Առաջարկում եմ, ըստ Ուլուանայի ստուգաբանության, ցանցամատեան և ցանցամատենագիր
Առաջարկում եմ, ըստ Ուլուանայի ստուգաբանության, ցանցամատեան և ցանցամատենագիր
Թերեւս:Chuk-ի խոսքերից
Առաջարկում եմ, ըստ Ուլուանայի ստուգաբանության, ցանցամատեան և ցանցամատենագիրՎատ չի հնչում, ուղղակի շատ երկար է, հարմար չի։ Դրա փոխարեն էսօր էլ ունենք մատյանը, օրինակ, Live Journal–ին ասում են Կենսամատյան կամ Կենդանի մատյան, բայց կոնկրետ էդ բլոգի մասին խոսելիս են էդպես անվանում, ոչ թե ընդհանրապես բլոգի։ Բայց իմաստային առումով էլ, ինչ խոսք, ցանցամատյանը լրիվ համապատասխան բառ է։ Ուղղակի հայերենի հիմնական խնդիրն էլ էն է, որ շատ բառեր չափից դուրս երկար են, հետևաբար՝ անհարմար, դրա համար էլ մարդիկ նախընտրում են դրանց օտար համարժեքները։
Երջանկությունը ճամփորդելու ձև է, ոչ թե նպատակակետ։
Ռոյ Գուդման
Շինարար (18.05.2010)
Երկարում է, որովհետեւ փորձում են բառացի թարգմանել:
Հիմա, այսպէս մոտենանք:
Նախ սահմանենք թէ ինչ բան է blog-ը:
Համացանցում միջավայրը, որը կարող է ունենալ իւրաքանչիւր անհատ եւ նրանում զետեղուած ինֆորմացիան ամբողջութեամբ այդ անհատի տնօրինութեան տակ է, կոչւում է blog:
Ստացուե՞ց:
Ըստ այդմ երեւի գտնենք բառ, որն ինչ որ չափ արտայայտի այս սահմանումը:
Համարժեք բառեր են` օրագիր, մատեան, ցանց, վայր:
Առաջարկուած` բեմ, ցանցամատեան:
Որպեսզի բառը մտնի կիրառութեան մէջ, այն պէտք է հնարավորինս պարզ լինի:
Վերջին խմբագրող՝ Լեռնցի: 19.05.2010, 00:38:
Որպես կանոն, մարդու մասին կարելի է դատել նրանով, թե ինչի վրա է նա ծիծաղում:
Ի դէպ:
bloger բառի կառուցման համար երեւի յարմար է որդ վերջածանցը: Օրինակ՝ որսորդ…
Այդպիսի օրինակներ կան նաեւ՝ հետնիոտ, մարզիկ, սրանք մտքովս անած բառերից են, որոնք օգտագործւում են ինչ որ գործողութիւն իրականացնող մարդկանց նշելու համար…
Որպես կանոն, մարդու մասին կարելի է դատել նրանով, թե ինչի վրա է նա ծիծաղում:
Ժողովուրդ ջան, այս վերջին մի քանի գրառումները կարդալուց հետո իմ դեմքին մոտավորապես այսպիսի սմայլեր /ներողություն, ժպիտիկներ/ են առաջանում`
...
Ընդհանուր առմամբ դեմ չեմ միջազգային որոշ բառերի թարգմանությանը, բայց խիստ դեմ եմ միջազգային մասնագիտական տերմինների /ներողություն, եզրերի
Sagittarius (20.05.2010), Sphinx (19.05.2010), Մանուլ (20.05.2010), Ռուֆուս (19.05.2010)
Չէ, սկզբնական փուլում նորմալ է, որ ծիծաղելի լինի, քանի որ համատեղ ուժերով փորձում ենք գտնել յարմար բառ…Ժողովուրդ ջան, այս վերջին մի քանի գրառումները կարդալուց հետո իմ դեմքին մոտավորապես այսպիսի սմայլեր /ներողություն, ժպիտիկներ
Ընդհանուր առմամբ դեմ չեմ միջազգային որոշ բառերի թարգմանությանը, բայց խիստ դեմ եմ միջազգային մասնագիտական տերմինների /ներողություն, եզրերի
Օտար ցանկացած բառ, որ սկսում է շրջանառուել, հետագայում դրանց թարգմանութիւնն անիմաստ է թւում:
Հիմա եթէ աշխարհում ոչ մի ազգ էդ բառը չի թարգմանում, դա չի նշանակում, որ մենք էլ պիտի օգտագործենք դրա այսպես ասած "միջազգային" կիրառութիւնը:
Մի կարեւոր հանգամանք էլ կայ:
Առաջիկայում համացանց միջավայրն է հեղեղելու աշխարհը: Եւ գրեթէ իւրաքանչիւր երեւոյթ կապուած է լինելու դրա հետ:
Բնականաբար նաեւ կլինի համապատասխան ժարգոն համացանցային գործիքների կիրառութեամբ:
Իսկ եթէ դրանք բոլորն էլ օտար բառեր լինեն, ապա այն մեծ ազդեցութիւն կունենա մեր լեզուի եւ ինչու ոչ, լեզուամտածողութեան վրայ:
Որպես կանոն, մարդու մասին կարելի է դատել նրանով, թե ինչի վրա է նա ծիծաղում:
Միևնույն է, համաձայն չեմ:
Իսկ ինչու՞ չեն թարգմանում... Միգուցե այն պարզ պատճառով, որ այդ /մասնագիտական/ բառերի մեծ մասը ունի ոչ թե մեկ կոնկրետ նշանակություն, այլ` մի քանի իմաստներ, կամ թեկուզ մեկ իմաստ, որը, սակայն, հնարավոր չէ արտահայտել մեկ բառով կամ նույնիսկ մեկ նախադասությամբ:Հիմա եթէ աշխարհում ոչ մի ազգ էդ բառը չի թարգմանում, դա չի նշանակում, որ մենք էլ պիտի օգտագործենք դրա այսպես ասած "միջազգային" կիրառութիւնը:
Ճիշտ նկատեցիր` ժարգոն, այլ ոչ թե գրական լեզվին համապատասխան թարգմանություններ: Բայց, ինչպես ճիշտ նկատեց Ուլուանան, հայերենում բառերը շատ երկար են, հետևաբար` համակարգչային ժարգոնի թարգմանության համար ոչ ճկուն ու անհարմար, ի տարբերություն,օրինակ, ռուսերենի: Որպեսզի ասածս օդում կախված չմնա, կարող ես նայել այստեղՄի կարեւոր հանգամանք էլ կայ:
Առաջիկայում համացանց միջավայրն է հեղեղելու աշխարհը: Եւ գրեթէ իւրաքանչիւր երեւոյթ կապուած է լինելու դրա հետ:
Բնականաբար նաեւ կլինի համապատասխան ժարգոն համացանցային գործիքների կիրառութեամբ:
Նշեմ դրանցից առավել հետաքրքիրները.
Teлo, тpyбкa, тpyбa - oзнaчaют "тeлeфoн"
Пустотел - не смартфон
Kиpпич - тaк чacтo нaзывaют oгpoмныe мaлoфyнкциoнaльныe тeлeфoны
Жoпapeз - Gprs-Internet
Фaфля (или Вафля) - нy эт Wi-Fi
Acя, Acькa (ICQ) - Интepнeт пeйджep для мгнoвeнныx cooбщeний
Mылo - элeктpoннaя пoчтa (oт e-mail)
Дpoвa - yпpoщeннoe нaзвaниe дpaйвepoв
Пaлeныe дpoвa - иcпopчeнныe дpaйвepa
Явa, жaбa - Пpoгpaммы или игpы, нaпиcaнныe нa языкe Java
Юзaть - (aнг. "to use") paбoтaть нa чeм-либo, иcпoльзoвaть чтo-тo, типa кoмпa, cмapтa нy и т.д.
Зaпocтить - ocтaвить cooбщeниe нa фopyмe, в гocтeвoй и дp.
Էս բառերի շարման իմաստը չեմ հասկանում…Միևնույն է, համաձայն չեմ:
Իսկ ինչու՞ չեն թարգմանում... Միգուցե այն պարզ պատճառով, որ այդ /մասնագիտական/ բառերի մեծ մասը ունի ոչ թե մեկ կոնկրետ նշանակություն, այլ` մի քանի իմաստներ, կամ թեկուզ մեկ իմաստ, որը, սակայն, հնարավոր չէ արտահայտել մեկ բառով կամ նույնիսկ մեկ նախադասությամբ:
Ճիշտ նկատեցիր` ժարգոն, այլ ոչ թե գրական լեզվին համապատասխան թարգմանություններ: Բայց, ինչպես ճիշտ նկատեց Ուլուանան, հայերենում բառերը շատ երկար են, հետևաբար` համակարգչային ժարգոնի թարգմանության համար ոչ ճկուն ու անհարմար, ի տարբերություն,օրինակ, ռուսերենի: Որպեսզի ասածս օդում կախված չմնա, կարող ես նայել այստեղ
Նշեմ դրանցից առավել հետաքրքիրները.
Teлo, тpyбкa, тpyбa - oзнaчaют "тeлeфoн"
Пустотел - не смартфон
Kиpпич - тaк чacтo нaзывaют oгpoмныe мaлoфyнкциoнaльныe тeлeфoны
Жoпapeз - Gprs-Internet
Фaфля (или Вафля) - нy эт Wi-Fi
Acя, Acькa (ICQ) - Интepнeт пeйджep для мгнoвeнныx cooбщeний
Mылo - элeктpoннaя пoчтa (oт e-mail)
Дpoвa - yпpoщeннoe нaзвaниe дpaйвepoв
Пaлeныe дpoвa - иcпopчeнныe дpaйвepa
Явa, жaбa - Пpoгpaммы или игpы, нaпиcaнныe нa языкe Java
Юзaть - (aнг. "to use") paбoтaть нa чeм-либo, иcпoльзoвaть чтo-тo, типa кoмпa, cмapтa нy и т.д.
Зaпocтить - ocтaвить cooбщeниe нa фopyмe, в гocтeвoй и дp.
Ուլաունաին դէմ բան չունեմ ասելու, ինփ ինչքան համոզեն, որ մակարոնի փոխարեն ասեմ երկարակլորախմորածակ, չեմ ասի… Բառի թարգմանութիւնը հնարավորինս կարճ է յարմար պէտք է լինի…
Օրինակ նշում են, որ ժամանակին բոլորը կանգառ բառի փոխարէն օգտագործում էին остановка, սակայն երբ առաջարկուեց կանգառ բառը, այն առանց ստիպելու փոխարինեց նախորդ օտար բառին…
Նոյնն էլ այստեղ կարող է լինել…
Օրինակ ես առաջարկում եմ բլոգ բառի թարգմանման համար օգտագործել ոստ արմատը՝ ցանց, ոստայն բառերից, կամ հէնց ոստ օգտագործել…
Չգիտեմ, ի՞նչ կառաջարկեք, հայեր…
Որպես կանոն, մարդու մասին կարելի է դատել նրանով, թե ինչի վրա է նա ծիծաղում:
Աչքիս իրար չենք հասկանում...
Ես երկու ձեռքով կողմ եմ խորհրդային լեզվական ժառանգության, մասնավորապես` ռուսաբանությունների հայաֆիկացմանը, առավել ևս եթե դրանց հայերեն համարժեքները կան մեր լեզվում: Դեմ չեմ նաև օտար բառերի փոխարինմանը հայերեն համարժեքներով, եթե վերջիններս հնուց եկել, բայց ինչ-որ ժամանակաշրջանում դուրս են մնացել շրջանառությունից ու մոռացվել են, օրինակ, Վաչագան Սարգսյանի «Խաղագիրք-2» գրքում աչքովս ընկան հետևյալ հետաքրքիր տարբերակները. կարիերա անել - աղագանալ, պաքսիմատ - դոն, դոնիկ, կոմբինացիա /ներքնաշոր/ - վտավակ, վերջապես` սեքս - տարփ: Այլ հարց է, թե ինչպես դրանք կընդունվեն /կամ չեն ընդունվի/ ժողովրդի կողմից...
Ես դեմ եմ մասնագիտական տերմինները «թարգմանելուն»: Նույն գրքում հեղինակը բերում է մի օրինակ` անեկդոտի տեսքով, ու փորձում է ընթերցողին համոզել, որ օտար բառերի թարգմանությունը ճիշտ և արդարացված գործ է: Ահա այդ օրինակը.
Ժամանակակից տնտեսագիտական լեզու /այն լեզվաբանների համար, ովքեր ասում են, թե ինչ կարիք կա ամեն ինչ թարգմանելու/:
Հայաստանում վերջին տարիներին քլիրինգային և ինվեստիցիոն ոչ ճիշտ տնտեսավարման հետևանքով մեծ զարգացում ապրեց կոռուպցիան, ստեղծելով ստագնացիոն կոնյուկտուրա, ինֆլյացիա, վալյուտային ռեսուրսների դեֆիցիտ, բյուջեի դեֆիցիտ, վաուչերների ու սերտիֆիկատների դեֆլյացիա, դիվիդենտների կորուստ, կոնդոմինիումի անկիրառելիություն, էքսպերտների ու էքսպերտիզայի անտեսում, բիրժաների լիկվիդայնության անորոշություն, էկոնոմիկայի դիվերսիֆիկացիոն լեգիտիմ քաղաքականության իրականացման անտեսում, բիզնեսի նվազում, որը նաև մարկետինգի և մենեջմենտի թույլ դրսևորման հետևանք է, անհարիր մեր ռեյտինգին և իմիջին, առավել ևս մեր մենթալիտետին...
Առաջին հայացքից թվում է, թե հեղինակի դիրքորոշումն արդարացի է: Բայց նրա սուբյեկտիվության մասին են վկայում այն բառերը, որոնց հայերեն համարժեքները վաղուց արդեն կիրառվում են, և ավելի հաճախ, քան նրա նշած տարբերակները: Ու բացի այդ, դրանք ունեն խիստ որոշակի իմաստ, օրինակ` դիվիդենտ - շահաբաժին, էքսպերտ - փորձագետ, էկոնոմիկա - տնտեսություն և այլն: Իսկ ինֆլյացիա ու ստագնացիա բառերի թարգմանությունը, IMHO, անհնար է:
Բացի այդ, մեր ակումբի անդամներից մեկի` Leo Negri-ի գրառումներում տեղ գտած բառերի մի զգալի մասը չեմ հասկանում այն պարզ պատճառով, որ խորապես չեմ տիրապետում էզոթերիկայի ու հոգեվերլուծության հիմունքներին, իսկ այդ բառերը, անկասկած, թարգմանության ենթակա չեն, քանի որ դրանցից գրեթե ամեն մեկը արտահայտում է մի ողջ տեսություն:
Տնտեսագիտական տերմինները գուցեև այդպիսին չեն, բայց նրանցից շատերը ևս թարգմանվելու դեպքում աղավաղվում են ու կորցնում իրենց իմաստ/ներ/ը:
P.S. /ավելի ճիշտ` Հ.Գ./ Վերոնշյալ բառերը շարել եմ, որպեսզի ցույց տամ, որ, ի տարբերություն ռուսերենի, որը կարողանում է հեշտությամբ օտար բառերն ադապտացնել իր հնչողությանը, մեր լեզվում բարձր տեխնոլոգիաների «լեզվի» մշակման համար կա 2 տարբերակ. կամ դրանք թարգմանել, կամ օգտագործել այնպես, ինչպես կա: Ես կողմ եմ երկրորդին:
փլօքը վոստին ետ նոյնքան կապ ոնի, վորքան վոր յէս յոռոմի փափ էմ
Քայլ առ քայլ՝ դարից դար
Խենթ եմ
Ինֆլյացիայի մասին ոչինչ չեմ կարող ասել, բայց ստագնացիան թարգմանվում է որպես լճացում, ու լրիվ նորմալ, ընդունված բառ է։ Ի՞նչ անհնարի մասին է խոսքը։Իսկ ինֆլյացիա ու ստագնացիա բառերի թարգմանությունը, IMHO, անհնար է:
Երջանկությունը ճամփորդելու ձև է, ոչ թե նպատակակետ։
Ռոյ Գուդման
Jarre (20.05.2010)
Ճիշտ է, կներես, ստագֆլյացիայի հետ խառնեցի...Նշվածների /ինֆլյացիայի ու լճացման/ միաժամանակյա առկայությունն է...
Իմիջիայլոց, Սամյուելսոնի «Տնտեսագիտության» հայերեն թարգմանության մեջ թարգմանողը /ով, ի դեպ,Ամերիկյան համալսարանի ֆիզիկոս էր/ ստացել էր, ոչ ավել, ոչ պակաս, ԼՃԱԳՆԱՃ բառը...
Վերջին խմբագրող՝ Skeptic: 20.05.2010, 00:06:
Ինչքան տեսնում եմ, վերջը նշածդ շատ բառերի համար արդէն կան նոյնիսկ գործածուող թարգմանութիւններ:Ճիշտ է, կներես, ստագֆլյացիայի հետ խառնեցի...
Իմիջիայլոց, Սամյուելսոնի «Տնտեսագիտության» հայերեն թարգմանության մեջ թարգմանողը /ով, ի դեպ,Ամերիկյան համալսարանի ֆիզիկոս էր/ ստացել էր, ոչ ավել, ոչ պակաս, ԼՃԱԳՆԱՃ բառը...
Blog, bloger բառերի թարգմանութեան հարցի մասին նաեւ գրել եմ իմ բլոգում, եւ առաջարկ կայ՝ մատեան, մատենավար տարբերակները…
Կոնկրետ մէջբերեմ՝
Առայժմ երեւի թէ ամենայարմարն է: Դէ բայց հնարավոր է առաջիկայում լինեն աւելի յարմար տարբերակներ:Մատենագրի» փոխարեն կարելի է «մատենավար»: Համացանցի հետ կապված լինելու հանգամանքը կարելի է ընդգծել միայն անհրաժեշտ դեպքերում` օգտագործելով «համացանցային մատենավար» տարբերակը: Իսկ համացանցի ներսում օգտագործելիս ցանցը կարելի է չհիշատակել և բավարարվել «մատենավարով»:
Որպես կանոն, մարդու մասին կարելի է դատել նրանով, թե ինչի վրա է նա ծիծաղում:
Իհարկե:Հնարավոր է, որ քեզ մոտ իմ մասին թյուր կարծիք է ձևավորվել, թե ես թերագնահատում եմ մեր լեզուն... Ամենևին: Բայց կարծում եմ, որ այս տիպի հարցերը պետք է քննարկվեն տարբեր տեսանկյուններից: Լճացում բառը, թերևս, արտահայտում է ստագնացիայի ողջ իմաստը, ունի նույն «համն ու բույրը», ինչը չի կարելի ասել ապաշնորհ թարգմանչի լճագնաճ գլուխգործոց-բառի մասին: Այս տեսանկյունից գրեթե ամբողջությամբ համաձայն եմ քո բլոգում գրառումներ արած surenyaynts-ի հետ:
Հա, ևս մի բան. քո դասական ուղղագրությունը աչք է շոյում ու շատ գեղեցիկ է ընդհանուր ֆոնի վրա:Ափսոս, ես չեմ տիրապետում...
IMHO այն շատ ավելի վեհ ու գեղեցիկ է, քան մեր ներկայիս հայերենը:
Այս պահին թեմայում են 1 հոգի. (0 անդամ և 1 հյուր)
Ձեր իրավունքները բաժնում
Մեջբերել
Էջանիշներ