Հայաստան ասելիս…
Հոկտեմբերի 27, Մարտի 1, «Ա1+»-ի փակում, սատկած առյուծին հեծած եւ սեփական թիկնազորի կողմից սպանված Պողոս Պողոսյանի հասցեին հրապարակային հոխորտացող Ռոբերտ Քոչարյան, Պզո, Դոդի Գագո, Նեմեց Ռուբո, Ալրաղացի Լյով, Սաշիկ, Միշիկ կազմի էլիտա, կազինոներում միլիոնավոր դոլարներ տանուլ տված Սերժ Սարգսյան, եւ սրանց կոշիկները լիզող մտավորական անվանվող մի հսկա զանգված: Այս խառնուրդն է ուրվագծում այսօրվա Հայաստանի դեմքը, կերպարը: Լավ բան չկա՞ էս երկրում: Իհարկե կա: Աշխարհում ոչ մի երկիր չկա, որտեղ լավ բան չլինի: Խնդիրն էլ հենց դա է, որ լավ բաները չեն բնորոշում երկիրը, այլ ընդամենը վերը նկարագրված սաշիկադոդակերպ պատկերի համար շպարի նշանակություն են ձեռք բերում: Հայաստանի շախմատի հավաքականն, օրինակ, որ 2006 թվականին առաջին անգամ դարձավ օլիմպիական չեմպիոն:
Ազատության հրապարակում մարդիկ սպասում էին իրենց հավաքականին: Հավաքականը եկավ, բեմ բարձրացավ, մարդիկ սկսեցին ծափերով ու բացականչություններով ողջունել օլիմպիական չեմպիոններին: Նրանց կողքին, բեմի վրա` գալուբոյ պիջակ ու սվիտր հագած` ծխում էր, ծխում էր Սերժ Սարգսյանը: Ոչ գիտակցաբար, օլիգարխի ենթագիտակցությամբ` իր հագուկապով ու ծխելով նա ընդամենը ցույց էր տալիս` տեղի ունեցողը իր ընտանեկան իրադարձությունն է, եւ իր հագին կարող էին չստեր ու սպարտիվկա լինել: Եւ յուրաքանչյուրը հաղթանակի տոնին կարող է մասնակցել այնքանով, որքանով իրեն համարում է սերժասաշիկական ընտանիքի անդամ: Զվարճալի է հորթային այն հրճվանքը, որով շատերը, շատ-շատերը արձանագրում են, թե սպորտը Հայաստանում զարգանում է: Այդպես զարգանում էր նաեւ տնտեսությունը` Ռոբերտ Քոչարյանի իշխանության տարիներին, հետո այդ զարգացումը կոչվեց տրանսվերային փուչիկ: Նույն վիճակն է նաեւ սպորտում. Դոդը Սերժի ինադու գողացած միլիոններ է դնում իր բաժին սպորտում, Նեմեցը Դոդի ինադու նույն բանն է անում: Բայց այս տեմպով ծախսերը չեն կարող երկար տեւել, եւ շուտով, շատ շուտով պայթելու է նաեւ այս փուչիկը: Մարդկային ուղեղ ունեցող այդ ո՞ր արարածն է պնդում, թե կարող է սպորտ զարգանալ մի երկրում, որտեղից մարդիկ փախչում են: Դուք ի՞նչ է, խե՞նթ եք, հարգելիներս, «ճ» կլասի երկիրը պիտի ունենա «ճ» կլասի ֆուտբոլի ազգային հավաքական: Թե՞ ձեզ ուրիշ դեպքեր հայտնի են: Կազանի «Ռուբինը» հաղթել է «Բարսելոնին», բայց դրանից չի դադարել Կազանի «Ռուբին» լինելուց: Ֆուտբոլի Հայաստանի հավաքականն էլ չի կարող ֆուտբոլի Իսպանիայի հավաքական լինել, այսինքն` ինչպիսին երկիրն է, այնպիսին էլ հավաքականն է լինելու: Այսինքն` անհեռանկար: Հավաքականի առաջ հեռանկար բացելու համար պետք է նախ երկրի առաջ հեռանկար բացել: Իսկ մինչ այդ մարզական հաջողությունները նման են տնտեսական հաջողությունների` Հյուսիսային պողոտայի եւ կանաչազրկված Երեւանի տեսքով: Վերջերս էլ Հայաստանում բացվեց աշխարհի ամենաերկար եւ, միանշանակ կարելի է պնդել` ամենապարապ ճոպանուղին, որը կամ շուտով կփակվի` ուղեւոր չունենալու պատճառով, կամ էլ` «Նաիրիտի» նման ի վիճակի չի լինի սեփական հոսանքի վարձը վճարել, եւ երկիրը նոր վարկեր կվերցնի` աշխարհի ամենաերկար ճոպանուղու էլ. էներգիայի եւ սպասարկման ծախսերը փակելու համար: Լավ բաներ Հայաստանում, իհարկե, կան:
Բայց Հայաստան ասելով` ոչ ոք այլեւս լավ բան չի պատկերացնում, եւ սա է Հայաստանի թիվ մեկ խնդիրը:
Նիկոլ Փաշինյան -
Հոկտեմբեր 23, 2010
Էջանիշներ