Էս էն եզակի ֆիլմերից է, որ դիտեցի ու առաջին հերթին ինձ գրավեց ԿԻՆԵՄԱՏՈԳՐԱՖԻԱՆ, կինոյի արվեստը, ոչ թե սյուժեն կամ այլ բան։
Անտիուտոպիսկանան և անտիտոտալիտար գրականության և ֆիլմերի սիրահարները կգնահատեն այս աշխատանքը։ Պարզապես մի խորհուրդ՝ եթե դուք ֆիլմերի հոլիվուդյան ձևաչափի վրա մեծացաք մարդիկ եք, ապա մինչև ֆիլմը նայելը անպայման մի քանի րոպե խորհեք ԱՐՎԵՍՏԻ մասին։ Հատկապես ուշադրություն դարձրեք էն մտքին, որ վերջին հարյուրամյակների ընթացքում նկարիչների մեծ բանակի միջից ընդամենը մի քանի պայծառ դեմքեր պարբարաբար ջարդել են արվեստի մեջ ընդունված կարծրատիպերը և ինչ որ հուզիչ տեսարան նկարելու փոխարեն մարդկանց ուշադրությունը հրավիրել են նկարչության իմաստի վրա՝ կտավ և ներկ։ Էտ նկարիչներից ես կարող եմ առանձնացնել Մալևիչին իր սև քառակուսիով, որով նա փորձ արեց մարդկանց ուշադրությունը հրավիրել նկարչության բուն էության վրա՝ կավի և ներկի արվեստ։ Մի խոսքով Գիլլիամը իմ կարծիքով հենց նման փորձ է արել՝ առաջին հերթին ցույց տալով կինո արվեստ, հետո նոր գաղափար, սյուժե և այլն։ Էս ֆիլմը հենց էտ ֆորմատի աշխատանք է։ Պիտի կտրվես ֆիլմերի շաբլոններից ու միտքդ ազատես նոր դիտես։
Ես շատ հավանեցի թե՛ ռեժիսուրան, թե՛ դերասանական խաղը և թե՛ սյուժեն։ Բոմբ կինո է։ Նենց չի, որ առավոտից իրիկուն կնայեմ, բայց հաստատ ինքը տեղ գտավ իմ ֆիլմադարանի՝ լավագույն ֆիլմերի շարքում։
Եթե ձեզ հարցնեն, թե ո՞րն էր ֆիլմի իմաստը ու դուք պատասխանեք, որ ֆիլմը իմ ու քո Բրազիլի մասին է (էս կոնտեքստում չեմ կարողանում գրել Բրազիլիա), ապա դուք հասկացել եք կինոն։ Ես չեմ պատկերացնում, որ էս կինոն կարելի է այլ կերպ մեկնաբանել։ Ու նաև կարծում եմ, որ սա նաև Թերրի Գիլյամի Բրազիլն է՝ մի աշխարհ ուր դու դու ես՝ դեմ լինելով բոլոր ստերեոտիպերին։ Ինքը շատ լավ գիտակցում էր, որ իրա ֆիլմը շատ վեճեր ու բացասական կարծիքներ հարուցող ֆիլմ է լինելու։ Հասկանում էր, որ եկամուտի մասին ընդհանրապես չպիտի մտածի։ Բայց ինքը ազատ ճախրեց երկնքով, ինչպես ֆիլմի հերոս Սեմ Լոուրին։
ՀԳ՝ ընդհանրապես Գիլլիամի ֆիլմերը ես սիրում եմ։ Հատկապես «Կյանքի իմաստը ըստ Մոնտի Պայտոնի» և «Բրայընի Կյանքը»։ Դրանք էլ շատ յուրօրինակ ու խելոք կինոներ են, որոնք բացահայտում են կրոնական, քաղաքական ու հասարակական կյանքերի փտածությունը և գարշահոտը։ Բայց երևի առաջին հերթին մարդկանց դեբիլությունըՉէ՞ որ առանց էտ դեբիլության ոչ մի քաղաքական կամ կրոնական գործիչ հաջողության չէր հասնի։
ՀՀԳ՝ Ռուֆուս, մերսի այս թեմայի համար։ Մտա, որ բացեմ, էն էլ ինչպես միշտ դու իմ հավանած բոլոր ֆիլմերի մասին արդեն բացել ես թեմաներ Ակումբում![]()
Էջանիշներ