե Անինայի գրածից, այլ Անինայի գրածի նկատմամբ մեր վերաբերմունքից:

Քանի որ համոզված եմ կգա այն օրը, երբ հպարտությամբ կասեմ, որ ճանաչել եմ նրան...Դուք դա ապացուցեցիք, ուրիշ ոչինչ...

Եթե մենք դա ենք ապացուցել... ես փորձ եմ արել՝ ցույց եմ տվել գիրքը 30 ադեկվատ մարդկանց, առանց նախապես կարծիք հայտնելու: Արձագանքը եղել է միանշանակ:

Ու չեմ կարծում ,որ մարդիկ ձեր ոչինչ չասող մեկնաբանությունները կարդալուց հետո, կփոխեն իրենց դրական կարծիքն Անինայի մասին...Ու մի բան էլ, նա որ գեղեցիկ է ծնվել, պետք չէ նրան նախանձեք, ուղղակի դուք էլ մի քիչ հոգով հարուստ եղեք, նախանձն ու չարությունը հանեք ձեր միջից, դուք էլ կսիրունանաք...Սա ուղղակի բարի խորհուրդ...

Դե, եթե դու ես բարի խորհուրդ տալիս, ես էլ քեզ բարի խորհուրդ տամ.

[Rhayader]

Հարգելի մոդեռատոր, էլի եմ ասում, եթե այստեղ լուրջ քննարկում տեսնեի, կշարադրեի ու լուրջ քննարկման մեջ կմտնեի ու թե գրական, թե շարադրվածքային և թե գեղարվեստական ու բարոյական տեսակետներից կապացուցեի, որ Ֆիան շատ հաջողված գիրք է, որից կարելի է շատ բան սովորել, որը հենց արվեստ է, քանի որ արվեստը կոչված է զարգացնելու, կրթելու ու վատը ցույց տալով, մարդկանց լավին, դրականին ուղղորդելու...

Սալվադոր Դալին երևի զարգացնում է, կրթում, վատը ցույց տալով՝ մարդկանց լավին, դրականին ուղղորդում: Կամ, ասենք, Ալան Մուրը: Սև ու սպիտակ բարոյականություն:
Իսկ հիմա նայենք. փաստորեն, հոմոսեքսուալիզմը, ռոք երաժշտությունն ու «ազատ սերը» չար են, ըստ Անինայի: Լավ է՝ սևամորթներին ու հրեաներին էլ չի անդրադարձել: Փաստորեն, սա ոչ միայն վատ գիրք է, այլ նաև շովինիզմ, քյառթություն ու ֆաշիզմ է դաստիարակում մարդկանց մեջ:

Գուցե ձեր համար էլ իմ գրածն է աննորմալ

[Lion]

Դե լավ հիմա - հոմոսեքսուալիզմը իրոք որ չարիք է ու էս հարցում ես հեղինակի հետ համաձայն եմ: Ու թող ես կոչվեմ շովինիստ, ֆաշիստ կամ քյառթու, բայց տեր եմ իմ խոսքերին...

[Rhayader]

Դե լավ հիմա - հոմոսեքսուալիզմը իրոք որ չարիք է ու էս հարցում ես հեղինակի հետ համաձայն եմ: Ու թող ես կոչվեմ շովինիստ, ֆաշիստ կամ քյառթու, բայց տեր եմ իմ խոսքերին...

Լիոն ջան, դու կարող ես քո կարծիքն ունենալ ինչի մասին ուզես, բայց հենց նման կարծիքդ գրքին հանձնես, ու մի հատ էլ պնդես, որ կրթում ես մարդկանց դեպի բարին ու աշխարհը մաքրում ես չարից, նոր կլինես շովինիստ և այլն:
Ոչ մեկը կասկածի տակ չի դնում քո խոսքի ու համոզմունքների ազատությունը: Հասկանու՞մ ես

P.S. իսկ մինչ այդ դու ընդամենը հոմոֆոբ ես:

[Barekendan]

Իսկ ոստիկանները,դատավորները,փաստաբանները ու բանտի պահակներն էլ ե՞ն առանց բացառության տականքներ:

[Rhayader]

Братья пацаки, իսկ Պլատոնի «Տիմայոս» ու «Կրիտիաս» դիալոգիաները ֆե՞նտեզի են)))

[davidus]

Ափսոս չի էդ փողը, որ ծախսել են էդ գիրքը տպագրելու համար: Դրանով մի ամիս կարելի էր ուտել-խմելով ման գալ: Հաստատ ավելի շատ կզարգանայինք:

