Ի՞նչ է նշանակում «պրոֆեսիոնալ գրող»

[Ֆրեյա]

Ասելով պրոֆեսիոնալ,հասկանում են, որ մարդն ընտրել է գրելը որպես մասնագիտություն, եւ որոշակի արհեստավարժության է հասել այդ բնագավառում: Չէ որ, չենք ասում՝ տաղանդավոր, հանճարեղ... գրող, ասում ենք՝ պրոֆեսիոնալ: Դա նշանակում է, ոռ անկախ իր շարադրած մտքերի արժեքի, գոնե տեխնիկական առումով տեքստը խնդիրներ չունի, շարադրանքը սահուն է, նորմալ ընթեռնելի: Այսինքն՝ չկան սկսնակին բնորոշ խնդիրներ: Իսկ դա նվաճվում է փորձի շնորհիվ, հետո դառնում պրոֆեսիոնալիզմ:

Ինչքան էլ հանճարեղ լինի սիրողական գրողը, հաստատ ամեն հաջորդ գիրքն ավելի սահուն է ստացելու, խոսքն ավելի պարզ ու հղկված:
Իսկ թե դա ինչ համամարդկային արժեք կունենա, պրոֆեսիոնալ բառը չի պարտադրում:

[Ռուֆուս]

Լյուիս Քերոլ, «Ալիսը հրաշքների աշխարհում», «Ալիսը հայելու աշխարհում». եղել է պրոֆեսիոնալ մաթեմատիկոս, բայց ոչ՝ գրող:

Ի դեպ Լյուիս Քերոլի հետ կապված շատ զվարճալի պատմություն է եղել: Անգլիայի Վիկտորիա թագուհին այնքան էր տպավորվել Ալիսայով, որ խնդրել էր, որ Լյուիս Քերոլի իր հաջորդ գիրքը անպայման իրեն նվիրի: Լյուիս Քերոլն էլ նվիրեց - ինչ-որ մաթեմատիկական տրակտատ վերնագրված "An Elementary Treatise on Determinants":

Դե բնականաբար Լյուիս Քերոլը պրոֆեսիոնալ գրող չէր, սակայն «Ալիսան հրաշքների աշխարհում» գրքով (որը իսկական գլուխգործոց է) ծալած ուներ ցանկացած պրոֆեսիոնալ գրողի

[My World My Space]

Պրոֆեսիոնալ հայերեն թարգմանվում է արհեստավարժ....
Արհեստավարժը արհեստի վրա վարժված փորձ ձեռք բերած մարդն ա

Ասածս ինչ ա, գրողին պրոֆեսիոնալ մի դարձրեք, ինքը ժուռնալիստ չի.... գրողը սրտից ա գրում, գրողը գրում ա մարդկայինի մասին, մարդկային որակներ ա փորձում, իրա գաղափարին ա հասու դարձնում.... Պրոֆեսինոլա գրողները, պրոֆեսիոնալ սեքս անողների պես միայն փողի համար են անում: Մյուսները հաջույք են ստանում: Ոնց որ սեքսից ես հաճույք ստանում, բայց ոչ պոռնիկ ես ոչ էլ ժիգալո:

[davidus]

Պրոֆեսիոնալ հայերեն թարգմանվում է արհեստավարժ....

Հով ջան, շատ սխալ է թարգմանված… Պրոֆեսիոնալ նշանակում է մասնագիտությանը լավ տիրապետող, խոսքը մենակ անհեստի մասին չի կարող լինել… Բժշկին կամ իրավաբանին չի կարելի ասել արհեստավարժ, էդ մարդկանց մասնագիտությունը արհեստ չէ:

[Ֆրեյա]

Բայց համաձայնի, որ եթե նույնիսկ ամենալավ գրողը տառասխալներով ու անհասկանալի նախադասություններով ծուռումուռ տեքստ առաջարկի, ոչ ոք չի կարդա։ Որոշ դեպքերում էլ նույնիսկ գնահատվում է գրողի՝ լեզվին տիրապետելու, գեղեցիկ ու հարուստ բառապաշարով նկարագրելը, ինչպես, օրինակ, Նաբոկովի, Տուրգենյեվի եւ այլոց մոտ... Նույն կերպ, եթե հանճարեղ երաժիշտը սխալ նոտաներով նվագի երաժշտությունը, ինչքան էլ հուզառատ լինի, մարդիկ կհիասթափվեն, որովհետև նախ պետք է նոտաները ճիշտ նվագի, հետո նոր երանգներ տա։

Նույն կերպ, ոնց երեխան առաջին դասարանից հմտություններ ձեռք բերելով ու վարժվելով անցնում ա 10րդ դասարան, գրողը իր գրքերը գրելով ա վարժվում ու հմտություն ձեռք բերում։ Ու ինչ–որ սկզբնական մինիմալ պաշար ա պետք հմտության, որ առնվազն իր մտքերը կարողանա արտահայտել, թե չէ կստացվի էն շարադրությունը. "Ես շատ եմ սիրում ամառրը, հատկապես ձմեռը..."

հ.գ. հա, կներեք, մի բան էլ ավելացնեմ։ Անփորձ գրողի առաջին գործը կարող է համով լինել, հեշտ ստացվել.. բայց ամեն հաջորդը գրելուց նա կորցնելու է իր մուսայի մի մասը ու ձեռք է բերելու տեխնիկական հմտություններ։ Դրա համար էլ այն գրողները, ում օրինակ եք բերում, ասենք՝ Լյուիս Քերոլը, այլևս նույն հաջողությամբ շեդեվրներ չեն տվել... որովհետև հոգին մի անգամ ա փայլատակում, իսկ մնացած անգամները արդեն ստիպված են լինում "աշխատանք կատարել", հմտանալ, որ կարողանան մի բան գրել։

[Ռուֆուս]

Ժող, բայց ինչի՞ եք մտածում, որ եթե գրողը պրոֆեսիոնալ չէ, ուրեմն անգրագետ ա, կամ էլ խելքը ոչ մի բանից չի հասնում

Օրինակի համար մեր հարևան Վալոդը էլեկտրիկ ա, բայց ամբողջ կյանքը գիրք ա կարդացել ու ինքն էլ շատ հետաքրքիր դետեկտիվ պատմվածքներ է գրում: Էդ պատմվածքներն էլ ֆինանսներ չունենալու պատճառով չի տպագրում, փոխարենը տալիս է ընկեր, բարեկամներին, որ կարդան: Հիմա ինչի՞ եք մտածում, որ մեր հարևան էլեկտրիկ Վալոդը, ով պետք է գրող դառնար, բայց բախտի բերմամբ դարձել ա էլեկտրիկ, ավելի անտաղանդ ա, քան մեր Գրողների Միության գրող ու ցավերը: Հայաստանում էլ պրոֆեսիոնալ գրողների բանը բուրդ ա, խեղճերը իրենք գրում են, իրենք կոմպով գրածները հավաքում են, իրենք գիրքը ձևավորում են, իրենց միջոցներով տպագրում են, վերջում էլ իրենք իրենց գրքերը ծախում են, որ մի կերպ տպագրության ծախսերը հոգան...

[Ֆրեյա]

Բայց ով ասեց, որ տենց ենք կարծում, Հայկ ջան...
Բութը ինչ կապ ունի պրոֆեսիոնալ–ոչ պրոֆեսիոնալի հետ՞

Համոզված եմ, ձեր հարևանը առնվազն մինիմալ պահանջներին բավարարում ա գրելու համար, հակառակ դեպքում ինչքան էլ հետաքրքիր դետեկտիվ գրեր, ոչ ոք չէր կարողանա կարդալ, եթե ընթեռնելի չլիներ։

Քո ասելով, տեսականորեն հնարավոր է մի հանճարեղ գրող, ով գրել–կարդալ չիմանա, բայց գրքեր թելադրի ու դրանք ավելի լավը լինեն, քան մեկ ուրիշ պրոֆեսիոնալ գրողինը։ Բայց դա առդեն եղավ հեքիաթասաց, ոչ թե գրող

Համ էլ, գիրքը միակողմանի երբեք չի գնահատվում։ Միշտ գնահատվում ա լեզուն–խոսքը՝ ինչքանով ա հարուստ, օրիգինալությունը սյուժեն–իդեյան, ընթեռնելիությունը՝ ինչքանով ա խրթին, հեշտ ա կարդացվում թե՝ ոչ։

Գիրքը էս բոլորի համակցությունն ա, ոչ թե մենակ՝ լեզուն, կամ՝ միայն միտքը...

[Ռուֆուս]

Բայց ով ասեց, որ տենց ենք կարծում, Հայկ ջան...
Բութը ինչ կապ ունի պրոֆեսիոնալ–ոչ պրոֆեսիոնալի հետ՞

Համոզված եմ, ձեր հարևանը առնվազն մինիմալ պահանջներին բավարարում ա գրելու համար, հակառակ դեպքում ինչքան էլ հետաքրքիր դետեկտիվ գրեր, ոչ ոք չէր կարողանա կարդալ, եթե ընթեռնելի չլիներ։

Քո ասելով, տեսականորեն հնարավոր է մի հանճարեղ գրող, ով գրել–կարդալ չիմանա, բայց գրքեր թելադրի ու դրանք ավելի լավը լինեն, քան մեկ ուրիշ պրոֆեսիոնալ գրողինը։ Բայց դա առդեն եղավ հեքիաթասաց, ոչ թե գրող

Համ էլ, գիրքը միակողմանի երբեք չի գնահատվում։ Միշտ գնահատվում ա լեզուն–խոսքը՝ ինչքանով ա հարուստ, օրիգինալությունը սյուժեն–իդեյան, ընթեռնելիությունը՝ ինչքանով ա խրթին, հեշտ ա կարդացվում թե՝ ոչ։

Գիրքը էս բոլորի համակցությունն ա, ոչ թե մենակ՝ լեզուն, կամ՝ միայն միտքը...

Ես Վալոդ անունով հարևան չունեմ, էդ ընդամենը օրինակ էր

[Ֆրեյա]

Oֆ, էլի ես մի բան եմ ասում, ուրիշ բան եք սարքում ու ինձ բոբո հանում...

Մի խոսքով, մի հատ որ լավ մտածես, կտեսնես, որ ցանկացած մարդու ուղեղ պետք ա հենց էդ գործի նկատմամբ վարժված լինի, եթե կյանքումդ գիրք չես գել կամ առհասարակ չես ստեղծագործել, առաջին գրածդ մի կերպ ա կարդացվելու, ամեն հաջորդը՝ ավելի ու ավելի սահուն։

Իսկ տաղանդ ունենալ–չունենալը արդեն ուրիժ հարց ա, էս թեմայից դուրս։

[My World My Space]

Բայց համաձայնի, որ եթե նույնիսկ ամենալավ գրողը տառասխալներով ու անհասկանալի նախադասություններով ծուռումուռ տեքստ առաջարկի, ոչ ոք չի կարդա։ Որոշ դեպքերում էլ նույնիսկ գնահատվում է գրողի՝ լեզվին տիրապետելու, գեղեցիկ ու հարուստ բառապաշարով նկարագրելը, ինչպես, օրինակ, Նաբոկովի, Տուրգենյեվի եւ այլոց մոտ...

Ան ջան կարևոր բան ա գրագետ լինելը, հակառակ դեպքում նույնն ա թե միոտանիների հեծանվավազք իրականացնես.... Եթե քո ասածքվ լինի, պրոֆեսիոնալ հեծանվորդը, որը թեորիապես ամեն ինչ գիտի, բայց միոտանի ա, պիտի չեմպիոն դառնա....

[Rhayader]

Դե բնականաբար Լյուիս Քերոլը պրոֆեսիոնալ գրող չէր, սակայն «Ալիսան հրաշքների աշխարհում» գրքով (որը իսկական գլուխգործոց է) ծալած ուներ ցանկացած պրոֆեսիոնալ գրողի

Ահամ: Բացի «A Complete Idiot's Guide to World Literature» գրքի հեղինակից
Ռուֆ, you're getting too taken away: «Ալիսայով ծալած ունի ցանկացած գրողի» Մի հատ էլ ասա՝ «տապակած կարտոֆիլն ավելի լավ ա, քան անձրևը»

---------- Ավելացվել է՝ 17:29 ---------- Սկզբնական գրառումը՝ 17:29 ----------

Ասածս ինչ ա, գրողին պրոֆեսիոնալ մի դարձրեք, ինքը ժուռնալիստ չի.... գրողը սրտից ա գրում, գրողը գրում ա մարդկայինի մասին, մարդկային որակներ ա փորձում, իրա գաղափարին ա հասու դարձնում.... Պրոֆեսինոլա գրողները, պրոֆեսիոնալ սեքս անողների պես միայն փողի համար են անում: Մյուսները հաջույք են ստանում: Ոնց որ սեքսից ես հաճույք ստանում, բայց ոչ պոռնիկ ես ոչ էլ ժիգալո:

Բոլոր վատ գրողների արդարացումը

---------- Ավելացվել է՝ 17:45 ---------- Սկզբնական գրառումը՝ 17:29 ----------

Ան ջան կարևոր բան ա գրագետ լինելը, հակառակ դեպքում նույնն ա թե միոտանիների հեծանվավազք իրականացնես.... Եթե քո ասածքվ լինի, պրոֆեսիոնալ հեծանվորդը, որը թեորիապես ամեն ինչ գիտի, բայց միոտանի ա, պիտի չեմպիոն դառնա....

Չէ: Բայց եթե մեկն ի սրտե գրում ա «Ք*քեմ սեղանիդ, հորս արև գժվում եմ Ծաղկաձորի ձմեռվա համար» կամ «Արեգակի ճաճանչափայլ գեղատեսիլ վարսերը շղարշում էին օրիորդապնդիչի գրգռաճեղքը» կամ էլի նման մի բան, այլ կերպ ասած՝ եթե մարդը գրել չգիտի, եթե մեկն այնքան մոնոտոն է շարադրում գրվածքը, եթե բառերի կրկնություն է անում («Ես եկա տուն: Ես ասացի էսինչին որ ինձ ջուր տա: Ես շատ հոգնած էի:»), եթե գրածի մեջ ռիթմ կամ դինամիկա չկա, եթե ինչ-որ մեկը ոգեշնչումով ինչ-որ բան է գրում, բայց գրածը դժվարընթեռնելի է ոչ թե հեղինակի ոճի, այլ անհամասեռ շարադրանքի, ավելորդ բառերով ծանրաբեռնելու, մակբայերի ու այլ բաների պատճառով, եթե կարդում ես գրքի առաջին հիսուն էջն ու այնտեղ միայն եղանակի ու սարերի նկարագրություններ են, ու ոչ մի բան տեղի չի ունենում, եթե ստերեոտիպներն ու կլիշեն կաթում են աշխատանքից, բոլոր հիմքերը կան ասել, որ գրածն ի սրտե ք*ք է:
Այնպես որ՝ պրոֆեսսիոնալ մոտեցում ցուցաբերեք գրելուն: Եթե չեք ուզում ներդրում ունենալ գրական աղբի այն հսկայական մասսայի մեջ, որ հայ իրենց գրող երևակայողներն այսպիսի տեմպերով արտադրում են, ստեղծագործողի անկյունը վկա:
Մյուս կողմից՝ շարունակեք վիճել: Չէ՞ որ դուք քիչ եք, բայց ձեզ հայ են ասում դուք ամեն ինչ բոլորից լավ գիտեք, գրողը ձեր կոչումն է, դուք ձեր կուրծքն եք պատռում (որտեղի՞ց ձեզ կուրծք, թու, ծիծիկ) ու ձեր սիրտն եք շռայլում աշխարհին
Ես հիմա էս թեմայում մենակ հայաստանի բոլոր չկայացած իրենց գրող երևակայողների արդարացումներն եմ տեսնում: Հայաստանից դուրս նայեք: Ու դպրոցացական ծրագրից դուրս:
Պրոֆեսիոնալ գրող լինելու համար կարիք չկա գրական բարձրագույն ուսումնական հաստատություն ավարտել, Ռուֆ, Վալոդը կարող է շատ էլ պրոֆեսիոնալ գրող լինել:
Ինչպես արդեն նշել եմ, պրոֆեսիոնալն ընդամենը մոտեցում է արհեստը սովորելու ու կիրառելու հարցում: Հետևողական մոտեցում, ընդ որում: Գրողը ձեր ասած «աստվածատուր ձիրքը» չի: Գրողը մասնագիտություն է: Արդեն նշվեց, որ լիքը պրոֆեսիոնալ գրողներ կարող են ապուշ պարունակությամբ գրքեր գրել: Կարող եմ օրինակների ամբողջ ցուցակ բերել:

[ivy]

Ինձ համար «պրոֆեսիոնալ» բառը անպայմանորեն ներառում է ժամանակի գործոնը: «Պրոֆեսիոնալ» գրող դառնալու համար հեչ անպայման չի «տաղանդավոր» ծնվել: Կարևորը ժամանակի ընթացքում էդ գործի մեջ հմտանալն է: Իսկ ես հավատում եմ, որ երկարատև նպատակաուղղված աշխատանքի դեպքում (տաղանդների տեսության մեջ օրիգինալ տերմինը՝ "deliberate practice") կարելի է զարգացնել հմտություններ ցանկացած ոլորտում:
Ըստ "deliberate practice"-ի տեսության՝ մի ասպարեզում պրոֆեսիոնալ դառնալու համար անհրաժեշտ է մոտավորապես տասը տարի նպատակաուղղված աշխատանք: Եվ եթե նայենք, շատ քիչ կան էնպիսի գրողներ, որոնք ասենք Նոբելյան մրցանակի են արժանացել կամ թեկուզ ուղղակի մեծ ճանաչում են ձեռք բերել հենց միանգամից:

Ընդհանրապես, ես հավատում եմ, որ տաղանդը ավելի շատ աշխատանքի արդյունք է, քան բնության տված պարգև: Իհարկե, կան մարդիկ, ովքեր ավելի շատ նախադրյալներով են ծնվում, քան մյուսները, բայց նրանք, ովքեր ավելի նպատակաուղղած են աշխատում տվյալ ուղղությամբ, ավելի շատ բանի են հասնում: Թերևս մի կողմ թողնենք հանճարներին, դա ուրիշ թեմա է...

Ու պրոֆեսիոնալն էլ նա է, ով կարողացել է ինչ-որ բանի հասնել իր ոլորտում՝ ժամանակի ընթացքում իր վրա աշխատելու շնորհիվ կատարելագործվելով ու վարպետանալով:
Գրողներն էլ բացառություն չեն:

[Ֆրեյա]

Ինձ համար «պրոֆեսիոնալ» բառը անպայմանորեն ներառում է ժամանակի գործոնը: «Պրոֆեսիոնալ» գրող դառնալու համար հեչ անպայման չի «տաղանդավոր» ծնվել: Կարևորը ժամանակի ընթացքում էդ գործի մեջ հմտանալն է: Իսկ ես հավատում եմ, որ երկարատև նպատակաուղղված աշխատանքի դեպքում (տաղանդների տեսության մեջ օրիգինալ տերմինը՝ "deliberate practice") կարելի է զարգացնել հմտություններ ցանկացած ոլորտում:
Ըստ "deliberate practice"-ի տեսության՝ մի ասպարեզում պրոֆեսիոնալ դառնալու համար անհրաժեշտ է մոտավորապես տասը տարի նպատակաուղղված աշխատանք: Եվ եթե նայենք, շատ քիչ կան էնպիսի գրողներ, որոնք ասենք Նոբելյան մրցանակի են արժանացել կամ թեկուզ ուղղակի մեծ ճանաչում են ձեռք բերել հենց միանգամից:

Ընդհանրապես, ես հավատում եմ, որ տաղանդը ավելի շատ աշխատանքի արդյունք է, քան բնության տված պարգև: Իհարկե, կան մարդիկ, ովքեր ավելի շատ նախադրյալներով են ծնվում, քան մյուսները, բայց նրանք, ովքեր ավելի նպատակաուղղած են աշխատում տվյալ ուղղությամբ, ավելի շատ բանի են հասնում: Թերևս մի կողմ թողնենք հանճարներին, դա ուրիշ թեմա է...

Ու պրոֆեսիոնալն էլ նա է, ով կարողացել է ինչ-որ բանի հասնել իր ոլորտում՝ ժամանակի ընթացքում իր վրա աշխատելու շնորհիվ կատարելագործվելով ու վարպետանալով:
Գրողներն էլ բացառություն չեն:

Ըստ իս, ուղղակի կլինեն մարդիկ, ովքեր շատ արագ կզարգանան ու մեծ հաջողությունների կհասնեն, մարդ էլ կլինի, ով երբեք չի հասնի, որովհետև բավականաչափ տաղանդ չունի այդ ասպարեզում, իրենը չի...

[Rhayader]

Ըստ իս, ուղղակի կլինեն մարդիկ, ովքեր շատ արագ կզարգանան ու մեծ հաջողությունների կհասնեն, մարդ էլ կլինի, ով երբեք չի հասնի, որովհետև բավականաչափ տաղանդ չունի այդ ասպարեզում, իրենը չի...

Այնքան էլ համաձայն չեմ: Ամեն ինչ կախված է ընկալելու, աշխատելու ու մտածելու ունակություններից:

[Ֆրեյա]

Այնքան էլ համաձայն չեմ: Ամեն ինչ կախված է ընկալելու, աշխատելու ու մտածելու ունակություններից:

Կարծում ես, եթե մարդը բնական նախադրյալներ չունի ստեղծագործելու, գրելու, կարող է հանճարեղ գրող դառնալ՞

Գուցե հաջողակ գրող կդառնա, բայց ոչ շատ հայտնի ու սիրված, հանճարեղ։ Ըստ իս հանճարեղները տաղանդ + աշխատանք համադրությունից են ծնվում… Ոչ առանց մեկի է հնարավոր, ոչ առանց մյուսի։
Առանց մուսա գրողը լրագրողն է Ուղղակի որպես աշխատանք գրում է, մուսա ունի–չունի.. պիտի գրի...