Հանցավոր անտարբերություն

[Mark Pauler]

Հանցավոր անտարբերություն կամ հանցավոր լռություն...
Այս հանցանքը գործել ենք բոլորս: Բացարձակապես բոլորս: Ասածս մեղադրանքի պես է հնչում և դա այդպես էլ կա: Ամենահասարակ վիճակներում` փողոցային կռիվ, վթար, փողոցում անտեր երեխաներ և ավելի բարդ, բազմաշերտ իրավիճակներ` նախընտրական կաշառք, պետական ծառայողների լկտի պահվածք, քաղաքական պոռնկություն, ազգի նկատմամբ տնտեսական դավադրություն պետություն ներկայացնող այրերի կողմից և այլն, մենք մեզ ասում ենք հիմնականում երկու արտահայտություն` "իմ գործը չի, որ խառնվեմ" կամ "ես բան էլ չեմ կարող փոխել":
Իրականում այս երկու ու սրա նման մյուս արտահայտությունները մարդկային թուլության դրսևորումներից են:
Ի՞նչ եք կարծում, մեր հասարակության մեջ կարելի է փոխել լռելու ու անտարբեր անցնելու հանցավոր սովորությունը:

[Ապե Ջան]

Նախ կարելի է թեմային կցել հարցում:
Իսկ կոնկրետ թեմայի մասին ասեմ, որ մարդիկ այսօր մտածում են իրենց վաղվա օրվա մասին, այդ իսկ պատճառով լռւոմ բազմաթիվ, բազմապիսի հարցերում, շատ լավ պատկերացնելով, որ խոսեն վերջները լավ չի լինի. քանի որ իրենց չունեն այնքան փող ու իշխանություն որ պաշտպանվեն: Իսկ այդ իշխանավորները որոնք որ ունեն փող ու կարողություն հետզհետե միանում այդ վոհմակին ու արդյունքում տուժումա ազգը: Ի՞նչ անի ազգը, լռի...

Հայաստանում միայն փող ու իշխանություն է տիրում, ու դժվար կլինի այն վերացնելը, անգամ անհնարին:

[Mark Pauler]

Ապե Ջան, դու մի անգամից անցար ամենաբարդ իրավիճակներին: Չնայած համոզված եմ, որ անլուծելի խնդիր չկա ցանկացած ասպարեզում: վառ օրինակ ա անցած դարի ութսունականների վերջին ազգային համախմբումը, բայց արի սկզբից գոնե քննարկենք էն հասարակ երևույթները, որ հանդիպում ենք փողոցում: Թուրքական երգեր բարձրաձայն հասարակական վայրերում լսող կերպարներից սկսած մինչև էն, որ մարդկանց կարող են աշխատացնեն ու չվճարեն, բայց անպատիժ մնան: Ու դա անում են ոչ թե հանրահայտ օլիգարխները, այլ մանր մունր իրանցից բան չներկայացնող դեմքեր: Օրինակները բազմաթիվ են: ԲԱԶՄԱՀԱԶԱՐ!!! Հարցը մեր լռելու ու մեր խիղճը լռեցնելու մեջ է!!!
Ես չեմ առաջարկում ուղղակի խոսել: Ես առաջարկում եմ, որ ամեն մեկը մի քիչ հեռու վանի իրենից էդ անտարբերությունը ու թեկուզ փողոցում ու աշխատավայրում անարդարություն տեսնելուց գործի գոնե իր հնարավորության չափով: Թե չե մինչև սեփական մաշկի վրա չենք զգում, սկի չենք էլ ուզում խոսանք էդպիսի երևույթների մասին:

[Գեա]

Թուրքական երգեր բարձրաձայն հասարակական վայրերում լսող կերպարներից սկսած:

ցավոք արդիական թեմա է :թուրքական երգերի պահով ուզում եմ մի բան գրել ,բոլորս գիտենք որ նմանատիպ երգեր լսում են մեր հասարակության ամենաքարթու կերպարները:այս տարի Սևանի լողափերց մեկում հանգստանում էինք,երբ նմանատիպ համերկրացիներից մեկը ամբողջ ուժով միացրեց նման թուրքազզվելիախառն երաժշտություն ,ու դեռ դա էլ քիչ էր սկսեց իր մի տարեկան թոռնիկին պարեցնել:Ես ազնվորեն մեկ ժամ դիմացա` հաշվի առնելով էդ մարդու ճաշակը, հետո երբ համբերությանս պաշարները հյուծվեցին, որոշեցի մոտենալ ու մի քանի խոսք ասել...Ինձ հետ պահեց փոքր եղբայրս `պատճառաբանելով որ դա մեծ կռվի պատճառ կարող է դառնալ...Ասածս այն ,որ շատ անգամ լռում ենք ստիպված`ավելի մեծ գլխացավանքից խուսափելու համար:
Սիրելի Mark Pauler ինչ կարծիքի ես այս դեպքը հանցավոր անտարբերություն էր թե սովորական զգուշավորություն

[Mark Pauler]

ցավոք արդիական թեմա է :թուրքական երգերի պահով ուզում եմ մի բան գրել ,բոլորս գիտենք որ նմանատիպ երգեր լսում են մեր հասարակության ամենաքարթու կերպարները:այս տարի Սևանի լողափերց մեկում հանգստանում էինք,երբ նմանատիպ համերկրացիներից մեկը ամբողջ ուժով միացրեց նման թուրքազզվելիախառն երաժշտություն ,ու դեռ դա էլ քիչ էր սկսեց իր մի տարեկան թոռնիկին պարեցնել:Ես ազնվորեն մեկ ժամ դիմացա` հաշվի առնելով էդ մարդու ճաշակը, հետո երբ համբերությանս պաշարները հյուծվեցին, որոշեցի մոտենալ ու մի քանի խոսք ասել...Ինձ հետ պահեց փոքր եղբայրս `պատճառաբանելով որ դա մեծ կռվի պատճառ կարող է դառնալ...Ասածս այն ,որ շատ անգամ լռում ենք ստիպված`ավելի մեծ գլխացավանքից խուսափելու համար:
Սիրելի Mark Pauler ինչ կարծիքի ես այս դեպքը հանցավոր անտարբերություն էր թե սովորական զգուշավորություն

Հաստատ ճիշտ ա արել ախպերդ: Ձեռնամարտով էդպիսի հարց չեն լուծում, իսկ բառերով բացատրել 60 անց բացահայտ կարծրացած ուղեղով մարդուն, որ ինքն անճաշակ ա հերիք չի հետն էլ, ամոթալի բան ա անում, էդ պարագայում անիմաստ ա: Եղբայրդ ինքնաբավարարման համար թոռան ներկայությամբ հարբած բիձա-մարդ ծեծելու կարիք չունի երևի:
Համոզված եմ եղբայրդ էլ անտարբեր չի եղել, բայց չի կարելի նրան մեղադրել եթե ուղղակի պահի տակ հարցին սպառիչ ու բարոյադաստիրակչական լուծումներ չի տվել:
Բայց դու էդ ձեր հանգստի օրը, որոշ կարևոր մանրամասներ մոռացել ես Ախպորդ կհարցնես կհիշացնի

[Mark Pauler]

Նախ կարելի է թեմային կցել հարցում: :

Կոնկրետ հարցում պատրաստվում եմ կցեմ, Բայց նախ ուզում եմ տեսնեմ, թե ինչքանով ա հետաքրքրում այս թեման ակումբի անդամներին:

[E-la Via]

Հանցավոր անտարբերություն կամ հանցավոր լռություն...
Այս հանցանքը գործել ենք բոլորս: Բացարձակապես բոլորս: Ասածս մեղադրանքի պես է հնչում և դա այդպես էլ կա: Ամենահասարակ վիճակներում` փողոցային կռիվ, վթար, փողոցում անտեր երեխաներ և ավելի բարդ, բազմաշերտ իրավիճակներ` նախընտրական կաշառք, պետական ծառայողների լկտի պահվածք, քաղաքական պոռնկություն, ազգի նկատմամբ տնտեսական դավադրություն պետություն ներկայացնող այրերի կողմից և այլն, մենք մեզ ասում ենք հիմնականում երկու արտահայտություն` "իմ գործը չի, որ խառնվեմ" կամ "ես բան էլ չեմ կարող փոխել":
Իրականում այս երկու ու սրա նման մյուս արտահայտությունները մարդկային թուլության դրսևորումներից են:
Ի՞նչ եք կարծում, մեր հասարակության մեջ կարելի է փոխել լռելու ու անտարբեր անցնելու հանցավոր սովորությունը:

Մարկ, հետաքրքիր թեմա է…
Համաձայն եմ՝ հանցավոր անտարբերության ու լռության մասնկիցներ ենք բոլորս: Այո, նախ սովորում ենք լռել, որն էլ ժամանակի ընթացքում անտարբերություն է ծնում:
Մեզ լռել են սովորեցնում մեր ընանիքներում փոքր տարիքից,որևէ անարդարություն տեսնելով /խաղերի, հենց ծնողների դաստիարկության մեջ, դպրոցում..../՝ այդ մասին ասում էինք, մեզ կամ պատասխանում էին դու սխալ ես,կամ համաձայնում էին, որ էդպես է ու ասում՝ միևնույնն է այլ բան չես կարող անել, համակերպվիր, դա քեզ չի վերաբերվում: Երեխան էլ չի համակերպվում,չի լռում այնքան ժամանակ քանի դեռ չի հասունանում ու ընկնում լռողների ու անտարբերների աշխարհ: եթե լռում են բոլորը, վաղ թե ուշ սկսում ես լռել և դու: Այս պրոցեսն էլ հանգեցնում է նրան, որ մենք սկզբում լռեցնում, իսկ հետո էլ սպանում ենք խիղճը: Խիղճը սպանելուց հետո էլ ամեն ինչ կարելի է անել, լռությունն էլ, անտարբերությունն էլ էլ հանցանք չեն համարվում:

Ի՞նչ եք կարծում, մեր հասարակության մեջ կարելի է փոխել լռելու ու անտարբեր անցնելու հանցավոր սովորությունը:

Կարծում եմ ընդհանուր հասարակության մասին խոսելն ավելորդ է: Նախ ամեն մեկս պետք է փորձենք ինքներս մեր մեջ փոխենք այդ սովորությունը: Իսկ մինչ փոխելը հարկավոր է խոստովանել, որ մենք այդպիսին ենք: Մենք անտարբեր ենք լինում շատ հարցելում, բայց չենք սիրում, որ մեր հանդեպ են անտարբեր լինում:
Հա, շատ հարցերում, երբ ցանկացել եմ խոսել, արձագանքել, լռել եմ՝ մտածելով, որ սխալ կհասկանան ինձ կամ չեն ընդունի ասածս ու տարիներ անց փոշմանել եմ, որովհետև տեսնելով իմ ու մյուսների լռության արդյունքները, հասկացել եմ, որ չպետք է լռեի, թեկուզև այդքան էլ համոզված չեմ որ իմ ասլով, քայլով որևէ բան կփոխվեր: Անտարբեր էլ եմ եղել ու երևի կամ …

Բայց այստեղ մի նուրբ բան էլ կա: Նախ չպետք է անտարբեր չլինենք ինքներս մեր հանդեպ: Եթե դու քեզ մարդ ես համարում, դու քեզ գնահատում ես, հարգանք ունես ինքդ քո հանդեպ, մարդկային արժանապատվություն, չես կարող լինել անտարբեր նաև դիմացինի ու կատարվող երևույթների հանդեպ: Ես դրանում խորին համոզված եմ:

Սկսենք մեզանից ու կտեսնենք, թե հասարակությունը անկախ ամեն ինչից ինչպես է փոխվում:

[Mark Pauler]

Սկսենք մեզանից ու կտեսնենք, թե հասարակությունը անկախ ամեն ինչից ինչպես է փոխվում:

Սա հենց իմ հիմնական նպատակն է: Որ ամեն մեկս խորհենք էս թեմայի վերնագրի մասին ու փորձենք ինչ-որ բան փոխենք մեր շուրջ դեպի լավը:
Ես համոզված եմ, որ գործընկերոջ կամ թեկուզ փողոցի անծանոթի նկատմամբ կարիքի դեպքում օգնության ու ուշադրության ցուցաբերումը դա հերոսություն չի, այլ անհրածեշտոըթյուն ա, առողջ հասարակությամ մեջ:

[Վիշապ]

Կոնկրետ հարցում պատրաստվում եմ կցեմ, Բայց նախ ուզում եմ տեսնեմ, թե ինչքանով ա հետաքրքրում այս թեման ակումբի անդամներին:

Հետաքրքիր է, կցիր:

[Mark Pauler]

Հետաքրքիր է, կցիր:

Լավ.. Մի հասարակ, բայց տարածված երևույթ հայկական հիմնարկներում: Մասնավոր հիմնարկներում հաճախ հանդիպում ենք մի այսպիսի երևույթի: Ղեկավարը կամ նաև հենց հիմնադիրը, իրենց դիրքը չարաշահելով վիրավորում են աշխատակցին և նույնիսկ ազատում աշխատանքից անձնական ծառայություն չմատուցելու համար: Մյուս գործընկերները լռում են հույս ունենալով վոր իրանք երբեք չեն հայտնվի այդ "խեղճի" վիճակում: Բայց արի ու տես , որ անպայման հայտնվում են և բնականաբար կամ հեռացվում են աշխատանքից կամ էլ իրանց համար ստորացուցիչ "գորրծն" անում են:
Ես հասկանում եմ, թե ինչու են բոլորը լռում, բայց եթե մարդիկ կարողանան հասկանան, որ հիմնարկի կարևոր ռեսուրսներից է հենց մարդկային ռեսուրսը և նույնիսկ ձևավորված մեծ հիմնարկներում գոնե մի քանի առաջատար մասնագետներ ըմբոստանան, հնարավոր է փոխել ոչ միայն աշխատանքի պայմանները, այլև "շեֆի" վերաբերմունքը աշխատակիցների նկատմամբ:
Ինձ հետաքրքիր է երբևիցե, որևէ մեկը Հայաստանում ըմբոստացել ա իր ղեկավարության դեմ իր կոլեգային անտեղի վիրավորելու կամ աշխատանքից ազատելու պատճառով? Կամ գոնե լսել ա ըմբոստանալու դեպքի մասին?

[Վիշապ]

Մարկ, դու հարցում կցելու ե՞ս, թե՞ ոչ: Քանի որ թեման բացել ես «հոգեբանություն» բաժնում, ապա լավ կլինի հարցերը փոքր-ինչ կոռեկտ ձևակերպել, թե չէ, օրինակ քո վերջին հարցադրումից կարելի է կարծել, թե խնդիրը մարդուս անհասկացող լինելու մեջ է և միայն:

[Ապե Ջան]

Լավ.. Մի հասարակ, բայց տարածված երևույթ հայկական հիմնարկներում: Մասնավոր հիմնարկներում հաճախ հանդիպում ենք մի այսպիսի երևույթի: Ղեկավարը կամ նաև հենց հիմնադիրը, իրենց դիրքը չարաշահելով վիրավորում են աշխատակցին և նույնիսկ ազատում աշխատանքից անձնական ծառայություն չմատուցելու համար: Մյուս գործընկերները լռում են հույս ունենալով վոր իրանք երբեք չեն հայտնվի այդ "խեղճի" վիճակում: Բայց արի ու տես , որ անպայման հայտնվում են և բնականաբար կամ հեռացվում են աշխատանքից կամ էլ իրանց համար ստորացուցիչ "գորրծն" անում են:
Ես հասկանում եմ, թե ինչու են բոլորը լռում, բայց եթե մարդիկ կարողանան հասկանան, որ հիմնարկի կարևոր ռեսուրսներից է հենց մարդկային ռեսուրսը և նույնիսկ ձևավորված մեծ հիմնարկներում գոնե մի քանի առաջատար մասնագետներ ըմբոստանան, հնարավոր է փոխել ոչ միայն աշխատանքի պայմանները, այլև "շեֆի" վերաբերմունքը աշխատակիցների նկատմամբ:
Ինձ հետաքրքիր է երբևիցե, որևէ մեկը Հայաստանում ըմբոստացել ա իր ղեկավարության դեմ իր կոլեգային անտեղի վիրավորելու կամ աշխատանքից ազատելու պատճառով? Կամ գոնե լսել ա ըմբոստանալու դեպքի մասին?

Mark ջան իրոք որ դա այդպես է ինչպես դու նկարագրեցիր, աշխատող "շեֆ" հարաբերությունները:

Հայաստանում համատարած գործազրկություն է, մարդիկ չունեն աշխատանք, որպեսզի ընտանիք պահեն, երեխա. հո՞ իր երեխան սովաց չի մնալու, ինչոր տեղել կարանք մեր բերանները փակ պահենք ու դա հետզհետե դառնումա սովորական, նա սովորական է նայում արդեն դրան քանի որ իրեն պետք է աշխատանք ու չունի ուրիշ տարբերակ: Խոսելու դեպքում աշխատանքից հեռացում, լռելու դեպքում գալիս հասնում ենք հենց այն երևույթին ինչի մասին որ դու թեմա էս բացել:

Եկեք նախ փնտրենք ու գտնենք այն աղբյուրնը թ՞ե ինչու են մարդիկ լռում, ի՞նչու չէն խոսում ու մինչև երբ է դա համատարած երևույթ լինելու Հայասատանում, շեշտում եմ Հայաստանում, քանի որ Եվրոպական ոչ մի զարգացած երկրում այսպիսի բան չկա: Միանգմից դատի կտա առանց մի վայրկյան մտածելու:

[Գեա]

բայց եթե մարդիկ կարողանան հասկանան, որ հիմնարկի կարևոր ռեսուրսներից է հենց մարդկային ռեսուրսը և նույնիսկ ձևավորված մեծ հիմնարկներում գոնե մի քանի առաջատար մասնագետներ ըմբոստանան, հնարավոր է փոխել ոչ միայն աշխատանքի պայմանները, այլև "շեֆի" վերաբերմունքը աշխատակիցների նկատմամբ:

ցավոք մարդկային ռեսուրսը այսօրվա Հայաստանում ամենաէժանն է ու անկարևորը:Սա ասում եմ այն պատճառով որովհետև 11տարվա աշխատանքային ստաժը պետ հիմնարկում իսկ հիմա էլ մասնավորում հանգեցրել է դրան:Ամբողջ խնդիրը նրանում է, մեր երկրում մարդկային ռեսուրսը չգնահատելը դարձել է պետական ռազմավարություն`սկսած հիմնարկներից վերջացրած էլեմենտար կենցաղային իրավիճակներով:Նկատել ես,նոր տարվա շեմին էլի ամեն ինչ չհիմնավորված թանկացավ դոլլարի կուրսն էլ բարձրանում է ու դա արվում է այն մարկանց կողմից որոնք այսօր ղեկավարում են երկիրը : Իսկ մենք հանցավոր անտարբերությամբ շարունակելու ենք ամանօրյա գնումները`հաշվի չառնելով որ մեր մեջ կան բազմաթիվ միայնակ հաշմանդամներ,ծերեր ու որբեր որոնք այդ ամենին նայելու են խանութների մեծ ու լուսավոր ապակիներից:Դե եկեք չմնանք անտարբեր մենք էլ բոյկոտենք ու ազգովի գնումներ չանենք:Պատկերացնում ես էդ բոլոր բդերն ու պոպոքները կփչանան ու լֆիկ -սերժիկ -դոդիկ- Սաշիկ կլանը մի քիչ կսննկանա :Կանենք? կանես? դե իհարկե ոչ:Դա հանցավոր անտարբերություն է ?իմ աչքերով ոչ :ես ընդամենը կասեի սե լա վի(այդպիսին է կյանքը`այդ զզվանքը միլիոն երես ունի,և ում ինչ աչքով ուզում է այդ աչքով էլ նայում է) իսկ քո կարծիքով հանցավոր անտարբերությունն է ????ուրեմն դու այս նոր տարուն բուդ չկերար:

[Գաղթական]

Ի՞նչ եք կարծում, մեր հասարակության մեջ կարելի է փոխել լռելու ու անտարբեր անցնելու հանցավոր սովորությունը:

ոչ միայն կարելի է, այլև պետք է

ու, ինչքան էլ ասովոր չհնչի, որքան շուտ դա փոխվի, այնքան ավելի կմոտենա Հայ ազգի գաղափարական վերածննդի ժամանակաշրջանը..

իմ համեստ կարծիքով, այստեղ խնդրի առարկան շատ ավելի խորն է, քան այսօրվա օլիգարխների նկատմամբ տածած «վախը»..

կատակ բան չի՝ հազարամյակով ազգիդ ճնշող մեծամասնությունը Հայազգի ու Հայեցի ղեկավարի երես չի տեսել.. օտարազգի դրածոն էլ իր նվիրական պարտքն է համարել ստորացնել ու ամենահասու ու անմարդկային միջոցներով ճնշել տեղաբնակներին, որ արժանապատվության զգացողություն չունենալով՝ ի զորու չլինեն ապստամբել այն պետության դեմ, որի կազմի մեջ մտնում են..
զավթիչի տարրական մտածելակերպ..
ով էլ փորձել է սրա դեմ խոսել՝ լավագույն դեպքում գլխատվել է

ու այսպես էլ մենք սերնդե սերունդ դաստիարակվել ենք՝ եթե դժգոհել՝ ապա լուռ..

այսպիսով այսօրվա Հայ իրականության մեջ իրական պատվախնդրությունն ու ազատամտությունը գեղեցիկ լեգենդներ են, որոնք լրիվ պատահական կարող են հանդիպել 1 Հայի մոտ 10000-ից..

ասածիս վառ օրինակ.
եթե չեչենը իր երեխային կսովորացնի՝ «ընտանիքիդ կամ ազգիդ պատվին մեկը կպավ՝ կյանքիդ գնով էլ լինի վրեժ պիտի հանես», ապա Հայ ծնողն իր երեխային կխրատի՝ «վայ բալա ջան, փորձանքից հեռու մնա, գործ չունես», ..
և թերևս հենց դա էլ պատճառն է, որ բազում Հայ նախարարներ օտար բանակներին ընդդեմ աղ ու հացով էին դուրս գալիս..


հիմա մեր գլխավոր կոմպլեքսներից.
- եթե ղեկավար է, ուրեմն իրեն ամենազոր պիտի զգա ու ինչ ուզի անի.. (ինչի էդ օլիգարխ ասածը Հայի ծնունդ չի՞.. ուղղակի նա էլ է մտածում, որ իրեն հենց էդպես պիտի պահի, որ վախենան, չէ՞ որ ղեկավար է..)
- ինչ ուզում է լինի՝ քանի բանը քեզ չի հասել՝ գործ չունես.. գնա նստի սեղանին ճոխ-ճոխ բաժակաճառեր ասա.. տաք-տաք սրան նրան հայհոյի քո ընկերների ներկայությամբ.. բայց վտանգի պահին փորձանքից հեռու մնա..


հիմա ասածս ինչ էր.
եթե ուզում ենք սա փոխել՝ կարող ենք նաև սեփական օրինակներով ցույց տալ շրջապատողներին, որ անարդարության դեմ կարելի է նաև չլռել..
չէ՞ որ բազում մարդիկ գաղտնի կուրախանային տեսնելով դա, բայց երբ իրենց հարցնես՝ իսկ դո՞ւ ինչի ես լռում, կասեր՝ բոլորը լռեցին՝ ես էլ լռեցի..

բայց սրա տված ծիլերը, իհարկե, չեն կարողանա համեմատվել համազգային կամ, գոնե, համապետական ծրագրի հետ, որը իրականացնելու լծակներ ունեն միայն ՀՀ իշխանությունները..
հրավիրեն բանիմաց հոգեբանների խորհուրդ ու ամենատարբեր ծրագրեր ու ագիտացիաներ մշակել, որոնք, ժամանակի հետ, ի զորու կլինեն վերականգնել Հայ մարդու կորցրած ինքնասիրությունը ու կօգնեն նրան ազատվել ստրկամտությունից..
ու, ամենաամենակարևորը, պայմաններ ստեղծել, որ ՀՀ քաղաքացին ինքն իրեն պաշտպանված զգա գոնե սեփական երկրում..
թող էլի քերթեն.. «զարգացած» երկրներում ավելի դաժան են քերթուն սեփական քաղաքացուն.. բայց թող գոնե չստորացնեն..


ահա սա էլ ի նկատի ունեյի գրառմանս սկզբում՝ գաղափարական վերածնունդ ասելով..
եթե, հանկարծ, Հայազգիների մեծ մասը վերսկսի հպարտանալ իր ազգային պատկանելիությամբ, ամենահնարավոր ու անհնարին հրաշքներ կգործեն հանուն Հայաստանի ու Հայ ազգի՝ ծառայեցնելով այդ նպատակին յուրաքանչյուրիս ներուժն ու ռեսուրսը..

[Mark Pauler]

... հիմա ասածս ինչ էր.
եթե ուզում ենք սա փոխել՝ կարող ենք նաև սեփական օրինակներով ցույց տալ շրջապատողներին, որ անարդարության դեմ կարելի է նաև չլռել..
չէ՞ որ բազում մարդիկ գաղտնի կուրախանային տեսնելով դա, բայց երբ իրենց հարցնես՝ իսկ դո՞ւ ինչի ես լռում, կասեր՝ բոլորը լռեցին՝ ես էլ լռեցի..

բայց սրա տված ծիլերը, իհարկե, չեն կարողանա համեմատվել համազգային կամ, գոնե, համապետական ծրագրի հետ, որը իրականացնելու լծակներ ունեն միայն ՀՀ իշխանությունները..
հրավիրեն բանիմաց հոգեբանների խորհուրդ ու ամենատարբեր ծրագրեր ու ագիտացիաներ մշակել, որոնք, ժամանակի հետ, ի զորու կլինեն վերականգնել Հայ մարդու կորցրած ինքնասիրությունը ու կօգնեն նրան ազատվել ստրկամտությունից..

Բավական ա հույսներս դնենք մի բանի վրա, որ մոտ ապագայում չի լինելու:
ՀՀ իշխանությունները նույնիսկ չեն կարողանում համընդհանուր մի գաղափար գտնեն ու դրա շուրջ համախմբեն ազգին կամ չեն ուզում... ուր մնաց հոգեբանների խորհուրդ.... ծրագրեր.... Ու որպեսզի թեման չքաղաքականացնեմ այլ էլի դնեմ իր ուղղու վրա մի հայտարարություն կանեմ: Եթե կա մեկը, որ ունի լուրջ խնդիրներ` կլինի դա առողջական, հոգեբանական, իրավունքի ոտնահարման կամ մի այլ ոլորտի, թող կիսվի մեր բոլորի հետ, իսկ մենք համախմբվենք ու փորձենք ապացուցենք, որ պատրաստ ենք իրար օգնենլ: