Հարցազրոյց Տիկին Գոհար Խաչատուրեանին հետ
- Հոգեկան ինչպիսի՞ գոհունակութիւն կը զգաք տեսնելով այս հիանալի խումբը, որ ձեր անունը կը կրէ եւ հայկական մշակոյթի պահպանման մէջ այսքան մեծ աշխատանք կը տանի:
-Հոգեկան մեծ գոհունակութիւն կը զգամ, միատեղ հաւաքուած, այսքան մեծ թիւով արուեստագէտներու ներկայութեամբ։ Մշակոյթի պահպանման համար մեծ աշխատանք կը տարուի։ Այս ամէնը մեծ զոհողութիւն եւ ծանր աշխատանք կ՚ենթադրէ, սակայն երբ անոր հոգեկան ու բարոյական արժէքին քաջածանօթ ենք եւ երբ քաղենք այդ աշխատանքին արդիւնքը եւ վայելենք Հայ երգի ու երաժշտութեան գոհարները, տքնաջան աշխատանքի ամբողջ յոգնածութիւնը կը վերանայ եւ անոր փոխարէն կը յայտնուի երջանկութեան եւ գոհունակութեան աննկարագելի զգացում։
- Արդեօ՞ք երաժշտութիւնը ընդհանրապէս եւ հայկական մշակոյթը յատկապէս ի՞նչ կըսեն ձեզի. ըստ ձեզի, ի՞նչ է այսօր ասոնց արժէքը Հայաստանի եւ սփիւռքի մէջ հայը հայ պահելու առումով:
- Անոնք ինծի շատ բան կ՚ըսեն, որովհետեւ երաժշտութիւնը շատ կը սիրեմ։ Հանգուցեալ ամուսինս ալ շատ կը սիրէր, եւ այդ պատճռով, մեր տան մէջ երաժշտութիւնը անպակաս եղած է եւ մեր զաւակները այդ մթնոլորտի մէջ մեծցուցած ենք։ Ինքնաշարժին մէջ, միշտ ներկայ էր Շիրակ երգարանը եւ մեր պտոյտները երգելով կը կատարէինք։ Իրենց փոքր տարիքէն, տղաքս սկսած են հետեւիլ երաժշտութեան՝ Յարութը եւ Նարը երկու տարի հետեւած են ձեռնադաշնակի (accordion)-ի դասընթացքներու, սակայն չեն շարունակած։ Անոնց մէջ սակայն մնացած է երաժշտութեան հանդէպ սէրը, որ ծաղկած է ԳՈՀԱՐ-ի մտայղացումով եւ ստեղծումով։ Միջնեկ տղաս՝ Շահէն հետեւած է դաշնամուրի դասընթացքներուն եւ իր ուսուցիչները եղած են՝ Տիկին Ահարոնեանը, Սարգիսեան քոյրերը եւ ապա՝ երաժշտահան Պրն. Պօղոս Ճելալեան։ Նշեմ, որ ութ տարիներ առաջ, ան իր մասնակցութիւնը բերաւ ԳՈՀԱՐ-ի ելոյթներուն։ Շահէն միշտ մեզի համար կը նուագէ եւ կ՚ուրախացնէ ՝ տան մէջ, թէ ընկերային հանդիպումներու ընթացքին։
Հայ երաժշտութեան նպատակը Հայը հայ պահելու մէջ է։ ԳՈՀԱՐ-ին նպատակն է Հայ անարատ երգը հայ տուներէն ներս մտցնելն է։ Շատ ուրախ կը զգամ, երբ մայրեր կը խօսին հետս եւ կ՚ըսեն, թէ իրենց երեխաները կը սիրեն դիտել ԳՈՀԱՐ-ի տեսասալիկները եւ այս ձեւով Հայ երգի ու մշակոյթի հանդէպ իրենց սէրը կ՚աւելնայ։ Կ՚ուրախանամ նաեւ երբ կը տեսնեմ հանդիսատեսին բերկրանքն ու ցնծութիւնը, բոլոր այն հայահոծ գաղութներուն մէջ, ուր ԳՈՀԱՐ-ը ելոյթներ ունեցած է։ Կ՚ուզեմ պատմել դէպք մը, որ տեղ ունեցաւ Միացեալ Նահանգներու ելոյթներէն մէկուն աւարտին, երբ միջին տարիքով երիտասարդ մը մօտեցաւ ինծի ու ըսաւ. «Մէկ օրուան համար Հայ ապրեցայ»։ Այս դէպքը խորապէս ազդած է վրաս եւ միշտ կը յիշեմ այս նախադասութիւնը։
Հարցազրոյց ԳՈՀԱՐ-ի հիմնադիր եւ մեկենաս Յարութ Խաչատուրեանին հետ
- ԳՈՀԱՐ-ի ստեղծումը նուէր էր համայն հայութեան, ինչպէս կը վկայեն շատեր: Արդեօք դուք եւս ունիք այդ զգացումն ու գոհունակութիւնը:
Ուր որ ԳՈՀԱՐ-ը վայելած եմ՝ աշխարհի մօտ տասնհինգ մայր քաղաքներու մէջ, զգացած եմ ներկաներուն ուրախութիւնը, խանդավառութիւնը եւ հաճոյքը։
Կ՚ենթադրեմ, թէ ԳՈՀԱՐ-ը հայ անհատի հոգիէն ներս եկաւ լեցնելու անյագ մնացած հիմնական բաժին մը։ ԳՈՀԱՐ-ի ելոյթները կ՚ըլլան ամէնէն արդիական տուեալներով, ըլլայ անիկա վայրի ընտրութիւնը, ձայնային եւ լոյսի տուեալները, բեմական հրապուրիչ զարդարանքները, մեներգչուհիներուն հագուստները, պարուհիներուն տարազները՝ եւ այս բոլորը կը կատարուին, որպէսզի հանդիսատեսը, ես ու ինծի ընկերակցողները տեսնեն գեղեցկութիւնը բեմին վրայ եւ վայելեն զայն, լսեն հարազատ հայ երգը, զգացական գոհունակութիւն ապրին եւ ժպտալով մեկնին՝ իրենց հոգիներուն մէջ զայն պահպանելով երկար ժամանակի վրայ։ Անդադար եւ անվերջ, ԳՈՀԱՐ-ը աշխարհի չորս կողմերէն կը ստանայ շնորհակալական նամակներ, գովասանքներ, հիացման խօսքեր, երախտագիտութեան արտայայտութիւններ։
- ԳՈՀԱՐ-ը իր մեծ ու փոքր ընտանիքներով տիրական ներկայութիւն է հոն, ուր կերթայ եւ հոն, ուր հայ երգը կը հնչեցնէ: Ըստ ձեզի, ան իր ստեղծման նպատակը իրականացուց արդէն եւ իր վրայ դրուած բոլոր յոյսերը կարդարացնէ:
ԳՈՀԱՐ-ին ճամբան Ա.Բ.Գ.-ն է։ ԳՈՀԱՐ-ի դրօշակը Կիլիկիոյ դրօշակն է։ ԳՈՀԱՐ-ի նպաստը Հայ ուսուցիչին է։ Առաջին օրէն ան սատարած է Հայ լեզուին։ ԳՈՀԱՐ-ի տեսասալիկները (DVD) պատրաստուած են այս նպատակով եւ ուղութեամբ։ Երգերուն բառերը տողատակուած են եւ Հայերէն գրել - կարդալ չգիտցող Հայերուն համար՝ լատիներէն տառերով տառադարձուած, որ ինքնին լեզուն սորվեցնելու կերպ մըն է Հայերէն չգիտցող հայերուն։ ԳՈՀԱՐ-ը անդադար շնորհակալական արտայայտութիւններ կը ստանայ այս իւրայատուկ միտքին համար։
Ազդակ օրաթերթ, 28 մայիսի 2010
Էջանիշներ