Ալեքսանդր Պուշկին. «Տազիտ»

[ars83]

Մի խեղաթյուրի, Չուկը խոսել ա ոչ նորության կամ անականհայտի դեմ, այլ խոսել է հայերի մի ստվար զանգվածի հիվանդագին վերաբերմունքի դեմ՝ ինչ-որ մեկի, իր ազգի նկատմամբ ունեցած վերաբերմունքից:

Հարգելիս, էդ երկու մեջբերած նախադասությւններդ միմյանցից բաժանող դատարկ տողը նշանակում էր, որ մեկը մյուսին չի վերաբերում, առանձին երկու մեկնաբանություն են, պարզապես զետեղված են միևնույն գրառման մեջ: Իսկ դու կապել ես իրար ու մեկնաբանել

Ինձ մոտ մի հարց առաջացավ. իսկ պե՞տք է հայը ուշադրություն դարձնի նրան, թե ինչ է ասում իր ազգի հեղինակավոր անձնավորությունը (գրող, երաժիշտ, քաղաքագետ, և այլն) մեր ազգի մասին: Քո կարծիքը:

---------- Ավելացվել է՝ 19:25 ---------- Սկզբնական գրառումը՝ 19:17 ----------

էստեղ կարևորն իմ կարծիքով էն ա, որ ինչ-որ մեկի, կամ ինչ-որ երևույթի մասին խոսելիս պարտադիր չի որ անպայման դու վիրավորած լինես, այլ նաև պարտավոր ես այնպես արտահայտվել որ ուրիշների կողմից դա վիրավորանք չընկալվի:

Դա անհնար է. անպայման կգտնվի ինչ-որ մեկը, ով կընկալի տվյալ ասածը որպես ինչ-որ չափով վիրավորական. մարդիկ միանման չեն:

Ինչ վերաբերվում ա Պուշկինին, չեմ կարծում, թե նրա կալիբրի խոսքի վարպետը տենց "պռապուսկատ" կաներ, մարդը լավ էլ ասել ա էն ինչ-որ ուզեցել ա ասի, ու ես խորապես թքած ունեմ իրա ու իրա հերոսի "հեղինակավոր" կարծիքի վրա:

Եվս մեկ «խորապես թքող» Էդ արտահայտությունը վերը գրածիդ չի՞ հակասում. պետք չի՞ մտածել նրա մասին, որ ուրիշների կողմից վիրավորական չընդունվի:
Ոչ մի «պռապխուսկատ» չկա Պուշկինի կողմիցը. «պռապուսկատը» կարդացող-մեկնաբանողներն են անում: ԻՄՀԿ:

[Chuk]

Հարգելիս, էդ երկու մեջբերած նախադասությւններդ միմյանցից բաժանող դատարկ տողը նշանակում էր, որ մեկը մյուսին չի վերաբերում, առանձին երկու մեկնաբանություն են, պարզապես զետեղված են միևնույն գրառման մեջ: Իսկ դու կապել ես իրար ու մեկնաբանել

Ինձ մոտ մի հարց առաջացավ. իսկ պե՞տք է հայը ուշադրություն դարձնի նրան, թե ինչ է ասում իր ազգի հեղինակավոր անձնավորությունը (գրող, երաժիշտ, քաղաքագետ, և այլն) մեր ազգի մասին: Քո կարծիքը:

Միայն ընդունել ի գիտություն, ոչ ավելին:

[ars83]

Միայն ընդունել ի գիտություն, ոչ ավելին:

Բայց բարձր տեղերից թքել էլ ա կարելի, չէ՞

[Chuk]

Բայց բարձր տեղերից թքել էլ ա կարելի, չէ՞

Անշուշտ

[My World My Space]

Եվս մեկ «խորապես թքող» Էդ արտահայտությունը վերը գրածիդ չի՞ հակասում. պետք չի՞ մտածել նրա մասին, որ ուրիշների կողմից վիրավորական չընդունվի:
Ոչ մի «պռապխուսկատ» չկա Պուշկինի կողմիցը. «պռապուսկատը» կարդացող-մեկնաբանողներն են անում: ԻՄՀԿ:

էստեղ կարևորն իմ կարծիքով էն ա, որ ինչ-որ մեկի, կամ ինչ-որ երևույթի մասին խոսելիս պարտադիր չի որ անպայման դու վիրավորած լինես, այլ նաև պարտավոր ես այնպես արտահայտվել որ ուրիշների կողմից դա վիրավորանք չընկալվի:

չէ, միանաշանակ չէ, իմ ասածը վերաբերվում էր կողմնակի անձանց, ովքեր կարող էն դա որպես մեր դեմ հաղթաթուղթ` կոզր օգտագործեն:

Ինչ վերաբերվում ա Պուշկինին, չեմ կարծում, թե նրա կալիբրի խոսքի վարպետը տենց "պռապուսկատ" կաներ, մարդը լավ էլ ասել ա էն ինչ-որ ուզեցել ա ասի,

էս մասը մի քիչ ավելի ուշադիր եթե կարդաս, կտենաս ես ինչ էի ուզում ասել..... այսինքն Պուշկինը դժվար էդքան անուշադիր լիներ, որ նենց բաց թողներ, որ իրան մեկնաբանեին: Էդ մարդն ասել ա էն, ինչն ուզեցել ա ասի....

[Շինարար]

Իսկ ես նոր մտածեցի, ինչպես կասեր Նահապետ Նահապետյանը Կոնդից, ու ահա, թե ինչ հասկացա. ես թքած չունեմ, թե ով ինչ կասի մեր մասին, այլ բան է, որ եթե մի բան այն էլ չէ, դրա մեղքը հենց մեր մեջ եմ տեսնում… Մենք միշտ էնքան ենք մեծարել դրսի կարծիքը, որ եկել ենք-հասել այստեղ: Ամեն ինչ սկսվեց Պետրոս Մեծից ու Իսրայել Օրուց, թե ասա՝ այ Իսրայել Օրի, քո ինչին ա պետք ցարը, սա կատակ ա իհարկե, Օրու կերպարը շատ եմ հարգում և ընդունում, բայց ճշմարտությունն էն ա, որ այո, վերացարկվելով այս թեմայից, որի բացման առիթը հանդիսացավ իմ՝ Պուշկինի խոսքերը «չհասկանալը» , մենք թույլ ենք տվել, որ մեր մասին այդպես արտահայտվեն, մյուս՝ արդեն փակված թեմայում ասել եմ մի անգամ, հիմա կրկնում եմ՝ Չեխովը իր նամակներում, թե հուշերում պատմում է Հովհաննես Այվազովսկու հետ իր հանդիպման մասին, Այվազովսկու մասին խոսում է մեծ սիրով ու գորովանքով՝ անվանելով նրան սահմանափակ ծեր «հայիկ» (առմյաշկա): Ինչքան ուզում է ասենք, թե «թքած» ունենք, մեր հանճարեղ գրողները որևէ ռուս նկարչի չեն անվանել «ռուսիկ»: Սա իհարկե լավ է, մենք ազգային շովինիզմով չենք տառապում, բայց այս նախադասությունս ծայրից ծայր ինքնախաբեւթյուն է, մենք ուղղակի չունենք այդ համարձակությունը: Չեմ կարծում, թե ճիշտ է օտարի կարծիքի վրա թքած ունենալը, ընդամենը պետք է այնպես անել, որ քո մասին, եթե լավ կարծիք չունենան էլ, վատը չհամարձակվեն ասել, բայց դա ոչ թե «Հայը քաջ է» գոռալով, այլ հայ որևէ արվեստագետի, գրողի, քաղաքականգործչի, ուսուցչի, կնոջ տղամարդու, ընդհանրապես հայի լավը լինելը հիմնավորելու համար օտարի հային գովող, քութի-քութի անող, դնչիկը շոյող արտահայտությունները չմեջբերելով: Օտարի գովեստների հանդեպ է, որ պետք է անտարբեր լինել, այդ գովեստների վրա թքած չունենալով՝ պետք է ցույց տալ, որ թքած ունենք դրանց վրա, այս դեպքում հային ստրուկ, վախկոտ ու հայիկ չեն անվանի: Մինիստրի ականջը կանչի, քանի դեռ մեզ հետաքրքրում է մկների կարծիքը, մենք կատու չենք դառնա

Կարճ ասած, քանի դեռ մեզ համար ազգային գերագույն հիմնախնդիր է Եվրոտեսիլում առաջին տեղ գրավելը, քանի դեռ Եվրոտեսիլում վատ երգ, երգիչ, կատարում ունենալը մենք խայտառակություն ենք դիտարկում, հա էլ կասեն՝ հայը ստրուկ է, թեկուզ Պուշկինի ստեղծագործության մեջ այդ բառը բոլորովին այլ կոնտեքստում է օգտագործված. որևէ մեկի խոսքերը մեջբերելիս ընդունված է դա անել առանց կոնտեքստին հղում կատարելու

[Էլիզե]

Շինարար ջան, այստեղ չի քննարկվում Պուշկինի անհուն համակրանքը կամ միապաղաղ հակակրանքը հայերիս հանդեպ: Անկեղծ ասած՝ հիմա արդեն կապ չունի՝ մենք Պուշկինի աչքի լույսն ենք եղել, թե՝ աչքի խավարը, ուղղակի ստեղ քննարկվում է "Տազիտ"-ում հնչեցված խոսքերը, որոնք, ըստ իմ համեստ կարծիքի, ոչ մի ստորացուցիչ կամ վիրավորական իմաստ չունեն իրենց մեջ թաքցրած: Ընդհակառակը՝ ավելի վիրավորական լիներ, եթե Ալեքսանդր Սերգեևիչը մեզ նույնացներ երկի գլխավոր հերոսների՝ չեչենների հետ…

[Շինարար]

Շինարար ջան, այստեղ չի քննարկվում Պուշկինի անհուն համակրանքը կամ միապաղաղ հակակրանքը հայերիս հանդեպ: Անկեղծ ասած՝ հիմա արդեն կապ չունի՝ մենք Պուշկինի աչքի լույսն ենք եղել, թե՝ աչքի խավարը, ուղղակի ստեղ քննարկվում է "Տազիտ"-ում հնչեցված խոսքերը, որոնք, ըստ իմ համեստ կարծիքի, ոչ մի ստորացուցիչ կամ վիրավորական իմաստ չունեն իրենց մեջ թաքցրած: Ընդհակառակը՝ ավելի վիրավորական լիներ, եթե Ալեքսանդր Սերգեևիչը մեզ նույնացներ երկի գլխավոր հերոսների՝ չեչենների հետ…

Էլիզե ջան, իմ գրառման ո՞ր հատվածը քեզ դրդեց մտածելու, որ ես չգիտեմ, թե այստեղ ինչ է քննարկվում, կամ ենթադրել եմ, թե այստեղ քննարկվում է «Պուշկինի անհուն համակրանքը կամ միապաղաղ հակակրանքը հայերիս հանդեպ»:

Ուղղակի հնչեցին կարծիքներ թքած ունենալու կամ չունենալու մասին, ես էլ օգտվեցի նախորդ կարծիքներին համաձայնելու կամ չհամաձայնելու իմ իրավունքից

[Էլիզե]

........ Չեխովը իր նամակներում, թե հուշերում պատմում է Հովհաննես Այվազովսկու հետ իր հանդիպման մասին, Այվազովսկու մասին խոսում է մեծ սիրով ու գորովանքով՝ անվանելով նրան սահմանափակ ծեր «հայիկ» (առմյաշկա): Ինչքան ուզում է ասենք, թե «թքած» ունենք, մեր հանճարեղ գրողները որևէ ռուս նկարչի չեն անվանել «ռուսիկ»:

Շինարար ջան, այն հանգամանքը, որ Պուշկինը,ինչպես հիմա կասեին, աստղային հիվանդությամբ է տառապել, դե դա փաստ է:
Իսկ ես նախորդ գրառման մեջ ուղղակի ուզում էի նշել, որ այս երկի մեջ Պուշկինը չի վիրավորել հայերին: էսքան բան…

[Շինարար]

Շինարար ջան, այն հանգամանքը, որ Պուշկինը,ինչպես հիմա կասեին, աստղային հիվանդությամբ է տառապել, դե դա փաստ է:
Իսկ ես նախորդ գրառման մեջ ուղղակի ուզում էի նշել, որ այս երկի մեջ Պուշկինը չի վիրավորել հայերին: էսքան բան…

Շնորհակալություն, Էլիզե ջան, Էս թեմայում արդեն ավելի քան հիսուն գրառումներում դա նշվել ա

[Հայկօ]

Արս էս ի՞նչ խառնիճաղանջ վերլուծություն ես արել:
Մարդը բառացի ասել ա «Դու վախկոտ ես, դու ստրուկ ես, դու հայ ես» ուրեմն հենց ի նկատի ա ունեցել, որ հայը վախկոտ ա ու ստրուկ: Էլ դրա մեջ դրական նոտա գտնելն անիմաստ ու կոմպլեքսավորվածին բնորոշ գործ ա:
Պուշկինը իրա հաստ գլուխը պատին ա տվել, որ տենց արտահայտություն ա արել: Ես չեմ ուզում դրա մեջ խորը իմաստ կամ դրական բան գտնեմ: Դրական էր ուզում արտահայտվեր թող հենց տենց էլ գրեր: «Դու քաջ ես, դու ստուկ չես, դու հայ ես»: Ուռու բաներ դուրս տալու փոխարեն կարար նորմալ մարդերեն գրեր:

+1, Elmo-ն ամեն ինչ ասեց: Մարդը պարզ գրել ա: Պողոսին որ փողոցում ասում են «Դու էշ ես, դու անասուն ես, դու Պողոս ես», Պողոսը սովորաբար հասկանում ա, որ իրեն հենց նոր անպատվեցին, ու իրեն ընդհանրապես չի հետաքրքրում, որ «անասուն» բառը, ասենք, ինդոնեզերենում նշանակում ա «քաջարի»:

[ars83]

+1, Elmo-ն ամեն ինչ ասեց: Մարդը պարզ գրել ա: Պողոսին որ փողոցում ասում են «Դու էշ ես, դու անասուն ես, դու Պողոս ես», Պողոսը սովորաբար հասկանում ա, որ իրեն հենց նոր անպատվեցին, ու իրեն ընդհանրապես չի հետաքրքրում, որ «անասուն» բառը, ասենք, ինդոնեզերենում նշանակում ա «քաջարի»:

Այսինքն համաձայն չես լեզվաբանական վերլուծության հե՞տ: Ինձ թվում է, հայերենում էլ էդ ձևով կետադրվածը չէր նշանակի, որ առաջին երկու հատկանիշը վերաբերում են Պողոսին: Իսկ եթե կնշանակեր, ապա ռուսերենում չի նշանակում, ինչքանով ես եմ հասկանում: Երևի, չարժի ակնկալել գրողից, որ նա այնպես գրի, որ թարգմանելիս նույն կետադրությունը պահպանելով բոլոր լեզուներում նույն իմաստը ստացվի:

---------- Ավելացվել է՝ 21:05 ---------- Սկզբնական գրառումը՝ 21:02 ----------

էս մասը մի քիչ ավելի ուշադիր եթե կարդաս, կտենաս ես ինչ էի ուզում ասել..... այսինքն Պուշկինը դժվար էդքան անուշադիր լիներ, որ նենց բաց թողներ, որ իրան մեկնաբանեին: Էդ մարդն ասել ա էն, ինչն ուզեցել ա ասի....

Ներողություն, ես մասնագիտությամբ մաթեմատիկոս եմ և այդ աստիճան չեմ տիրապետում լեզվական հմտություններին, որ տողերի արանքում թաքնված բաներն էլ հասկանամ: Անշուշտ, Պուշկինն ասել ա այն, ինչ ուզել ա: Հարց. «Պուշկինն ասել ա, որ հայը վախկոտ ու ստրուկ ա՞»: Պատասխանը խնդրում եմ ընտրել {«այո», «ոչ»} բազմությունից:

[My World My Space]

Ներողություն, ես մասնագիտությամբ մաթեմատիկոս եմ և այդ աստիճան չեմ տիրապետում լեզվական հմտություններին, որ տողերի արանքում թաքնված բաներն էլ հասկանամ: Անշուշտ, Պուշկինն ասել ա այն, ինչ ուզել ա: Հարց. «Պուշկինն ասել ա, որ հայը վախկոտ ու ստրուկ ա՞»: Պատասխանը խնդրում եմ ընտրել {«այո», «ոչ»} բազմությունից:

տողերի արանքներում պետք չի ման գալ, պարզապես պետք ա ուշադիր կարդալ.
իսկ էն հարցին ասել ա, թե չէ, ես որևէ պատասխան չունեմ, մենակ ասած լինելու կապակցությամբ իմ մոտեցումն ունեմ,որը վերն արտահայտել եմ արդեն..,,


Հ.Գ. պարզ արտահայտվեցի՞, թե՞ ավելի մանրամասնեմ....

[Հայկօ]

Այսինքն համաձայն չես լեզվաբանական վերլուծության հե՞տ: Ինձ թվում է, հայերենում էլ էդ ձևով կետադրվածը չէր նշանակի, որ առաջին երկու հատկանիշը վերաբերում են Պողոսին: Իսկ եթե կնշանակեր, ապա ռուսերենում չի նշանակում, ինչքանով ես եմ հասկանում: Երևի, չարժի ակնկալել գրողից, որ նա այնպես գրի, որ թարգմանելիս նույն կետադրությունը պահպանելով բոլոր լեզուներում նույն իմաստը ստացվի:

Իրականում էստեղ ոչ մի վերլուծության կարիք էլ չկա, ամեն ինչ պարզից էլ պարզ ա : Հայրը որդու վրա ահավոր ջղայնանում ա, մի քանի վատ բան ա ասում, ու էդ նույն շարքում, նույնքան ջղայնացած ու նույնքան «чернее ночи», ասում ա «հայ»: Մութ սենյակում չեղած սև կատու եք որսում :

[ElleLuiz]

Այդ բացասական ենթատեքստը, անկախ կետադրական նշաններից, ավելի քան ակնհայտ է. հեղինակը հենց դա էլ նկատի է ունեցել՝ դու վախկոտ ես ու ստրուկ, կարճ ասած՝ դու հայ ես՝ հայ բառի մեջ ամփոփելով այդ երկու հատկանիշները: Իսկ Պուշկինի՝ հայերի նկատմամբ ունեցած, մեղմ ասած, բացասական վերաբերմունքը ոչ մեկի համար էլ գաղտնիք չէ, և հետո ինչ, որ նման բան է գրել, դրանից մենք չպիտի հոգեբանական տրավմա ունենանք