Ղրղըզստանը՝ հեղափոխության շեմին

[Chuk]

Արի խոսալու կուլտուրայի մասին մեր պատկերացումներից չխորանանք Դու ասում ես սխալ ես, ես էլ կարամ ասեմ չե դու ես սխալ: Ու հետո? Կարողա մանկապարտեզում ենք?

Որևէ սահմանափակում երբևէ չի կարող ընդունվել, առավել ևս եթե ինչ-որ մեկը կարող է որոշակի գաղափարները ֆուֆլո անվանել, ապա միանշանակ պետք է նշվի նման բան անելու սխալ լինելու մասին, եթե այդպես եմ կարծում:

Բայց կարծում եմ, որ մենք վաղուց թեմայից շեղվել ենք ու ուզում եմ հարցնել մոդերատորին, միթե՞ պետք է անձնական զրույցը հասնի անձնական լուրջ վիրավորանքների, որ նոր միջոցառում ձեռնարկվի: Կարո՞ղ եմ արդյոք քո շնորհակալությունը անձնական զրույցի տարրեր պարունակող գրառումներից մեկի տակ համարել խրախուսանք ու շարունակել էլ ավելի սրել իրավիճակը: Եվ արդյո՞ք նորից միայն իմ անունն է հրապարակվելու որպես կոպիտ գրառումներ անող, իսկ ասենք նախորդ գրառումի հնչեցրած գաղափարները ֆուֆլո անվանողը մնա անպատիժ, մարդուն լվացված ուղեղ ունենալու մեջ մեղադրողը մնա անպատիժ, բայց դրանց պատասխանողը ու թեկուզ թեժացնողը ստանա հրապարակային զգուշացումներ:

Ես ուզում եմ հստակեցնել, թե ինչպե՞ս պետք է շարունակեմ «քննարկումը»:

[REAL_ist]

Ապացուցի որ ֆուֆլո չի, ու դրա մասին խոսա, ոչ թե քեզ դատավորի տեղ դրած դիմացինի ասածները սխալ անվանի...Մտքերդ հայտնի երևույթների մասին, ոչ թե դիմացինի կարծիքը պիտակավորի, պարզ բանա Չուկ ու ես հենց դրա տակ էլ հասկանում եմ խոսալու կուլտուրան: Օդի մեջ "սխալ հանել" մանկապարտեզի երեխեն էլ կարա:

[Chuk]

Ապացուցի որ ֆուֆլո չի, ու դրա մասին խոսա, ոչ թե քեզ դատավորի տեղ դրած դիմացինի ասածները սխալ անվանի...Մտքերդ հայտնի երևույթների մասին, ոչ թե դիմացինի կարծիքը պիտակավորի, պարզ բանա Չուկ ու ես հենց դրա տակ էլ հասկանում եմ խոսալու կուլտուրան: Օդի մեջ "սխալ հանել" մանկապարտեզի երեխեն էլ կարա:

Մոդերատորի ուշադրությունը հրավիրում եմ նրա վրա, որ սույն գրառումն էլ է անձնավորված.
1. Զրուցակցին պիտակավորում է, քննարկման մեջ կարծիք արտահայտելու պարկտիկան պիտակում որպես դատավորի գործունեություն: Ընդ որում հակասելով ինքն իրեն, ըստ որի ինքը կարող է ինչ-որ գաղափարներ ֆուֆլո անվանի, իսկ դիմացինը այդ կերպ արտահայտվելը սխալ անվանել չի կարող:
2. Շարունակում է կպնել զրուցակցի, քննարկման մասնակցի կուլտուրային ու թեև բացահայի չի ասում, բայց ակնարկում է դրանց անկուլտուրական լինելը, ինչը ոչ միայն պիտակում է, այլև սադրում է այլ հարթության խոսակցության:
3. Զրուցակցի գրառումը անվանում է «օդի մեջ» ասված, ինչը կրկին պիտակավորում է, անձնական հարթություն:
Չեմ անդրադառնում նրան, որ այս գրառման հեղինակն այդպես էլ չի ընկալել, որ «սխալ է» բնորոշումը տրված էր երևույթին և յուրաքանչյուրի իրավունքն է այդպես համարելն ու բարձրաձայնելը, ընդամենը փաստում եմ, որ վերի գրառումը թեմայի հետ առնչություն չունի, անձնական հարթության է, պարունակում է որոշակի չափաբաժնով ագրեսիա, մնալու դեպքում ակնհայտ է, որ կարող է բերել բախման:

[REAL_ist]

Հուսով եմ հումորիդ զգացումնա արդնացել բախում, չեմիչե պատահար

Կարիք չկա մանրանալու Չուկ Իսկ էս քո գրառումը ոչ մի կերպ երևույթի գնահատական չի, այլ քողարկված քո ասած "ագրեսսիա"...Որին փորձեձի հնարավորինս լոյալ կերպ պատասխանել:

Իսկ գաղափարականը, գիտակցությունը ու նման այլ հասկացությունները ֆուֆլո անվանելը չասեմ թե ինչ է, կհասկանաս

Ես իմ խոսքերի տերն եմ, եթե համաձայն չես իմ կարծիքի հետ հակառակն ապացուցի, բայց ետ արդեն կարանք ուրիշ տեղ խոսանք Թեմայից շատ ենք շեղվել:

[Chuk]

Հուսով եմ հումորիդ զգացումնա արդնացել բախում, չեմիչե պատահար

Կարիք չկա մանրանալու Չուկ Իսկ էս քո գրառումը ոչ մի կերպ երևույթի գնահատական չի, այլ քողարկված քո ասած "ագրեսսիա"...Որին փորձեձի հնարավորինս լոյալ կերպ պատասխանել:

Ես իմ խոսքերի տերն եմ, եթե համաձայն չես իմ կարծիքի հետ հակառակն ապացուցի, բայց ետ արդեն կարանք ուրիշ տեղ խոսանք Թեմայից շատ ենք շեղվել:

Պարզապես նշեմ, որ սա էլ է թեմայից դուրս գրառում:
Եվ ընդհանրապես ակումբում ու հատկապես քաղաքականություն բաժնում շատ է գործում «վերջին խոսք ասելու», «տակ չմնալու» պրակտիկան, ինչը հաճախ թեման ամբողջովին շեղում է իր նախնական պահանջից, օրինակ այս թեմայում սահուն փոխվում է միջազգային քաղաքական կոնկրետ խնդրի՝ Ղրղզստանի հեղափոխության հարցի քննարկումից Հայաստանի ներքին կյանքի քննարկման: Փաստեմ, որ սրա համար առիթ է դարձել ընդամենը ՀԱԿ համախոհի ըստ թեմայի արտահայտած միտքը, որին արդեն մասնակիցները սկսել են համեմատել նույն մարդու ներքին քաղաքական հարցերում հայացքների հետ ու քննարկումը աստիճանաբար շեղել բուն նյութից: Այնուհետև գործել է ոչ ուղղակի վիրավորանքների պրակտիկան, երբ նետվում է մի արտահայտություն, օրինակ «Լևոնն ուղեղներ է լվացել», որը թվացյալ հասցեատեր չունի, սակայն իրականում հանդիսանալով կոնկրետ գրառման պատասխան ունի կոնկրետ թիրախ ու ակնհայտ է, որ նման պիտակումները չեն կարող մարսվել: Ուղիղ խոսող մասնակիցը այս անուղղակի վիրավորանքին տալիս է ուղիղ, թեկուզ ոչ ավելի կոպիտ պատասխան, խոսակցությունը թեժանում է, ի վերջո պատժվում է ոչ իրական մեղավորը:

Ես ի դեպ, այս ամբողջ խոսակցությունը վարում եմ ընդհանուրի համար, ոչ թե մոդերատորի, որպեսզի յուրաքանչյուրիդ մտածմունքի առարկա դարձնեմ այս ամենը: Որովհետև վերջին շրջանի որոշակի մեղադրանքներ, մասնավորապես իմ կտրուկ լինելու հետ կապված, ոչ ամբողջական պատկերը դիտելու արդյունք են և ինձ պարզապես հոգնեցրել են: Ես կուզեի, որ յուրաքանչյուրը սրանից դատողություններ աներ ու շտկեր սեփական արտահայտման ձևը, քննարկումների մեջ անուղղակի կպնողական, անուղղակի սարկազմային մեթոդները թողներ մի կողմ:

[Mephistopheles]

ժող, Տրիբունից ի՞նչ լուր… ապահով ա՞ տղեն… լուր ունե՞ք

[Chuk]

ժող, Տրիբունից ի՞նչ լուր… ապահով ա՞ տղեն… լուր ունե՞ք

7 ժամ առաջ ակումբում ակտիվ է եղել:

[Վիշապ]

…
Այն դեպքում, եթե ժողովուրդը պատրաստ ա տեր կանգնի իր ընտրությանը, ոչ թե բրախի ու երեք տարի հետո նույնը կրկնի:

Չուկ ջան, կբացատրե՞ս, թե ինչ է նշանակում «տեր կանգել ընտրությանը»։ Թեմայի շրջանակներում։ Այ ղրղզները իշխանափոխություն են արել։ Ինչպե՞ս պիտի տեր կանգնեն իրենց ընտրությանը։

[Chuk]

Չուկ ջան, կբացատրե՞ս, թե ինչ է նշանակում «տեր կանգել ընտրությանը»։ Թեմայի շրջանակներում։ Այ ղրղզները իշխանափոխություն են արել։ Ինչպե՞ս պիտի տեր կանգնեն իրենց ընտրությանը։

Ամենօրյա պայքարով Վիշապ, նաև հեղափոխությունից հետո, իշխանափոխությունը արագ գործողություն չի: Չպիտի հեղափոխություն անես, դրանով հանդարտվես ու տանը նստես մինչև 2-3 տարի հետո էլի սենց վիճակ լինի, էլի ստիպված լինես էս կարգի վիրահատություն անել, ինչը, միանշանակ, իրա հետ հենց ժողովրդի համար բազում դժվարություններ ա բերում:

[Artgeo]

Ստեղ են ասում, հալալ ա Յուշենկոյին։

Հ.Գ. Հասկացողը կհասկանա…

[Վիշապ]

Ամենօրյա պայքարով Վիշապ, նաև հեղափոխությունից հետո, իշխանափոխությունը արագ գործողություն չի: Չպիտի հեղափոխություն անես, դրանով հանդարտվես ու տանը նստես մինչև 2-3 տարի հետո էլի սենց վիճակ լինի, էլի ստիպված լինես էս կարգի վիրահատություն անել, ինչը, միանշանակ, իրա հետ հենց ժողովրդի համար բազում դժվարություններ ա բերում:

Ճիշտն ասած չհասկացա։ Այսինքն իշխանափոխությունից հետո ժողովուրդը պիտի շարունակի ցույցեր անել, թե՞ ինչ… Ամենօրյա պայքար ասելով ի՞նչ ես հասկանում։ Առհասարակ ի՞նչ ես հասկանում պայքար ասելով։ Ի՞նչ է նշանակում հանդարտվել տանը նստել… Էլի՞ ում գլուխը ջարդեն ղրղզները, որ «հանդարտվել, տանը նստել» չլինի։

[Chuk]

Ճիշտն ասած չհասկացա։ Այսինքն իշխանափոխությունից հետո ժողովուրդը պիտի շարունակի ցույցեր անել, թե՞ ինչ… Ամենօրյա պայքար ասելով ի՞նչ ես հասկանում։ Առհասարակ ի՞նչ ես հասկանում պայքար ասելով։ Ի՞նչ է նշանակում հանդարտվել տանը նստել… Էլի՞ ում գլուխը ջարդեն ղրղզները, որ «հանդարտվել, տանը նստել» չլինի։

Նաև ցույցեր, անհրաժեշտության դեպքում, նաև պիկետներ, նաև դատական գործեր՝ կառավարության դեմ, նաև գործադուլներ, նաև կոնկրետ չարաշահող պաշտոնյաի հրաժարականի պահանջներ ու ամեն գնով դրան հասնել, նաև ցանկացած մանր ընտրության օրինականության վերահսկում, նաև...
Գործող արհմիությունների ձևավորում:
Գործող իրավապաշտպան կազմակերպությունների ձևավորում:
Գործող հասարական կազմակերպությունների ձևաավորում:
Գործող...

Զուտ իշխանափոխությունը անհրաժեշտ, բայց բնավ երբեք բավարար քայլ չի: Ու եթե էս ասածներս չի արվում, ունենում ենք ժամանակի վատնում, երեք տարի հետո կրկնվող իրավիճակ: Ու այս գիտակցությունը հիմնականում մասսաների մոտ բացակայում է: Սա հենց քաղաքացիական գիտակցության բաղադրիչներից է ու քանի դեռ էս գիտակցումը չկա, բոլոր տեսակի իշխանափոխություններն ու ավիրումները, ջարդում-փշրումները դառնում են ըստ էության անիմաստ բան: Որոշ դեպքերում կարող են փոքրիկ առաջընթացներ լինել դրա հաշվին, բայց առավել հաճախ՝ կտրուկ հետընթացներ: Կոնկրետ հիմա, ես վստահ եմ, Ղրղզստանում ընկած բարոյահոգեբանական մթնոլորտ է, հոգեբանական ճգնաժամ, որը դժվար է լինելու հաղթահարել: Խոսքը ավերված շինությունների մասին չի. դրանք վերականգնվող են: Անդառնալի են զոհերը, դժվար վերականգնելու բարոյահոգեբանական մթնոլորտը:

[Տրիբուն]

Հետո նորից եմ հարցնում թե հանուն ինչ էր այս թափված արյունը, բացի հավեսով թալանի? Ինքդ ես ասում որ իրենք շանս չունեն դեմոկրատական երկիր լինելու...

