Սևակի «Քիչ ենք, բայց հայ ենք» ստեղծագործության վերլուծություն, քննարկում

[Ռուֆուս]

Պապս ու տատս չգիտեմ ոնց էին վերաբերվում Սևակին, բայց ես էլ Սևակ չեմ սիրել, չեմ սիրում ու չեմ կարծում, որ կսիրեմ: Հիշում եմ դպրոցական տարիներիս բոլոր դասարանցիներս Սևակից անգիր բանաստեղծություններ գիտեին, տետրեր էին պահում, մեջը տարբեր գործեր գրած, էն մարդիկ ովքեր գրակից 3-ից բարձր չէին ստանում, մեկ էլ կարող ա բռնեին ոգևորված Սևակ արտասանեին... Իսկ ես չէի հասկանում, թե ինչի են բոլորը Սևակ պաշտում ու ինչի Սևակն ինձ ոչ մի բան չի ասում... Հա, Սևակի գործերը ինձ ոչ մի բան չի տալիս, իմ համար ընդամենը իրար կողքի սիրուն շարված բառեր են ու արտահայտություններ, որոնց մեջ առանձնապես խորը իմաստ չեմ տեսնում: Ու ամենաշատը ներվայնանում եմ Սևակի բանաստեղծությունների մեջ եղած բացականչական նշաններից ու շեշտերի քանակից: Մանավանդ, երբ ասմունքողները Սևակ են ասմունքում ջղաձգվելով, էն աշխարհ գնալ գալով, լացակումած ձենով ու էնպիսի պաթոսով, որ ասածը պաթետիկ ա դառնում: Այ էս տիպի ասմունքողներից նույնիսկ վախենում եմ, էն տպավորությունն ա, որ մեջները սատանա է մտել, կամ էպիլեպսիայով են տառապում

[Արէա]

Եվ դու ինչո՞ւ ինձ չես հարցնում,
Թե քո անունն ի՛նչ գույն ունի։
Ես ատում եմ և այդ գույնը։

Անունի գույնը որն ա, կարա՞ս ասես մի հատ: Ու ընդհանրապես ինչու՞ պետք ա մեկը մյուսին անվան գույն հարցներ: Գրականության մեջ փոխաբերություններն ու այլ տրյուկները լավ են, եթե տեղին են: Սևակի մոտ դրանք սովորաբար անտեղի են ու անհամ, ինչպես կոնկրետ այս դեպքում:

Եթե էս տունը չլիներ, մնացածը գուցե մի քիչ ուտվեր, չնայած էլի անդուր պաթոս կա մեջը: Ի դեպ, հենց նոր հասկացա մեկ այլ պատճառ, թե ինչու ա Սևակն էդքան ներվերիս վրա ազդում: Շեշտերին ու բացականչական նշաններին նայեք մի հատ:

լավ, հետաքրքիր չի արդեն: Խոսում ենք էլի, այ մարդ, ինչի՞ եք ջղայնանում:

[StrangeLittleGirl]

լավ, հետաքրքիր չի արդեն: Խոսում ենք էլի, այ մարդ, ինչի՞ եք ջղայնանում:

Էլ չե՞ս ուզում վերլուծություններ:

[Արէա]

Էլ չե՞ս ուզում վերլուծություններ:

Չէ

[Տրիբուն]

Պապս ու տատս չգիտեմ ոնց էին վերաբերվում Սևակին, բայց ես էլ Սևակ չեմ սիրել, չեմ սիրում ու չեմ կարծում, որ կսիրեմ: Հիշում եմ դպրոցական տարիներիս բոլոր դասարանցիներս Սևակից անգիր բանաստեղծություններ գիտեին, տետրեր էին պահում, մեջը տարբեր գործեր գրած, էն մարդիկ ովքեր գրակից 3-ից բարձր չէին ստանում, մեկ էլ կարող ա բռնեին ոգևորված Սևակ արտասանեին... Իսկ ես չէի հասկանում, թե ինչի են բոլորը Սևակ պաշտում ու ինչի Սևակն ինձ ոչ մի բան չի ասում... Հա, Սևակի գործերը ինձ ոչ մի բան չի տալիս, իմ համար ընդամենը իրար կողքի սիրուն շարված բառեր են ու արտահայտություններ, որոնց մեջ առանձնապես խորը իմաստ չեմ տեսնում: Ու ամենաշատը ներվայնանում եմ Սևակի բանաստեղծությունների մեջ եղած բացականչական նշաններից ու շեշտերի քանակից: Մանավանդ, երբ ասմունքողները Սևակ են ասմունքում ջղաձգվելով, էն աշխարհ գնալ գալով, լացակումած ձենով ու էնպիսի պաթոսով, որ ասածը պաթետիկ ա դառնում: Այ էս տիպի ասմունքողներից նույնիսկ վախենում եմ, էն տպավորությունն ա, որ մեջները սատանա է մտել, կամ էպիլեպսիայով են տառապում

Փաստորեն ես միջակ եմ եղել գրակից Չեմ վիճում, կարող ա տենց էլ կար: Բայց կարամ հաստատ ասեմ, մասայական ջղաձգվելով, էն աշխարհ գնալ գալով, լացակումած ձենով ու պաթոսով բանաստեղծություն արտասանած չկամ, նույնիսկ եթե դասատուս զաստավիտ էր անում:

Բյաց դե, հիմա դուրս գալիս ա, ինչ անեմ: Շատ վատ բաներ մի ասեք էլի, Սևակի մասին:

[Mephistopheles]

Ես հենց տենց պաթոսով ասմունքող եմ եղել… աչքերիցս արցունքներ եին գալիս ամեն անգամ Սևակ արտասանելուց… բարձր ձենով լացել եմ առաջին անգամ արտասանելուց ու հերս-մերս հազիվ ինձ հագստացրեցին ու քարշ տալով տուն տարան… ոչ մի կերպ չէի հանգստանում…

[Եկվոր]

Եվ դու ինչո՞ւ ինձ չես հարցնում,
Թե քո անունն ի՛նչ գույն ունի։
Ես ատում եմ և այդ գույնը։

Անունի գույնը որն ա, կարա՞ս ասես մի հատ: Ու ընդհանրապես ինչու՞ պետք ա մեկը մյուսին անվան գույն հարցներ: Գրականության մեջ փոխաբերություններն ու այլ տրյուկները լավ են, եթե տեղին են: Սևակի մոտ դրանք սովորաբար անտեղի են ու անհամ, ինչպես կոնկրետ այս դեպքում:

Ափսոս, որ փոխաբերությունների ու տրյուկների համին ծանոթ լինելով, չես հասկանում թե ինչ է անվան գույնը…

[I]
Եթե էս տունը չլիներ, մնացածը գուցե մի քիչ ուտվեր, չնայած էլի անդուր պաթոս կա մեջը: Ի դեպ, հենց նոր հասկացա մեկ այլ պատճառ, թե ինչու ա Սևակն էդքան ներվերիս վրա ազդում: Շեշտերին ու բացականչական նշաններին նայեք մի հատ:

Տեսնես ինչպես է ուտվում վահան իշխանյանի <եղբայրություն> պատմվածքը, մեջը անդուր էթնոս-մեթնոս չկա՞

Հ.Գ.Դուք շատ եք, բայց ես ձեզ հայ չեմ ասում…

[Արէա]

Ափսոս, որ փոխաբերությունների ու տրյուկների համին ծանոթ լինելով, չես հասկանում թե ինչ է անվան գույնը…


Տեսնես ինչպես է ուտվում վահան իշխանյանի <եղբայրություն> պատմվածքը, մեջը անդուր էթնոս-մեթնոս չկա՞

Առաջին նախադասության հետ համաձայն եմ, անունը գույն ունի, համ էլ ունի, ու լեզվի վրա էլ խրվել կարող է, էն էլ փշատենու, հաստ, ամուր փշի նման: Բայց Վահան Իշխանյանը կապ չունի, եկեք վերջ տանք անձնական հարթության ձգտող ցանկացած քննարկման: Իհարկե առանձին թեմայում կարելի է քննարկել ցանկացած մեկի ստեղծագործությունը, բայց կոնկրետ այս թեմայում ցանկացած վերլուծական կարծիքի պետք է պատասխանել միայն նույնպիսի վերլուծությամբ, թե չէ ինչ-որ մեկի ազգականն ի՞նչ կապ ունի Սևակի հետ:

[Մինա]

Չեմ կարողանում մեկնաբանություն թողնել այս թեմայում:Արդեն քանի օր է գրում ու ջնջում եմ գրածս:Չգիտեմ ինչքանով տեղ կհասցնեմ զգացածս:Կարծես մորս հայհոյած լինեն ու ես մի հավեսով ապտակելու փոխարեն սկսեմ պնդել,որ նա բոլորովին էլ այդպիսինը չէ...
Հ.գ. նորից ջնջեցի գրածս,թողնելով առաջին մի քանի նախադասությունը:Ստեղծագործությունը կամ հեղինակին հասկանալու համար անպայման պիտի նկատի ունենանք հեղինակի ապրած ժամանակաշրջանն ու պայմանները(գրաքննադատությանը ,վերնախավին քծնվող գործ տվողներին ու զրպարտիչներին նկատի ունեմ պայմաններ ասելով):Իսկ Սևակը չի ստել,ոչ էլ միտումնավոր ցանկացել է դուր գալ ընթերցողներին,քավ լիցի:Պարզապես այսպիսին է Սևակ առեղծվածը,իրարամերժ կարծիքների `նրան աստվածացնողների ու նույն խանդավառությամբ հողին հավասարեցնողների ճիշտ կենտրոնում :Էս էլ ասեմ ու գնամ:Երբ չեմ լինի ես ,որ Սևակին տարբեր տարիքում կարդալով,հազար անգամ կարդացածի մեջ նոր իմաստ տեսնելուց անակընկալի գալով ,աստվածացնում եմ նրան ու չես լինի դու ,որ առանց կարդալու,կամ կարդացածդ չհասկանալուց հետո ...դե վերջը Դու,Պարույր Սևակը կլինի :ՈՒ ԿԼԻՆԻ ՄԻՇՏ:

[Nimra]

անկեղծ ասած, ես էլ եմ վաղուց գրում ու ջնջում գրածս, վեջապես ցանկացա ասել.
ախր ոչ մեկ իր բանաստեղծությամբ ատոմ չի հայտնաբերում ու հայտագործություն չի փորձում անել, շատերն են գրում , բառեր կապում իրար ետևից,
հարց են ա, թե ինչպես ես անում, ինչ ճաշակով, ինչ հանգերով ես զգացածդ ասում: մարդ գրում ա են, ինչ զգում ա(մեծամասամբ).
բանաստեղծությունը կարող է ունենալ ինչ- որ միտք, որը կարող ես առօրյայում մեջբերել, ինչ-որ իրավիճակում հիշել , ու վերջ ի վերջո,
այն կարող է արտահայտել մեր զգացածը ու դրանով էլ սիրվել:
շատ դեպքերում զգում ենք ինչ-որ բան, բայց չգիտենք ինչպես արտահայտել, մեկ էլ կարդում ես մի բանաստեղղծություն ու հոպ, գտնում ես քո բառերը, ուրախանում թեթևանում, որ
զգացացդ ինչ-որ մեկն էլ ա զգացել, որ Նա քեզ կհասկանար, որ Այդ գրքում կա քեզ հարազատ մեկը:
կար ժամանակ, որ Արամայիս Իսահակյանի բանաստեղծությունների ժողովածուն պայուսակիս մեջ էի պահում ու հաճախ ընթերցում : սիրում էի, որովհետև հոգեհարազատ էին զգացմունքները:
իսկ սևակից շատ մտքեր կարելի է մեջբերել, ավելի լավ կլինի դրանք սկսեք գրել:

[Nimra]

StrangeLittleGirl-ի խոսքերից Եվ դու ինչո՞ւ ինձ չես հարցնում,
Թե քո անունն ի՛նչ գույն ունի։

Ես ատում եմ և այդ գույնը։

հոգեբանության տեսանկյունից, կյանքում ամեն ինչն էլ գույն ունի և շատերն են, եթե ոչ բոլորը, առարկաններն ու նույնիսկ մարդկանց ինչ-որ գույնի ու երանգի հետ ասոցացնում:
Սևաակն ինձ մոտ ասոցացվում է մուգ մանուշակագույնի հետ, իսկ իմ սիրելիի անունը` վառ ծիրանագույնի, երբ վիրավորվում եմ` մոխրագույնի հետ:

[StrangeLittleGirl]

հոգեբանության տեսանկյունից, կյանքում ամեն ինչն էլ գույն ունի և շատերն են, եթե ոչ բոլորը, առարկաններն ու նույնիսկ մարդկանց ինչ-որ գույնի ու երանգի հետ ասոցացնում:
Սևաակն ինձ մոտ ասոցացվում է մուգ մանուշակագույնի հետ, իսկ իմ սիրելիի անունը` վառ ծիրանագույնի, երբ վիրավորվում եմ` մոխրագույնի հետ:

Իսկ գիտե՞ս հոգեբանության մեջ մանուշակագույնն էլ ինչի գույնն ա

Ափսոս, որ փոխաբերությունների ու տրյուկների համին ծանոթ լինելով, չես հասկանում թե ինչ է անվան գույնը…
Տեսնես ինչպես է ուտվում վահան իշխանյանի <եղբայրություն> պատմվածքը, մեջը անդուր էթնոս-մեթնոս չկա՞

Հ.Գ.Դուք շատ եք, բայց ես ձեզ հայ չեմ ասում…

Գրականության բոլոր տրյուկները տեղին են համով: Իսկ Սևակի մոտ դրանք շատ են, անտեղի ու ավելորդ ծանրացնող:

Գրառման երկրորդ մասի պահով Արէան արդեն ասեց:

[Dayana]

Հով, գիտե՞ս որն ա Ես իմ անուշ Հայաստանի-ի ու Մենք քիչ ենք, սակայն մեզ հայ են ասում բանաստեղծությունների ամենամեծ, ամենաէական տարբերությունը, որն լրիվ փոխում ա բանաստեղծության տրամադրությունը: Չարենցն առաջին դեմք եզակի թվով ա գրել, Սևակը` հոգնակիով: Եթե դա քեզ համար մեծ տարբերություն չի տալիս, էլ ի՞նչ խոսեմ: Ես իմ անուշ Հայաստանի-ն չես կարող նման քննադատության ենթարկել, որովհետև Չարենցը լրիվ իր անձնական պրիզմայով ա անցկացնում: Արարատի նման ճերմակ գագաթ չկա արտահայտության մասին եթե ասեմ` ո՞վ ասեց չկա, լավ էլ կա, Չարենցը կասի` ինձ համար չկա: Իսկ Սևակը չի կարող նույնն ասել, որովհետև ինքը հոգնակիով ա խոսել, ու դրա մեջ ա ամբողջ անհեթեթությունը: Ինքը ոչ թե իր սիրո մասին ա խոսել, այլ ամբողջ հայության, որը շատ պատասխանատու բան ա, որովհետև ես կարամ ասեմ` համաձայն չեմ, ի՞նչ ես ինձ խցկել մեջը: Ու կրկնում եմ` բանաստեղծությունն ամբողջովին հակասություն ա, որովհետև «Մենք մեզ ոչ ոքից չենք գերադասում» տողին հաջորդում ա գերադասելու մի հսկայական շարան: Իսկ Չարենցի մոտ որևէ հակասություն տեսա՞ր:

Գալ, հա, Սևակի երեկո հաստատ պիտի անենք

Շին

Բյուր, ես մի բան լավ չհասկացա, ինչի՞ չի կարելի հոգնակիով գրել O_o, կամ ի՞նչն ա դրա «սխալ», անընդունելի, վատը.... կարող ա էդ պահին ինքը ընկերոջ հետ նստած, իրանց համար ասում-խուսում էին, էդ պահին հիշել են, որ «մենք» - ա լյա «իրանք» քիչ են, ու հայ են անվանվել...

Ընդհանրապես չեմ պատրաստվում անձնական կամ կծողական գրառումներ անել, ուղղակի ուզում եմ հասկանալ, թե ինչի չես սիրում էդ «մարդին»

[Dayana]

Պապս ու տատս չգիտեմ ոնց էին վերաբերվում Սևակին, բայց ես էլ Սևակ չեմ սիրել, չեմ սիրում ու չեմ կարծում, որ կսիրեմ: Հիշում եմ դպրոցական տարիներիս բոլոր դասարանցիներս Սևակից անգիր բանաստեղծություններ գիտեին, տետրեր էին պահում, մեջը տարբեր գործեր գրած, էն մարդիկ ովքեր գրակից 3-ից բարձր չէին ստանում, մեկ էլ կարող ա բռնեին ոգևորված Սևակ արտասանեին... Իսկ ես չէի հասկանում, թե ինչի են բոլորը Սևակ պաշտում ու ինչի Սևակն ինձ ոչ մի բան չի ասում... Հա, Սևակի գործերը ինձ ոչ մի բան չի տալիս, իմ համար ընդամենը իրար կողքի սիրուն շարված բառեր են ու արտահայտություններ, որոնց մեջ առանձնապես խորը իմաստ չեմ տեսնում: Ու ամենաշատը ներվայնանում եմ Սևակի բանաստեղծությունների մեջ եղած բացականչական նշաններից ու շեշտերի քանակից: Մանավանդ, երբ ասմունքողները Սևակ են ասմունքում ջղաձգվելով, էն աշխարհ գնալ գալով, լացակումած ձենով ու էնպիսի պաթոսով, որ ասածը պաթետիկ ա դառնում: Այ էս տիպի ասմունքողներից նույնիսկ վախենում եմ, էն տպավորությունն ա, որ մեջները սատանա է մտել, կամ էպիլեպսիայով են տառապում

Ռուֆ, պո սուշչեստվու. եթե վաղն ինչ-որ մեկը վերցնի ու ասենք Իսահակյան կարդա տենց ճլճլացնելով, սպանել-խեղդելով, պիտի ասես Իսահակյանն ինձ ոչինչ չի տալի՞ս O_o

[StrangeLittleGirl]

Բյուր, ես մի բան լավ չհասկացա, ինչի՞ չի կարելի հոգնակիով գրել O_o, կամ ի՞նչն ա դրա «սխալ», անընդունելի, վատը.... կարող ա էդ պահին ինքը ընկերոջ հետ նստած, իրանց համար ասում-խուսում էին, էդ պահին հիշել են, որ «մենք» - ա լյա «իրանք» քիչ են, ու հայ են անվանվել...

Ընդհանրապես չեմ պատրաստվում անձնական կամ կծողական գրառումներ անել, ուղղակի ուզում եմ հասկանալ, թե ինչի չես սիրում էդ «մարդին»

Դայ, էդ մենքը կեղծիք ա հաղորդում, ստիպում չհավատալ իրա անկեղծությանը: Ու դա էդ բանաստեղծության թերություններից ընդամենը մեկն ա: Մնացածն էս ամբողջ թեմայով մեկ գրված ա: Ուղղակի ես դա մատնանշել էի, որ Սևակի ու Չարենցի տարբերությունն ավելի ակնհայտ դառնա:

Իսկ թե ինչու չեմ սիրում Սևակի պոեզիան, էստեղ արդեն հազար հատ հիմնավորում բերեցի (ընդ որում` առանց որևէ մեկի կպնելու, ինչը շարունակ անում են Սևակին պաշտպանողները):