Ատո՞ւմ եք արդյոք թուրքերին

[Lionne_en_Chasse]

Մեծ կապ ունի, հատկապես` իմ դեպքում: Իմ մասնագիտությունն այնպիսին է, որ ես նույն սեղանի շուրջ եմ նստելու, ինչ բոլոր ազգերի ներկայացուցիչները: Իսկ քանի որ ես ընտրել եմ հատկապես Թուրքիան, ապա թուրքերի հետ շփվելը ժամանակի հարց է: Ես չեմ կարող ինչ-որ մեկի հետ ինչ-որ հարց քննարկել, եթե ես իրենից վախենում եմ կամ ատում եմ: Եթե վախենում եմ, ստացվում է, որ ինքը ավելի լավ դիրքերում է, իմ խոսքը թույլ կլինի, երկչոտ: Իսկ եթե ատում եմ, նշանակում է` ինքը այդքան արժեք ունի, որ ես ատում եմ: Մի խոսքով, և՛ հոգեբանական պահ կա, և՛ հոգեբանականի արդյունքում պետությանը վնաս տալու մեեեծ հավանականություն:

Իսկ իմ հասցեն... կատակ ա, չնայած դժոխքից էլ չեմ վախենում :

Պարզա Աստղ ջան ( կատակն էլ բնականաբար ): Ես հենց էդ պահը չեմ կարողանում ընդունել, որ թուրքին ատել նշանակումա նրան "այդքան արժեք տալ" կամ ատելով խոցելի դառնալ: Հենց էլ չատելնա խոցելի դարձնում, քանի որ զգոնությունդ կորցնում ես: Ըստ իս յուրաքանչյուր թշնամի էլ ինչ-որ "արժեք" ունի որ կարողացելա թշնամի դառնալ: Թե՞ թուրքերն այլևս թշնամի էլ չեն շատերի համար

[Ambrosine]

Պարզա Աստղ ջան ( կատակն էլ բնականաբար ): Ես հենց էդ պահը չեմ կարողանում ընդունել, որ թուրքին ատել նշանակումա նրան "այդքան արժեք տալ" կամ ատելով խոցելի դառնալ: Հենց էլ չատելնա խոցելի դարձնում, քանի որ զգոնությունդ կորցնում ես: Ըստ իս յուրաքանչյուր թշնամի էլ ինչ-որ "արժեք" ունի որ կարողացելա թշնամի դառնալ: Թե՞ թուրքերն այլևս թշնամի էլ չեն շատերի համար

Էսպես ասեմ. իմ համար չկա ո՛չ հավերժ դաշնակից, ո՛չ էլ հավերժ թշնամի :
Զգոնությունը ատելու-չատելու հետ կապ չունի: Ինքդ դատիր. եթե մեկին ատես, զգոնության ի՞նչ հարց կա, եթե դու նրա հետ անգամ հանդիպել չես ցանկանա, լսել չես ցանկանա: Ես սա եմ հասկանում` որպես ատելություն: Զգոնություն ցանկացածի հանդեպ է պետք` անկախ դաշնակից կամ թշնամի լինելուց:

Բոլոր հայերի համար էլ բարդ ա էս թեման: Կարդալ բոլոր այն վայրագությունների մասին, որ գործել են մեր ազգի հանդեպ, էդ ամենը մի պահ պատկերացնել, հատկապես` երեխայի համար, սարսափելի է: Այդ պատճառով, մեր ազգի ներսում մենք պետք ա փոքր սերունդներին ճիշտ մատուցենք մեր պատմության այս արյունոտ էջը, որ իրենց մոտ նստվածք չառաջանա: Շատ լուրջ ա էս թեման: Չգիտեմ անգամ ակումբում ասել եմ, թե ոչ, բայց իմ երեխան կարդալու է Արցախի պատերազմի մասին, գնալու է Արցախի պատերազմի թանգարան, իսկ երբ կհասնի մի փոքր գիտակից տարիքի, նոր կիմանա Ցեղասպանության մասին: Ես քո զգացմունքները հասկանում եմ, բայց չեմ նախանձում: Մորս պապի առաջին ընտանիքն էլ իր աչքի առաջ են կենդանի այրել, մորս ընտանիքը, անասելի դժվարություններ հաղթահարելով, կարողացել է փախչել Հայաստան: Բայց ես ուրախ եմ, որ դա ինձ ծնված օրվանից չեն պատմել, ամեն անգամ Ցեղասպանության մասին արյունալի դրվագներ չեն պատմել` հեքիաթի կամ մանկական պատմվածքի փոխարեն, այլ` իմացել եմ այն ժամանակ, երբ ինքս արդեն շատ բան գիտեի և՛ պատմական ոլորտի, և՛ իրավական, և՛ քաղաքական: Այսինքն` հարվածը այդ աստիճան մեծ չի եղել, ու դա ինձ զերծ է պահել ատելությունից: Ճիշտ է, վրեժի զգացումը եղել է, ու պատկերացրու, թե ինչ մեծ էր իմ ուրախությունը, երբ 9-րդ թե 10-րդ դասարանում բացահայտեցի ԱՍԱԼԱ-ն: Ես ուղղակի ապշում էի, թե ինչպես կարող են մորթել այդքան մարդու և ոչ մի պատասխան չստանալ : Ինքս ինձ հարցնում էի` մի՞թե մի դանակ էլ չկար հա... Իմ բախտը բերել է, որ ես ճիշտ ակադեմիկոսների ու դասախոսների ձեռքն եմ ընկել. նրանք կարողացան բոլոր էմոցիաները հանդարտեցնել:

Ես գտնում եմ, որ էդ ամենը կարդալով ու ատամները անզորությունից սեղմելով չի, պետք է գործել: Իսկ մեր պարագայում գործել հնարավոր է միայն մեկ միասնություն դարձած: Հավատացնում եմ, որ ավելի մեծ ապտակ այսպես կոչված «եղբայրական» ազգին չի լինի, քան թե Արցախի ճանաչումը, որով հայը կապացուցի, որ ինքն էլ դիվանագիտական հաղթանակի ընդունակ է: Իսկ եթե ռեալ վտանգը` հայ-ադրբեջանական պատերազմը, թողած` մենք ազգովի կիսվենք ու սկսենք ամեն մեկս մի հարց լուծել, չենք հաղթի: Իմ ամբողջ կռիվը սա է: Պետք է պահի թշնամուն ընտրել ու «ջախջախել», հետո անցնել մյուսին :

[Lionne_en_Chasse]

ՈՒրախ եմ, որ անխռով մանկություն ես ունեցել
Իսկ ես, ի տարբերություն քեզ, բալիկիս ձեռքը բռնած նախ և առաջ կգնամ Ծիծեռնակաբերդ ու Ցեղասպանության թանգարան, հետո նոր Արցախի պատերազմի թանգարան: ՈՒ կբացատրեմ, որ եթե չես կարող սեփական անձդ պաշտպանել, չես կարող նաև երկիրդ ու հողդ պաշտպանել: ՈՒ եթե չպատժես քո վրա ձեռք բարձրացնողին, քո վրա հա էլ ձեռք կբարձրացնեն:
Ես էլ եմ գտնում, որ հերիք եղավ ատամները անզորությունից սեղմել, բայց կարծում եմ նաև, որ մեր ազգը միայն մեկ գաղափարի շուրջ չի, որ կարող է համախմբվել: Մեկը մյուսին չի խանգարում ու պետք չի ազգի կեսը մի հարցով զբաղվի, կեսն էլ մյուս հարցով ( էն մեկը մոռանալով ու քիչ կարևոր համարելով ): Չենք հաղթի նաև մի հարցը կիսատ թողնելով... Հետո կարծում եմ, որ մեր խնդիրների քանակը 2-ով չի վերջանում, էնպես որ անկախ հարցից, որ մեր ազգը միասնական լինի, դա էլ հենց կլինի մեր ուժն ու հաղթանակը

[Apsara]

մինչև էս վերջին մի տարին չգիտեի ինչ բան է ատելություն, բայց թուրքերի հետ կապ չունի, այնպես-որ չեմ ատում հաստատ, բայց...

դեռ մանկուց ամեն բացասական մարդ արարք "թուրք" էր կոչվում, նույնիսկ ուժաչափը, որ առաջին անգամ տեսա, բուժքույրն ասաց՝ առ, վերցրու, թուրքին խեղդի. ես էլ շվարած կանգնած, աչքերս էլ չռած վրեն էի նայում ու շուրջը թուրք ման գալիս, որ խեղդեմ…

մանկուց թուրքն ու ազարները նույնացվել են ինձ համար, պատերազմ տեսած պապիկս շատ բան է պատմել, հերիք չէ, ամեն անգամ Շամշադինում հանգստանալիս աչքիս առաջա կռվի հետևանքները՝ քանդված շենքեր "գրադի խփած" տներ, անհայր ընտանիքներ, ու լիքը լիքը պատմություններ իմ հասակակիցների կողմից…

Ու մեկա չեմ ատում, ինչպես Մինիստրն ասել է սկզբում ՝ զգուշանում եմ, հա չնայած պատերազմներին դեմ եմ, բայց կարիքի դեպքում առանց հապաղելու զենք կվերցնեմ ու կկրակեմ թշնամուն՝ թուրքին…

[Varzor]

Այո, որովեհտև առանց ատելության ուղղակի հնարավոր չէ պահպանել այն փքրիկ հողակտորը, որը հպարտորեն դեռ կոչում ենք Հայասատան և հայրեինք:
Նույնը սկզբունքից ելնելով թուրքերն ու ազերիների-թուրքերը (ընդամենը թուրք-օղուզների հետնորդների և տեղական իրանա-կովկասյան ազգերի խառնուրդներ) մանկուց իրենց երեխաների մեջ ատելություն են սերմանում հայերի նկատմամբ:
Նույնիսկ սովետական տարիներին, երբ "ժողովուրդների բարեկամություն էր" նրանք նույն բանն էին անում, իսկ մենք, ինչպես միշտ միամիտ հավատում էինք այդ "բարեկամությանը": Արդյունքը բոլորիս արդեն հայտնի է` Բաքու, Սումգաիթ, Գանձակ, Շահումյան, ....
Այսպիսով, չնայած չեմ համարում, որ մարդատյացությունը բարձր գաղափար է, այնուամենայնիվ ստեղծված իրավիճակում այլընտրանք չեմ տեսնում` թշնամուն պետք է ատել, հակառակ դեպքում կորցնում ես զգոնությունդ և ենթարկվում նրա ատելությամբ լի հարվածին:
Այ, օրինակ ինչու չենք ատում նույն թուրքալեզու այլ ազգերին, ասենք օրինակ ույգուրներին ? Որովհետև ատելու արդիական պատճառ չունենք: Երբ վերջնականապես կլուծենք հայ-ութրքական կոնֆլիկտը` կջախջախենք թշնամուն և կունենանք հզոր հայրենիք, չեն լինի հարևան ոչ մի թուրքական ազգի, ապա այդ ժամանակ ատելն արդեն անիմաստ կլինի: Ոնց որ չենք ատում, ասենք հռոմեացիներին կամ հույներին

[Varzor]

կարո՞ղ է վրեժը արդարացնել անմեղ մարդկանց սպանությունը...
ասեմ որ ես չեմ ատում, նախ որովհետև դա ֆաշիզմ է, որը ես չեմ կարող հանդուրժել, ազգում կան բազմապիսի մարդիկ, ես չեմ կարող բոլորին ատել, մյուս կողմից ատելությունը առաջին հերթին մեզ ա կործանում...

Հիսուս ասել է` սիրիր քո թշնամուն:
Եվ մենք սիրում ենք, սիրում ենք այնքան, որ բոլոր հնարավոր միջոցներով պետք է օգնենք նրան արագորեն Ալլահի արքայություն ընկնել
Ես նույնպես չեմ արդարացնում անմեղ մարդկանց սպանությունը, սակայն կարելի է անմեղ համարել նրան, ով ընդունում է, որ "լավ են արելշ, սպանել են հայերին", կամ նրան, ում "դաստիարակած" զավակը քնած ժամանակ կացնահարում է հային:
Մենք չենք ատում թուրքերին որպես մարդ, այլ ատում ենք նրանց կողմից հայրեին հանդեպ ունեցած մեծ ատելությունը և ուզում ենք հանել նրանց միջից այդ ատելությունը` նույնիսկ վիրահատական միջոցնեորվ:
Մենք չենք ուզում նրանց ոչնչացնել, նրանք են ուզում, իսկ մենք պարտավոր ենք պաշտպանվել և ետ վերցնել այն, ինչ մեզանից խլել են: Իսկ պաշտպանվելիս միշտ էլ ստացվում է, ար կարող ես ոչնչացնել քեզ վրա հարձակվող և ատելությամբ լեցուն հակառակորդին` թշնամուն:
Եթե չատես նրան, որ ձեռք է բարձրացնում քո ազգի համար ընդունելոի բոլոր սրբությունների վրա, պա չես էլ կարող պաշտանվել:
Եթե 2-րդ աշխարհամարտում չլիներ հայերի, ռուսների և սովետական մյուս ազգերի ատելությունը գերմանացիների և թուրքերի հանդեպ, ապա միանշանակ պարեզամը տանուլ կտաին, և հիմա հնարավոր է այլևս Հայաստան չլիներ:
Իսկ վրիժառությունը վիճելի "հանցանք" է, համենայն դեպս վրիժառուն սիրելով չի, որ անում է , այլ ատելով: Հայ Վրիժառուն չի ափսոսում արածի համար, որովհետև անմեղներից չի վրեժ հանում, այլ միայն մեղավորներից !!!

[Rammstein]

Ես գայլերին չեմ ատում, բայց գիտեմ, որ վերջինս վտանգավոր կենդանի ա: Իսկ եթե ոհմակով են, էլ չասեմ, թե ինչքան վտանգավոր են: Մարդ եթե գայլերի սանձարձակությունների դեմ ուզի պայքարել, հաստատ ատելությունը ոչինչ չի տա, խելք ա պետք, որ միշտ զգույշ լինի ու չափերն անցնելու դեպքում տա սատկացնի:

[Shah]

Ես գայլերին չեմ ատում, բայց գիտեմ, որ վերջինս վտանգավոր կենդանի ա: Իսկ եթե ոհմակով են, էլ չասեմ, թե ինչքան վտանգավոր են: Մարդ եթե գայլերի սանձարձակությունների դեմ ուզի պայքարել, հաստատ ատելությունը ոչինչ չի տա, խելք ա պետք, որ միշտ զգույշ լինի ու չափերն անցնելու դեպքում տա սատկացնի:

է, դե լավ էլի... համեմատեցիր.. գայլերն էլ քեզ չեն ատում ու նախապես էլ քո դեմ ոչինչ չեն անում, այլ ուղղակի պահի տակ դառնում ես ուտելիք, որ լավ մտածես դրա մեջ վատ բան էլ չկա... իսկ թուրքերը՝ տարիներով են պատրաստվում քո դեմ, նրանք մտածված են քեզ ուտում, իրանց համար տարբերություն կա ում ուտեն, քե՞զ թե ուրիշին:
առանձին մարդիկ կարողա լավը լինեն, չեմ ասում ծննդատանը արյունը փոխում են, բայց ընդհանրապես թուրք ասելով արդեն ասոցացվում ա որպես թշնամի:

[Ambrosine]

է, դե լավ էլի... համեմատեցիր.. գայլերն էլ քեզ չեն ատում ու նախապես էլ քո դեմ ոչինչ չեն անում, այլ ուղղակի պահի տակ դառնում ես ուտելիք, որ լավ մտածես դրա մեջ վատ բան էլ չկա... իսկ թուրքերը՝ տարիներով են պատրաստվում քո դեմ, նրանք մտածված են քեզ ուտում, իրանց համար տարբերություն կա ում ուտեն, քե՞զ թե ուրիշին:
առանձին մարդիկ կարողա լավը լինեն, չեմ ասում ծննդատանը արյունը փոխում են, բայց ընդհանրապես թուրք ասելով արդեն ասոցացվում ա որպես թշնամի:

Թուրքերն էլ, երբ եկան տարածաշրջան, էլի մեզ չէին ատում, բայց մենք թույլ տվեցինք, որ մի լավ տնավորվեն մեր հայրենիքում :

[Ambrosine]

ՈՒրախ եմ, որ անխռով մանկություն ես ունեցել
Իսկ ես, ի տարբերություն քեզ, բալիկիս ձեռքը բռնած նախ և առաջ կգնամ Ծիծեռնակաբերդ ու Ցեղասպանության թանգարան, հետո նոր Արցախի պատերազմի թանգարան: ՈՒ կբացատրեմ, որ եթե չես կարող սեփական անձդ պաշտպանել, չես կարող նաև երկիրդ ու հողդ պաշտպանել: ՈՒ եթե չպատժես քո վրա ձեռք բարձրացնողին, քո վրա հա էլ ձեռք կբարձրացնեն:
Ես էլ եմ գտնում, որ հերիք եղավ ատամները անզորությունից սեղմել, բայց կարծում եմ նաև, որ մեր ազգը միայն մեկ գաղափարի շուրջ չի, որ կարող է համախմբվել: Մեկը մյուսին չի խանգարում ու պետք չի ազգի կեսը մի հարցով զբաղվի, կեսն էլ մյուս հարցով ( էն մեկը մոռանալով ու քիչ կարևոր համարելով ): Չենք հաղթի նաև մի հարցը կիսատ թողնելով... Հետո կարծում եմ, որ մեր խնդիրների քանակը 2-ով չի վերջանում, էնպես որ անկախ հարցից, որ մեր ազգը միասնական լինի, դա էլ հենց կլինի մեր ուժն ու հաղթանակը

Բայց հակասություն կա ասածներիդ մեջ. դու երեխայիդ ճիշտ բան ես ասելու, որ` եթե չես կարող սեփական անձդ պաշտպանել, հայրենիքդ էլ չես կարող, իսկ Ցեղասպանության ժամանակ մենք ոչ մեկը կարողացանք անել, ոչ էլ` մյուսը:

[ՆանՍ]

Թուրքերն էլ, երբ եկան տարածաշրջան, էլի մեզ չէին ատում, բայց մենք թույլ տվեցինք, որ մի լավ տնավորվեն մեր հայրենիքում :

Դե օձը տաքացնողին է կծում...

[Shah]

Թուրքերն էլ, երբ եկան տարածաշրջան, էլի մեզ չէին ատում, բայց մենք թույլ տվեցինք, որ մի լավ տնավորվեն մեր հայրենիքում :

բա հենց էդ ա էլի սխալը...
հիմա ի՞նչ, քո ասելով մեջդ ոչ մի ատելություն չունես էն մարդկանց հանդեպ որոնք տարիներ շարունակ ազգիդ հալածե՞լ են: օք, պարզ ա...

[Ambrosine]

բա հենց էդ ա էլի սխալը...
հիմա ի՞նչ, քո ասելով մեջդ ոչ մի ատելություն չունես էն մարդկանց հանդեպ որոնք տարիներ շարունակ ազգիդ հալածե՞լ են: օք, պարզ ա...

Ոչ մեկիդ վիրավորելու նպատակ չունեմ, հուսով եմ` ճիշտ կհասկանաք, որ ատելությունը ես թուլության նշան եմ համարում:
Այ երբ որ տարիներ շարունակ հալածում էին ազգիս, թող ազգս զենք վերցներ ու ցույց տար, թե ով ա տանտերը: Իսկ հիմա, երբ կանգնել ենք կատարված փաստի առաջ, ոչ թե պետք ա ատենք, այլ մի հատ ուղեղներս աշխատեցնենք ու փորձենք ստեղծված իրադրությունում մեզ համար ամենաճիշտ լուծումը գտնել: Այդ լուծումը, սակայն, ատելությունը չէ. դա հաստատ:

հ.գ. երեխեք, Ադրբեջանը մի խառնեք, էլի: Ջուր մի լցրեք դրանց «մեկ ազգ, երկու պետություն» ջրաղացին:

[Ambrosine]

Դե օձը տաքացնողին է կծում...

Բայց օձի գլուխը կտրելու փոխարեն, կերակրեցինք էդ օձին, թույնն էլ մեզ բաժին հասավ:

[Shah]

խածյա, չէ, Ռամշ, միտքս երևի սխալ արտահայտեցի, ատել ասելով սաղ օրը դրա վրա կենտրոնացած չեմ, դրա մասին մտածելով էներգիա չեմ ծախսում, բայց ասենք գիտեմ որ դավաճան հոգի ու կեղտոտ արարքի ընդունակ են ու Աստված չանի նեղության մեջ հաստատ ուրիշ ազգի մարդուց կսպասեմ, քան թուրքից.. ոնց ասեմ..