Ապեր, Կիրգիստանը կլինի այնքան դեմոկրատական, որքան ընդհանրապես հնարավոր է դեմոկրատական լինել Միջին Ասիայում: Կամ այնքան, որքան հնարավոր է դեմոկրատական լինել մի երկրում, որտեղ վերջին մի հիսուն տարում են իմացել քաղաքը, դպրոցը, գիր գրականությունը ինչ բան ա: Հնարավոր ա, որ շատ էլ դեմոկրատակն լինի, հնարավոր ա, որ դառնա Սաուդիան Արաբիա: Արդեն մի անգամ գրել եմ ռիսկ-հնարավորություն հարաբերության մասին - չինացիները խելոք ժողովուրդ են, ոչ մի բանը պատահական չեն ասում: Ես հիմա դա չեմ քննարկում: Ես քննարկում եմ փաստը - մարդիկ, իրենց ընդդիմությամբ (որոնց մի մասը էլի անգրագետ արարածներ են ու ներկայացնում են որոշակի կլանային շահեր ու ցանկանում սեփականության վեևաբաժանում), գնացին ու Բակիեվին ասեցին «Հոպ արա, արդեն չափ ու սահմանդ անցար, հել ու ստեղից ս...իր եղի»: Նույն ընդդիմության անգրագետ ու կլանային շահերով առաջնորդները (ի միջի այլոց ոչ բոլորը), ընկած էի ժողովրդի առաջից ու ոչ մի տեղ ոչ փախնում էին, ոչ վախենում էին, ոչ էլ ասում էին «Եկեք դիմենք միջազգային հանրությանը թող Ատամբաեվին քաղբանտարկյալ ճանաչեն»:

Բկիեվը նախորդ հեղափոխությունից լիարժեք դասեր չքաղեց, հնարավոր ա որ սրանք քաղեն: Չքաղեն, կիրգիզները մի անգամ էլ կանեն այն ինչ արդեն երկու անգամ արել են: Ամեն դեպքում, Կիրգիստանում կա հստակ բողոքական զանգված, որը պատրաստ է պրոտեստի ու կա ընդդիմություն, որը իր վրա պատասխանատվություն է վերցնում առաջնորդել այդ պրոտեստը: Ի միջի այլոց, շատ հնարավոր է, որ այս անգամ հեղափոխությունը հանգեցնի նրան որ հարավն ու հյուսիսը իրարից անջատվեն: Դա էլ է լուծում Կիրգիստանի համար: Հարավն ու հյուսիսը իրարից շատ են տարբերվում, ոնց որ երկու տարբեր երկրներ լինեն: Սկզունքորեն հյուսիսում դեմ էլ չեն դրան: Արդյունքում հնարավոր է, որ հյուսիսը դառնա քո սիրած դեմոկրատական երկիրը, իսկ հարավը դառնա Տաջիկստանոտ երկիր:

Միտքս ինչումն ա Ռամ ջան, կտրուկ հեղափոխությունը հնարավորություն է տալիս փնտրել ու գտնել լուծումներ, կամ փնտրել ու չգտնել, կամ չգիտեմ, ինչ-որ մի հատ երրորդ տարբերակ: Իսկ մեր վիճակն այնպիսին է, որ մենք ոչ մի լուծում փնտրելու շանս չունենք - մենք սթից քաշ ենք գալիս ելույթից ելույթ, վերլուծությունից վերլուծություն: Մեր գլուխը տանում են, արդուկում են, ուղեղները լվանում են ինչ-որ գիգանտ քաղաքական վերլուծություններով, իսկ կյանքը գնում ա իրա պրակտիկ հունով ու ոչ մի բան չի փոխվում: Մենք գնում են նրան որտեղից եկել ենք, հերթական նկարած ընտրություններին, հերթական անդրկուլիսյան «ազգային համերաշխությանը», հերթական տեղերի բաշխմանը ԱԺ-ում, որ հիմանական ուժերը սուս մնան: Ու հավատա, ախպերս, էս ամեն ինչին կհետևի մի հատ ելույթ որը շատ գրագետ ու քաղաքագիտական տերմիններով ու վերլուծություններով կապացուցի, որ սա լավագույն լուծումն էր, հաղթանակ էր, առաջընթաց էր բլա բլա բլա: Նույն կերպ, ինչ որ ասենք ԵԱՀԿ-ն արեց վերջին ընտրություններից հետո - կային խախտումներ, բայց սա մի քայլ առաջ էր: Համակորպվենք մեր խաբված, քցված, իներտացված լինելու հետ, որը շատերը անվանում են «լայն մտահորիզոն»: Ով ոնց, ես ինքնախաբեությամբ զբաղվելու ոչ մի ցանկություն չունեմ:

[Տրիբուն]

Ոչ էլ այդ կոնտեքստում ա ֆուֆլո, սխալ ա մի բանը, որը չես հասկանում, ֆուֆլո անվանելը
Ինչ վերաբերվում ա ղրղզներին, ապա նրանք արդեն երկրորդ անգամ են հասկանում, թե իրենց ինչ է պետք՝ վերջին 5 տարվա մեջ: 2 տարի հետո նորից կհասկանան:

Ի տարբերություն կիրգիզների մենք շատ լավ ծիպա հասկանում ենք, բայց ոչ մի բան անելու ընդունակ չենք: Ապեր, կիրգիզները իրանց զապառոժեց ընդդիմությունով առաջ են գնում, մենք մեր մերսեդես ընդդիմությունը յուղել կանգնացրել ենք գառաժում, մեկ մեկ խոդի ենք տալիս որ ակումլյատորը չնստի: Կիրգիզները ինչ-որ տեղ հասնելու տարբերակ ունեն, իսկ մենք գառաժում խեղդվելու ենք, մեր մերսեդեսի գազերից:

Կիրգիզները երկու տարի հետո կարող ա իրանց զախով մի տեղ ցեխի մեջ ընգնեն, բռթելով կհանեն, ու էլի առաջ կգնան, կամ գոնե մի բան կփոխեն: Մենք մեր մերսեդեսով դատապարտված ենք միայն լռվել գառաժում, լսել թե ինչ փափուկ ա աշխատում մատոռը, ու հիանալ թե ինչ հրաշք մեքենա ունենք:

[Chuk]

Ի տարբերություն կիրգիզների մենք շատ լավ ծիպա հասկանում ենք, բայց ոչ մի բան անելու ընդունակ չենք: Ապեր, կիրգիզները իրանց զապառոժեց ընդդիմությունով առաջ են գնում, մենք մեր մերսեդես ընդդիմությունը յուղել կանգնացրել ենք գառաժում, մեկ մեկ խոդի ենք տալիս որ ակումլյատորը չնստի: Կիրգիզները ինչ-որ տեղ հասնելու տարբերակ ունեն, իսկ մենք գառաժում խեղդվելու ենք, մեր մերսեդեսի գազերից:

Կիրգիզները երկու տարի հետո կարող ա իրանց զախով մի տեղ ցեխի մեջ ընգնեն, բռթելով կհանեն, ու էլի առաջ կգնան, կամ գոնե մի բան կփոխեն: Մենք մեր մերսեդեսով դատապարտված ենք միայն լռվել գառաժում, լսել թե ինչ փափուկ ա աշխատում մատոռը, ու հիանալ թե ինչ հրաշք մեքենա ունենք:

Նորից համեմատություն:
Սույն թեմայում քննարկվում է Ղրղզստանի հեղափոխությունը, այլ ոչ Հայաստանի ներքին վիճակը: Եթե խոսենք Հայաստանից, ապա ես չեմ կարծում, որ մենք ծիպա լավ հասկանում ենք, այլ լրիվ հակառակը, հակառակ դեպքում կունենայինք լրիվ այլ իրավիճակ:

Ինչ վերաբերվում է առաջ գնալուն, ապա թույլ տուր կասկածել, թե որքանով են առաջ գնացել:
Ի դեպ, էդ ո՞նց եղավ, որ 2-3 օրում կարծիքդ այս պրոցեսների մասին կտրուկ փոխվեց, չէ՞ որ ղրղզները հեղափոխություն չէին անում, այլ ընդամենը թալան էին ուզում (c) Տրիբուն: