Աղբահանությունը ՀՀ-ում

[Adriano]

Աղբահանության հիմնախնդիրները ցանկացած երկրում կարևոր նշանակություն ունեն ինչպես շրջակա միջավայրի պահպանման, այնպես էլ մարդու առողջության համար: Աղբահանությունը նաև տնտեսական խնդիրներ է լուծում: Նախ աշխատանք ապահովելով մարդկանց, ինչպես նաև թափոններից կարելի է ստանալ էներգիա:
Սակայն Հայաստանում, իմ կարծիքով աղբահանությունը գտնվում է ծանր վիճակում: Պարզ մի բան աղբ տանող մեքենաները շատ ուշ-ուշ են գալիս, դե եթե հատուկ տեղեր կա , ասենք հարուստի տուն կամ նման տեղեր մեքենաները նույնիսկ կարողա օրը երեք անգամ գան: Դեռ բավական չէ ուշ են գալիս նույնիսկ գումար են ուզում թափելու համար, մունաթով են կատարում իրենց աշխատանքը: Մի խոսքով այնքան ուշ են գալիս, որ զիբիլը հավաքվում է և սկսում վնասել բոլորին: Որն է այս ամենի պատճառը?

Եթե հաշվի առենենք, որ կառավարությունը հատկացումներ չի անում, ապա ես կառաջարկեյի սա դարձնել բիզնեսի նման մի բան, եթե այժմ հավաքում են 400 դրամ ասենք զիբիլը 20 օրը մեկ թափելու համար թող ուզեն ասենք 2000 դրամ սակայն թափելը, շաբաթվա մեջ գոնե երկու անգամ գալը կատարեն ավելի ճշգրիտ: Օրինակ արտասահմանյան երկրենում զիբիլ թափելու գործը ոչ թե ընկած է պետության ուսերին այլ հատուկ կազմակերպություններ զբաղվում են այդ գործով, տնտեսության այս ոլորտում շրջանառվում են մեծ փողեր: Սա թույլ կտա նաև լուծելու զիբիլ թափող մեքենաների պարկի ապահովածության խնդիրը: Պետությունը կարող է և պետք է վերահսկի այս ոլորտը, տալով այսպես կոչված լիցենզիաներ տարբեր թաղամասերում աշխատելու համար: Եթե համապատասխան կազմակերպությունը իր ավտոմեքենաներով է իրականացնելու դա, ապա կարելի է մեկ- երկու տարով տալ հարկային արտոնություններ:
Իսկ օրինակ ինձ հետաքրքիր է ինչ եղավ էն թափոնները գազի վերածելու ճապոնացիների էկոծրագիրը?
Եթե դա էլ աշխատի, ապա գազից ստացված լրացուցիչ եկամուտները կարելի նույնպես օգտագործել աղբահանման իրավիճակը բարելավելու համար: Դրանից ստացված եկամուտները կարելի է ուղղել զիբիլի նոր ամանների տեղադրմանը, տարբեր ծախսեր զիբիլհավաքության հետ կապված կարելի է փակել: Ինչպես եք կարծում արդյոք սա ճիշտ գաղափար չէ?Ու դուք ինչ տարբերակներ ունեք, այս ոլորտը ՀՀ-ում լուրջ զարգացնելու համար?

[Լուսաբեր]

Սակայն Հայաստանում, իմ կարծիքով աղբահանությունը գտնվում է ծանր վիճակում: Պարզ մի բան աղբ տանող մեքենաները շատ ուշ-ուշ են գալիս, դե եթե հատուկ տեղեր կա , ասենք հարուստի տուն կամ նման տեղեր մեքենաները նույնիսկ կարողա օրը երեք անգամ գան: Դեռ բավական չէ ուշ են գալիս նույնիսկ գումար են ուզում թափելու համար, մունաթով են կատարում իրենց աշխատանքը: Մի խոսքով այնքան ուշ են գալիս, որ զիբիլը հավաքվում է և սկսում վնասել բոլորին: Որն է այս ամենի պատճառը?

Կարծում եմ նման խնդիր կար 5 տարի առաջ: Աղբահանությունը այժմ հաստատ չի գտնվում ծանր վիճակում: Մեքենաներն էլ ուշ չեն գալիս իրենց պարտականությունները կատարելու: Ինչու՞ եմ այսպես ասում, որովհետև վերջին 4 տարիների ընթացքում արդեն հինգերորդ տունն ա, որ փոխում ենք ու Երևանի տարբեր թաղամասերում ապրելով նման խնդրի առաջ չենք կանգնել: Միշտ էլ ժամանակին, եթե ոչ ամեն օր, ապա 2 օրը մեկ աղբահանությունը կատարվելա ու կապ չուներ մեր շենքում հանրահայտ մարդա ապրում, թե «սովորական» մարդիկ կարողա բախտսա բերե՞լ
Իսկ Կապանում, մեր թաղամասի աղբահանությունը կատարվում է ամեն օր վերջին 3 տարում:

Եթե հաշվի առենենք, որ կառավարությունը հատկացումներ չի անում, ապա ես կառաջարկեյի սա դարձնել բիզնեսի նման մի բան, եթե այժմ հավաքում են 400 դրամ ասենք զիբիլը 20 օրը մեկ թափելու համար թող ուզեն ասենք 2000 դրամ սակայն թափելը, շաբաթվա մեջ գոնե երկու անգամ գալը կատարեն ավելի ճշգրիտ:

Որքան գիտեմ հատկացումներ կոմունալ ծառայություններին անում են տեղական ինքնակառավարման մարմինները մեր քաղաքում չնայած համոզված չեմ, որովհետև մեր մոտ ամեն բան հովանավորվում է պղնձամոլիբդենական կոմբինատի կողմից

նենց չի , որ արտասահմանում ամեն բան ավելի լավա , քան էստեղ. Մի հատ հասարակ օրինակ բերեմ. 3 տարի անընդմեջ հեռուստատեսությամբ եվրոպական ամենատարբեր քաղաքներում աղբահանության խնդիրների մասին են խոսում:Իտալիայի նման որոշ քաղաքներ կանգնած են աղբակույտի վերածվելու վտանգի առաջ:

Մեր մանրէաբանության դասախոսը մի անգամ պատմում էր, որ քաղաքից դուրս տեղ կա, որտեղ մեծ բունկերների մեջ տեսակավորված աղբը պահում են «հասունացման» որոշ ժամանակ, այնուհետև դրանք անցնում են մշակման հատուկ բունկերների մեջ ջրի մեջ պտտացնելով, որի արդյունքում թեթև և ոչ պետքական մասսան առանձնանում է:Դրանց առանձնացումից հետո պտտման գործողությունը չի դադարում և այդպես 2 օր պետք է խառնվեր: Արդյունքում հանգստացած ջուրը ստանում էր ներքևից վերև տարբեր երանգավորում: Տակի մասը համարվում է ամենահարուստ մանէներով մասը, որը առանձնացվում է ու հատուկ միջավայրում դրանից ստանում են օգտակար սնկեր, բակտերիաներ,մանրէներ որոնք էլ իրենց հերթին հետագայում օգտագործվում են տարբեր արդյունաբերությունների մեջ: Հիմա չխորանամ էլ, որ հանգիստ ապրեք..
Ուզում եմ ասել, որ Հայսատանում այդ ձևով են աղբից օգուտ քաղում. Էներգիա ստանալու համար կարծում եմ Հայաստանը դեռ երկար քայլելու տեղ ունի:

[Դեկադա]

Ինչքանով որ ես եմ ականատեսը լինում՝ էտքան էլ անմխիթար վիճակում չենք: Իհարկե կատարելիությունից հեռու ենք, բայց էն օրերը չեն, որ աղբը ամիսներով չէին տանում: Մեր թաղամասում՝ մասնավորապես իմ շենքում, նման խնդիր չկա: Ժամանակին գալիս են և տանում: Բայց կան շենքեր, որոնք չունեն աղբատար խողովակներ ու բնակիչները աղբ թափում են մի քանի շենքի համար նախատեսված աղբարկղներում ու որոնք այ կարելի է ասել անմխիթար վիճակում են: Բայց այստեղ մեղավորը մեծամասամբ բնակիչներն են: Ոչ մեկիս համար էլ նորություն չեմ ասի, որ աղբը կարող են շպրտել աղբամանի կողքին՝ իրենց նեղություն չտալով մի փոքր առաջ գնալ ու գցել հատկացված տեղում:
Աղբահանման գումարները՝ ինչքանով որ ես եմ տեղեկացված, տեղական ինքնակառավարման մարմինների պարտականությունների մեջ է մտնում:
Այ չգիտեմ, թե աղբը հետո ինչ ճակատագիր է ունենում, բայց ինչքան գիտեմ քաղաքից դուրս մի տեղ կա, որտեղ հավաքված աղբը վառում են ու այ սա է խնդիր, քանի որ այրումից առաջացած թունավոր նյութերը կարող են վնասել և՛ շրջակա միջավայրի վրա, և՛ ազդել մարդկանց առողջության վրա:

[Yeghoyan]

Ուրեմն, եկել եմ բողոքեմ, չէ մեր մոտ լավա ամեն ինչ, էս հարցում նորմալա, բայց կան շենքեր, որ կողքով անցնել չի լինում, կարծում եմ սխալ է շենքի 7-րդ հարկից աղբը շպրտել ու հույս ունենալ, թե ինչ-որ խողովակով այն կհասնի առաջին հարկ, ու լավագույն դեպքում նստել սպասել, թե երբ են բարեհաճելու մաքրեն: Չգիտեմ ում գլխում է այս հանճարեղ միտքը առաջացել, բայց կարծում եմ ճիշտ չի բնակելի շենքի ներսում աղբահանող ինչ-որ խողովակ կառուցելը: Գալիս մաքրում են ամեն օր, բայց էն չի էլի, սխալ են անում, էդ մաքրել չի: Մի օրինակ ասեմ, մի քանի տարի առաջ Ստամբուլում էի, առաջին օրը ապշած նայում էի, թե ինչպես են մարդիկ ուղղակի վերցնում ու դուրս շպրտում այն ինչ պետք չի, ամբողջ օրը մտածում էի էս ինչ զիբիլանոցա, բայց գիշերը ժամը 4-5-ի կողմերը հյուրանոցի պատուհանից նայում էի, թե ինչպես են մաքրում, առանց ավելորդ ղալմաղալի /հայերեն բառա/, հանգիստ սիրուն մարդիկ իրենց գործն էին անում, առավոտ ամեն ինչ սկսվում էր նորից, իսկ մեր մոտ առավոտ ժամը 8-ին նենց են դմբցնում տանը նստած վեր ես թռնում:

Ճապոնացիների ծրագիրը չգիտեմ, բայց մի հաղորդում էի նայում, գործարանի մասին էր, այդ հավաքված աղբը ամեն օր հավաքում տանում մշակում էին ու զուգարանի թուղթ էին պատրաստում, համ աղբը չէր մնում վնասում շրջապատին, համ էլ դրանից օգուտ կար: Դրանից հետո մտածեցի լավ կլիներ, եթե մեր մոտ էլ նման գործարան լիներ, բայց չկա, հայերը ավելի շուտ խաղատան մասին կմտածեն, քան նման գործարանի:

Դե որ ասում եմ, հարստանալա պետք էլի .....

[Artgeo]

Մեզ մոտ (Երևանում) տարվա շոգ եղանակներին նենց վոնյատ ա ու էնքան ճանճ ու կռիս կա, որ թող ու փախի: Էս վերջերս կատուներն են մի քիչ իրավիճակը դզում: Աղբ տանելուց (ամիսը մեկ կամ երևի ավելի ուշ) հոտն ու կեղտը ամբողջ բակով մեկ ա տարածվում: Էլ չեմ խոսում էն դեպքերի վերաբերյալ, որ հարևաններից մեկնումեկը ֆիզիկայի կանոններին դեմ գնալով, ավելի մեծ աղբա խցկում խողովակի մեջ ու այդ աղբը խցանվում է հարկերի արանքում ու ամբողջ խողովակը աղբով է լցվում:

Ամենալավ տարբերակը իմհկ բունկերներն են Մեզ մոտ՝ Թբիլիսիում դրանցից ա դրած, օրը երկու- երեք անգամը աղբը տանում են: Մաքուր ա, հոտ չկա:

[davidus]

ՀՀ-ում համայնքներում (ներառյալ Երըանը) աղբայանության պատասխանատուն համարվում է համայնքի ղեկավարը` քաղաքապետը, գյուղապետը: Հետևաբար, կառավարությունը ոչ մի կապ չունի տեղերում աղբահանության իրականացման հետ: ԲԱԱԱՅՑ..... մի խնդիր է կազմակերպել աղբահանությունը, մեկ այլ խնդիր է իրականացնել վերահսկողություն` աղբահանության պատշաճ իրականացման նկատմամբ: Այ հենց այստեղ էլ հասնում ենք այնտեղ, ուր թաղված է "շան գլուխը": Բանն այն է, որ ՀՀ-ում չկա նույնիսկ մեկ տիպական "Աղբահանության կազմակերպման կարգ"-ի ձև, որով կազմակերպվի աղբահանությունը, չկան հստակ սահմանված նորմեր ու չափորոշիչներ, որոնց հիման վրա հնարավոր լիներ հսկել և վերահսկել աղբահանության իրականացումը...... Հիմա մեզ մոտ պետությունը վերահսկողություն իրականցնելու ժամանակ գալիս համայնքի ղեկավարի կոկորդից բռնում է, ասում լավ չես կազմակերպում աղբահանությունը, սա էլ ամեն պատճառ բերում է արդարանալու համար (միջոցների սղություն, տեղնիկայի բացակայություն և այլն), բայց ոչ մեկի մտքով չի անցնում, որ ասի` ".....ընկեր ջան, իսկ ինչի հիման վրա ես ասում, որ ես լավ չեմ կազմակերպում, կարաս մի հատ կարգ կամ նորմատիվ ցույց տաս, որով ես առաջնորդվեմ": Իսկ այդ կարգը սահմանելը պետք է սահմանի Կառավարությունը, և ոչ թե համայնքի ավագանին, և դրան տա համապետական պարտադիր բյույթ: Ներկա պահին ունենք-չունենք մի հատ "Թափոնների մասին" օրենք (որը, բառիս բուն իմաստով, այլ երոպական երկրի համանուն օրենքն է "կոնսպեկտած" վիճակում), մեկ էլ "Բազմաբնակարան շենքի կառավարման մասին" օրենք, որոնցում ինչ-որ հեռավոր պատկերացումեր են պարունակվում աղբահանության իրականացման կարգերի և չափորոշիչների վերաբերյալ

Ինչ վերաբերում է աղբահանության կազմակերպման պատվիրակումը մասնավոր սեկտորին, ապա ասեմ, որ դա միջազգային լուրջ փորձ ունի և արդարացնում է իրեն: Բանը հասել է նրան, որ թափոնների տարբեր տարատեսակների տեղափոխման համար գործում են տարբեր ընկերություններ, օր. մեկը կոշտ թափոնների տեղափոխման, մյուսը կենցաղային աղբի տեղափոխման համար:

Այնպես որ ժողովուրդ ջան, մեր օրենսդրությունը ոչ թե բացեր ունի այս ասպարեզում, այլ նույնիսկ եզրեր չունի, որ դրանք հավաքես մի տեղ, ու փորձես կարել-կարկատել....

չնայած այդ ուղղությամբ որոշակի աշխատանքներ տանում ենք, ու եթե այս տարի չէ, հաջորդ տարի կառավարությանը փաթեթ կներկայացնենք, որ մտցնեն ԱԺ:

[Zangezur]

Մեր շենքի աղբահանությունից գոհ եմ, իսկ քաղաքի մյուս հատվածներից՝ ոչ

[ministr]

Եթե ասեմ որ դժգոհ եմ կդառնամ "թուք ու մուր" թերթի լրագրող
Մարդիկ ժամանակին կատարում են աղբահանությունը, խցանումներն էլ բացում:
Միակ բանը որ հաճելի չի, դա քաղաքում կես մարդաբոյ տուֆ քարով անորակ շարած բաց աղբամանների տարածքներն են: Բայց մի քանի անգամ արդեն նկատել եմ փակ աղբամաններ, նենց որ հուսով եմ էդ հարցն էլ լուծում կստանա մոտ ապագայում:

[Rammstein]

Ուրեմն, եկել եմ բողոքեմ, չէ մեր մոտ լավա ամեն ինչ, էս հարցում նորմալա, բայց կան շենքեր, որ կողքով անցնել չի լինում, կարծում եմ սխալ է շենքի 7-րդ հարկից աղբը շպրտել ու հույս ունենալ, թե ինչ-որ խողովակով այն կհասնի առաջին հարկ, ու լավագույն դեպքում նստել սպասել, թե երբ են բարեհաճելու մաքրեն: Չգիտեմ ում գլխում է այս հանճարեղ միտքը առաջացել, բայց կարծում եմ ճիշտ չի բնակելի շենքի ներսում աղբահանող ինչ-որ խողովակ կառուցելը: Գալիս մաքրում են ամեն օր, բայց էն չի էլի, սխալ են անում, էդ մաքրել չի:

Ուրեմն ասեմ, Եղոյան ջան, դա ինչ-որ խողովակ չի, այլ ուղղաձիգ, լայն խողովակ ա: Ընդհանրապես եթե մարդիկ մտածել են, ապա մի հոգի չի մտածել ու մի օրում չեն որոշել, ու պատկերացրու, որ բավական լավ լուծում են գտել: Այլ հարց է, որ մեր մոտ ամեն ինչ գլխիվայր է: Որ մի երկու նորմ ասեմ, թե իրականում էդ աղբատարերը ոնց պիտի լինեն, կարող ա որոշ մարդիկ խնդալուց մեռնեն: Սկսեմ.

Աղբատարը տեղադրվում է 5 եւ ավելի հարկ ունեցող շենքում: Բաղկացած է 3 մասից`

1. Աղբահավաք խցիկ
2. Խողովակ
3. Օդափոխիչ

Խողովակը յուրաքանչյուր հարկում ունենում է աղբի ընդունման կափույր:
Աղբահավաք խցիկը պետք է տեղադրված լինի հողի մակարդակով, ունենա մոտենալու տեղ, թեքություն դեպի դուրս, երեսպատված լինի կերամիկական սալիկներով, ունենա տռապ, տաք եւ սառը ջրի ծորակներ:
Եթե աղբահավաք խցիկի կողքը մուտք կա, ապա դրանք պետք է առանձնացված լինեն պատով:
Աղբահավաք խցիկի մեջ տեղադրված է լինում անվավոր աղբարկղ:

Սա կատակ չէր… Հիմա ինձ ասեք, կա՞ Երեւանում սենց շենք…

[davidus]

Աղբատարը տեղադրվում է 5 եւ ավելի հարկ ունեցող շենքում: Բաղկացած է 3 մասից`

1. Աղբահավաք խցիկ
2. Խողովակ
3. Օդափոխիչ

Խողովակը յուրաքանչյուր հարկում ունենում է աղբի ընդունման կափույր:
Աղբահավաք խցիկը պետք է տեղադրված լինի հողի մակարդակով, ունենա մոտենալու տեղ, թեքություն դեպի դուրս, երեսպատված լինի կերամիկական սալիկներով, ունենա տռապ, տաք եւ սառը ջրի ծորակներ:
Եթե աղբահավաք խցիկի կողքը մուտք կա, ապա դրանք պետք է առանձնացված լինեն պատով:
Աղբահավաք խցիկի մեջ տեղադրված է լինում անվավոր աղբարկղ:

էս որտեղից ես վերցրել???

[Rammstein]

էս որտեղից ես վերցրել???

Անցել ենք` ճարտարապետական կոնստրուկցիաների դասին:
Լսարանում 40-հոգուց 120-ը ճաքել էին:

[Արևհատիկ]

Ես գոհ եմ և՛ մեր շենքի, և՛ ամբողջ քաղաքի (Կապանի) աղբահանությունից:
Ամեն օր մաքրում են փողոցները ու շենքերի աղբն էլ տանում են: Արդեն 2 տարի ա, որ սենց ա:

[Yeghoyan]

Ընդհանրապես եթե մարդիկ մտածել են, ապա մի հոգի չի մտածել ու մի օրում չեն որոշել, ու պատկերացրու, որ բավական լավ լուծում են գտել:

Չէի ասի թե բավական լավ լուծում է, մանավանդ եթե տեսնում եմ ինչ է կատարվում:
էդ ամեն ինչը ես էլ եմ հասկանում, հասկանալի է որ մի օրվա, կամ մեկի որոշելով չի արվել, բայց արի ու տես որ մեր մոտ էդ ամեն ինչը էնքան էլ ճիշտ չի աշխատում, ու պատկերացրու կա սենց շենքեր, ու ավելի վատ վիճակում գտնվողներ էլ կան, շենքի հենց մուտքի կողքը մի փոքր սենյակի նման տեղ են հատկացրել ու զիբիլանոց են սարքել, էդ շենք մտնել չի լինում, առաջին հարկի բնակիչներն էլ ամիսը 30 օր բողոքում են, ու ամբողջ օրը ճանճերի հետ կռիվ անում: Հասցե պետքա՞

[Okamigo]

Առայժմ գոհ եմ,չգիտեմ բայց թաղապետը լավա նայում

[Rammstein]

Չէի ասի թե բավական լավ լուծում է, մանավանդ եթե տեսնում եմ ինչ է կատարվում:
էդ ամեն ինչը ես էլ եմ հասկանում, հասկանալի է որ մի օրվա, կամ մեկի որոշելով չի արվել, բայց արի ու տես որ մեր մոտ էդ ամեն ինչը էնքան էլ ճիշտ չի աշխատում, ու պատկերացրու կա սենց շենքեր, ու ավելի վատ վիճակում գտնվողներ էլ կան, շենքի հենց մուտքի կողքը մի փոքր սենյակի նման տեղ են հատկացրել ու զիբիլանոց են սարքել, էդ շենք մտնել չի լինում, առաջին հարկի բնակիչներն էլ ամիսը 30 օր բողոքում են, ու ամբողջ օրը ճանճերի հետ կռիվ անում: Հասցե պետքա՞

Եղոյան ջան, դու Հայաստանում մի հատ շենք տեսել ե՞ս, որտեղ աղբի խցիկում լինի անվավոր աղբարկղ, տաք եւ սառը ջուր, տռապ, սալիկապատ հատակ… վստահ եմ, որ ոչ: Իսկ եթե ոչ, ապա մենք ի՞նչ իրավունք ունենք այդ լուծումը որակել վատ: Էդ մտածողը ի՞նչ մեղավոր ա, որ իրա հորինածը փորձել են կիրառել հենց Հայաստանում:

Նույնն բանն է, ոնց որ վերցնեմ մի հատ երկնաքերի նախագիծ, սյուները 2 անգամ բարակացնեմ, տենց սարքեմ, հետո 2 օրից շենքս քանդվի ու ես դրանում մեղադրեմ էդ շենքի ճարտարապետին ու կոնստրուկտորին: