Այս հարցի վերաբերյալ իմ պատկերացումների վրա մեծ ազդեցություն է ունեցել նեոֆրեյդիստական ուղղության նշանավոր դեմքերից մեկը, իմ ամենասիրելի հոգեբաններից մեկը՝ Էրիխ Ֆրոմմը իր <<Լինել թե ունենալ>> և <<Սիրելու արվեստը>> հրաշալի գրքերով: Այնտեղ նա նշում է տիպիկ "մայրական" և "հայրական" սիրո տեսակների տարբերություններն ու առանձնահատկությունները և կարծում եմ, դա կարելի է որպես հիմք ընդունել կնոջ և տղամարդու սիրո հոգեբանությունն ըմբռնելու համար: Եվ այսպես, "մայրական" = "կնոջ" սիրո հոգեբանություն, "հայրական" = "տղամարդու" սիրո հոգեբանություն:
Նախ ասեմ, որ ինչ կներկայացնեմ այստեղ, դա ըստ Էրիխ Ֆրոմմի տվյալ սիրո տեսակի իդեալականացված տեսակներն են ու բնավ էլ դա չի նշանակում, որ տվյալ սեռի բոլոր ներկայացուցիչները սիրում են հենց այդ և ոչ այլ կերպ, միաժամանակ նա ավելացնում է, որ հասուն մարդը պետք է որ կարողանա իր մեջ կրի և համադրի այդ երկու տեսակի սերերն էլ:
"Մայրական" = "կնոջ" սիրո հոգեբանությունն ասում է.
Ես սիրում եմ քեզ, որովհետև դու իմն ես ու աշխարհում ոչինչ չի կարող ինձ ստիպի, որ ես քեզ չսիրեմ, ինչ էլ դու անես միևնույն է, եթե դու իմն ես՝ ես սիրում եմ քեզ:
Այստեղ ինչպես տեսնում ենք կանացի սերը անպայման է, պայմանականություններից զերծ է, ուր չկա օրենք և ուստի օրենքի խախտումով տղամարդը չի զրկվում այդ սիրուց, այլ միայն այն փաստը, որ տվյալ տղամարդը սիրում է իրեն և "իրենն" է, ապա կինը պատրաստ է նվիրվելու, սիրելու: Կանացի սիրո հոգեբանության դեպքում լավ է, որ եթե նա սիրում է, ապա դա որևէ պայմանականություն չունի և չեք զրկվի դրանից, բայց վատն էլ այն է, որ եթե նա չի սիրում, ոչ մի արարք չի օգնի, որպեսզի դուք արժանանաք նրա սիրուն:
"Հայրական" = "տղամարդու" սիրո հոգեբանությունն ասում է.
Ես սիրում եմ քեզ, որովհետև դու համապատասխանում ես կնոջ ունեցած իմ պատկերացումներին ու սպասումներին ու ես քեզ կսիրեմ միշտ, եթե դու դուրս չգաս այդ իմ պատկերացումների ու սպասելիքների շրջանակից:
Տղամարդու սիրո հոգեբանությունը ենթարկվում է օրենքի և հետևաբար պայմանավորված է կնոջ այդ օրենքին հետևելով կամ չհետևելով, համապատասխանելով կամ չհամապատասխանելով: Այսինքն նրա սիրոն կարելի է արժանանալ համապատասխան վարքով և զրկվել դրանից եթե կինը դադարում է համապատասխանել դրանց՝ խախտելով "օրենքը": "Տղամարդու" սիրո հոգեբանության մեջ ևս կան լավ և վատ կողմեր. լավ կողմն այն է, որ կինը իր վարքով, պահվածքով կարող է արժանանա տղամարդու սիրոն, գրավել նրա սիրտը, բայց վատ է, որ փաստորեն կինը սիրելի է ոչ թե ինքնին, այլ այնքանով որքանով որ համապատասխանում է տղամարդու նրա հանդեպ ունեցած պատկերացումներին ու սպասելիքներին:
Սիրո իսկական արտահայտումը.
Եթե ես իրոք սիրում եմ ինչ-որ մի մարդու, ապա ես սիրում եմ բոլոր մարդկանց, ես սիրում եմ աշխարհը, ես սիրում եմ կյանքը: Եթե ես որևէ մեկին ասում եմ. <<Ես Սիրում Եմ Քեզ>>, ես պետք է ընդունակ լինեմ նաև ասելու. <<Ես Սիրում Եմ Քո Մեջ Ամեն Բան>>, <<Ես Ի Շնորհիվ Քեզ Սիրում Եմ Ողջ Աշխարհը, Բնությունը, Մարդկանց, Կյանքն Ու Ամեն-Ամեն Բան>> և վերջապես <<Ես Քո Մեջ Սիրում Եմ Ինքս Ինձ Իմ Սիրելիս...>>
Էջանիշներ