Հեղինակի միայն այն միտքը, որ ինքը չի կարդում այլոց գործեր՝ նրանց ազդեցության տակ չընկնելու համար, արդեն խորագույն հիասթափություն է պատճառում: Սա արդեն մարդկային որակի մասին է խոսում: Նման մարդուն գրող անվանել, ու նրա գրածից փիլիսոփայություն սովորել, առնվազն տգիտություն է: Եթե հեղինակը լիներ մոտ 70 տարեկան, ունենար կյանքի հարուստ փորձ, շատ բաների միջով անցած լիներ, ես կարող ա ինչ-որ մի տեղ ընդունեի նրա իմաստնությունները: Բայց դե չէ, արի ու տես, որ 30 տարին չլրացած, ուրիշ հեղինակների գործերից բեխաբար «գրողը» եկել կայնքի փիլիսոփայություն է դասավանդում, մենք էլ անշնորհակալ ուսանողների նման չենք ուզում իմաստնանալ:

Ասել Կակտուսի՝ քոռանար էն ավելորդ լուսս, չտեսնեի հա...

[Lion]

Լիոն ջան, դու կարող ես քո կարծիքն ունենալ ինչի մասին ուզես, բայց հենց նման կարծիքդ գրքին հանձնես, ու մի հատ էլ պնդես, որ կրթում ես մարդկանց դեպի բարին ու աշխարհը մաքրում ես չարից, նոր կլինես շովինիստ և այլն:
Ոչ մեկը կասկածի տակ չի դնում քո խոսքի ու համոզմունքների ազատությունը: Հասկանու՞մ ես

P.S. իսկ մինչ այդ դու ընդամենը հոմոֆոբ ես:

Է թող լինեմ, թող լինեմ շովինիստ, եթե հոմոսեքսուալիստներին չընդունելու համար եմ այդպիսին որակվում: Իրանք չարիք են, սա է իմ վերջնական ու անբեկանելի կարծիքը: Դե իսկ "հոմոֆոբ"-ի պահով - էդ վախենալու բառը հորինել են, որ մարդիկ ռիսկ չանեն ատել հոմոսեքսուալիստներին: Արևմտյան տոլեռանտիզմի աբսուրդներից մեկը, էսքան բան: Ես, եթե ֆոբիաներ էլ ունեմ, ապա դրանք շատ լավ գիտեմ, բայց դրանց մեջ "հոմոֆոբություն"-ը հաստատ չկա - ուղղակի իրանք չարքի են, էսքան բան...

[Rhayader]

Իսկ ոստիկանները,դատավորները,փաստաբանները ու բանտի պահակներն էլ ե՞ն առանց բացառության տականքներ:

Ու արդեն բարի Ադելան, օրինակ ցույց տալով բոլորիս, գազանաբար ծեծում ու սպանում ա իրանցից մեկին.
«Առ քեզ, սատկի, որովհետև պետական օրենքներին, հրամաններին, պարտքի ու պատասխանատվության զգացողություններին ավելի ես հետևում, քան իմ կողմից հորինված «մարդկային օռենքներին», սատկի, տավար» իրոք որ, հերոսուհին բարության մարմնացում ա:

[Rhayader]

Է թող լինեմ, թող լինեմ շովինիստ, եթե հոմոսեքսուալիստներին չընդունելու համար եմ այդպիսին որակվում: Իրանք չարիք են, սա է իմ վերջնական ու անբեկանելի կարծիքը: Դե իսկ "հոմոֆոբ"-ի պահով - էդ վախենալու բառը հորինել են, որ մարդիկ ռիսկ չանեն ատել հոմոսեքսուալիստներին: Արևմտյան տոլեռանտիզմի աբսուրդներից մեկը, էսքան բան: Ես, եթե ֆոբիաներ էլ ունեմ, ապա դրանք շատ լավ գիտեմ, բայց դրանց մեջ "հոմոֆոբություն"-ը հաստատ չկա - ուղղակի իրանք չարքի են, էսքան բան...

Չսկսեմ տրակտատ կարդալ դելյուզիաների մասին, էլի))) ու ընդհանրապես, թեման հոմոսեքսուալիզմը քննարկելու համար չի բացվել:

[Rhayader]

Marina85 ջան, դու ընդհանրապես ի՞նչ ֆենթզիներ ես կարդացել: Խնդրում եմ՝ մի քիչ ծավալուն պատասխանես՝ մի քանի հեղինակ ու գիրք նշելով, կամ ասելով, թե հատկապես ինչու են այդ գրքերը քեզ դուր եկել:

Սրա պատասխանն ենք պահանջում

Ես էլ եմ միանում հարցին: