Վերգետնյա եւ ստորգետնյա հետիոտնային անցումներ

[Rammstein]

Ապեր քո էդ հարցադրումները պետքա Թամանյանին ուղղեիր: Մեր քաղաքը ի սկզբանե նախատեսված չի եղել նման քանակի մեքենաներ և այս կարգի խոտություն ունենալու համար: Դրա համար էլ հիմա ձևեր են ման գալիս, որ վիճակը մի կերպ թեթևացնեն: Պետք է ավելացնեն մետրոյի կայանները, էս մարշուտնի կոչվածներին ռադ անեն, տրոլեյբուսներին նույնպես: Թե ինչի տրամվայը հանեցին չգիտեմ, դրա տեղը պետք էր տրոլեյբուսներից ազատվել:

Ապեր, ասեմ քեզ, որ քաղաքների մեծ մասը սկզբում փոքր են եղել, հետո քիչ-քիչ մեծացել են: Բայց ոչ մի նորմալ քաղաքում ոչ մի խելառ նման հարցերը չի լուծի քաղաքը այլանդակելու միջոցով: Փարիզի պես քաղաքում օրը 26 ժամ պռոբկա ա, բայց ոչ մեկի մտքով չի անցնի վերգետնյա անցումով այլանդակել քաղաքը, որտեւ հաջորդ օրը կգյուլլեն էդ մարդուն քաղաքը փչացնելու համար: Ու նույնիսկ ստորգետնյա անցում չեն սարքում, որտեւ… երեւի մեր չափ խելոք չեն, ու շարքային քաղաքացու վրա թքած չունեն:

Հիմա ինչ վերաբերում ա քաղաքում արագընթաց ճանապարհներին: Դա ոչ թե էգոիզմա, այլ քաղաքաշինական լուծում: Շատ քաղաքներում նման ճանապարհներ կան, որ highway չեն, բայց սովորական ճանապարհ էլ չեն: Նման ճանապարհները բեռնաթափում են մնացած մանր մունր փողոցները և միջինացնում ընդհանուր ծանրաբեռնվածությունը: Իսկ դու առաջարկում ես, որ ինչա թե ալարում ես վեր-կամ ստորգետնյա անցումով անցնես, կամ բոյկոտում ես, ամբողջ քաղաքի երթևեկությունը հարամ անել: Հիմա որ դեպքնա էգոիզմը?

Խանջյանը շատ էլ սովորական ճանապարհ ա, սկի պողոտա էլ չի, հասարակ փողոց ա: Քո ասած անսովոր ճանապարհի կարգավիճակ կարելի ա տալ օրինակ Մյասնիկյանի պողոտային (գազանանոցի ճանապարհը), որտեղ կարծեմ նշեցի, որ թերեւս արդարացված ա ստորգետնյա անցումը:

Բայց դու էիր փորձում արդարացնել ստորգետնյա անցումով չանցնող մարդուն հնարավոր կլաուստրաֆոբիայով..

Արդարացնում եմ, որտեւ բոլորին միասին վիրավորում ես:

[One_Way_Ticket]

Ռամշ, սպանեցիր քո զարգացած երկրներով։ Եղբայրս Ճապոնիայում է եղել, և ասում էր, որ այնտեղ վերգետնյա անցումներն ամենուր են։ Դե իհարկե, Ճապոնիան ինչ զարգացած երկիր․․․

[Ներսես_AM]

Ռամշ, սպանեցիր քո զարգացած երկրներով։ Եղբայրս Ճապոնիայում է եղել, և ասում էր, որ այնտեղ վերգետնյա անցումներն ամենուր են։ Դե իհարկե, Ճապոնիան ինչ զարգացած երկիր․․․

+1 Ռամշ քանի՞ զարգացած երկրում ես եղել:
եղել եմ Մյունխենում, Դորտմունդում, Քյոլնում, Ամստերդամում, Վիենայում, Պրահայում: Ստորգետնա անցումները ամենուր են, էլ չեմ ասում որ տեղեր կա իջնում ես ու մի ամբողջ թաղամաս կարող ես ստորգետնյա անցումներով ֆռֆռաս, եսիմ որտեղից դուրս գաս: Ամեն անցում մտնելուց ու դուրս գալուց կա էսկալատոր, վերգետնյա անցումներ քիչ եմ տեսել, հիմանականում կենտրոնից դուրս թաղամասերում բայց տեսել եմ, կան: Իսկ Խանջյանի անցումի մասին ավելի լավա չարդարացնես, էտ անցումի առումով լրիվ մինիստրի հետ համաձայն եմ, ինչքան մտել եմ զուգարանի հոտ չի եղել, լույսերը վառած են, նույնիսկ ցերեկը, առևտրի կետեր էլ ուղղակի չկան, հոտերի ու մարդկանց կուտակումների մասին արգումենտը չի անցնում:

[Rammstein]

+1 Ռամշ քանի՞ զարգացած երկրում ես եղել:
եղել եմ Մյունխենում, Դորտմունդում, Քյոլնում, Ամստերդամում, Վիենայում, Պրահայում: Ստորգետնա անցումները ամենուր են, էլ չեմ ասում որ տեղեր կա իջնում ես ու մի ամբողջ թաղամաս կարող ես ստորգետնյա անցումներով ֆռֆռաս, եսիմ որտեղից դուրս գաս: Ամեն անցում մտնելուց ու դուրս գալուց կա էսկալատոր, վերգետնյա անցումներ քիչ եմ տեսել, հիմանականում կենտրոնից դուրս թաղամասերում բայց տեսել եմ, կան: Իսկ Խանջյանի անցումի մասին ավելի լավա չարդարացնես, էտ անցումի առումով լրիվ մինիստրի հետ համաձայն եմ, ինչքան մտել եմ զուգարանի հոտ չի եղել, լույսերը վառած են, նույնիսկ ցերեկը, առևտրի կետեր էլ ուղղակի չկան, հոտերի ու մարդկանց կուտակումների մասին արգումենտը չի անցնում:

Ինչ հետաքրքիր ա ստացվում, իմ իմացած տեղերում անցումներ չկան, բացառությամբ մետրոն: Ո՛չ Փարիզում եմ եղել, ո՛չ Բոստոնում, բայց գիտեմ, որ չկան: Իսկ քո իմացած տեղերում անցումներն ամենուր են: Իսկ քո ասած անցումները նո՞ր են սարքած, թե՞ վաղուցվանից են մնացել:

Հիմա, Ներսես ջան, ինքդ համեմատիր քո ասած էսկալատորով անցումը մեր անցումների հետ: Ճիշտ ա, մեր անցումները թերեւս սովետական նորմերին չեն հակասում, բայց ոչ ավել, իսկ դա նշանակում ա, որ մենք սովետից դեռ դուրս չենք եկել: Եթե ուզում ենք դուրս գալ, ապա կա՛մ պիտի իմ առաջարկած ձեւով` անցումներ ուղղակի չսարքվեն, կա՛մ էլ պիտի հիմիկվա նորմերով արվի, տաքացվող աստիճաններ եւ այլն:

[Chuk]

Ապեր, ասեմ քեզ, որ քաղաքների մեծ մասը սկզբում փոքր են եղել, հետո քիչ-քիչ մեծացել են: Բայց ոչ մի նորմալ քաղաքում ոչ մի խելառ նման հարցերը չի լուծի քաղաքը այլանդակելու միջոցով: Փարիզի պես քաղաքում օրը 26 ժամ պռոբկա ա, բայց ոչ մեկի մտքով չի անցնի վերգետնյա անցումով այլանդակել քաղաքը, որտեւ հաջորդ օրը կգյուլլեն էդ մարդուն քաղաքը փչացնելու համար: Ու նույնիսկ ստորգետնյա անցում չեն սարքում, որտեւ… երեւի մեր չափ խելոք չեն, ու շարքային քաղաքացու վրա թքած չունեն:

Ռամշ ջան, հետիոտնը քաղաքացի է, բայց պարտադիր չի, որ քաղաքացին հետիոտն լինի: Քաղաքացին կարող է լինի նաև վարորդ կամ մեքենայի ուղևոր: Ավելին, դժվար է գտնել քաղաքացի, որն այդ կարգավիճակներից որևէ մեկը չի ունենում կամ պարբերաբար չի ունենում:

Իսկ չստեղծել պայմաններ, որ էդ վարորդ կամ մեքենայի ուղևոր քաղաքացին ամեն օր 26 ժամ պռոբկայի մեջ չլինի՝ ուշանալով գործից, հիվանդին տեսակցությունից, բարեկամի հարսանիքից, ծանոթի հուղարկավորությունից, երեխային դպրոց հասցնելուց և այլն, և այլն և այլն, ահա սա մի՞թե շարքային քաղաքացու վրա թքել չէ: Թե՞ եթե մեքենայի մեջ ես, այլևս շարքային քաղաքացի չե՞ս:

Ո՞վ է ավելի շատ տուժում: Մի քանի աստիճան բարձրացող-իջնողը, դրա վրա հավելյալ 1-3 րոպե ծախսելով, թե այդ խցանումների պատճառով հավելյալ 15-300 րոպե ծախսողը:

[Rammstein]

Ռամշ ջան, հետիոտնը քաղաքացի է, բայց պարտադիր չի, որ քաղաքացին հետիոտն լինի: Քաղաքացին կարող է լինի նաև վարորդ կամ մեքենայի ուղևոր: Ավելին, դժվար է գտնել քաղաքացի, որն այդ կարգավիճակներից որևէ մեկը չի ունենում կամ պարբերաբար չի ունենում:

Իսկ չստեղծել պայմաններ, որ էդ վարորդ կամ մեքենայի ուղևոր քաղաքացին ամեն օր 26 ժամ պռոբկայի մեջ չլինի՝ ուշանալով գործից, հիվանդին տեսակցությունից, բարեկամի հարսանիքից, ծանոթի հուղարկավորությունից, երեխային դպրոց հասցնելուց և այլն, և այլն և այլն, ահա սա մի՞թե շարքային քաղաքացու վրա թքել չէ: Թե՞ եթե մեքենայի մեջ ես, այլևս շարքային քաղաքացի չե՞ս:

Ո՞վ է ավելի շատ տուժում: Մի քանի աստիճան բարձրացող-իջնողը, դրա վրա հավելյալ 1-3 րոպե ծախսելով, թե այդ խցանումների պատճառով հավելյալ 15-300 րոպե ծախսողը:

Նախ, Չուկ ջան, չեմ կարծում, թե մի հատ ավել խաչմերուկը վարորդին 15-300 րոպե պիտի սպասացնի: Կոնկրետ մեկ վերգետնյա կամ ստորգետնյա անցում եթե դիտարկենք, ապա դրա առկայությունը հետիոտնից խլում է 1-2 րոպե, իսկ դրա բացակայությունը վարորդից է խլում համարյա նույնքան ժամանակ, եթե ոչ պակաս, որտեւ խաչմերուկում կարմիրի տակ կանգնելը սովորաբար 1 րոպեից ավել չի տեւում: Իսկ կարմիրի տակ կանգնած ու անցում բարձրացող հետիոտնի տարբերությունը էն ա, որ վարորդը իրա համար հանգիստ կանգնում ա` առանց որեւէ տեղ մագլցելու: Մեջտեղում տուժում է իհարկե հետիոտնը:
Էլ չխոսեմ էն մասին, որ էդ անցումը սարքվում ա մայթերի հաշվին: Խանջյանի վրա տեսել ես չէ՞` ինչ խայտառակություն ա` կառուցվող վերգետնյա անցումի հենարանները համարյա շենքին կպած են:

Վերջ ի վերջո բոլոր վարորդները պիտի հաշտվեն այն մտքի հետ, որ քաղաքում կան խաչմերուկներ ու լուսացույցներ:

[Chuk]

Նախ, Չուկ ջան, չեմ կարծում, թե մի հատ ավել խաչմերուկը վարորդին 15-300 րոպե պիտի սպասացնի: Կոնկրետ մեկ վերգետնյա կամ ստորգետնյա անցում եթե դիտարկենք, ապա դրա առկայությունը հետիոտնից խլում է 1-2 րոպե, իսկ դրա բացակայությունը վարորդից է խլում համարյա նույնքան ժամանակ, եթե ոչ պակաս, որտեւ խաչմերուկում կարմիրի տակ կանգնելը սովորաբար 1 րոպեից ավել չի տեւում: Իսկ կարմիրի տակ կանգնած ու անցում բարձրացող հետիոտնի տարբերությունը էն ա, որ վարորդը իրա համար հանգիստ կանգնում ա` առանց որեւէ տեղ մագլցելու: Մեջտեղում տուժում է իհարկե հետիոտնը:
Էլ չխոսեմ էն մասին, որ էդ անցումը սարքվում ա մայթերի հաշվին: Խանջյանի վրա տեսել ես չէ՞` ինչ խայտառակություն ա` կառուցվող վերգետնյա անցումի հենարանները համարյա շենքին կպած են:

Վերջ ի վերջո բոլոր վարորդները պիտի հաշտվեն այն մտքի հետ, որ քաղաքում կան խաչմերուկներ ու լուսացույցներ:

Մենք խոսում էինք Փարիզից, կարծեմ:
Իսկ հիմա գանք Հայաստան, անդրադառնանք մեկ անցումին: Այո, դա կարող է խլել 15-300 րոպե, եթե դրա բացակայությունը ունի պոտենցիալ՝ հանգեցնելու խցանումների: Իսկ եթե լրացուցիչ հաշվի ենք առնում, որ իրար հաջորդող նման անցումներ են լինում, որոնցից ամեն մեկը տվյալ հետիոտնից կարճ ժամանակ է խլում, իսկ մեքենային անարգել՝ առանց կանգառների ու խցանումների ընթանալու երկար ժամանակ, ապա ստանումե ենք ավելի իրական պատկեր:

---------- Ավելացվել է՝ 17:47 ---------- Սկզբնական գրառումը՝ 17:46 ----------

Վերջ ի վերջո բոլոր վարորդները պիտի հաշտվեն այն մտքի հետ, որ քաղաքում կան խաչմերուկներ ու լուսացույցներ:

Կամ էլ հետիոտները հաշտվեն, որ պիտի անցումներով անցնեն ու որ դա ընդհանուր շահեկան է:

[Rammstein]

Իսկ հիմա գանք Հայաստան, անդրադառնանք մեկ անցումին: Այո, դա կարող է խլել 15-300 րոպե, եթե դրա բացակայությունը ունի պոտենցիալ՝ հանգեցնելու խցանումների:

Լավ, իսկ ո՞նց են որոշում, որ օրինակ` Խանջյան-Թումանյան խաչմերուկում անցումի բացակայությունը հագեցնելու էր խցանումների:

Կամ էլ հետիոտները հաշտվեն, որ պիտի անցումներով անցնեն ու որ դա ընդհանուր շահեկան է:

Ես, որպես հետիոտն հաշտվել եմ որոշ գետնանցումների հետ` թեկուզ աստիճանները պայթած են, կամ աննասուն երաժշտություն ա հնչում մաքսիմալ ուժգնությամբ: Հիմա էլ օրեցօր պիտի նոր ու նոր անցումների՞ն հաշտվեմ:

Ախր ակնհայտից էլ ակնհակտ ա, որ Երեւանում տեղի ունեցող էս ամեն ինչը ամենեւին հետիոտնի մասին մտածելուց չի, այլ նրա համար ա, որ ոչ մի վարորդ ավելորդ գլխացավանք չունենա մարդ խփելու համար:

[ministr]

Ռամշ` ավտո առ: Չնայած էն ժամանակ էլ կսկսես հայհոյել քաղաքաշինական նորմերը, որ մեքենաների կայանատեղեր չկան, հետիոտների մի զգալի մաս իդիոտա, անտռուսիկ ծտերը ինչի են էդքան շատ ուտում որ տենց մասշտաբային ծռտում են ավտոյի վրա, ուրա գնում մուծած գույքահարկը, եթե նույնիսկ կենտրոնի փողոցներն են գյուղի ճանապարհ հիշեցնում և այլն... նորմալա

[Rammstein]

Ռամշ` ավտո առ: Չնայած էն ժամանակ էլ կսկսես հայհոյել քաղաքաշինական նորմերը, որ մեքենաների կայանատեղեր չկան, հետիոտների մի զգալի մաս իդիոտա, անտռուսիկ ծտերը ինչի են էդքան շատ ուտում որ տենց մասշտաբային ծռտում են ավտոյի վրա, ուրա գնում մուծած գույքահարկը, եթե նույնիսկ կենտրոնի փողոցներն են գյուղի ճանապարհ հիշեցնում և այլն... նորմալա

Փողը տուր առնեմ: Իսկ կբացատրե՞ս, թե ինչի չպիտի հայհոյեմ հայհոյելու բանը, թե՞ կայանատեղերի բացակայությունն էլ ա նորմալ:
Եթե Հայաստանում աննորմալությունները նորմալ են համարվում, ապա թող համ սաղ անցումները կոխեն գետնի տակ, կամ հանեն օդ, համ էլ թող քաղաքում 80 կմ/ժ-ից դանդաղ քշելը արգելող ցուցանակներ դնեն:

[Chuk]

Լավ, իսկ ո՞նց են որոշում, որ օրինակ` Խանջյան-Թումանյան խաչմերուկում անցումի բացակայությունը հագեցնելու էր խցանումների:

Ռամշ, պռոբկաների մասին դու ես սկսել գրել Ես ընդամենը Փարիզի դեպքում ասում էի, որ նման անցումներ չստեղծելը չի նշանակում քաղաքացու մասին մտածել: Հակառակը, կարող է լրիվ հակառակը նշանակել:
Հիմա կոնկրետ էդ հատվածին: Իմ դիտարկումները ցույց են տալիս, որ էդ մասում փողոցն անցնողները քիչ են: Սրա համար դնել լուսացույց ու ստիպել մեքենաներին կանգնել՝ աննորմալություն է: Շատ քիչ դեպքերի համար անընդհատ ուշացնել մեքենայով երթևեկողներին: Իսկ առանց լուսացույցի զեբրը, այդտեղ, ինչպես ցույց է տալիս պրակտիկան, վտանգավոր էր: Առիթ ունեցել եմ այդտեղով փողոց անցնելու Հիմա կասես՝ թող կարգավորեն երթևեկությունը: Է թող կարգավորեն, բայց դրանով ուշացնելու են վարորդներին, մինչդեռ հետիոտնին էսպես չեն ուշացնում:

[Rammstein]

Ռամշ, պռոբկաների մասին դու ես սկսել գրել Ես ընդամենը Փարիզի դեպքում ասում էի, որ նման անցումներ չստեղծելը չի նշանակում քաղաքացու մասին մտածել: Հակառակը, կարող է լրիվ հակառակը նշանակել:
Հիմա կոնկրետ էդ հատվածին: Իմ դիտարկումները ցույց են տալիս, որ էդ մասում փողոցն անցնողները քիչ են: Սրա համար դնել լուսացույց ու ստիպել մեքենաներին կանգնել՝ աննորմալություն է: Շատ քիչ դեպքերի համար անընդհատ ուշացնել մեքենայով երթևեկողներին: Իսկ առանց լուսացույցի զեբրը, այդտեղ, ինչպես ցույց է տալիս պրակտիկան, վտանգավոր էր: Առիթ ունեցել եմ այդտեղով փողոց անցնելու Հիմա կասես՝ թող կարգավորեն երթևեկությունը: Է թող կարգավորեն, բայց դրանով ուշացնելու են վարորդներին, մինչդեռ հետիոտնին էսպես չեն ուշացնում:

Փարիզի դեպքում չգիտեմ ինչի մասին են մտածում, բայց համոզմունք ունեմ, որ նաեւ մտածում են քաղաքը չայլանդակելու մասին, որը նույնպես քաղաքացու մասին մտածել ա համարվում:
Իսկ կոնկրետ Խանջյանի համար ասեմ. եթե իրոք տենց քիչ են անցնողները, ապա դրա համար արժե՞ր քաղաքի առանց էն էլ փչացած տեսքը ավելի փչացնել: Իսկ վտանգավորի հետ համամիտ եմ, բայց դրա հիմնական պատճառն էլ նորակառույց թունելն ա, որից բազմաթիվ մեքենաներ միլիոնի տակ են դուրս գալիս: Եթե էդ թունել սարքելու հանճարեղ միտքը իրագործել են, բնականաբար ստիպված են վերը նշված զեբրը վերացնել: Լավ, բայց գոնե ստորգետնյա անեին, որ համ իջնել-ելնելը եկար չլիներ, համ էլ տենց տգեղ չերեւար: Ու բացի էդ, եթե էս մասում անցնողները իրոք քիչ են, ապա մի քիչ էն կողմ գտնվող Մամիկոնյանի արձանի մոտ չափազանց շատ են: