Մեծ Եղեռն. հայացքների շրջադարձ, կամ ինչքանո՞վ կարելի է արդարացնել ցեղասպանությունը

[Ambrosine]

Քաղաքականության մեջ սկբունքայնությունը կարևոր է, դու չես կարող ցանկացած ժամանակ հարց փակել ու վերաբացել, դա թեթևսոլիկություն է, որը ոչ մի երկիր լուրջ չի ընդունի, ու դեռ մի բան էլ կլարես իրավիճակը ոչ քո օգտին: Դե հիմա վերաբարձացրու Մայաների ցեղասպանության հարցը, տեսնեմ ով է հարցը բանի տեղ դնելու:

Ընդհակառակը... քաղաքականությունում սկզբունքներ պետք չեն: Պետք է լինել ճկուն, քարացած ոչինչ պետք չի:
Նայի, ես հարցը չեմ փակում, ուղղակի չեմ էլ բացահայտ աշխատում դրա ուղղությամբ: Հենց գալիս է հարմար պահը, էլի հիշեցնում եմ մեր հարևաններին, թե՝ եղբայրք, մենք հարց ունենք չլուծված:

Չեմ հասկանում, էսքան դուրներդ գալի՞ս ա շրջափակված ապրելը:

[Gayl]

եթե էդ ղեկավարը ամեն քեզ տեսնելիս մի հատ կոշիկները վրայովդ մաքրում ա, ապա այլ ելք չի էլ մնում.....

Դա արդեն քո մոտեցումից է կախված, ցանկած մարդ ունի իր գինը(խոսքս միայն գումարին չի վերաբերվում) :
Համոզվա՞ծ ես, որ նույն բանն էլ միջազգայինը չի անի:

[Վիշապ]

Ընդհակառակը... քաղաքականությունում սկզբունքներ պետք չեն: Պետք է լինել ճկուն, քարացած ոչինչ պետք չի:
Նայի, ես հարցը չեմ փակում, ուղղակի չեմ էլ բացահայտ աշխատում դրա ուղղությամբ: Հենց գալիս է հարմար պահը, էլի հիշեցնում եմ մեր հարևաններին, թե՝ եղբայրք, մենք հարց ունենք չլուծված:

Չեմ հասկանում, էսքան դուրներդ գալի՞ս ա շրջափակված ապրելը:

Ուրեմն քեզ պետք է որ դուր գա Սերժի «քաղաքականությունը» Ճկունությունն ու անսկզբունքայնությունը տարբեր բաներ են: Մի դեպքում դու մանևրում ես, իսկ մյուս դեպքում պարզապես խաբում ես, դիմացինին փորձելով դնել հիմարի տեղ: Այնինչ դիմացինը քեզ վաղուց ծալած ունի իր դիվանագիտությամբ:

Հ.Գ. իմիջայլոց, որոշ «ճկուն» «դիվանագետներ» վստահություն էին հայնտում, թե մինչև անցյալ տարվա վերջ պիտի բացվեր թուրքական սահմանը:

[davidus]

Դա արդեն քո մոտեցումից է կախված, ցանկած մարդ ունի իր գինը(խոսքս միայն գումարին չի վերաբերվում) :
Համոզվա՞ծ ես, որ նույն բանն էլ միջազգայինը չի անի:

բայց գիտես տարբերությունը որնա? առաջին դեպքում հաստատ գիտես, որն նման բախտի կարժանանաս, իսկ երկրորդի դեպքում միանշանակ չես կարող համոզված լինել....

հա, մոռացա հարցնել.... մոտավոր կասես թե հայը թուրքիայում ինչ արժեք ունի???

[Ambrosine]

Ուրեմն քեզ պետք է որ դուր գա Սերժի «քաղաքականությունը» Ճկունությունն ու անսկզբունքայնությունը տարբեր բաներ են: Մի դեպքում դու մանևրում ես, իսկ մյուս դեպքում պարզապես խաբում ես, դիմացինին փորձելով դնել հիմարի տեղ: Այնինչ դիմացինը քեզ վաղուց ծալած ունի իր դիվանագիտությամբ:

Հ.Գ. իմիջայլոց, որոշ «ճկուն» «դիվանագետներ» վստահություն էին հայնտում, թե մինչև անցյալ տարվա վերջ պիտի բացվեր թուրքական սահմանը:

Սերժի արտաքին քաղաքական որոշ ուղղություններ, այո, ընդունում եմ: Ներքաղաքականը բնականաբար դուրս է քննարկումից: Ով էլ լիներ մեր նախագահը, պիտի գնար մեր հարևանի ու այն էլ հզոր հարևանի հետ երկխոսության:
Ուրեմն էդքան էլ ճկուն դիվանագետներ չեն Թուրքիան ի՞նչ շահ ունի սահմանը բացելուց: Այ մենք պետք է իրեն համոզենք, որ սահմանի բացումը իր համար շահավետ է:

[REAL_ist]

Էդ ազգը մի է եղել, մի: Դա վիճարկման թեմա չէ: Երբ որ կարդում ես, թե ինչպես են աշխարհի ամենատարբեր երկրներից իրենց գումարները ներդրել պետություն հիմնելու և պահելու համար, նախանձում ես: Երբ որ Հերցլը փորձում էր հայերի հաշվին լուծել իր պետության ստեղծումը՝ առաջարկներ ուղարկելով սուլթանին, հայերը շարունակում էին եվրոպական դռները թակել՝ չհասկանալով, որ առաջինը պետք է սուլթանի հետ նստել բանակցելու:

Ինչ կապ ունի սուլթանի հետ բանակցելը Հայոց ցեղասպանության հետ? Ինչ պետքա անեին հայերը, առանց պետականության, որ չեն արել? Նորից եմ կրկնում Նյունբերգը, որ եղելա, ետ հրեաների շնորքը չի: Հրեաների տեղ ով էլ լիներ Գերմանիան պատասխանատվության էր ենթարկվելու, քանի որ տենց էին ուզում հաղթանակած պետությունները:

Ու հիմա ինձ կասես, որնա հայերի մեղքը, որ Անտանտը, ճանաչելով միջազգային հանցագործությունը, մտելա քաղաքական առևտրի մեջ Թուրքիայի հետ? Կամ էն, որ երիտթուրքերը իրականացրեցին իրանց ծրագիրը, որը դուք այդքան դրական եք գնահատում: Բոլորին էլ պարզա, որ թուրքերի համար իրականացրած հանցագործությունը մեծ հաջողությունա…նպատակն էլ արդարացնումա միջոցները… Բայց ես լինելով հայ, չեմ կարա դրան դրական աչքերով նայեմ…Ու երբեք նման միջոցը դրական չեմ գնահատի…

Համագործակցել նշանակում է հասնել այնպիսի պայմանագրի, որի դեպքում թուրքերը գոնե պաշտոնապես չեն սատարի ադրբեջանական կողմին: Այդ դեպքում Ադրբեջանը միայնակ չի կարող Հայաստանի դեմ: Ո՞վ ա ասում՝ ծախել Ցեղասպանությունը: Պետք է իմանալ՝ երբ լռել և երբ խոսել: Երբ որ տերությունները հերթական անգամ գենոցիդի հարցը բարձրացնում են, նախորդից թույլ չի լինում լարվածությունը:
Դե ուրեմն երկարաձգենք մինչև հաջորդ պատերազմ ժամանակահատվածը:

Ինչ է նշանակում պայմանագիր, որի դեպքում պաշտոնապես չեն սատարի Ադրբեջանին? Նման բան ԱՆՀՆԱՐԱ: Թուրքիան երբեք նման բան չի անի: Ամենաշատը ինչ հնարավորա, պայմանագրի մեջ ադրբեջանին վերաբերվող հարցերը շրջանցումնա, ինչը և առկայա արձանագրություններում:

Ու ինչա նշանակում լռել, ոնց ես պատկարացնում? Ետ ինչա անում ՀՀ-ն հիմա, որ պետքա լռի? Կարդա ՀՀ անկախության հռչակագրի 11 հոդվածը: Հայաստանը Թուրքիայի հետ չի խոսում ցեղասպանության մասին, դրանից էլ ավել լռել?

[REAL_ist]

Թուրքիան ի՞նչ շահ ունի սահմանը բացելուց: Այ մենք պետք է իրեն համոզենք, որ սահմանի բացումը իր համար շահավետ է:

Հայաստանը ու Թուրքիան նույն կալիբրի խաղացողներ չեն ու Թուրքիային համոզողը Հայաստանը չի: Համոզողը ու արձանագրությունները կազմողը ԱՄՆ-Ռուսաստան դուետնա: Առաջին հերթին ԱՄՆ-ն:

Իսկ ցեղասպանության ճանաչման հարցում փաստը, որ աղմուկը անումա Սփյուռքը ոչ թե ՀՀ-ն մեր խաղաքարտնա, ՀՀ-ն քո ասած լռելու քաղաքականություննա վարում ու պետք եղած ժամանակ պետքա խոսա սփյուռքի միջոցով, քանի որ պետական մակարդակով գործողությունները կարող են վնասել այս կամ այն գործընթացին:

[Gayl]

Համագործակցել նշանակում է հասնել այնպիսի պայմանագրի, որի դեպքում թուրքերը գոնե պաշտոնապես չեն սատարի ադրբեջանական կողմին: Այդ դեպքում Ադրբեջանը միայնակ չի կարող Հայաստանի դեմ: Ո՞վ ա ասում՝ ծախել Ցեղասպանությունը: Պետք է իմանալ՝ երբ լռել և երբ խոսել: Երբ որ տերությունները հերթական անգամ գենոցիդի հարցը բարձրացնում են, նախորդից թույլ չի լինում լարվածությունը:
Դե ուրեմն երկարաձգենք մինչև հաջորդ պատերազմ ժամանակահատվածը:

Շատ շուստրի բան ես առաջարկում, բայց նրանք էլ կպահանջեն, որ թղթով հրաժարվես ցեղասպանությունից, իսկ էտ դրությունից ինչ ելք ես տեսնու՞մ:

[Gayl]

բայց գիտես տարբերությունը որնա? առաջին դեպքում հաստատ գիտես, որն նման բախտի կարժանանաս, իսկ երկրորդի դեպքում միանշանակ չես կարող համոզված լինել....

հա, մոռացա հարցնել.... մոտավոր կասես թե հայը թուրքիայում ինչ արժեք ունի???

Ապեր չգիտեմ, բայց ենթադրում եմ, որ այդքան էլ արժևորված չեն

[Վիշապ]

... Ով էլ լիներ մեր նախագահը, պիտի գնար մեր հարևանի ու այն էլ հզոր հարևանի հետ երկխոսության:
...

Աստղ, պատկերացրու հարևանս ինձ ծեծել է ու հիմա մենք պարզելու ունենք մեր հաշիվները: Իսկ ես ծեծել եմ մյուս հարևանիս ու նրա հետ ունեմ հաշիվներ: Հիմա առաջին հարևանիս ես ձեռք եմ մեկնում ու առաջարկում եմ ընկերանալ: Նա չի ասի՞ այ կազյոլ, խի՞ ես ծեծել մյուս հարևանիդ (որ արդարացնի իրեն): Պրիմիտիվ օրինակ եմ բերում, որ հասկանալի լինի, որ էս պահը հեչ հարմար պահ չէր Թուրքիայի հետ երկխոսելու կամ ֆուտբոլ խաղալու, որովհետև Թուրքիայի ձեռք կոզրեր տվեցինք մեր դեմ օգտագործելու: Դիվանագիտական սխալ ու տուֆտա քայլ էր ֆուտբոլը: Մենք Թուրքիային համոզենք, որ բլա բլա բլա... դու հասկանում ե՞ս, որ Թուրքիային իդիոտի տեղ ես դնում...

[davidus]

Ապեր չգիտեմ, բայց ենթադրում եմ, որ այդքան էլ արժևորված չեն

ասածս էլ հենց դա է... պիտի քեզնից ինչ-որ արժեք ներկայացնես, ինչ-որ խաղաթուղթ ունենաս, որ կարողանաս մեկ-մեկ էլ շանտաժ անես.... հիմա ինչ, մերոնք պիտի գնային սուլթանի մոտ, ասեին` սուլթանն ապրած կենա, Արևմտյան Հայատսանի հողերի համար ինչքան ես ուզում???

Էղած փողնու ունեցվածքն էլ ձեռքներից կխլեր, գլուխներն էլ քաղաքի հրապարակներից մեկում բարձր ցցի վրա կտեղադրեր....

[Ambrosine]

Ինչ կապ ունի սուլթանի հետ բանակցելը Հայոց ցեղասպանության հետ? Ինչ պետքա անեին հայերը, առանց պետականության, որ չեն արել? Նորից եմ կրկնում Նյունբերգը, որ եղելա, ետ հրեաների շնորքը չի: Հրեաների տեղ ով էլ լիներ Գերմանիան պատասխանատվության էր ենթարկվելու, քանի որ տենց էին ուզում հաղթանակած պետությունները:

Ու հիմա ինձ կասես, որնա հայերի մեղքը, որ Անտանտը, ճանաչելով միջազգային հանցագործությունը, մտելա քաղաքական առևտրի մեջ Թուրքիայի հետ? Կամ էն, որ երիտթուրքերը իրականացրեցին իրանց ծրագիրը, որը դուք այդքան դրական եք գնահատում: Բոլորին էլ պարզա, որ թուրքերի համար իրականացրած հանցագործությունը մեծ հաջողությունա…նպատակն էլ արդարացնումա միջոցները… Բայց ես լինելով հայ, չեմ կարա դրան դրական աչքերով նայեմ…Ու երբեք նման միջոցը դրական չեմ գնահատի…

Ինչ է նշանակում պայմանագիր, որի դեպքում պաշտոնապես չեն սատարի Ադրբեջանին? Նման բան ԱՆՀՆԱՐԱ: Թուրքիան երբեք նման բան չի անի: Ամենաշատը ինչ հնարավորա, պայմանագրի մեջ ադրբեջանին վերաբերվող հարցերը շրջանցումնա, ինչը և առկայա արձանագրություններում:

Ու ինչա նշանակում լռել, ոնց ես պատկարացնում? Ետ ինչա անում ՀՀ-ն հիմա, որ պետքա լռի? Կարդա ՀՀ անկախության հռչակագրի 11 հոդվածը: Հայաստանը Թուրքիայի հետ չի խոսում ցեղասպանության մասին, դրանից էլ ավել լռել?

Ես չեմ պատրաստվում մի քանի 100 տարվա պատմություն գրել: Հրեաների շնորհքը չի եղե՞լ: Բայց տերություններին պետք ա եղել չէ՞, որ էդ հարցը լուծվել ա: Ուրեմն հերաները կարողացել են իրենց օգտին լուծել հարցը, իրենց իմացել են, որ տերությունների համար արժեք են: Իսկ մե՞նք... անգամ ռուսական զենքի օգնությամբ ազատագրում էինք մեր հողերը, հետո հայտարարում, թե՝ շնորհակալ լինելով Ռուսաստանից, պետք է մեր հույսը կապենք Անգլիայի հետ: Ուրեմն հայերի մեջ մի հատ խելոքը չկա՞ր, որ բացատրեր՝ Անգլիայի ու քո շահերը չեն համընկնում, դու այլ ուղի փնտրի: Անգլիացիները երեսներիս էին ասում՝ ձեզ չենք օգնելու, բայց էլի իրենց հույսին էինք մնացել: Էդպես եղավ նաև խորհրդայնաման ժամանակ: Ռեալ ուժը Հայաստանի սահմաններում, հայացքներս Արևմուտքում էր: Դրա համար էլ ստացանք հայ-թուրքական պատերազմը, ավելի փոքր Հայաստան:

Քաղաքականությունում էմոցիաները տեղ չունեն: Հայերով ծանր ենք տանում, զարմանալի կլիներ, եթե ասեինք՝ հա ինչ ա եղե՞լ, որ... բայց մեզնից բացի էլի տեսակետներ ու մոտեցումներ կան, որոնք պետք է իմանանք ու հաշվի առնենք՝ հաղթած դուրս գալու համար: Մենակ մեր քիթը տեսնելով հարցը չենք լուծելու: Միջազգային իրավունքի տեսակետից խնդիր չկա, վաղն էլ թուրքերին դատի ենք տալիս, իսկ հենց գալիս ենք քաղաքական կողմին, մոռանում ենք միջազգային իրավունքը, որովհետև հաղթում է շահը... իսկ հիմա ոչ մի երկիր չի վտանգելու իր շահերը Թուրքիայում՝ հայերի արդար դատի համար: ՀՀ-ն չի անում, Սփյուռքն ա անում: Իսկ մենք չենք կարող թուրքերին ասել՝ պարոնայք, նրանք մեր անունից չեն խոսում, մենք նրանց հետ կապ չունենք... Ու էլի եմ ասում. իմ համար գերխնդիրը Արցախն ա: Թող Սփյուռքը դրանով զբաղվի:

[Gayl]

ասածս էլ հենց դա է... պիտի քեզնից ինչ-որ արժեք ներկայացնես, ինչ-որ խաղաթուղթ ունենաս, որ կարողանաս մեկ-մեկ էլ շանտաժ անես.... հիմա ինչ, մերոնք պիտի գնային սուլթանի մոտ, ասեին` սուլթանն ապրած կենա, Արևմտյան Հայատսանի հողերի համար ինչքան ես ուզում???

Էղած փողնու ունեցվածքն էլ ձեռքներից կխլեր, գլուխներն էլ քաղաքի հրապարակներից մեկում բարձր ցցի վրա կտեղադրեր....

Իսկ քո ասածով Սուլթան ձյաձային վաբշե կկատեղցնես կասի արա՞ էս գլխիցս թռնու՞մ եք և հետո ախպեր ջան էտ օտարը ձրի չի գալու քո հարցերը լուծի պետք է բերանը մի գդալ մեղր դնես ու կամ ինքը քեզ քցում ա կամ էլ Սուլթանի ձեռքից չի պրծնում:

[davidus]

Իսկ քո ասածով Սուլթան ձյաձային վաբշե կկատեղցնես կասի արա՞ էս գլխիցս թռնու՞մ եք և հետո ախպեր ջան էտ օտարը ձրի չի գալու քո հարցերը լուծի պետք է բերանը մի գդալ մեղր դնես ու կամ ինքը քեզ քցում ա կամ էլ Սուլթանի ձեռքից չի պրծնում:

դե հիմա ինչ ես առաջարկում... ինչ պիտի անեին, որ չեն արել?

[Gayl]

Աստղ, պատկերացրու հարևանս ինձ ծեծել է ու հիմա մենք պարզելու ունենք մեր հաշիվները: Իսկ ես ծեծել եմ մյուս հարևանիս ու նրա հետ ունեմ հաշիվներ: Հիմա առաջին հարևանիս ես ձեռք եմ մեկնում ու առաջարկում եմ ընկերանալ: Նա չի ասի՞ այ կազյոլ, խի՞ ես ծեծել մյուս հարևանիդ (որ արդարացնի իրեն): Պրիմիտիվ օրինակ եմ բերում, որ հասկանալի լինի, որ էս պահը հեչ հարմար պահ չէր Թուրքիայի հետ երկխոսելու կամ ֆուտբոլ խաղալու, որովհետև Թուրքիայի ձեռք կոզրեր տվեցինք մեր դեմ օգտագործելու: Դիվանագիտական սխալ ու տուֆտա քայլ էր ֆուտբոլը: Մենք Թուրքիային համոզենք, որ բլա բլա բլա... դու հասկանում ե՞ս, որ Թուրքիային իդիոտի տեղ ես դնում...

Գնում ասում ես այ հարգելի ծեծված հարևան, հավաստի աղբյուրներից իմացել եմ, որ էն տավար հարևանը ուզում ա քեզ էլ ծեծի(կարաս շուստրավատ լինես ու մեջներն էլ թեթև կռիվ գցես) արի միավորվենք ու ցույց տանք որը որից հետո ա, արի սրտիդ թարախը բամբակով մաքրի հանուն արդար գործի և լավագույն պաշտպանությունը հարձակվողությունն է ու վերջ: