5000 տարվա հնության ոտնաման Հայաստանում

[Chuk]

Ազգայնամոլները նրանք են, ովքեր սեփական հայացքներով սեփական դիրքորաշմամբ այլ ազգերի իրավունքների ոտնահարման, նսեմացման փորձ են անում

Ինձ անծանոթ է մեջբերված սահմանումը:

[Չամիչ]

Իսկ էտ քրջի կտորը իմն ա, եթե կան մարդիկ, որ իրենց էնքան բարձր են դասում, որ միայն բուրգ ստեղծող մշակույթ կրող ժողովրդի ժառանգի դերում կուզեին իրենց տեսնել, ապա ազատ ընտրության հնարավորությունը միշտ կա, փառք Աստծո եգիպտոսի դռներն էլ միշտ բաց են:

[Chuk]

Իսկ էտ քրջի կտորը իմն ա, եթե կան մարդիկ, որ իրենց էնքան բարձր են դասում, որ միայն բուրգ ստեղծող մշակույթ կրող ժողովրդի ժառանգի դերում կուզեին իրենց տեսնել, ապա ազատ ընտրության հնարավորությունը միշտ կա, փառք Աստծո եգիպտոսի դռներն էլ միշտ բաց են:

Չամիչ ջան, ինձ հետաքրքիր է, դու չե՞ս հասկանում դիմացինիդ տեսակետը, թե՞ պարզապես նման պատասխաններ տալը հաճելի է:
Նորից փորձեմ հակիրճ ասել:
Այստեղ մարդիկ կան, բազում, ովքեր ոչ թե ուզում են անցյալով ապրել, այլ ներկայով, ուզում են ոչ թե միայն պատմելիք ունենալ, այլ նաև (ու գլխավորապես) ասելիք: Ու ամեն մի գտնված պատմելիքից ինքնամոռացության մեջ չընկնեն:

[Kuk]

Իսկ էտ քրջի կտորը իմն ա, եթե կան մարդիկ, որ իրենց էնքան բարձր են դասում, որ միայն բուրգ ստեղծող մշակույթ կրող ժողովրդի ժառանգի դերում կուզեին իրենց տեսնել, ապա ազատ ընտրության հնարավորությունը միշտ կա, փառք Աստծո եգիպտոսի դռներն էլ միշտ բաց են:

Ի՞նչ մշակույթ է՞: Ո՞ւր ա ըտեղ մշակույթ: Հերիք ա ամեն ինչ արժեզրկեք ամեն փալասի համար. էդ կաշվի կտորը մշակույթ չի, բուրգն ա մշակույթ, Գառնիի տաճարն ա մշայկույթ, ջհանդամ թե 5000 տարվա հնություն չունի, Չարենցի թողածն ա մշակույթ, Թումանյանի թողածն ա մշակույթ… Ամեն հին բան մշակույթ չի, չի կարելի արհեստական սարքել էդ բառը, ու ինչը հազար տարվա հնություն ունի, մշակույթ սարքել: Հիմա որ գտնվի (կներեք արտահայտությանս համար) 7000 տարվա պրեզերվածիվ կամ 8000 տարի առաջ ապրած պուտանկի տռուսիկ, պետքա ասենք էս մեր մշակույթն ա՞: Թարգեք էլի, մենք հարուստ մշակույթ ունենք, մի տրորեք դա էս քրջոտ տրեխներով:

[Չամիչ]

Չամիչ ջան, ինձ հետաքրքիր է, դու չե՞ս հասկանում դիմացինիդ տեսակետը, թե՞ պարզապես նման պատասխաններ տալը հաճելի է:
Նորից փորձեմ հակիրճ ասել:
Այստեղ մարդիկ կան, բազում, ովքեր ոչ թե ուզում են անցյալով ապրել, այլ ներկայով, ուզում են ոչ թե միայն պատմելիք ունենալ, այլ նաև (ու գլխավորապես) ասելիք: Ու ամեն մի գտնված պատմելիքից ինքնամոռացության մեջ չընկնեն:

Չուկ ջան, քանի՞ հոգու ես տեսել ով գտածոի վերաբերյալ լուրը լսելով ընկել է ինքնամոռացության մեջ
Կամ ո՞վ ասեց, որ եթե մարդիկ նման գտածոները գնահատում են կնշանակի անցյալով են ապրում, ներկայի ոչ մի պրոբլեմ չեն տեսնում:
Կարծում եմ խրոնիկ սգավորի կեցվածքը՝ ներկայի բարելավմանը ուղղված առողջ լուծումներ գտնելուն այնքան էլ չի նպասի:

[Chuk]

Չուկ ջան, քանի՞ հոգու ես տեսել ով գտածոի վերաբերյալ լուրը լսելով ընկել է ինքնամոռացության մեջ
Կամ ո՞վ ասեց, որ եթե մարդիկ նման գտածոները գնահատում են կնշանակի անցյալով են ապրում, ներկայի ոչ մի պրոբլեմ չեն տեսնում:
Կարծում եմ խրոնիկ սգավորի կեցվածքը՝ ներկայի բարելավմանը ուղղված առողջ լուծումներ գտնելուն այնքան էլ չի նպասի:

1. Շատերին եմ տեսել (նաև այս թեմայում) ովքեր գերագնահատում են գտածոն (այդ թվում՝ դու),
2. Գտածոն գնահատելն ու գերագնահատելը տարբեր բաներ են,
3. Թեմայում շատ են նաև թերագնահատողները, որը ինչքան էլ որ չեմ ընդունում, հասկանում եմ, որ գերագնահատմանը հակազդեցություն է ընդամենը,
4. Ոչ մեկը սգավորի կեցվածքով չէ, բայց այ շատերն իրականությունը կորցրած են:

[Չամիչ]

1. Շատերին եմ տեսել (նաև այս թեմայում) ովքեր գերագնահատում են գտածոն (այդ թվում՝ դու),
2. Գտածոն գնահատելն ու գերագնահատելը տարբեր բաներ են,
3. Թեմայում շատ են նաև թերագնահատողները, որը ինչքան էլ որ չեմ ընդունում, հասկանում եմ, որ գերագնահատմանը հակազդեցություն է ընդամենը,
4. Ոչ մեկը սգավորի կեցվածքով չէ, բայց այ շատերն իրականությունը կորցրած են:

Անգամ եթե գերագնահատում եմ, ապա դա իմ իրավունքն է, չեմ կարծում, որ պարտավոր եմ դրա համար արդարանալ
Եթե գնահատում եմ, դա դեռ չի նշանակում, որ հագեցրել եմ ազային ինքնահաստատման իմ բոլոր պահանջները, մի լավ ինքնահաստատվել եմ, եվ ներկայում տեղ գտած բոլոր բաց կողմերը էլ աչքիս չեն երեւում:
Նաեւ չեմ կարծում, որ թերագնահատելը ներկայի պրոբլեմների լուծմանը ինչ որ կերպ նպաստում է: Նաեւ չեմ կարծում, որ ամբողջ օրը պրոբլեմների մասին խոսելը, բողոքելը, լավ բան չտեսնելը ինչ որ բան ավելացնելու է:

[Gayl]

Ի՞նչ մշակույթ է՞: Ո՞ւր ա ըտեղ մշակույթ: Հերիք ա ամեն ինչ արժեզրկեք ամեն փալասի համար. էդ կաշվի կտորը մշակույթ չի, բուրգն ա մշակույթ, Գառնիի տաճարն ա մշայկույթ, ջհանդամ թե 5000 տարվա հնություն չունի, Չարենցի թողածն ա մշակույթ, Թումանյանի թողածն ա մշակույթ… Ամեն հին բան մշակույթ չի, չի կարելի արհեստական սարքել էդ բառը, ու ինչը հազար տարվա հնություն ունի, մշակույթ սարքել: Հիմա որ գտնվի (կներեք արտահայտությանս համար) 7000 տարվա պրեզերվածիվ կամ 8000 տարի առաջ ապրած պուտանկի տռուսիկ, պետքա ասենք էս մեր մշակույթն ա՞: Թարգեք էլի, մենք հարուստ մշակույթ ունենք, մի տրորեք դա էս քրջոտ տրեխներով:

Կոշկակարությունը արհեստ է, ունի նրբություններ: Նախ ընտրում են կաշին կան լավ և վատ կաշիներ, ինքը կաշին մի քանի շերտ ունի և հետո այն մշակել է պետք, կարելը նույնպես հեշտ բան չի և եթե 5500 տարի առաջ մարդիկ տիրապետել են կոշկակարության, որոշ գաղտնինքների ապա կարելի է զարմանալ,մարդը չի կարող «քրջոտ տրեխ» կարի, եթե չունի գիտելիքներ, իսկ դա նույնպես մշակույթ է, պարտադիր չի «Գառնու տաճար» սարքել, որ ասենք ըհը էսի մշակույթա, մանավանդ որ Գառնու տաճարը ես իմ ինչ էլ չի:

[Chuk]

Անգամ եթե գերագնահատում եմ, ապա դա իմ իրավունքն է, չեմ կարծում, որ պարտավոր եմ դրա համար արդարանալ
Եթե գնահատում եմ, դա դեռ չի նշանակում, որ հագեցրել եմ ազային ինքնահաստատման իմ բոլոր պահանջները

Որևէ մեկն ասե՞լ է, թե իրավունք չունե՞ս:
Թե ասել են, որ իրենց համար անհասկանալի է այդ տրամաբանությունն, օրինակ:
Ու կարծեմ յուրաքանչյուրն իրավունք ունի նաև զարմանալ ու հակադարձել նման մտքերին «այս տարածքի անցյալին վերաբերող ամեն ինչ համարում եմ իմ անցյալը»:
Կարծեմ յուրաքանչյուրն իրավունք ունի ասել, որ էդ գտածոն հետաքրքիր է, բայց մեծագույն հայտնագործություն չէ: Որ լավ է որ նման կոշիկ է պահպանվել, բայց դա զարմանալի չէ: Որ լավ է, որ կոշիկ են կրել, բայց էդ չի նշանակում, որ հայ են եղել: Որ լավ է որ կոշիկ են կրել, բայց էդ դեռ չի նշանակում, որ այստեղի մշակույթն է եղել: Որ լավ է, որ կոշիկ են կրել, բայց էդ դեռ բարձր մշակույթ չի նշանակում: Որ լավ է, որ կոշիկ են կրել, բայց էդ չի նշանակում, որ հարևաններն էլ չեն կրել: Եվ այլն:


հ.գ. Հայաստանը սրանից կարող է ռեալ օգուտ ստանալ, մի առաջարկ արել էր Արա Պապյանը: Լավ պրոպագանդել այդ տրեխը ողջ աշխարհում, ապա սկսել դրա տեսքով հուշանվերներ սարքել ու վաճառել: Դա կլինի թեկուզ փոքր, բայց ասելիք: Կրկնում եմ, հերիք է հիանաք: Կողքից ավելի կարևոր բաներ կան: Շատ ավելի կարևոր: Հազար անգամ ավելի կարևոր է հետևել մեր մշակութային կոթողներին, որ դրանք աղբանոցներ չսարքեն, որ չավիրվեն, որ կողքները ռեստորաններ չսարքեն: Ավելի կարևոր է այդ քարանձավի, որտեղից կոշիկը գտել են, բարվոքությանը հետևել: Շատ ավելի կարևոր է նոր ասելիքներ գտնելը:

[Kuk]

Կոշկակարությունը արհեստ է, ունի նրբություններ: Նախ ընտրում են կաշին կան լավ և վատ կաշիներ, ինքը կաշին մի քանի շերտ ունի և հետո այն մշակել է պետք, կարելը նույնպես հեշտ բան չի և եթե 5500 տարի առաջ մարդիկ տիրապետել են կոշկակարության, որոշ գաղտնինքների ապա կարելի է զարմանալ,մարդը չի կարող «քրջոտ տրեխ» կարի, եթե չունի գիտելիքներ, իսկ դա նույնպես մշակույթ է, պարտադիր չի «Գառնու տաճար» սարքել, որ ասենք ըհը էսի մշակույթա, մանավանդ որ Գառնու տաճարը ես իմ ինչ էլ չի:

Ապեր սա անվանում ես արհեստ, ԳԱռնու տաճարն ասում ես՝ եսիմ ինչ չի: Սենց նայում եմ Գառնու տաճարին, նայում եմ էդ կաշվի կտորին, ոչ մի կերպ չեմ կարողանում էդ կաշին մշակույթ համարել, իսկ տաճարի մասին ասել՝ եսիմինչ չի: Միգուցե այլ ենթատեքստում տաճարն էլ եսիմինչ չի, օրինակ՝ բուրգերի հետ համեմատելիս, բայց այ էս չստիկի կողքը որ դնում ես, հաստատ մեծ բան ա:



---------- Ավելացվել է՝ 04:19 ---------- Սկզբնական գրառումը՝ 04:16 ----------

Կոշկակարությունը արհեստ է, ունի նրբություններ: Նախ ընտրում են կաշին կան լավ և վատ կաշիներ, ինքը կաշին մի քանի շերտ ունի և հետո այն մշակել է պետք, կարելը նույնպես հեշտ բան չի և եթե 5500 տարի առաջ մարդիկ տիրապետել են կոշկակարության, որոշ գաղտնինքների ապա կարելի է զարմանալ,մարդը չի կարող «քրջոտ տրեխ» կարի, եթե չունի գիտելիքներ, իսկ դա նույնպես մշակույթ է, պարտադիր չի «Գառնու տաճար» սարքել, որ ասենք ըհը էսի մշակույթա, մանավանդ որ Գառնու տաճարը ես իմ ինչ էլ չի:

Հա, մեկ էլ ասեմ, որ տռուսիկ կարելն էլ էդքան հեշտ չի Նենց որ պուտոյի տռուսիկը հանգիստ կարանք մշակույթի տեղ անցկացնենք, մնում ա գտնենք:

[Chuk]

Արթ, էդ տրեխն էլ ա արժեք ու մեծ արժեք:
Ի դեպ տրեխը զուտ կաշին բռնել ու ոտին փաթաթել չի: Եքա տեխնոլոգիա ա, կաշին մշակելու հատուկ ձևեր են, որ չչորանա, որ փափուկ լինի, որ հարմար լինի և այլն:

[Kuk]

Արթ, էդ տրեխն էլ ա արժեք ու մեծ արժեք:
Ի դեպ տրեխը զուտ կաշին բռնել ու ոտին փաթաթել չի: Եքա տեխնոլոգիա ա, կաշին մշակելու հատուկ ձևեր են, որ չչորանա, որ փափուկ լինի, որ հարմար լինի և այլն:

Արտ ջան, համաձայն եմ, ու դրա համար էլ ասում եմ՝ հիմիկվանից սկսենք մարմնավաճառի ներքնազգեստ որոնելը, որպեսզի մեր մշակույթը հարուստ լինի: Որ հայերի մասին չլսած մեկը հարցնի՝ ո՞վ եք դուք, էդ ժամանակ դեմ տանք 5000 տարվա տռուսիկից սկսած մինչև էսօրվա վիոլետածլիկային ու անտաշյանատիպ (մեղա-մեղա)՝ գրականությամբ համալրված մեր մշակույթը:

[Gayl]

Ապեր սա անվանում ես արհեստ, ԳԱռնու տաճարն ասում ես՝ եսիմ ինչ չի: Սենց նայում եմ Գառնու տաճարին, նայում եմ էդ կաշվի կտորին, ոչ մի կերպ չեմ կարողանում էդ կաշին մշակույթ համարել, իսկ տաճարի մասին ասել՝ եսիմինչ չի: Միգուցե այլ ենթատեքստում տաճարն էլ եսիմինչ չի, օրինակ՝ բուրգերի հետ համեմատելիս, բայց այ էս չստիկի կողքը որ դնում ես, հաստատ մեծ բան ա:

Այո Գառնու տաճարը ես իմ ինչ չի, բայց դա չի նշանակում, որ ես այն համեմատում եմ կոշիկի հետ, որովհետև մեկը ճարտարապետություն է, իսկ մյուսը կար ու ձև: Կարծում եմ պետք չի ճարտարապետությունը համեմատել դերձակության հետ, դրանք տարբեր մասնագիտություններ են:
Ասածս այն է, որ կոշիկ կարելը ունի նրբություններ և իրականում այն հեշտ բան չի, թղթե ինքնաթիռ չեն գտել, որ ասենք «արա դրանք խփնված են, ի՞նչ մի շուխուռ են անում»: Մենակ կաշին մշակելը դա արդեն գիտելիք է:

---------- Ավելացվել է՝ 04:37 ---------- Սկզբնական գրառումը՝ 04:33 ----------

Հա, մեկ էլ ասեմ, որ տռուսիկ կարելն էլ էդքան հեշտ չի Նենց որ պուտոյի տռուսիկը հանգիստ կարանք մշակույթի տեղ անցկացնենք, մնում ա գտնենք:

Դե եթե 5500 տարի մեկի մտքով անցելա, որ կարա երեք կտոր կոճի թելից տռուսիկ ստանա ուրեմն հալալ ա իրան

[Գաղթական]

գիտե՞ք որնա ամենացավալին..
ինչպես այս թեմայում՝ այնպես էլ իրական կյանքում..
Հայերի մի որոշ հատված իրեն համարում է նվիրյալ ազգասեր ու անչափ երջանկանում ցանկացած մանրուքից՝ ինչը կապ ունի Հայերի ու Հայաստանի հետ..
իսկ մնացած ճնշող մեծամասնությունը հոգու պարտքն է համարում ծաղրի առարկա դարձնել ու դաժանորեն քննադատել առաջինների ջանքերը՝ ապացուցել, թե Հայերը յուրահատուկ ժողովուրդ են.. սակայն սա չի խանգարում նաև երկրորդներին՝ իրենք իրենց համարել ոչ պակաս նվիրյալ ու ոչ պակաս ազգասեր..

իհարկե՝ որտեղ կա առողջ քննադատություն՝ այնտեղ էլ կապահովվի որակ, բայց մի՞թե արժե որևէ քննադատությամբ վիրավորել ինչ-որ Հայի զգացմունք, այն դեպքում, երբ դրա կարիքը կարծես թե չկա..
ասենք՝ տվյալ օրինակում.. հիմա մարդիկ են՝ հնէաբաններ են.. իրենց գործն են անում.. բանից պարզվում է՝ լավ էլ անում են..
որ չանեին՝ պիտի ասեինք՝ չեն անում, չէ՞..
անձամբ իմ աչքերում՝ արդեն մեծ նվաճում է, որ մարդիկ գումար ու ցանկություն են գտել Հայաստանում հնէաբանությանը նոր ոգի ներշնչելու..
սա արդեն ինձ հույս է ներշնչում, որ շուտով կկարողանամ Հայոց պատմության նորանոր դեռ գաղտնի մնացած էջերին նայել նոր՝ Հայեցի տեսանկյունից.. և ոչ թե ասենք Սովետ-կրեմլյան ֆիլտր անցածը, ինչը ժամանակին սովորեցնում էին դպրոցում..

ու հեչ կարիք չեմ տեսնում, կներեք արտահայտությանս, հնէաբանի աշխատանքը փուչ համարել, ինչ է թե դա չի օգնի Հայերին հետ վերցնել Դաշտային Արցախը ու Արարատի կողքին չի կանգնեցնի Քեոփսի բուրգը..


երևի մեր ազգային ամենամեծ տրագեդիան հենց նրանում է, որ այդպես էլ չսովորեցինք մեկմեկու անձը ու մեկմեկու աշխատանքը պարզապես հարգել ու ըստ արժանվույնս գնահատել..

Երանի թե ամեն մի Հայ իր աշխատանքը այնպիսի եռանդով ու ջատագովությամբ կատարեր, ինչպես վերը հիշատակված գիտնականները.. էդպես գոնե հույս կլիներ, թե երկիրը շատ շուտով մեջքը կուղղի.. թե չէ՝ ջհանդամը այ մարդ՝ էս ազգը ազգ չի դառնա..


հ.գ. ուղղակի հիշեցի մի հասարակ Գերմանացու կարծիք.. «էդ որ Հայերը ձեռքն ընկած ամեն բան թափում են իրենց փողոցներում՝ դեռ չի նշանակում, թե Հայերը փնթի ժողովուրդ են.. քանի որ ես եղել եմ Հայերի տներում ու ամեն ինչ շատ մաքուր ու կոկիկ էր.. պարզապես Հյաերը չեն հարգում մեկը մյուսին.. այսպես՝ հատակին աղբ գցողը չի հարգում իր այդ տեղանքով այլ անցորդների, իր հետևից այդ աղբը հավաքող հավաքարարին և այդպես շարունակ..»

[Elmo]

Փաստորեն քո սկզբունքը հետեւյալն է՝ կամ բուրգ կամ ոչինչ: կամ էլ հետեւյալը՝ մենք ով ե՞նք, որ անգամ բուրգ չունենք: Կորչեն բոլոր տեսակի հնեագիտական հետազոտությունները, միեւնույնն է բուրգ տեսած աշխարհին էլ ոչնչով չես զարմացնի:

Ես կոշիկի մասին արտահայտվել եմ ու ասել եմ որ շատ հետաքրքիր գտածո ա: Ինչի՞ մենակ բուրգ: Արի տարանջատենք մարդու գոյության վկայությունը հաստատող առարկաներն ու արվեստի գործերը:
Հայկական լեռնաշխարհում, Աֆրիկայում, Ավստրալիայում և էլի շատ ու շատ տեղերում հնագետները գտնում են տարբեր առարկաներ(կոշիկներ, գինու տարաներ. հողագործական գործիքներ) ու դրանք բավականին մեծ արժեք ունեն: ԲԱՅՑ քաղաքակրթության տեսակետից, զարգացվածության մակարդակից դրանք չեն խոսում:
Արի մենք մեր կոշիկը հենց նույն բուրգերից ու բազմաթիվ հիանալի տաճարներից ու քաղաքներից լավը չհամարենք, որ աշխարհը մեզ հարգի:
Մի քանի օր առաջ մեր աշխատողներից մեկը ասում ա «հիմա էդ ապացույցը որ կա, մեզ մեր հողերը հետ կտա՞ն»: Հարցնում եմ թե դա ի՞նչ ապացույց ա, ու ի՞նչ կապ ունի հողերի հետ, ու ընդհանրապես, ի՞նչ գիտենք էդ կոշիկը ու՞մն ա եղել: Կարող ա մի քոչվոր ցեղ ա մտել էդ քարանձավ ու 1-2 ամիս ապրել, հետո կոշիկը փոխել ու հեռացել՝ հինը թողնելով քարանձավում:

Մի գերագնահատեք:

---------- Ավելացվել է՝ 11:51 ---------- Սկզբնական գրառումը՝ 11:41 ----------

գիտե՞ք որնա ամենացավալին..
ինչպես այս թեմայում՝ այնպես էլ իրական կյանքում..
Հայերի մի որոշ հատված իրեն համարում է նվիրյալ ազգասեր ու անչափ երջանկանում ցանկացած մանրուքից՝ ինչը կապ ունի Հայերի ու Հայաստանի հետ..
իսկ մնացած ճնշող մեծամասնությունը հոգու պարտքն է համարում ծաղրի առարկա դարձնել ու դաժանորեն քննադատել առաջինների ջանքերը՝ ապացուցել, թե Հայերը յուրահատուկ ժողովուրդ են.. սակայն սա չի խանգարում նաև երկրորդներին՝ իրենք իրենց համարել ոչ պակաս նվիրյալ ու ոչ պակաս ազգասեր..

Բոլոր ժողովուրդներն էլ յուրահատուկ են:
Իսկ ազգասիրությունը նա չի, որ առավոտից իրիկուն ամեն պատեհ առիթով ու առանց առիթի հայտարարես որ «իմ ազգը ամենալավն ա, բայց բախտ չունի»: Ազգասեր մարդը գլուխը կախ ազգին ա ծառայում ու հասկանում ա որ իրա ազգը էս պահին ամենաանմխիթար վիճակում հայտնված ազգերից մեկն ա: 5500 տարվա կոշիկով մխիթարվելու փոխարեն ավելի օգտակար ա մի հատ կոշիկի արտադրամաս սարքելն ու մի քանի կոշիկ կարողների աշխատանքով ապահովելով, տեղական սպառողներին սեփական արտադրությամբ կոշիկ հագցնելը: Համ էդ մի քանի կոշկակարը չեն գնա ռուսաստանի պադվալներում օրեկան 3 բանկա կիլկի ուտելով փող աշխատելու, որ ընտանիքները սոված չմեռնեն, համ էլ ազգը մի քանի հոգով էլ կավելանա: